درخواست بازار خودرو برای کاهش نرخ ارز بی‌پاسخ نماند

مریم بهنام‌راد- هر مسوول و دولتمردی در مقابل تریبون قرار می‌گیرد چنان از حمایت تولید داخل صحبت می‌کند، گویا در حال حاضر کشورمان رقیب جدی بزرگ‌ترین کشورهای صاحب صنایع شده است و این هم مدیون تدابیر و سیاست‌های حمایتی دولت است! بازی دولت با صنایع مختلف و در نتیجه مردم از طریق گرانی دلار، می‌تواند تبعات زیادی را بر جا‌ بگذارد. یکی از این پیامد‌ها، بی‌اعتمادی مردم است. هرچند سال‌هاست مردم چوب اعتماد خود را به برنامه‌ها و سیاست‌های اقتصادی دولتمردان خورده‌اند ولی این موضوع مانند آب ریختن روی سنگ است که به مرور باعث فرسایش سنگ می‌شود. روزهاست چرخ صنایع با گرانی نرخ ارز درگیر است و صنعت خودرو نیز به نوعی با این افزایش قیمت دست و پنجه نرم می‌کند. بازار خودرو آنقدر آشفته است که کمتر کسی دیگر امید به سامان آن دارد. از این رو بازار خودروی وارداتی و داخلی به دلیل این نوسانات بسیار آشفته و نگران‌کننده شده است‌‌ تا جایی که به گفته فروشندگان در این بازار، مردم دیگر کشش افزایش قیمت را ندارند یعنی بازار چنان پتک قیمت‌هایش را بر سرمان می‌کوبد که حتی نای فریاد زدن هم نداریم‌ گویی خبر بالا رفتن هر روزه قیمت‌ها دیگر برایمان نوعی عادت شده و هر بار منتظر اعلام قیمت‌های بالاتری در بازار هستیم. این همان نمایش بی‌تدبیری در صنعت است که محصولی که به دلیل بی‌کیفیتی به حاشیه رانده شده بود، خواهان پیدا کند. روز گذشته با کاهش یکدفعه نرخ دلار، بازار خودرو نیز به خود آمد و کاهش چندین میلیون تومانی خودروهای داخلی و خارجی را به همراه داشت. این بدان معنی‌ است که نبض بازار خودرو نیز به جهت‌دهی‌های دولت با فرمان تغییر نرخ ارز است در حالی که بازار خودرو این روزها آشفته‌تر از هر زمان دیگری است، نرخی سامان یافته در این بازار وجود ندارد و تقریبا هیجان و البته دلالان بازار را به دست گرفته و هر نرخی را که بخواهند برای یک خودرو تعیین می‌کنند، فارغ از اینکه آیا بازار کشش دارد یا خیر و آیا این خودرو با تمامی خصوصیاتی که دارد، ارزش پرداخت این مبلغ را دارد یا نه. مدت‌هاست در این بازار، قیمت بی‌ضابطه بالا می‌رود و نمایشی تمام‌عیار از بی‌تدبیری در صنعتی به نمایش گذاشته شده که در آن، مردم ناچارند خودروهایی با قیمت‌های نجومی و بعضا تا 5/2 برابر نرخ کارخانه خریداری کنند. مروری بر قیمت‌ انواع خودرو در بازار این آشفتگی را به خوبی نشان می‌دهد، به خصوص در مورد خودروهایی که مطابق با برنامه‌ریزی دولت باید پایان امسال از رده خارج می‌شدند و شاید بسیاری از آنها، استانداردهای جدید کیفیت خودرو را هم پاس نمی‌کردند، آنچنان در بازار خواهان پیدا کرده‌اند که حاشیه بازار آنها سود دوبرابری را برای معامله‌کنندگان رقم می‌زند. هیچ نظارتی هم بر بازار وجود ندارد و سایت‌های خرید و فروش خودرو، به بازارسازهایی تبدیل شده‌اند که نرخ تعیین می‌کنند و قیمت را بالا و پایین می‌برند. گشت و گذاری در همین سایت‌های معامله خودرو به خوبی نشان از حاشیه بازار بی‌ضابطه‌ای دارد که نقش‌آفرینی دلالان در آن پررنگ شده و البته کم‌کم بسیاری از افراد را به خرید و فروش در آن ترغیب کرده است‌ چراکه احساس می‌کنند سود بالایی دارد و می‌توانند از این آشفته‌بازار سود خوبی به دست آورند. هیچ نهادی از دستگاه‌های دولتی بر بازار خودرو نظارت ندارد و از حقوق مصرف‌کنندگان در بازار دفاع نمی‌کند. سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اکنون نقش جدی در این بازار ندارد و حداقل مشخص نیست سیاست نظارتی این سازمان بر بازار خودرو چیست.
ارزانی خودروهای وارداتی در یک پلک به هم زدن
قیمت انواع خودروهای داخلی متاثر از کاهش قیمت دلار ۱ تا ۱۲ میلیون تومان ارزان شد. روز گذشته همزمان با روند کاهشی قیمت دلار در سطح بازار، معاملات خرید و فروش خودرو نیز متاثر از این موضوع شاهد کاهش قیمت در انواع خودروهای داخلی و وارداتی است. البته در طول دو ماه گذشته قیمت خودروهای داخلی افزایش قابل توجهی داشت که می‌توان گفت با کاهش قیمت دلار مردم باید به روند کاهشی بیشتر قیمت خودروهای داخلی امیدوار باشند. به اعتقاد فعالان بازار در معاملات خریدار است که حرف نهایی را مطرح می‌کند به نحوی که به جای فروشنده خریدار قیمت نهایی خودرو را تعیین و این فروشنده است که با قیمت پیشنهادی موافقت یا مخالفت کند.
صعود فروش خودرو در مقابل سقوط قیمت دلار


سعید موتمنی رییس اتحادیه صنف نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران گفت: به دلیل سقوط قیمت دلار در بازار آزاد همه در بازار خودرو فروشنده شده‌اند اما خریداری وجود ندارد. وی با توجه به شرایط کاهش نرخ ارز به «جهان صنعت» گفت‌: روز‌هاست که بازار خودرو تحت تاثیر گرانی نرخ ارز قرار گرفته و این شامل تمام خودروهای داخلی و وارداتی شده است. با این روند این بازار با کاهش تقاضا و گاها محصول روبه‌رو شده است. در حال حاضر بازار خودرو در شوک ناشی از افت شدید نرخ دلار به سر می‌برد و به دلیل روند نزولی قیمت دلار همه در این بازار فروشنده شده‌اند. با سقوط قیمت دلار در چند روز آینده شاهد کاهش شدید قیمت خودرو در بازار خواهیم بود. رییس اتحادیه صنف نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودروی تهران ادامه داد: سقوط نرخ دلار باعث شده در بازار خودرو این خریداران باشند که قیمت‌ها را تعیین می‌کنند البته با توجه به پیش‌بینی سقوط قیمت‌ها فعلا کسی اقدام به خرید خودرو نمی‌کند. وی تصریح کرد: به زودی میزان کاهش قیمت خودرو به دلیل سقوط نرخ دلار اعلام خواهد شد. فعالان بازار خودرو از کاهش حدود ۵۰ میلیون تومانی قیمت‌ها در بازار خودرو خبر می‌دهند. در این شرایط براساس جدیدترین اخبار به دست آمده از بازار خودرو قیمت‌ها در بازار خودرو به شدت کاهش یافته است. به گفته رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران، در حال حاضر قیمت خودروهای داخلی بین 5/1 تا ۱۲ میلیون تومان و قیمت خودروهای وارداتی که نسبت مستقیم با نرخ ارز دارند به طور میانگین ۵۰ میلیون تومان کاهش یافته است. این وضعیت در حالی است که به گفته فعالان بازار خودرو در حال حاضر همه در این بازار فروشنده شده‌اند و هیچ خریداری در بازار وجود ندارد. در این شرایط رییس اتحادیه نمایشگاه‌داران و فروشندگان خودرو تهران پیش‌بینی می‌کند که در روزهای آتی نیز روند کاهش قیمت‌ها در بازار خودرو ادامه خواهد یافت.
فقط دولت می‌تواند بازار خودرو را آرام کند
یکی از خریداران خودرو گفت: برای خرید خودرو به منظور مصارف شخصی نه معامله به منظور کسب سود به نمایندگی خودروسازان مراجعه کرده‌ام، در ابتدا عنوان شد که تنها فروش به صورت ثبت‌نامی صورت می‌گیرد، اما وقتی اصرار من برای خرید خودرو را مشاهده کردند، شماره تلفن رد و بدل شد تا در نهایت بتوان در روزهای بعد و اگر فرصتی برای فروش خودرو از سوی خریداران قبلی یا انصراف پیش آمد، مطلع شوم. اما در کمال تعجب یکی از کارمندان نمایندگی به من گفت می‌تواند خودروی درخواستی‌ام را با چند میلیون تومان اختلاف نسبت به کارخانه برای من تهیه کند. وی افزود: نمایندگی‌های خودروسازان اکنون با قیمت‌های نجومی خرید و فروش خودرو می‌کنند و از فرصتی که پیش از افزایش قیمت برایشان پیش آمده بود تا از کارخانه خودرو بخرند و نگهداری کنند، استفاده کرده و خودروهای خریداری شده را با قیمت بازار آزاد و حاشیه‌ای به مردم می‌فروشند. محسنی، یکی دیگر از خریداران خودرو گفت: قصد داشتم خودروی مدل پایین‌ام را تبدیل به احسن کنم و دو ماه قبل آن را فروختم تا در طرح‌های پیش‌فروش ثبت‌نام کنم اما موفق به ثبت‌نام نشدم و در بازار هم، قیمت‌ها چنان نجومی و غیرقابل باور است که هر کسی توان خرید آن را ندارد. او به مهر گفت‌: به نظر می‌رسد دولت و خودروسازان و دستگاه‌های ناظر هم چاره‌ای برای این شرایط ندارند. تنها کاری که می‌تواند باعث کاهش قیمت شود، نخریدن مردم است. محسنی گفت: مردم و خریداران مصرفی باید یک مدت از خرید خودداری کنند. البته عملا همین‌طور هم شده چون یک خریدار عادی و مصرفی، قطعا نمی‌تواند برای یک خودروی ۶۰ میلیونی، ۱۳۵ میلیون تومان پول بدهد. علی رستمی خریدار دیگری است که می‌گوید نخریدن مردم هیچ دردی را دوا نکرده و نمی‌کند. او به خبرنگار مهر گفت: من سه ماه در این بازار دست‌دست کردم تا شاید قیمت پایین بیاید اما قیمت‌ها بالاتر رفت. به همین خاطر دیگر توان خرید خودروی صفر ندارم و دنبال خودروی کارکرده هستم. او ادامه داد: نخریدن مردم وقتی اثر دارد که دولت و خودروسازان هم قصد و نیت‌شان، کنترل قیمت و مهار بازار دلالی باشد. اما الان می‌بینیم که خودروسازان خودشان علنا عنوان می‌کنند دنبال بالابردن قیمت هستند و دولت هم به آنها چراغ سبز نشان داده است. پس گرانی فعلی خودرو فقط زیر سر دلال‌ها نیست. رستمی گفت: همه در اقتصاد ایران حامی دارند، به جز مصرف‌کنندگان. سازمانی هم که اسمش را گذاشته‌اند سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان، خودش نیاز به حمایت دارد و توان حمایت از مردم را ندارد وگرنه بازار خودرو اینگونه یله و رها نبود و دلال‌ها اینگونه گوش مردم را نمی‌بریدند.
رقم‌های نجومی به بهانه نرخ ارز
مصرف‌کنندگان واقعی خودرو معتقدند در این آشفته‌بازار خودرو هیچ حمایتی از آنها نمی‌شود و اگر نیاز مصرفی داشته باشند، به راحتی نمی‌توانند به نمایندگی خودروسازان و یا بازار مراجعه کرده و خودروی مورد نظر خود را خریداری کنند. این در حالی است که حتی برخی نمایندگی‌های خودروسازان و واردکنندگان خودرو نیز عاملی برای دامن زدن به حاشیه بازار و رشد نجومی قیمت شده‌اند. این آشفته‌بازار که برخی ردپای خود خودروسازان را هم در آن انکار نمی‌کنند، سبب شده اقبال نسبت به خرید برخی خودروها بالا برود و خودرو بسیار بالاتر از ارزش ذاتی‌ای که دارد، در بازار معامله شده و به دست مصرف‌کنندگان برسد. التهاب قیمتی که دلالان به لطف اقدامات خودروسازان و البته با عطش بالای سودجویی خودشان و به پشتوانه هجوم غیرمنطقی مردم به بازار ایجاد کرده‌اند، معاملات را کند کرده اما هنوز هستند خریدارانی که با نگرانی از افزایش بیشتر قیمت، رقم‌های نجومی را برای خرید خودروها پرداخت می‌کنند. از سوی دیگر، خودروسازان اکنون درخواست‌های افزایش قیمت را به بهانه بالا رفتن نرخ دلار به شورای رقابت و وزارت صنعت برده‌اند؛ در حالی که تا پیش از این، هر زمان که صحبت از داخلی‌سازی در صنعت خودرو به میان می‌آمد مدعی بودند که بسیاری از خودروها درصد بالایی از داخلی‌سازی را دارد.