حمله به تجارت تلويزيوني کنکورچي‌ها

نفيسه ابراهيم‌زاده‌انتظام

سیدمحمد بطحایی وزیر آموزش‌و‌پرورش طی نامه‌ای به علی عسکری رئیس سازمان صداوسیما، خواسته به‌منظور ساماندهی تبلیغات مؤسسات و مراکز آموزشی‌و‌پرورشی غیردولتی مطابق ماده ۷ مصوبه ۴۸۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی، ضمن رعایت ضوابط و مقررات از پخش آگهی‌های مراکز و مؤسسات آموزشی بدون معرفی‌نامه و تأییدیه وزارت آموزش‌وپرورش جداً خودداری کنند. اگر نامه وزیر را صرفاً‌در محدوده امتیاز‌گیری از مؤسسات کنکور ندانیم، اقدام مثبتی است که بطحایی پس از حذف آزمون‌های سمپاد شروع کرده است.
کنکور در آستانه ۵۰ سالگی چنان در نظام آموزشی ما ریشه کرده که به جای اینکه برای ارزیابی آموخته‌های دوران تحصیل استفاده شود، دوره ۱۲ ساله آموزش عمومی را به خدمت خود درآورده است. به طوری که کمتر مدرسه‌ای است گرفتار برگزاری دوره‌ها و آزمون‌های آمادگی کنکور نباشد و یکی از مؤلفه‌های مدرسه خوب در تمام مقاطع! داشتن دوره‌ها و آزمون‌های کنکورگونه برای ایجاد و حفظ آمادگی شرکت در آزمون ورودی دانشگاه‌هاست. این غول پیر خفته بر در دانشگاه‌های کشورمان که هوای بازنشستگی ندارد، به اندازه‌ای قدرتمند شده که زور هیچ مصوبه و قانونی به آن نمی‌رسد و نه تنها زیربار قانون حذف و افزایش تأثیر سوابق تحصیلی نمی‌رود، بلکه در زیر سایه خود سفره‌ای پربار برای اطرافیانش گسترده و آن‌ها را نمک‌گیر کرده است. این اطرافیان که به اندازه مافیا قوی شده‌اند و می‌رود تا پدرخوانده‌ای هم معرفی کنند نیز با تمام قوا برای بقا لابی و هزینه می‌کنند. در عین حال در مجلس گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد که می‌گوید: بخشی از نظام آموزشی ما از گردش مالی کنکور و ملحقات آن بهره‌مند می‌شوند و همین دلیل نبود عزم جدی برای برچیده شدن کنکور است. اگرچه این امر همواره به شدت از سوی آموزش‌و‌پرورش تکذیب می‌شود و این وزارتخانه خود را در مقابل کنکور و آسیب‌های آن می‌داند.


مواضع اخیر آموزش‌و‌پرورش در خصوص تبلیغات مؤسسات کنکوری در صدا‌و‌سیما نمود این ادعاست.   مصادره برترین‌ها
مرتضی نظری، رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش در این رابطه با اشاره به رواج یک رویه غیراخلاقی در فضای تبلیغات کنکو‌ر اظهار کرد: دانش‌آموزان ما در سراسر کشور به‌ویژه در مناطق محروم با تلاش خودشان و زحمات معلمان، کادر مدرسه و خانواده‌ها به موفقیت و رتبه‌های چشم‌گیر تحصیلی به‌ویژه در آزمون ورود به دانشگاه دست پیدا کردند و موفقیت‌های تحسین‌برانگیزی را کسب نمودند، اما مؤسساتی که نگاه تجاری به آموزش‌و‌پرورش دارند، موفقیت‌های دانش‌آموزان را به نام خودشان ثبت و مصادره می‌کنند. وی افزود: گزارش‌هایی به دست ما رسیده که بعضی از این مؤسسات با شگرد‌های مختلف و روش‌های فریبنده حتی به بعضی از خانواده‌ها پیشنهاد پرداخت وجه داشته و دانش‌آموزان را متقاعد می‌کنند تا موفقیت خودشان که محصول تلاش صادقانه معلمان شریف کشور، خانواده‌های آنان و کادر مدرسه بوده است را به نام این مؤسسات ثبت و ضبط کنند و بگویند ما از محصولات، سی‌دی‌ها و کتاب‌های کمک درسی این مؤسسات استفاده کردیم و توانستیم رتبه‌های تک‌رقمی در کنکور کسب کنیم.   پخش گروگانگیری نخبگان در تلویزیون!
نظری، با تأکید بر پیگیری این موضوع از طریق مراجع قانونی تصریح کرد: برخی رسانه‌ها اقدام به انتشار تبلیغات و اخبار دروغ و غیرواقعی در سطح وسیع می‌کنند که وزارت آموزش‌و‌پرورش این موارد را به جد پیگیری می‌کند. رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی آموزش‌و‌پرورش تأکید کرد: وزیر آموزش و‌پرورش طی نامه‌ای خواهان توقف پخش و انتشار تبلیغات غیرواقعی و نادرست مؤسسات تست و کنکور شده است. وی، با استناد به مصوبه صریح شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: بسیاری از تبلیغات آموزشی که شاهد پخش آن در رسانه ملی هستیم، فاقد مجوز وزارت آموزش و‌پرورش است و همان‌طور که وزارت آموزش‌و‌پرورش در سال‌های گذشته هم تقاضای توقف این تبلیغات را داشته، امیدواریم امسال که روابط خوبی با رسانه ملی داریم، شاهد همکاری برای ساماندهی و حتی‌الامکان توقف این تبلیغات غیرواقعی باشیم.

یک بام و دو هوای کنکوری
انتقادات آموزش‌و‌پرورش به سایر نهاد‌ها درخصوص تبلیغ مؤسسات کنکوری و کمک آموزشی در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از مدارس سیستم آموزشی خود را برمبنای آزمون سراسری طرح‌ریزی می‌کنند و براین اساس از پرو پا قرص‌ترین مشتریان مؤسسات مزبور به شمار می‌روند و این امر در مدارس رو به گسترش غیر دولتی فراگیری بیشتری دارد. علاوه بر این، آزمون اخیر سنجش هوش دانش‌آموزان سمپاد بسیاری از کارشناسان را از آموزش‌و‌پرورش برای برگزاری آزمون‌های استاندارد مبنای سنجش تحصیلی ناامید کرده است. در نتیجه برخی از صاحب‌نظران از این یک بام و دو هوای آموزش و پرورش در برابر مؤسسات کنکوری نتیجه می‌گیرند که در آستانه راه‌اندازی تلویزیون تعاملی آموزش‌و‌پرورش این وزارتخانه در نظر دارد از نمد گردش مالی این تبلیغات کلاهی هم برای خود بدوزد، علاوه بر اینکه از طرح مسئله اخذ مجوز تبلیغات مؤسسات کنکوری این شائبه پیش می‌آید که آموزش و پرورش دنبال سهم‌خواهی از گردش مالی چنین تبلیغاتی است، اما ورود اخیر بطحایی به حذف آزمون‌های رقابتی در مدارس نشان می‌دهد تیم مدیریتی کنونی آموزش و پرورش عزم جدی برای مقابله با آسیب‌های کنکور دارند.