روزنامه ابتکار
1397/09/15
گزارش «ابتکار» از موضوع نشست غیرعلنی شورای امنیت برای برنامه موشکی ایران تیر موشکی اروپا به سنگ خورد
محمدرضا ستاریهمزمان شدن موضوع سازوکار ویژه اروپا برای برجام و نیز اقدام آنها برای منتفع شدن ایران از منافع توافق هستهای با موضوع نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت باعث طرح این سوال میشود که آیا دولتهای اروپایی اراده کافی برای اجرای برجام را دارند؟
همزمان با داغتر شدن موضوع همکاریهای ایران و اروپا ذیل توافق هستهای و اینکه گفته میشود اروپاییها تلاش میکنند در اقدامی عملی بحث سازوکار ویژه برای بهرهمند شدن ایران از مزایای برجام را هر سریعتر عملیاتی کنند، انگلیس و فرانسه تصمیم به برگزاری جلسه شورای امنیت بر سر برنامه موشکی ایران گرفتند.
این امر زمانی کلید خورد که مقامات آمریکایی از اوایل هفته جاری مدعی شده بودند که برنامه موشکی ایران ناقض قطعنامه 2231 شورای امنیت است و پس از آن این دو کشور اروپایی اقدام به تشکیل جلسه غیر علنی شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی این موضوع کردند. در همین رابطه طبق اعلام نماینده کویت در سازمان ملل، آمریکا، انگلیس و فرانسه نتوانستند اجماعی برای محکومیت برنامه موشکی ایران به دست بیاورند و جلسه مذکور بدون هیچ اجماعی به کار خود پایان داد. پس از این ماجرا در حالی که نماینده فرانسه در شورای امنیت از آزمایشهای موشکی ایران ابراز نگرانی کرد، اما در ادامه تصریح کرد که این فعالیتها نقض کننده قطعنامه 2231 شورای امنیت نیست. نماینده انگلیس اما مسئلهآزمایش موشکی ایران را با قعطنامه 2231 ناسازگار دانست و نماینده هلند نیز آن را بر خلاف برجام عنوان کرد.
قطعنامه 2231 چه میگوید؟
قطعنامه 2231 پس از سالها مذاکرات هستهای میان ایران و گروه 1+5 در تاریخ 29 تیرماه سال 1394 به تصویب شورای امنیت سازمان ملل متحد رسید و متعاقب آن تمامی تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران ملغی شد. از نکات مهم این قطعنامه این است که طبق آن تمامی قطعنامههای تحریمی شورای امنیت سازمان ملل از دستور کار خارج شد و جامعه بینالمللی بر فعالیتهای هستهای ایران صحه گذاشت.
طبق قطعنامه 2231 هر چند مسئلهنقل و انتقال تجهیزات موشکی برای یک دوره 8 ساله به ایران محدود شده و شورای امنیت از ایران خواسته تا از توسعه موشکهای بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هستهای خودداری کند، اما علاوه بر اینکه هیچگونه الزامی در آن قید نشده، بلکه مطابق با آن پرونده PMD ( فعالیتهای نظامی هستهای) نیز برای همیشه بسته شد که این امر مهر تائیدی بر فعالیتهای غیرنظامی هستهای ایران بود. به همین دلیل تا پیش از این آمریکا قبل از خروج از برجام تنها مدعی نقض روح برجام توسط ایران بود.
در همین رابطه آمریکا در اقدامی تازه با پافشاری بر نقض قطعنامه 2231، سعی کرد که متحدان اروپایی خود را نیز همراه ساخته و سیاست فشار بر روی ایران را تشدید کند. این در حالی است که طبق تازهترین اظهارنظرها، محمدجواد ظریف روز گذشته در حاشیه جلسه هیئت دولت به خبرنگاران گفت: به اعتراف خود آمریکا، نه توافق هستهای و نه قطعنامه 2231، فعالیتهای موشکی ایران را ممنوع نمیکند و تنها ممنوعیت مربوط به نوع به خصوصی از موشک است. وزیر خارجه کشورمان در حالی این موضوع را مطرح کرد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز بیش از 12 بار تاکید کرده که ایران به تعهدات خود ذیل برجام پایبند بوده است.
ظریف همچنین اظهار کرد که ایران چون سلاح هستهای ندارد، در نتیجه موشکی نیز برای حمل سلاح هستهای طراحی نمیکند. در واقع با توجه به ماهیت نقطهزن بودن موشکهای ایران، آنها جزء سلاحهای متعارف طبقهبندی میشوند.
همچنین بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه نیز دیروز با اشاره به اینکه ایران برنامههای دفاعی خود را بر اساس نگرانیهای هدفمند برخی کشورها تنظیم نمیکند، اعلام کرد:ما در برنامه دفاعی موشکی خود هیچگونه مغایرتی با هیچ قطعنامه شورای امنیت نمی بینیم و اگر کسانی چنین ادعایی دارند یا با قطعنامه 2231 آشنایی ندارند و یا این که بدون توجه به مفاد این قطعنامه، صرفاً قصد فضاسازی و ایجاد حساسیت و تنش علیه ایران را دارند بدانند که در سیاستهای مدون و شفاف موشکی و دفاعی ایران هیچ گونه طراحی و برنامهریزی برای داشتن موشکهایی که بتوانند از کلاهک هستهای استفاده کنند، وجود نداشته و نخواهد داشت.
این در حالی است که روسیه نیز اعلام کرد: فرانسه و انگلیس که اعضای شورای امنیت را برای بررسی آزمایش موشکی بالستیک نسبت داده شده به ایران گردهم آوردند، نتوانستند ثابت کنند که قطعنامهای از شورای امنیت سازمان ملل نقض شده است. همچنین مسکو هیچ اطلاعاتی دال بر اینکه ایران روز اول دسامبر یک موشک بالستیک آزمایش کرده که برای حمل کلاهک هستهای طراحی شده است، در دست ندارد.
این گفتهها در حالی است که مطابق با مفاد برجام و قطعنامه 2231 آمریکا به دلیل خروج یکجانبه از توافق هستهای خود به عنوان بزرگترین ناقض قطعنامه شواری امنیت محسوب میشود.
آیا اروپا اراده جدی برای حفظ برجام دارد؟
همزمان شدن موضوع سازوکار ویژه اروپا برای برجام و نیز اقدام آنها برای منتفع شدن ایران از منافع توافق هستهای با موضوع نقض قطعنامه 2231 شورای امنیت باعث طرح این سوال میشود که آیا دولتهای اروپایی اراده کافی برای اجرای برجام را دارند؟ آنچه مشخص است، اروپاییها علاوه بر اینکه تاکید میکنند برجام برای امنیت منطقه و کل جهان حیاتی است و رویکرد یکجانبهگرایانه آمریکا را در خروج از توافق هستهای محکوم میکنند، اما از سوی دیگر تحت فشار فزایندهای از سوی آمریکا قرار دارند. همچنین مراودات فرا آتلانتیکی این دو قطب قدرت از چنان وسعتی برخوردار است که اغلب کارشناسان خاطرنشان میکنند در نهایت امر همگرایی میان آنها با توجه به اختلافات موجود، همچنان جزئی از اولویتهای مهم آمریکا و اروپا است.
از سوی دیگر، اگر موضع اختلاف ایران با غرب را بر پایه یک مثلث با سه راس برنامه موشکی، موضوع منطقهای و برنامه هستهای در نظر بگیریم، شاهد خواهیم بود که اروپا نسبت به دو موضوع اول با واشنگتن همصداست و تنها در مورد برجام به صورت سیاسی با ایران همراهی نشان داده است. این مسئلهباعث شده تا برخی از تحلیلگران کفه ترازو را دو به یک به سود آمریکا و غرب بدانند و تصریح کنند که در مسئلههمکاریهای آتی بر پایه مکانیسم ویژه، با توجه به پیچیدگیهای گستردهای که وجود دارد، اروپا در حال اجرای یک راهبرد پاندولی برای بهرهمندی بیشتر از دو طرف ماجراست.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
رئیس جمهوری بهمناسبت روز دانشجو:
آزادترین دانشگاههای دنیا را داریم
ژوبین صفاری
توپ بحران در زمین مردم و اقتصاددانان!
گزارش «ابتکار» از موضوع نشست غیرعلنی شورای امنیت برای برنامه موشکی ایران
تیر موشکی اروپا به سنگ خورد
به مناسبت روز حسابدار، وضعیت شغلی این حرفه بررسی شد
کاشفان فروتن تراز مالی
خرید اینترنتی در اولویتهای بعدی قرار میگیرد؟
کاسبی آنلاین در چاه بحران اقتصادی
«ابتکار» تعامل دولتها با جامعه دانشجویی را بررسی میکند
روزگار ناخوش تشکلهای دانشجویی
«ابتکار» از حواشی لایحه جنجالی در مجلس گزارش میدهد
عبور CFT از ریل مجلس
پیام مقام معظم رهبری به
بیست و هفتمین اجلاس سراسری نماز مدارس را به نمازخوانی نوجوانان مزین کنید
عضو هیئت رئیسه مجلس:
استیضاح ظریف منتفی شد
رئیس جمهوری بهمناسبت روز دانشجو:
آزادترین دانشگاههای دنیا را داریم