وقتی فضا بوی بنزین می‌گیرد

آرمان- زهرا سلیمانی: در یک دهه اخیر میزان آلودگی‌های زیست محیطی در گیلان و مازندران افزایش یافته است. دو استان شمالی کشور با انواع آلودگی‌های زیست محیطی داخلی و خارجی مواجه هستند. این در حالی است که بر اساس نظرات کارشناسان آلودگی پنج کشور حاشیه دریای خزر در قسمت جنوبی این دریاچه یعنی سواحل گیلان و مازندران منتقل می‌شود. از سوی دیگر نیز به دلیل نبود فرهنگ مناسب در مدیریت پسماند و بی‌توجهی به مسائل کارشناسی این دو استان توریست‌پذیر کشور به انباری از زباله تبدیل شده‌اند. همچنین در سال‌های اخیر بسیاری از اراضی در این مناطق به دلیل زمین‌خواری، جنگل‌خواری و کوه‌خواری به تاراج رفته است. از سوی دیگر به دلیل نبود فاضلاب آلودگی به دریا و زمین‌‎های زراعی منتقل شده و همین مساله را می‌توان چرخه انتقال آلودگی در شمال کشور دانست، چون باعث بروز انواع بیماری و آلودگی محصولات کشاورزی و از بین رفتن آبزیان می‌شود. روز گذشته مدیرکل مدیریت بحران مازندران از تخلیه کامل یک روستا به دلیل نشت بنزین و خطر انفجار خبر داد. جمعه شب(ششم مهر)، نشت بنزین از خط لوله سراسری تهران- شمال در بخش بالایی روستای «طالع رودبار»در بخش مرکزی سوادکوه آغاز شد. به نظر بسیاری از کارشناسان ‌دلیل اولیه نشت بنزین وقوع زلزله‌های اخیر و آسیب وارد شدن به لوله‌ها اعلام شده است. کارکنان خطوط لوله اقدام به مسدود کردن نهرجاری و انتقال بنزین به مخزن کرده و در ساعات اولیه شیر انتقال هم بسته شد و بنزین داخل لوله نشت و به اطراف و رودخانه تلار منتقل شده است. به گزاش ایلنا، ابراهیمی فلاحی، رئیس محیط‌زیست شهرستان سواد کوه گفت: بنزین به خاک اطراف لوله، نهرمنطقه و رودخانه تلار نفوذ کرده و بوی آن تا شهر زیرآب هم استشمام می‌شود. در این شرایط سعید یزدانی، فرماندار سوادکوه با بیان اینکه این حادثه هیچ خسارتی نداشته است، اخبار برخی رسانه‌ها مبنی بر تخلیه یک روستا را تکذیب کرد و افزود: علت ترکیدگی لوله بنزین در دست بررسی است.
یک روستا به‌دلیل نشت بنزین تخلیه شد
مدیرکل مدیریت بحران مازندران از تخلیه کامل یک روستا در این استان به دلیل نشت بنزین و خطر انفجار خبر داد. علی‌اصغر احمدی از نشت بنزین در اثر ترکیدگی خط لوله انتقال این حامل انرژی در حوالی روستای «طالع» پل سفید خبر داد و اظهار کرد: به‌دلیل وجود بخار بنزین و خطر انفجار، اداره برق سواد کوه، برق منطقه را قطع و روستای «طالع» نیز تخلیه شده است. او تصریح کرد: دو حوضچه جمع‌آوری بنزین ایجاد شده است و این ماده سوختی را با پمپ‌های ویژه ضدجرقه به تانکرها انتقال دادیم. مدیرکل مدیریت بحران مازندران تصریح کرد: تاکنون حدود هشت تانکر بارگیری و به مرکز پخش پالایش ساری انتقال داده شد تا از خطر آتش ‌سوزی و سایر حوادث احتمالی و همچنین هدر رفت بنزین جلوگیری شود. احمدی با اشاره به اینکه در حاشیه این ترکیدگی خط لوله، دره‌هایی وجود دارد که بنزین به آن سمت هدایت شد، ادامه داد: در حال حاضر جایگزینی لوله در حال انجام است و تمامی ادوات نیز در محل مستقر شد و احتمال می‌رود تا تعویض لوله‌ها به پایان برسد که پس از این امر، بنزین جریان می‌یابد. او در پاسخ به این سوال که آیا نشت بنزین مشکل زیست‌محیطی را به‌وجود آورده یا خیر تصریح کرد: بخش عمده‌ای از این ماده سوختی را جمع‌‌آوری کردیم و میزان حجم بنزین خارج شده از لوله اصلی در حال برآورد است. به گزارش ایسنا، مدیرکل مدیریت بحران مازندران با اشاره به اینکه برای جلوگیری از نشت بنزین به داخل رودخانه تلاش فراوان شده است، اظهار کرد: میزان فراوانی از این ماده سوختی با ایجاد سد کوچک از خاک و ماسه کنترل شده است و با قراردادن پلاستیک در زیر این سد مانع نفوذ حداکثری آن به خاک شدیم.
فاجعه محیط‌زیستی ماحصل اقدامات غیرکارشناسی


یک کارشناس محیط‌زیست درباره نشت بنزین در طبیعت و تبعات آن به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: اقدامات ایمنی در منطقه در حال انجام است. بزرگ‌ترین فاجعه این است که هم اکنون آلودگی فراوان در مسیر و بستر رودخانه مشاهده می‌شود. این مساله به هیچ وجه قابل پیش‌ بینی و درمان نیست، طبیعتا تاثیرات ناملموس آن در روزها و هفته‌های آینده مشاهده می‌شود. محمد الموتی می‌افزاید: این فاجعه به دلیل رعایت نشدن نکات ایمنی بروز کرده و همین قضیه منطقه را با صدمات متعدد مواجه کرده است. به گفته او مشکل اصلی در استان گیلان و مازندران نبود سند آمایش سرزمین برای توسعه است، همچون دیگر نقاط کشور دچار عدم توسعه آمایش سرزمین هستیم. این کارشناس محیط‌ زیست تاکید می‌کند: ‌توسعه به این شکل در مناطقی همچون گیلان و مازندران بیش از دیگر نقاط کشور منابع طبیعی سرشار خودش را بیش از پیش نمایان می‌کند. از سوی دیگر در طول دو دهه گذشته به دلیل اینکه در حوزه پسماند زباله‌ها را در جنگل‌ها رها کرده‌ایم، رسیدگی به این فاجعه مغفول ماند تا اینکه کم کم این معضل محیط زیستی با آلودگی آب‌های زیرزمینی و نشت به شیرآبه‌ها خودنمایی کرد. الموتی می‌افزاید:‌ به دلیل این اقدام محیط‌زیستی جمعیت آبزیان از بین رفته یا کم جمعیت شدند. همچنین برخی از آنها نیز از بین رفته‌اند. این مساله نماد توسعه عوامانه بود. به گفته او نمایندگان مجلس در این مسائل نقش پر رنگ داشتند، چون بیشترین خطاها را این نهاد در 40 سال گذشته داشته است. به گفته او فجایع محیط زیستی اخیر نیز حاصل اقدامات در زمینه توسعه نامتوازن است. ‌به گفته این کارشناس محیط زیست اگر خط لوله‌های نفتی روی لوله‌های گاز و مواردی از این دست بخواهد از مناطق بکر عبور کند، باید از بالاترین استانداردهای ایمنی برخوردار باشد. باید دانست که اتفاقات غیرمترقبه در تمامی نقاط دنیا رخ می‌دهد، اما اینکه آیا به ایمنی مسیر توجه شده است یا خیر نیازمند بررسی است. به هر حال تبعات بروز این فاجعه در روزها و هفته‌های آینده مشخص می‌شود.
زلزله دلیل نشت بنزین!
نماینده سواد کوه در شورای عالی استان‌ها درباره کم و کیف این اتفاق محیط زیستی به خبرنگار «آرمان» می‌گوید:‌ در یک هفته اخیر دو زلزله در این استان به وقوع پیوسته این زلزله‌ها باعث ترک برداشتن لوله و نشت بنزین شده است. صاحب شریفی می‌افزاید: مسئولان امر با مشاهده چنین مساله‌ای خواستار جلوگیری از گسترش آن شدند، اما موفق نشدند. به گفته او بر اساس نظرات رئیس محیط زیست شهرستان سوادکوه تاکنون رقمی حدود 300 هزار لیتر بنزین تخلیه شده است. آثار بنزین در شهرستان زیرآب نشان دهنده افزایش حجم بنزین است. او درباره خالی شدن روستا از سکنه می‌گوید:‌ رئیس محیط زیست گفت که ساکنان در آن حوالی از خانه‌های اطراف فاصله بگیرند، چون به دلیل افزایش حجم بنزین نشت شده احتمال آتش سوزی وجود دارد، اما تمامی روستا خالی از سکنه نشده است.