پای حق‌السکوت در میان است؟

تصمیم دونالد ترامپ برای خروج حدود دو هزار نظامی آمریکایی از خاک سوریه بسیاری از ناظران را حیرت‌زده کرد‌. برخی بر این باورند که تصمیم او مانند هدیه کریسمس به ولادیمیر پوتین و خیانتی بزرگ به کردهای سوریه بود که برای نابودی داعش جنگیدند و البته خبری مسرت‌بخش برای ترکیه تا این کشور از خلا امنیتی آتی در سوریه برای پیشبرد جاه‌طلبی‌های ژئوپلیتیکی خود استفاده کند‌.
برخی از صاحب‌نظران مانند استفن والت، استاد سرشناس روابط بین‌الملل دانشگاه ‌هاروارد نیز معتقدند خروج سربازان آمریکایی الزاما به معنای این نیست که دولت ترامپ استراتژی عقب‌نشینی از خاورمیانه را در پیش گرفته است‌. به نظر می‌رسد خروج نظامیان آمریکایی بیش از آنکه سوریه را به بازگشت صلح و ثبات امیدوار کرده باشد به ابهام‌ها و تردیدها درباره آینده این کشور دامن زده است‌.
ترکیه بر سر پرونده خاشقجی شاید امتیاز ایده‌آل خود را از ترامپ دریافت نکرد، اما فشارهای همه‌جانبه دولت اردوغان سرانجام در نقطه‌ای که منافع واشنگتن را در سوریه تامین می‌کند، ظاهرا به صورت بازی برد- برد به بار نشسته است‌. از طرفی به باور برخی تحلیلگران هیچ دلیل استراتژیکی برای این تصمیم نمی‌توان پیدا کرد و احتمال آن می‌رود که پشت پرده این خروج و هماهنگی روسای جمهور ترکیه و واشنگتن چیزی فراتر از این اتفاقات باشد‌.
دعوت اردوغان از ترامپ برای سفر به ترکیه در ۲۰۱۹


این در حالی است که یکی از سخنگوهای کاخ سفید اعلام کرد رییس‌جمهوری ترکیه از همتای آمریکایی‌اش دعوت کرده در سال آینده میلادی به آنکارا برود‌. هوگان گیدلی در بیانیه‌ای اعلام کرد: درحالی که هنوز برنامه دقیقی برای این سفر ترتیب داده نشده، اما دونالد ترامپ آماده این نشست احتمالی در آینده است‌. درگیری در سوریه در نتیجه تصمیم ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه، عدم واکنش مناسب به قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول و درخواست آنکارا برای استرداد فتح‌الله گولن در میان مسائلی هستند که قرار است دو رییس‌جمهوری در دیدار احتمالی خود به آنها رسیدگی کنند‌. دفتر ریاست جمهوری ترکیه اعلام کرد رجب طیب اردوغان و ترامپ یکشنبه گذشته در تماسی تلفنی به همکاری برای جلوگیری از ایجاد خلا ناشی از خروج نیروهای آمریکایی از سوریه پرداختند‌. اردوغان تصمیم ترامپ را برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه مورد استقبال قرار داد‌. یکی از مقام‌های ارشد دولت آمریکا نیز گفته ترامپ درباره تصمیم ناگهانی‌اش برای خارج کردن نیروهای آمریکا از سوریه با اردوغان گفت‌وگویی نداشته است‌. مقام‌های ارتش آمریکا قرار است در روزهای آینده به ترکیه بروند تا درباره جزئیات خروج نیروها از سوریه با همتایان خود گفت‌وگو کنند‌. همچنین ابراهیم کالین، سخنگوی اردوغان گفت که ترامپ می‌خواهد سال ۲۰۱۹ به ترکیه بیاید، اما زمان آن اعلام نشده است‌.
به گزارش رسانه‌های ترکیه اردوغان و ترامپ در تماسی تلفنی در این مورد اتفاق نظر داشته‌اند که باید جلوی بروز خلا قدرت در سوریه پس از خروج نیروهای آمریکایی از این کشور را گرفت‌. شبکه خبری سی‌ان‌ان ترک نیز گزارش داده مولود چاوش‌اوغلو در روزهای آینده راهی روسیه خواهد شد تا با مقامات این کشور درباره روند خروج نیروهای آمریکایی از سوریه و پیامدهای آن رایزنی کند‌.
ترامپ: عربستان به جای آمریکا، هزینه بازسازی سوریه را تامین می‌کند
رییس‌جمهوری آمریکا اعلام کرد: عربستان با تامین بودجه بازسازی سوریه موافقت کرده و به جای آمریکا این کار را انجام خواهد داد‌. به نظر می‌رسد ترامپ بعد از اینکه تکمیل ماموریت مقابله با داعش در سوریه را به رجب طیب اردوغان محول کرده همان‌طور که بارها گفته بود تامین بودجه بازسازی این کشور را هم به عربستان محول کرده است‌.
دونالد ترامپ در توئیتی نوشت: عربستان با تامین بودجه لازم برای بازسازی سوریه به جای آمریکا موافقت کرده است‌. وی افزود: خیلی خوب است که کشورهای خیلی ثروتمند در همسایگی سوریه به جای آنکه کشوری بزرگ (در اشاره به آمریکا) در پنج هزار مایلی کار بازسازی را انجام دهد این ماموریت را بر عهده گیرند‌.
ترامپ در پایان این توئیت نیز نوشت: عربستان متشکرم‌. این در حالی است که ریاض هنوز واکنش فوری به این مساله نداشته است‌. ترامپ همچنین دوشنبه گذشته متعهد شد هم‌پیمانان آمریکا بار دیگر از این کشور سوءاستفاده نخواهند کرد‌. وی از این بابت انتقادات شدیدی را به جیمز ماتیس وارد کرد‌.
ترامپ اتهامات مطرح‌شده علیه خود درباره بی‌توجهی به هم‌پیمانان و گرفتن‌ تصمیم‌های انفرادی را رد کرد و در عین حال نوشت این کشورها از دوستی‌شان با آمریکا سوء‌استفاده می‌کنند‌. وی افزود: ما اساسا از ارتش‌های کشورهای ثروتمند در سراسر جهان حمایت می‌کنیم، در حالی که این کشورها استفاده کامل از آمریکا و مالیات‌‌دهندگان ما می‌کنند‌. ژنرال ماتیس این را به عنوان مشکل نمی‌دید‌ اما مشکل باید اصلاح شود‌.
به اعتقاد تحلیلگران، عربستان هیچ مخالفتی با تامین بودجه بازسازی سوریه ندارد به ویژه که این امر به انزوای بین‌المللی و بهبود وجهه مخدوش این کشور در پی قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی کمک می‌کند‌.
این تحلیلگران بر این باورند عربستان و هم‌پیمانان موثرش در منطقه هرگز بدون اینکه برایشان دستاوردهایی مشخص نداشته باشد در بازسازی سوریه مشارکت نخواهند کرد. دستاوردهایی از این دست تضمین خروج ایران از سوریه و ناکام گذاشتن آنچه آنها تلاش‌ها برای بسط سیطره ایران در کشور عربی دیگر می‌دانند و نیز پذیرش راه‌حل سیاسی که اولا مورد قبول مخالفان سوریه باشد‌.
همچنین تحلیلگران می‌افزایند بازسازی سوریه با حمایت مالی عربستان و هم‌پیمانانش می‌تواند تضمین‌کننده بازگشت سوریه به آغوش کشورهای عربی و دوری‌اش از جبهه ترکیه و ایران باشد؛ مساله‌ای که مسوولان کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس و کشورهای عربی آن را بارها تکرار کرده‌اند‌.
برخی تحلیلگران معتقدند ترامپ با این توئیت‌ها خواسته نقش عربستان در بازسازی سوریه را علنی کند‌. این در حالی است که اخیرا با ترکیه و شخص رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری این کشور برای برعهده گرفتن ماموریت مقابله با داعش به توافق رسیده و این یعنی کشورهای منطقه باید خودشان مشکلات‌شان را حل کنند‌.
ترامپ گفته اردوغان اطلاعات کافی درباره امکان ترکیه برای نابودی داعش در سوریه داده است‌. وی افزود: اردوغان فردی است که می‌تواند این ماموریت را به سرانجام برساند، مضاف بر اینکه ترکیه همسایه سوریه است و سربازان ما به کشور بازمی‌گردند‌. این در حالی است که ترامپ بعد از اعلام تصمیم خروج آمریکا از سوریه با انتقادهای مسوولان آمریکایی روبه‌رو شد به طوری که وزیر دفاع و نماینده این کشور در ائتلاف ضدداعش در اعتراض به تصمیم خروج استعفا دادند‌.
فرمانده سابق ناتو: باج گرفتن ترامپ از اردوغان؟
از طرفی فرمانده سابق ناتو در مصاحبه‌ای این مساله را مطرح کرد که آیا رییس‌جمهوری ترکیه عامل تصمیم دونالد ترامپ برای خارج کردن تمام نیروهای نظامی ایالات متحده از سوریه است یا خیر‌.
وسلی کلارک در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان تاکید کرد: به نظر نمی‌رسد هیچ‌گونه منطق استراتژیکی پشت این تصمیم وجود داشته باشد‌. بنابراین اگر هیچ‌گونه منطق استراتژیکی برای این تصمیم وجود نداشته باشد، شما باید این سوال را بپرسید که چرا چنین تصمیمی اتخاذ شده است؟
کلارک که از ژنرال‌های بازنشسته ارتش آمریکاست، می‌گوید: مردم اطراف جهان شامل متحدان آمریکا در خاورمیانه این سوال را می‌پرسند که آیا تصمیم ترامپ حاصل درخواست رجب طیب اردوغان،‌ رییس‌جمهوری ترکیه از ترامپ است‌. چرا باید یک فرد چنین تصمیمی بگیرد؟ چون تمام توصیه‌ها خلاف آن بود‌. آیا پای رشوه و حق‌السکوت یا باج در میان است؟ چرا باید چنین تصمیمی گرفته شود آن هم زمانی که همه توصیه‌ها و پیشنهادات خلاف آن است حتی حقایق میدانی نیز علیه این تصمیم است‌. وی افزود: ما هنوز کارمان تمام نشده کردها متحدان قابل اعتمادی هستند چرا حالا؟
رییس‌جمهوری آمریکا یکشنبه گذشته گفت تماس تلفنی طولانی و سازنده‌ای با اردوغان داشته است و طرفین درباره توسعه روابط تجاری دوجانبه و خروج برنامه‌ریزی شده نیروهای آمریکایی از سوریه رایزنی کرده‌اند‌. ترامپ هفته گذشته اعلام کرد، از آنجایی که گروه تروریستی داعش شکست خورده است حدود ۲۰۰۰ نیروی آمریکایی از سوریه خارج می‌شوند‌. با این حال کاخ سفید بعدا در توضیح این تصمیم تاکید کرد این امر به معنای پایان مبارزه ائتلاف بین‌المللی تحت امر آمریکا علیه داعش نیست‌.
قانونگذاران دموکرات و جمهوری‌خواه کنگره آمریکا که حامی مداخله نظامی کشورشان در جهان هستند، با انتقاد از تصمیم ترامپ می‌گویند خروج نیروهای آمریکایی از سوریه به ظهور مجدد داعش می‌انجامد و به نفع روسیه، ترکیه و ایران در این منطقه است‌.
وزیر خارجه ترکیه: فرانسه از پشتیبانی کردها در سوریه نفعی نمی‌برد
به گفته وزیر خارجه ترکیه ادامه حضور نیروهای فرانسه در سوریه برای پشتیبانی از یگان‌های کرد مدافع خلق نفعی برای این کشور نخواهد داشت‌.
مولود چاوش‌اوغلو دیروز در نشست بررسی سیاست خارجی این کشور در آنکارا هشدار داد که فرانسه از ادامه حضورش در سوریه برای دفاع از گروه کردی یگان‌های مدافع خلق (ی‌پ‌گ) سودی نخواهد برد‌. وزیر خارجه ترکیه همچنین تصریح کرد که کشورش از قدرت کامل برای نابودی داعش در سوریه برخوردار است‌. چاوش‌اوغلو در این راستا گفت که ترکیه با آمریکا درباره تکمیل نقشه راه منبج تا زمان خروج نیروهایی ایالات متحده از سوریه به توافق رسیده است‌. به گفته او خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه نباید به نفع گروه تروریستی و تجزیه‌طلب یگان‌های کرد مدافع خلق تمام شود‌.