روزنامه قانون
1397/07/25
منافع شخصي در كدهاي حقوقي
بازي با منافع سهامداران در بورس به طور حتم تخلف و قابل جرم‌انگاري استبازار بورس مي‌تواند محل تجمع نقدينگي سرگردان كشور باشد؛ بنابراين نياز به تقويت آن وجود دارد
بازار بورس تهران كه در ماه‌هاي گذشته به شدت تحت تاثير افزايش نرخ ارز قرار گرفته بود، اين روزها نوسانات زيادي را پشت سر مي‌گذارد. با افزايش نرخ ارز در ماه هاي گذشته بورس ركورد 50 ساله خود را شكست اما گويا اين ركوردزني همچون دولت مستعجل بود و دوباره پس از مدتي شاخص با افت شديدي روبه‌رو شد. در هفته‌هاي گذشته كه نرخ ارز روند كاهشي به خود گرفته بود، بسياري از مردم درصدد بودند تا سرمايه‌هاي خود را وارد بورس كنند و به همين منظور براي دريافت كد بورسي به سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه كردند. كارشناسان در اين خصوص معتقدند كه بازار سرمايه بهترين جا براي انتقال سرمايه‌هاي سرگردان است با اين حال اما وضعيت سرگردان و سردرگم بورس نشان از وضعيت اقتصادي كشور دارد؛ چراكه بورس آينه تمام نماي اقتصاد ماست. بازر بورس در اين روزها به هيچ عنوان قابل پيش‌بيني نيست و ریسک‌های سیستماتیک موجود در بازار بیش از پيش سرمایه‌گذاران را در تصمیم‌گیری دچار ترديد كرده است. گفته مي‌شود عرضه‌هاي نابهنگام برخي حقوقي‌ها نيز در اين روند تاثيرگذار است.
تاثير شركت‌هاي پتروشيمي و فلزي
طبق گزارش‌هاي رسيده بازیگران بازار سهام روز گذشته شاهد رشد قیمت در بیشتر سهم‌ها بودند؛ هرچند حجم و ارزش شرکتی که به تازگی می‌خواهد در بورس عرضه شود، چندان زیاد نبود اما تعدادی از معامله‌گران را برای کوتاه‌مدت هم که شده، به احتمال ادامه رشد بازار امیدوار كرد. روز گذشته شاخص کل بازده نقدی و قیمتی بورس اوراق بهادار تهران ۲۲۳۲ واحد رشد کرد و به رقم ۱۸۲ هزار و ۸۳۴ واحدی رسید. همچنین شاخص کل هم وزن با ۲۸۸ واحد رشد، رقم ۲۹ هزار و 6 واحدی را تجربه کرد. افزایش نسبی قیمت‌ها در بورس اوراق بهادار، سبب شد شاخص آزاد شناور نیز ۲۱۳۸ واحد رشد کند و تا رقم ۱۹۵ هزار و ۲۲۸ واحدی بالا رود. شاخص بازار اول و بازار دوم نیز هر یک به ترتیب ۱۳۱۲ و ۶۰۴۲ واحد رشد کرده است. آن طور که تابلوی معاملات نشان می‌داد شرکت‌هاي دو گروه پتروشیمی و فلزی بیشترین تاثیر مثبت را روی شاخص‌های بازار داشتند. سرمایه گذاری نفت، گاز و پتروشیمی تامین، پتروشیمی پارس، بانک ملت و فولاد مبارکه اصفهان جزو شرکت‌هایی بودند که تلاش کردند شاخص را در سطح بالاتری نگه دارند. آن‌ها از ۱۰۰ واحد تا ۲۴۳ واحد تاثیر مثبت روی نماگرهای بازار داشتند اما در طرف مقابل معدود شرکت‌هایی از جمله توسعه معادن و فلزات، پالایش نفت اصفهان و گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید سعی کرده‌اند شاخص‌های بازار را به سمت پایین هدایت کنند. از طرفي در گروه محصولات شیمیایی تعدادی از سهم‌ها توانستند روند رشد قیمت‌ها را ادامه دهند. همچنین در نمادهای تاثیرگذار در شاخص شاهد صف‌های خرید بودیم. به عنوان نمونه در نماد تاپیکو که در ساعاتی با صف خرید همراه بود، ۸۲ درصد از خریدها توسط افراد حقیقی و ۱۷ درصد توسط حقوقی‌ها صورت گرفت. از سوي ديگر در گروه استخراج کالاهای فلزی نیز تعدادی از سهم‌ها افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند؛ هرچند که این افزایش با شیب ملایمی همراه بود. نیمی از سهم‌های این گروه نیز با روند افت قیمت مواجه شدند. فلزی‌ها نیز امروز عمدتا با تقویت قیمت سهام‌شان روبه‌رو شده‌اند. خودرویی‌ها که این روزها با نوسانات غیرقابل پیش‌بینی مواجه هستند یک روز صف خرید می‌شوند و روز دیگر سهامداران برای فروش در صف می‌ایستند. امروز روند قیمت‌ها در این گروه به شدت افزایشی بود. سهم‌های شاخص‌دار در این گروه با نزدیک پنج درصد رشد مواجه شدند.
زمان ورود نفت خام به بورس
روز گذشته همچنين شرکت ملی نفت ایران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که نفت خام در تاریخ ششم آبان سال جاری در بورس انرژی عرضه خواهد شد. این تاریخ دقیقا مطابق با یک هفته قبل از اعمال تحریم‌های آمریکا است. مسئولان دولتی گفته‌اند با عرضه نفت خام در بورس می‌توانند تحریم‌های آمریکا را دور بزنند اما ساز و کار دور زدن تحریم‌ها از دریچه بورس چندان مشخص نیست.
تاثير بازارهاي مختلف
در خصوص وضعيت بورس و نوسانات آن حسين محمودي اصل، استاد دانشگاه به «قانون» مي‌گويد: نوسانات اخير در بورس را كه با رشد شارپي همراه بود تا حدودي مي‌شد طبيعي تلقي كرد. البته تجربه گذشته در دوران تحريم‌ها در سال 91 نشان مي‌دهد وقتي در پي افزايش دلار بازارهاي مختلف افزايشي مي‌شوند، بازار بورس نيز از اين روند تبعيت مي‌كند. البته اين افزايش منطقي است؛چراكه به دليل افزايش قيمت كالاها، شركت‌ها كالاهاي توليدي خود را به قيمت بالاتري مي‌فروشند و عدد سود حاصل افزايش پيدا مي‌كند و ممكن است در يك شركت اتفاق جديد، رشد بهره‌وري و كسب بازارهاي جديد نيز پيش نيايد اما سود دوبرابر شود. اين مي‌تواند ناشي از افزايش قيمت كالا و خدمات باشد و اين مورد در اثر افزايش قيمت كالاها و ارز صورت مي‌گيرد.
روند كاهشي عمدي؟!
اين استاد دانشگاه ادامه مي‌دهد: اين اتفاق در مورد كالاها يا شركت‌هايي كه دلاري هستند مشهودتر ديده شد. اين افزايش‌ها به ميزان افزايش قيمت كالاها و افزايش قيمت ارز مي‌تواند طبيعي تلقي شود؛ البته ما با افزايش قيمت كالاها شاهد افزايش بهاي تمام شده كالاها نيز هستيم اما موضوع مهم اين است كه ميزان افزايش بهاي تمام شده كمتر از ميزان قيمت كالاهاي فروش رفته است؛ بنابراين اين مابه‌التفاوت را مي‌توان براي افزايش قيمت‌ها در بازار و افزايش شاخص لحاظ كرد. البته با توجه به پيش‌بيني افزايش درآمد شركت‌ها شايد لمس دوباره محدوده 200 هزار واحد براي شاخص دور از دسترس نباشد اما شاهد نوساناتي در هفته گذشته بوديم كه بسيار مشكوك و قابل تامل بود. فروش حقوقي‌ها در صف‌هاي فروش و رقابت در فروش، ايجاد روند كاهشي در بازار سهام را عمدي جلوه داد. اين حركت‌ها از جنس همان حركت‌هايي بود كه در ماه‌هاي گذشته در چندين نوبت در رسانه‌ها تذكر داده شد اما متاسفانه مورد توجه قرار نگرفت و ما به وضوح شاهد برخي از حركت‌ها در جهت حفظ منافع اشخاصي كه مديريت شركت‌ها، صندوق‌ها و موسسات حقوقي را داشتند، بوديم.
تخلف حقوقي‌ها
محمودي اصل بيان مي‌كند: يكي از مشكلات بازار بورس اين است كه نمي‌تواند محدوده منافع اشخاص حقوقي را كه با كدهاي خاص و اجاره‌اي معامله مي‌كنند، مشخص كند. در ماه‌هاي گذشته شاهد اين بازي با سرمايه سهامداران خرد و بازي با اعتبار بورس كشور بوديم. شركت‌هايي داشتيم كه بخش حقوقي آن شركت به دليل نزديك شدن به مجمع، يك و نيم ميليارد سهم را خريد و قيمت سهم را 20 درصد افزايش داد تا در مجمع مديران و مديرعامل شركت مذكور تحت فشار نباشد و پس از مجمع، سهم را رها كرد؛ اين يعني بازي با منافع سهامداران و به طور حتم تخلف و قابل جرم‌انگاري است. بديهي است شركتي كه چنين تصميمي مي‌گيرد مديران آن از اين تصميم مطلع بوده و همزمان با عكس‌العمل حقوقي بازار اقدام به خريد و فروش مي‌كند و به عبارتي از جيب ساير سهامداران و سهامداران خرد منافع خود را تامين مي‌كند. جالب است همين شركت در مورد يكي از زيرمجموعه‌هاي خود در طول مدت چند سال چندين‌‌بار زيان انباشته سنگين خود را به سود تبديل كرده و با گزارش‌هاي متناقض در مقاطع مختلف باعث نوسانات شديد قيمت شده است و از اين كار عده‌اي كه در اين شركت يا در شركت‌هاي ديگر بودند، منتفع شدند. اينجا با اسامي و كدهاي حقيقي سود كسب مي‌شود و شيوه‌نامه و اطلاعات و نحوه عمل به فروش مي‌رسد. به راحتي با يك گزارش قيمت سهم از صد تومان پنجاه تومان كاهش داده مي‌شود و با اطلاعيه‌اي ديگر پس از جمع‌آوري سهام شركت به بيش از 130 تومان افزايش پيدا مي‌كند. اين بازي‌ها گاه مشخص و قابل رديابي است. بنابراين مسئولان بورس نبايد به جهت ترس از عملكرد حقوقي‌ها در ايجاد شوك در بازار به مقابله با اين پديده شوم بپردازند. هرچند ممكن است برخي از مديران و مسئولان بورس نيز در اين راستا در جهت منافع اين شركت‌ها عمل كنند يا حداقل در مقابل عملكرد متخلفانه آن‌ها سكوت كنند. لازم است به اين موضوع بسيار با دقت و ظرافت و به صورت مستمر رسيدگي شود.
لزوم تقويت بازار
محمودي اصل در پايان تصريح مي‌كند: از آنجايي كه بازار بورس مي‌تواند محل تجمع نقدينگي سرگردان كشور باشد، نياز به تقويت اين بازار وجود دارد. در بسياري از كشورهاي پيشرفته بيش از 60 درصد از نقدينگي به سمت چنين بازاري هدايت مي‌شود اما در كشور ما اين عدد بسيار پايين است. بنابراين اگر گاه شاهد نوسانات شديد در بازارهاي مختلف هستيم، مي‌توانيم به راحتي علت آن را در نبود بازار منسجم و پويا و بزرگ بورس بدانيم. لازم است مسئولان با تصميمي مناسب روند افزايش ارزش بازار را به عنوان يك راهبرد ميان‌مدت لحاظ كرده و در جهت هدايت نقدينگي به اين سمت اهتمام خاصي داشته باشند. بي‌شك يكي از راه‌هاي گذر از بحران اقتصاد بيمار و ملتهب، داشتن يك بورس پويا و توانمند است كه توان تامين مالي شركت‌ها را داشته باشد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
بلواي شنود
منافع شخصي در كدهاي حقوقي
ستون پنجم‌هاي اميدي
مهريه‌هاي بـي‌مهر
سفر پمپئو براي خاتمه دادن به ماجراي خاشقجي است
«پايیزِ» رسانه ملی در سریال سازی
بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا آمریکا را عصبانی تر می‌کند
همه باید برای پیشرفت بوکس ایران تلاش کنیم
زنان در آزادی
قاچاق سالانه دومیلیون رأس دام از کشور
