اتحادیه اروپا نمی‌خواهد کوتاه بیاید

مانا اسکویی* - نشست اتحادیه اروپا در سالزبورگ اتریش‌ اگرچه عنوان غیررسمی را یدک می‌کشید، اما با توجه به دستور جلسه مشورتی‌ یعنی برگزیت و مهاجرت و جبهه‌گیری سفت و سخت‌ دونالد تاسک رییس لهستانی شورای اتحادیه اروپا از یک‌سو و سخنان و انتقادهای تند و تیز سران آلمان و فرانسه به ویژه ماکرون که برخلاف رسوم تشریفاتی رایج در دیپلماسی و به طور خاص در این‌گونه جلسات اتحادیه اروپا نوک تیز پیکان حملات خود را به سوی رهبران و سیاستمداران بریتانیایی موافق برگزیت از جمله بوریس جانسون وزیر پیشین خارجه و همچنین ترزا می گرفت و رفتار و اقدامات آنها را چه در مورد رفراندوم و چه در ارتباط با اجرای برگزیت غیرمنطقی، غیرصادقانه و عوام‌فریبانه نامید و به شدت نکوهش کرد.
نشست سالزبورگ با وجود غیررسمی و در واقع مشورتی بودن‌ اما با توجه به آنچه در گفت‌و‌گو‌ها و انتقادها گذشت که مخالفت بسیاری از اعضای اتحادیه به ویژه جمهوری ایرلند را که طرح یا دفاعیه ترزا می در مورد اجرایی شدن برگزیت صورت گرفت، در پی داشت مشخص است که برآیند آن می‌تواند در اجلاس رسمی اتحادیه اروپا در ماه اکتبر آینده در بروکسل‌ تاثیرگذار باشد تا جایی که حتی تعیین سرنوشت نهایی برگزیت را با دشواری زیادی روبه‌رو سازد. نشست سالزبورگ در کنار مشورتی بودن و به نوعی تعیین دستور اجلاس رسمی ماه اکتبر، در‌بر گیرنده یک پیام مهم نیز بود‌ به این معنا که پس از انتقاد از سیاست‌های ویکتور اوربان، نخست‌وزیر پوپولیست مجارستان به ویژه در مورد مهاجرت که با توبیخ او همراه بود، اتحادیه می‌خواست و نشان داد که دست‌کم در مورد برگزیت و مهاجرت که به نوعی خط قرمز به حساب می‌آید نه‌تنها مقابل اعضای افراطی و راستگرای خود می‌ایستد و به افراطی‌های حاکم در ایتالیا، دست راستی‌های سوئد، فرانسه و آلمان هم اخطار می‌دهد و برایشان خط و نشان می‌کشد که از خطوط قرمز عبور نکنند بلکه تلاش می‌کند به روسیه و آمریکا هم نشان دهد که می‌تواند و می‌خواهد از منافع اروپا در تقابل با قدرت‌های بزرگ دفاع کند.
اگرچه مخالفت فرانسه و آلمان به عنوان ستون‌های اصلی اتحادیه بسیار مهم جلوه می‌کند‌ اما در این میان جمهوری ایرلند از شرایط خاصی برخوردار است که آینده‌اش به اتحادیه و نحوه اجرای برگزیت به‌طور مستقیم گره می‌خورد.
برای ترزا می‌ که برای ماندن در پست نخست‌وزیری از ائتلاف شکننده با حزب کوچک و افراطی ایرلند شمالی برخوردار است و در عین حال مخالفان و رقبای زیادی هم در حزب خود دارد مهم‌ترین بخش برگزیت به مرزبندی میان ایرلند شمالی، بخشی از بریتانیا و جمهوری ایرلند، یکی از اعضای اتحادیه برمی‌گردد به عبارتی ترزا می می‌خواهد برگزیت طوری اجرا شود که هم مخالفان حزبی‌اش راضی باشند هم از مزایای تجارت مشترک سود ببرد و در نهایت رضایت حزب افراطی در ائتلاف خود را هم جلب کرده باشد.


ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند سابقه سال‌ها درگیری و جنگ و کشتار سیاسی و مذهبی را در کارنامه خود دارند که با وجود آتش‌بس و صلح موجود اما همچنان مانند آتش زیر خاکستر باقی مانده است. تا پیش از برگزیت، جمهوری ایرلند و بریتانیا به عنوان دو عضو اتحادیه اروپا تابع قوانین مرزی، تجاری و رفت و آمد آزاد اتحادیه بودند که به خودی خود شامل ایرلند شمالی هم می‌شد اما اینک با خروج بریتانیا، رابطه دو بخش ایرلند‌ دیگر مثل گذشته نخواهد بود که به خودی خود می‌تواند به اختلاف دیرینه آنها دامن بزند.
در این رهگذر جمهوری ایرلند نمی‌تواند با طرح کنونی ترزا می برای اجرای برگزیت موافق باشد که به تبع آن رای مثبت هم نخواهد داد. با توجه به چنین مشکلی و با توجه به موج پوپولیسم و ناسیونالیسم افراطی در بخش‌هایی از اروپا هرگونه مماشات و امتیازدهی به ویژه به ضرر جمهوری ایرلند شرایط را برای اتحادیه اروپا دشوارتر می‌کند و بر درخواست و مخالفت افراطی‌ها می‌افزاید.
نشست رسمی ماه اکتبر آینده در بروکسل‌ از هم‌اینک حساس و تعیین‌کننده جلوه می‌کند چراکه در ارتباط با دو چالش بسیار پر‌هزینه‌ یعنی برگزیت و مهاجرت، اتحادیه اروپا می‌خواهد‌ تلاش می‌کند‌ وجاهت و مشروعیت خود را به عنوان یک قدرت بزرگ در شرایط امروز جهان حفظ کند.
* تحلیلگر سیاست بین الملل
osk.ma@yahoo. com
قیمت لحظه ای ارز دیجیتال