کاهش قیمت ارز با صف فروش مردم و مقاومت صراف‌ها و دلالان برای خرید مواجه شد سقوط دلار در میدان فردوسی

کیمیا نجفی
تلاطم و نوسان در بازار ارز به اوج خود رسیده است. در این شرایط بی‌ثبات، خرید ارز محدود به قشر خاص برای تامین نیازهای واقعی نیست و جهش ارزی و تصمیم به سرمایه‌گذاری، مردم عادی را روانه بازار ارز کرده است، حالا حجم بالایی از ارز در خانه‌ها نگهداری می‌شود.
کافی است کمی در میدان فردوسی قدم بزنیم تا صف‌های طولانی عموم مردم را برای خرید و فروش ارز ببینیم. هر چه به چهارراه استانبول نزدیک‌تر می‌شویم جمعیت بیشتری به چشم می‌خورد و با وجود اینکه بر روی شیشه برخی از صرافی‌ها اطلاعیه‌ای نصب شده است که نشان می‌دهد خرید و فروش ارز ندارند باز هم به انتظار ایستاده‌اند. اما بازار برای دلالان کمی بهتر است و در این شرایط حتی حاضر به خرید دلار 11 هزارتومانی هم نیستند. البته این داستان تازگی ندارد. هر روزه عده‌ای به طمع خرید دلاری که قیمتش هر روز بالا پائین می‌شود به خیابان فردوسی می‌آیند تا شاید بتوانند در این آشفته بازار اندکی سود کنند. ترکیب جمعیتی عجیبی برای معامله‌های ارزی به خیابان روانه شده است. درون جمعیت زنان و مردان مسن و جوانانی که شاید یک دانشجوی ساده باشند دیده می‌شود.
خانم جوانی که در آن حوالی منتظر ایستاده بود به «ابتکار» می‌گوید: «وقتی نوسان و کاهش قیمت را دیدم باخودم گفتم من هم مقداری ارز تهیه کنیم شاید در مدت کوتاهی بتوانم سود بالایی ببرم».


کمی آن‌طرف‌تر آقایی که بازاری است ایستاده و می‌گوید: «وضعیت بازار هنوز ثابت نیست و در این وضعیت درآمد قابل قبولی از سمت کسب و کار عاید ما نمی‌شود. باید منتظر ماند و دید که آیا در روزهای آینده کمی از التهاب بازار کاسته می‌شود یا خیر؟»
بالا و پایین شدن قیمت دلار خیلی‌ها را وسوسه کرد که به خیابان‌ها بیایند و در این بازار ملتهب کمی کاسبی کنند. در این میان دلالان هم می‌توانند از آب گل‌آلود ماهی بگیرند! اما سوال مهم این است که این کار تاثیری بر قیمت ارز می‌گذارد؟ این سوال نظرات متفاوتی را به دنبال دارد. عده‌ای معتقدند که دلالی کردن دلالان باعث حفظ قیمت ارز می‌شود و عده‌ای دیگر می‌گویند کاهش قیمت ارز را به دنبال خواهد داشت. آلبرت بغزیان، کارشناس علوم اقتصادی در این‌باره به «ابتکار» می‌گوید: من معتقدم اصلا بحث دلالی مطرح نیست و در این جریان دلالان را مقصر نمی‌دانم. این مسئله به بانک مرکزی مربوط می‌شود، کاهش قیمت ارز در این چند روز به تزریق بانک مرکزی برمی‌گردد. بانک مرکزی می‌‌تواند با مدیریت و تزریق ارز نرخ را کنترل کند. ما قبلا هم شاهد بودیم که وقتی کنترل نبوده نرخ بالا رفته و در صورت مدیریت نرخ پایین آمده است. دلیل کاهش قیمت ارزی که الان شاهدش هستیم تزریق بانک مرکزی است. دلال‌ها تنها یک واسطه هستند که نمی‌توانند تاثیری در بازار ارز داشته باشند. فقط یک درصد بازار در اختیار واسطه قرار دارد و به گفته خود دولت 99درصد ارز کشور از دلار 4200 کالاهای اساسی و سامانه نیما تامین می‌شود و فقط یک درصد در اختیار دلالان است.
بغزیان در رابطه با روند کاهش قیمت ارز می‌گوید: کاهش قیمت ارز از نظر من موقتی است. اگر این کاهش ادامه داشته باشد باید قیمت بسیاری از کالاها سقوط کند. از خودرو گرفته تا کالاهای خارجی! اما می‌بینیم که قیمت‌ها با این شدت کاهش پیدا نکردند. همان‌طور که گفتم این کاهش قیمت موقتی است و زمانی‌که در مدت زمان طولانی نرخ ارز پایین بماند، قیمت سایر کالا هم پایین می‌آید. این 5 درصد کاهش و اینکه دلار در مرز 16 هزار تومان باشد را هنوز کسی باور نکرده است.
بغزیان با تاکید بر تاثیر رسانه در قیمت ارز می‌افزاید: مردم از طریق اخبار منتشر شده توسط رسانه‌ها اتفاق‌ها را لمس می‌کنند و قطعا بی تاثیر نیست. اما نکته‌ای که باید به آن توجه کنیم این است که وقتی برای خرید و فروش ارز به خیابان‌ها می‌رویم، بسیاری از صرافی‌ها را می‌بینیم که ارز نمی‌فروشند و فقط خریدار هستند. اگر صرافی‌ها ارز برای فروش داشتند خبرهای منتشر شده توسط رسانه‌ها می‌توانست تاثیر بگذارد.
این کارشناس اقتصادی از بهبود شرایط می‌گوید: بهبود شرایط در دو بحث خلاصه می‌شود یکی استمرار قضیه مدیریت بازار ارز و دیگری نظارت بانک مرکزی دولت بر قیمت‌ها! به عنوان مثال اگر قرار باشد بدون مجوز رقابت انجام دهند یا صنایع محصولات خانگی را بخواهند روزانه تغییر قیمت بدهند، عملا شرایط بهبود پیدا نمی‌کند. اما اگر نظارت کافی وجود داشته باشد می‌توانیم امیدوار باشیم که این اوضاع هیجانی را کنترل کنیم. ما می‌بینیم که عموم مردم خانه‌های‌شان را به پارکینگ خودرو و انبار کالا تبدیل کرده‌اند که این اصلا خوب نیست. از طرفی دیگر باید محتکران را شناسایی کرده و به مجازات برسانیم و جلوی فعالیت آن‌ها را بگیریم تا شرایط کمی به سوی بهبودی برود.
بغزیان نوسان در بازار ارز را مضر برای اقتصاد می‌داند و می‌گوید: نوسان موجود در بازار ارز به شدت به اقتصاد کشور ضربه وارد می‌کند و هرگونه افزایش و یا کاهش قیمت به‌جز اینکه تورم را ایجاد کند نتیجه‌ دیگری نخواهد داشت. در چنین شرایطی نه صادرات کشور رشد و نه تولید داخلی افزایش پیدا می‌کند. اگر بخواهیم نتیجه‌گیری کلی داشته باشیم باید بگویم نوسان ارزی تاکنون نتیجه مثبتی نداشته و همچنین در زمینه اشتغال، قیمت کالاها و... عملکرد منفی به دنبال داشته است.
سایر اخبار این روزنامه