روزنامه جهان صنعت
1397/08/15
گزارش بلومبرگ از افزایش صادرات نفت ایران در آستانه تحریم
گروه انرژی- دور دوم تحریم‌های آمریکا علیه ایران درحالی از روز گذشته بار دیگر از سر گرفته شد که از همین ابتدا واشنگتن ناراضی بودن خود را از روند طی شده اعلام کرده است. واشنگتن که با همه این تلاش‌ها، ناچار شد خریداران عمده نفت خام ایران را برای یک دوره شش ماهه از تحریم خرید نفت ایران معاف کند.این کشورها مطمئنا شامل چین، هند، کره‌جنوبی و ژاپن هستند که در میان چهار خریدار بزرگ نفت ایران قرار دارند. به گفته پیتر کرنان، تحلیلگر ارشد انرژی در واحد اطلاعات اکونومیست، اعلام صدور معافیت‌ها از سوی آمریکا برای هشت کشور به منظور ادامه خرید نفت ایران براین مبنا که آنها حجم خریدشان را کاهش دهند، نشان می‌دهد که حداقل در کوتاه‌مدت دولت ترامپ هدف تلاش برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران را کنار گذاشته است. متقاعد کردن کشورها برای توقف واردات نفت از ایران همواره کار دشواری بوده است. از یک سو، حتی اگر دولت ترامپ دست آزاد داشت از نظر فنی دستیابی به این هدف دشوار بود. ایران همچنان نفت خود را ارزان‌تر فروخته و از ارزهای دیگری به جز دلار آمریکا استفاده می‌کند و همچنین به شیوه‌های مختلف برای ارسال محموله‌های نفتی خود روی آورده است. ایران همواره توانسته صادرات نفت خود را حفظ کند.
مهم‌تر از همه بازار نفت دچار محدودیت عرضه بوده و نمی‌تواند حذف نفت ایران را تحمل کند. با وجود اینکه قیمت نفت بیش از ۱۵ درصد در یک ماه گذشته کاهش پیدا کرده اما بازار همچنان دچار محدودیت عرضه است. آمریکا و اوپک با روند سریعی به میزان عرضه خود اضافه کرده‌اند، اما معلوم نیست بتوانند این روند را حفظ کنند. آمریکا ممکن است در سال ۲۰۱۹ شاهد رشد تولید خود باشد و در مورد اوپک تولید بیشتر به بهای کاهش ظرفیت مازاد تولید بوده است.
فضا برای مانور از سوی کاخ سفید همچنان کاملا محدود است. به گفته تحلیلگر واحد اکونومیست، اگرچه نگرانی‌هایی درباره ضعیف شدن تقاضا برای نفت در سال ۲۰۱۹ وجود دارد، اما این واهمه وجود دارد که حذف یک‌باره عرضه ایران باعث جهش شدید قیمت‌ها و مشکل اقتصادهای مصرف‌کننده نفت برای خرید نفت از جای دیگر میشود. عربستان سعودی ممکن است تا حدودی افت عرضه آن را جبران کند اما قادر نخواهد بود به طور کامل این افت را پوشش دهد و بازار را در برابر اختلالات عرضه نقاط دیگر فوق‌العاده آسیب‌پذیر می‌کند، بنابراین دولت ترامپ تاحدودی ناچار شده نرمش نشان دهد، زیرا خریداران نفت بزرگ‌تر به خصوص هند و چین تمایلی برای خاتمه فوری خرید نفت از ایران نداشته‌اند.
شرکت وود مکنزی انتظار دارد پس از آغاز تحریم‌های ایران در مقایسه با سطح سپتامبر، با کاهش ۸۰۰ هزار بشکه در روز دیگر از صادرات نفت روبه‌رو شده و مجموعه صادرات این کشور به یک میلیون بشکه در روز برسد. آن وییس هیتر، نایب‌رییس بازارهای نفت در وود مکنزی چنین گفت: ما تصور می‌کنیم که عرضه کافی از سوی نقاط دیگر در ماه‌های آینده وجود دارد تا تقاضای زمستانی را تامین کرده و از افزایش قیمت‌ها جلوگیری کند. نفت برنت احتمالا حدود ۷۸ دلار در هر بشکه خواهد ماند. مازاد ظرفیت اوپک دو سال قبل چهار تا پنج میلیون بشکه در روز بود، اما هم‌اکنون تنها حدود 7/0 میلیون بشکه در روز مازاد ظرفیت دارد که به معنای آن است که بازار در سرمای شدید زمستان یا هرگونه اختلال جدید در روند عرضه، در برابر تقاضای بالا آسیب‌پذیر خواهد بود.
بر اساس گزارش رویترز، اگر دولت ترامپ موفق شود صادرات نفت ایران را به صفر برساند، قیمت‌ها بسیار بالاتر خواهد رفت، اما در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای این امر یک مشکل سیاسی در داخل این کشور به وجود خواهد آورد. دولت آمریکا نمی‌خواهد در این زمینه هزینه‌ای پرداخت کند. در عوض در هفته‌های اخیر روشن شده که صادرات نفت ایران متوقف نخواهد شد و برهمین اساس قیمت نفت عقب‌نشینی کرد.
با این حال با وجود امتیازی که داده است، دولت ترامپ همچنان لحن مطمئنی به خود گرفته و تلاش می‌کند نشان دهد که همچنان عزم خود را برای توقف صادرات نفت ایران حفظ کرده است.
مخالفت اتحادیه اروپا با ازسرگیری تحریم‌های ایران
برهمین اساس کمیسر امور اقتصادی اروپا اعلام کرد اتحادیه اروپا مخالف تصمیم آمریکا برای وضع مجدد تحریم‌های نفتی و مالی علیه ایران است.
پی یر موسکوویچ ساعاتی پس از آغاز تحریم‌های آمریکا علیه ایران، به شبکه رادیویی فرانس اینفو گفت: اتحادیه اروپا موافق این تحریم‌ها نیست.
معافیت کره‌جنوبی از تحریم‌های آمریکا
یک مقام دولتی کره‌جنوبی نیز اعلام کرد این کشور از تحریم‌های آمریکا علیه واردات نفت ایران معافیت گرفته است.
کره‌جنوبی که یکی از متحدان آمریکا و یکی از بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران در آسیاست، از واشنگتن درخواست کرده بود در اعطای معافیت از تحریم‌های نفتی، نرمش حداکثری به خرج دهد.
آمریکا روز جمعه اعلام کرد پس از اجرای تحریم‌ها از روز دوشنبه، به هشت واردکننده به طور موقت اجازه خواهد داد به واردات نفت ایران ادامه دهند.
تحت قانون آمریکا، معافیت‌ها می‌تواند به مدت حداکثر ۱۸۰ روز داده شود.
این مقام کره‌جنوبی که مایل نبود نامش فاش شود، به رویترز گفت: پتروشیمی‌ها برای اقتصاد ما کلیدی هستند و ما تاکید کرده‌ایم که از تحریم‌های ایران آسیب می‌بینیم و این مساله چالش جدی برای کل اقتصاد ما خواهد بود.
بزرگ‌ترین مشتریان نفتی ایران که همگی در آسیا هستند خواستار دریافت معافیت برای ادامه خرید نفت از تهران بوده‌اند.
کره‌جنوبی که پنجمین خریدار بزرگ نفت جهان است، عمدتا نفت فوق سبک ایران را خریداری می‌کند.
این مقام دولتی اظهار کرد: سئول همچنین از آمریکا برای ادامه مبادلات مالی با بانک مرکزی ایران به منظور تسهیل واردات نفت معافیت گرفته است.
کره‌جنوبی در سال ۲۰۱۲ برای واردات نفت ایران به میزان محدود از آمریکا معافیت گرفته بود.
خریداران نفت کره‌جنوبی در ماه‌های اخیر خرید نفت از ایران را کاهش داده و به منابع دیگری مانند نفت آمریکا و آفریقا روی آورده بودند.
واردات نفت کره‌جنوبی از ایران در سپتامبر برای نخستین بار از سال ۲۰۱۲ به صفر رسید. بنا بر آمار شرکت ملی نفت کره، در ۹ ماه سال‌جاری میلادی واردات کره‌جنوبی از ایران حدود ۵۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافت و به 2/58 میلیون بشکه رسید.
تجارت قانونی چین با ایران
همچنین چین ضمن ابراز تاسف از بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران، اعلام کرد همکاری تجاری قانونی این کشور با ایران باید محترم شمرده شود.
هوا چونی‌ینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین در کنفرانس خبری روزانه اظهارات فوق را مطرح کرد اما در خصوص معافیت اعطا شده از سوی آمریکا در خصوص تحریم‌های نفتی ایران اظهارنظر نکرد.
بر اساس گزارش رویترز، تحریم‌های آمریکا که از روز دوشنبه اجرا شده فروش نفت و بخش بانکی را هدف می‌گیرد.
دولت چین پیش از این با تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران مخالفت کرده بود. مقامات آمریکایی در آگوست اظهار کرده بودند نتوانسته‌اند چین را متقاعد کنند واردات نفت ایران را متوقف کند با این حال چینی‌ها موافقت کرده بودند خریدشان را افزایش ندهند.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا روز جمعه بدون نام بردن از کشورها، اعلام کرد هشت کشور معافیت خواهند گرفت. تحلیلگران پیش‌بینی کرده‌اند هند، کره‌جنوبی و ژاپن مطمئنا معافیت‌ها از تحریم‌های آمریکا علیه صادرات نفت ایران را دریافت خواهند کرد و چین، ترکیه، امارات متحده عربی و تایوان نیز احتمالا معافیت خواهند گرفت.
طبق برآورد اس‌اندپی گلوبال‌پلاتس، هشت واردکننده بزرگ نفت و میعانات ایران در ۹ ماه سال ۲۰۱۸ شامل چین (۶۶۵ هزار بشکه در روز)، هند (۵۷۶ هزار بشکه در روز)، کره‌جنوبی (۱۶۰ هزار بشکه در روز)، ترکیه (۱۶۰ هزار بشکه در روز)، ایتالیا (۱۴۳ هزار بشکه در روز)، امارات متحده عربی ( ۱۲۶ هزار بشکه در روز)، ژاپن (۱۱۳ هزار بشکه در روز) و اسپانیا (۹۲ هزار بشکه در روز) بوده‌اند.
افزایش صادرات نفت ایران
از سویی بلومبرگ طی گزارشی نوشت با اعطای معافیت به کشورهایی که خرید نفت ایران را متوقف کرده بودند، اکنون صادرات نفت ایران در ماه نوامبر یعنی نخستین ماه بازگشت تحریم‌ها افزایش می‌یابد نه کاهش و این چیزی نیست که ترامپ منتظرش بود.
تحریم‌های آمریکا با هدف صفر کردن صادرات نفت ایران در نیمه‌شب یکشنبه گذشته اجرایی شد ولی سرسختی آغازین دونالد ترامپ با نزدیک شدن موعد مقرر تعدیل شده است. با اعطای معافیت به کشورهایی که خرید خود را از ایران متوقف کرده بودند، اکنون صادرات نفت ایران در ماه نوامبر افزایش می‌یابد نه کاهش.
این تحریم‌ها «سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ» اعلام شدند و هدف‌شان جلوگیری از صادرات نفت ایران است ولی واقعیت این است که طبق انتظار پیش نرفته‌اند. در شش ماه قبل از اجرایی شدن تحریم‌ها تاثیر آنها شبیه تحریم‌های باراک اوباما، رییس‌جمهور قبلی آمریکا در سال 2012 به نظر می‌رسد.
با رسیدن به موعد مقرر در نوامبر، مشخص شد خریدارانی که قبول کرده بودند خرید نفت از ایران را کاهش دهند اکنون از این تحریم‌ها معاف شده‌اند. در ماه آگوست جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا گفت: «این معافیت‌ها بسیار کم و محدود هستند.» این هفته مشخص شد که آمریکا موافقت کرده به هشت کشور اجازه دهد از ایران نفت بخرند. جزئیات این توافقنامه چندان مشخص نیست. هر چند مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا قول داده بود نام این کشورها روز دوشنبه اعلام کند. این هشت کشور شامل چین و هند بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران و سایر متحدان اصلی آمریکا در آسیا مثل ژاپن و کره‌جنوبی می‌شوند. به ترکیه هم اجازه خرید نفت ایران داده شد ولی این معافیت‌ها به اروپا نرسیده است. مشخص نیست این معافیت‌ها هر چند وقت یک‌بار باید تمدید شوند یا خریداران چقدر باید خرید خود را کاهش دهند تا جریمه نشوند.
در دوره ریاست‌جمهوری باراک اوباما معافیت‌ها شش ماه طول کشید و در صورتی تمدید می‌شد که کشورها 20 درصد در این مدت خرید خود را کاهش می‌‌دادند. انتظار می‌رود شرایط در دوره ترامپ حداقل به همین اندازه سخت باشد.
یک تفاوت بزرگ با تحریم‌های دوره اوباما این است که تحریم‌های ترامپ شامل صادرات میعانات گازی هم میشود؛ یک نوع سبک نفت که از میادین گازی استخراج میشود. این صادرات برای ایران اهمیت زیادی دارد چون استخراج آنها از میدان پارس‌جنوبی مشترک با قطر افزایش یافته است ولی انتظار می‌رود صادرات آن دوباره کم شود چون یکی از پالایشگاه‌های جدید قصد دارد این میعانات را برای مصرف داخلی پالایش کند.
اکثر خریداران نفت ایران از ماه می موضعی محتاطانه گرفتند. فرانسه و کره‌جنوبی هر دو در ماه ژوئن خرید از ایران را متوقف کردند. اسپانیا و ژاپن هم این کار را در سپتامبر انجام دادند. ترکیه واردات نفت از ایران را نسبت به تابستان گذشته نصف کرده و ایتالیا و یونان هم خرید نفت را کاهش داده‌اند. صادرات به هند هم پس از افزایش در اوایل تابستان اکنون کاهش یافته است. چین بزرگ‌ترین خریدار نفت ایران هنوز واردات نفت را کاهش نداده گرچه دولت چین اعلام کرده حداقل دو شرکت دولتی آن از ایران نفت نمی‌خرند.
معافیت‌های انتخابی ترامپ احتمالا باعث میشود کره و ژاپن خرید مقادیر کمی نفت از ایران را در ماه نوامبر از سر بگیرند. این مقدار به 300 هزار بشکه در روز می‌رسد در حالی که خرید کلی آنها در سال گذشته دو برابر این مقدار بوده است. شرکت‌های دولتی چین هم به بازار برمی‌گردند. البته این افزایش خرید با کاهش بیشتر خرید اروپا جبران میشود. خرید اروپا در ماه گذشته کمتر از 100 هزار بشکه کاهش داشت.
برای اطمینان از اینکه ایران دسترسی محدودی به پول فروش این نفت‌ها دارد، پرداخت‌ها به ایران در حساب‌های تضمینی در کشورهای خریدار نگه داشته می‌شوند ولی افزایش صادرات نفت خام ایران در اولین ماه از آغاز تحریم‌ها دقیقا آن چیزی نیست که ترامپ منتظرش بود.
کاهش قیمت نفت
براساس این گزارش قیمت‌ها روز گذشته کاهش یافت زیرا معافیت هشت خریدار بزرگ از تحریم خرید نفت ایران از شدت کاهش صادرات نفت ایران کاست و خیال واردکنندگان نفت را راحت کرد.
قیمت نفت برنت دریای شمال برای تحویل در ماه نوامبر با 42 سنت یا 6/0 درصد کاهش نسبت به جمعه گذشته به 72 دلار و 41 سنت در هر بشکه رسید.
نفت وست تگزاس اینترمدییت آمریکا نیز به بهای 62 دلار و 79 سنت در هر بشکه معامله شد که نسبت به جمعه گذشته 35 سنت یا 6/0 درصد کاهش داشت.
بهای هر دو نفت یاد شده از اوایل اکتبر (اواسط مهر) تاکنون بیش از 15 درصد کاهش یافته است.
سایر اخبار این روزنامه
کلیات سازوکار ویژه مالی اروپا به‌زودی مشخص میشود
جزئیات دور دوم تحریم‌های آمریکا
امضای تفاهمنامه‌های نمایشی برای توسعه بافت فرسوده
افزایش مهلت تسویه خریداران نفت در بورس
گزارش بلومبرگ از افزایش صادرات نفت ایران در آستانه تحریم
روز سرنوشت‌ساز
جنگ روانی ایالات متحده برنده ندارد
تداوم تاثیر تحریم‌های آمریکا بر صنعت گردشگری
اساسنامه جدید دانشگاه آزاد!
بانک ها به بحران دامن می زنند
خطر نابودی صنعت طلای ایران را تهدید می‌کند
بررسی دلایل خشونت‌ورزی تهرانی‌ها
وزیر امور خارجه در گفت‌و گو با روزنامه یو‌اس تودی:
پیش نیاز‌های یک اقتصاد دانش‌بنیان از منظر شاخص‌های جهانی
از تئوری آبگوشت تا بمباران لیبرالیسم!
نیویورک‌تایمز مطرح کرد
تک‌نرخی شدن ارز در این شرایط
