روزنامه جهان صنعت
1397/10/02
مردم گرفتار مشکلات اقتصادی
گروه اقتصادی- هرچند بازار ارز در طول هفته‌های گذشته رنگ و بوی آرامش به خود گرفته و روند کاهشی نرخ ارز از موثر واقع شدن پروژه بانک مرکزی خبر می‌دهد، اما وعده وعیدهای رییس بانک مرکزی برای «تقویت ارزش پولی ملی و واقعی شدن نرخ ارز»، از ادامه‌دار بودن پروژه ارزی دولت حکایت دارد.قیمت‌های نشسته بر تابلوی معاملات ارزی صرافی‌ها هفته‌هاست از عقبگرد قیمتی ارزهای خارجی خبر می‌دهد. چنین قیمت‌هایی محصول سبد ارزی بانک مرکزی است که بنا بر اعلام همتی، اتخاذ سیاست‌هایی از این دست برای ثبات‌بخشی به بازار ارز ادامه می‌یابد.
تداوم سیاست‌های ارزی بانک مرکزی
آنطور که رییس بانک مرکزی اخیرا اعلام کرده، «ثبات نسبی ایجاد شده در بازار ارز، به همراه تقویت تدریجی ارزش پول ملی کشور موجب آرامش در بین اقشار مختلف مردم شده است. آنطور که همتی تاکید می‌کند، نه تنها ذخایر ارزی کشور در وضعیت مطلوبی قرار دارد، بلکه تسلط و احاطه بانک مرکزی بر بازار ارز پرقدرت‌تر از همیشه است و سیاست‌های بانک مرکزی برای تقویت ارزش پول ملی و واقعی شدن نرخ ارز، برمبنای نظرات کارشناسی و واقعیت‌های اقتصادی تداوم می‌یابد.
همتی این را هم گفت که بانک مرکزی ضمن صیانت لازم از سپرده‌های مردم در بانک‌ها، اصلاح و به‌روزسازی نظام بانکی را با دقت طراحی و اجرا می‌کند و مجموعه بانکی تمام ظرفیت خود را برای تقویت تولید و رشد اقتصادی به کار می‌گیرد.»
هرچند نوع نگاه سیاستگذار پولی از قیمت‌گذاری دستوری وی در بازار حکایت دارد، اما تنزل قیمتی ارزهای خارجی براساس سازوکار دستوری تیم اقتصادی دولت در طول هفته‌های گذشته، موثر واقع شده و توانسته آرامش را بر بازار ارزی و اقتصادی کشور حاکم کند.
با این حال یکی از موضوعاتی که سایه آن کماکان بر بازارهای اقتصادی‌مان سنگینی می‌کند و به نظر نمی‌رسد بتواند از اقتصاد رخت بربندد، رشد قیمتی کالاهای مصرفی خانوارهاست که افزایش‌های سریع و نجومی نرخ ارز پیش از این آثار جبران‌ناپذیری بر چهره اقتصادی کشور برجا گذاشت.
در همین اوضاع و احوال پرسشی که همواره مطرح میشود این است که چرا با وجود کاهش قیمت ارز، از رشد قیمتی کالاهای مصرفی کاسته نشد و مردم و خانوارها هنوز هم با قیمت‌های چند برابری باید کالاهای مورد نیاز خود را از بازار تهیه کنند.
تقویت ارزش پول ملی
به نظر می‌رسد بازارهای اقتصادی ما پیش از این با پیش‌خور کردن خطر اعمال تحریم‌های آمریکا با رشد شتاب‌زده قیمت‌ها به استقبال بازار ارز رفت، به طوری که حرکت رو به جلوی قیمت‌ها توانست قیمت یک دلار آمریکا را به 20 هزار تومان نزدیک سازد، این موضوع با ضربه مهلکی که به ارزش پول ملی در اقتصاد وارد آورد، کوچک شدن یکباره سفره معیشتی خانوارها را موجب شد.
بنابراین آنچه باعث میشود اقتصاد چندان روی خوشی به سیاست‌های تثبیتی ارزی بانک مرکزی نشان ندهد، بازتاب گسترده قیمتی آن بر بازار کالاهای مصرفی است تا مانع از آن شود که حتی بتوان به تداوم سیاست‌های ارزی بانک مرکزی دل بست.
اما حتی با وجود آنکه همتی از مطلوب بودن ذخایر ارزی کشور سخن می‌گوید، به دلیل قرار گرفتن کشور در شرایط تحریمی و آثار فزاینده‌ای که بر فروش نفت و درآمدهای ارزی دارد، باید به صراحت اعلام کرد این میزان از ذخایر ارزی کشور حتی اگر در کوتاه‌مدت یاری‌بخش دولت برای ادامه بازی ارزی و اقتصادی باشد با این حال روشن است در بلندمدت حجم ذخایر ارزی بانک مرکزی وارد فاز کاهشی میشود و می‌تواند مسائل ریز و درشت اقتصادی کشور را در هم بریزد.
با این وجود بنا بر اعلام همتی، سلسله‌سیاست‌های ارزی ادامه‌دار بانک مرکزی می‌تواند تقویت ارزش پول ملی را موجب شود. هرچند چنین موضوعی هنوز هم در هاله‌ای از ابهام قرار دارد و با وجود آنکه کاهش‌های ادامه‌دار نرخ ارز در بازار به مراتب توانسته به جبران مقداری از ارزش از دست رفته پول ملی منجر شود، اما به نظر می‌رسد آنچه می‌تواند به تقویت ارزش پول داخلی منجر شود، قدرت خرید خانوارهایی است که با افزایش چند برابری در قیمت کالاهای مصرفی در بازار مواجه‌اند.
در این بین اطمینانی که رییس بانک مرکزی به تداوم روند کاهشی نرخ ارز در بازار دارد، خود می‌تواند با سیگنال‌های کاهشی که به بازار ارز می‌دهد، مسیر کاهشی نرخ ارز را در بازار هموار کند تا امکان حرکت رو به پایین نرخ ارز فراهم باشد.
اصلاح نظام بانکی
اما موضوع پراهمیت دیگری که همتی به آن اشاره می‌کند، مساله اصلاح نظام بانکی است؛ موضوعی که سال‌هاست در قالب بند و قانون‌های متفاوت و بخشنامه‌های متعدد بین دولت و بانک مرکزی دست به دست میشود، با این حال این موضوع هنوز عایدی مثبتی برای بازار اقتصادی کشور به بار نیاورده است.
آنطور که همتی می‌گوید، مجموعه بانکی باید تمام ظرفیت خود را برای تقویت تولید و رشد اقتصادی به کار گیرد. اما به نظر می‌رسد نظام بانکی چنان در چالش‌های دست و پا گیر خود گرفتار است که به نظر نمی‌رسد اراده کافی برای تقویت تولید و رشد اقتصادی داشته باشد.
این موضوع را می‌توان در سیاست‌هایی جست که برای جذب منابع مالی، بانک‌ها را به پرداخت سودهای بالاتر از حد قانونی وامی‌دارد تا سپرده‌ها و منابع مالی جذب‌شده راهی برای ترمیم ضعف گسترده مالی آنان باشد.
بر این اساس و با علم به چنین موضوعی، چگونه می‌توان به راحتی از کنار تمام مسائلی که بانک‌ها را در خود گرفتار کرده عبور کرد و انتظار داشت چنین مساله‌ای به راحتی با سازوکارهای دوروزه و کوتاه‌مدت ارائه‌شده از سوی بانک مرکزی حل و فصل شود.
بنابراین به نظر می‌رسد سیاست‌های اصلاحی بانک مرکزی زمانی می‌تواند مثمرثمر باشد که در قالب برنامه‌ها و سیاست‌های بلندمدت تهیه و تدوین شده باشد، چه آنکه حتی اگر سیاست‌های ارزی بانک مرکزی ادامه روند کاهشی نرخ ارز را در بازار موجب شود، با این وجود آنچه نیازمند توجه ویژه و اساسی سیاستگذاران است، سبد معیشتی خانوارهایی است که راهی برای عبور از شرایط سخت اقتصادی ندارند و سیاست‌های منفعت‌طلبانه دولتی گشایشی در سبد معیشتی آنان حاصل نمی‌کند.
سایر اخبار این روزنامه
رهبری حداقل واریز به صندوق توسعه ملی در بودجه ۹۸ را ۲۰ درصد اعلام کردند
انتقاد تند دادگان از روند واگذاری سرخابی‌ها؛
سیاست‌های نمایشی دولت، کارگر و کارفرما را نابود کرد
مردم گرفتار مشکلات اقتصادی
دولت آمریکا تعطیل شد
ترکش تغییرات جوی در بازار کالاهای اساسی
مدیرعامل شرکت مس در جلسه مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت مس :
سرپرست فصل پنجم بررسی‌های باستان‌شناسی در پاسارگاد خبر داد:
حالا که رسید به صدتا!
ایجاد بسته‌های اینترنتی بدون دسترسی به اینستاگرام برای عده‌ای خاص!
ما کی گفتیم که اسراییل را نابود می‌کنیم؟
مرحله جدید رویارویی تهران- واشنگتن
نگاهی به مصائب زنان در روستاهای محروم خراسان جنوبی
سیاست‌های آهسته و پیوسته پولی
دادگاه فدرال آمریکا: فرمان مهاجرتی ترامپ قانونی نیست
حمیدرضا باقری‌درمنی «سلطان قیر» اعدام شد
رییس اداره اطلاعات ملی آمریکا:
تکه‌ای از گوشت قربانی برای قربانی نشدن کودکان ایرانی
