روزنامه همدلی
1397/10/05
آگاهان اقتصادی میگویند سال آینده روزهای دشواری پیش روی اقتصاد ایران است اعداد شگفتانگیز
همدلی| گروه اقتصادی-فاطمه آقاییفرد: «بودجه سال 98 متناسب با تحریمها تنظیم شده است.» همین یک جمله رئیس جمهور برای تقدیم لایحه بودجه 98 به مجلس کافی بود تا کارشناسان اقتصادی سال سختی را پیش روی اقتصاد ایران پیشبینی کنند. شروع این پیشبینی با افزایش قیمت دلار و سکه در بازار رقم خورد. روز گذشته، ساعاتی پس از آنکه حسن روحانی بودجه را به خانه ملت برد، هر قطعه سکه بهار آزادی با 230 هزار تومان افزایش قیمت، 3 میلیون و 700 هزار تومان فروخته شد. دلار نیز از قافله گرانی جا نماند و به 11 هزار تومان رسید. گفته میشود این افزایش قیمت واکنش بازار به بودجه سال 98 است که طبق برآورد کارشناسان، با رقمی در حدود 30 تا 40 هزار میلیارد تومان کسری مواجه است. فضای کلی حاکم بر اقتصاد اینطور حکایت میکند که سال آینده نیز قرار است اعداد شگفت انگیز بودجه در مقابل رفاه مردم قد علم کنند و برای دهکهای درآمدی ضعیف و متوسط جامعه شاخ و شانه بکشند. حداقل برای بازنشستهها اینطور است. چرا که بسیاری از تحلیلهایی که روی اعداد و ارقام بودجه سال آینده صورت گرفته نشان میدهد، دولت، حقوق بازنشستگان را به صندوق توسعه ملی گره زده است. ماجرا از این قرار است که قرار بود 20 درصد از بودجه 438 میلیارد تومانی دولت در صندوق توسعه ملی ذخیره شود که بر اساس اعلام نمایندگان مجلس این اتفاف رخ نداد. قرار است این کسری از محل درآمدهای نفتی محقق شود. آنچه مسلم است بودجه سال آینده همچنان با اتکا به درآمدهای نفتی است.دیروز حسن روحانی نیز روی این مساله تاکید کرد. او گفت: « اگر ساختار اقتصادی کشور ساختار سالم بود می توانستیم سال گذشته و امسال ادعا کنیم که بودجه بدون نفت داشته باشیم؛ تخمین درآمد نفتی کشور در بودجه سال 98 که تقدیم مجلس می شود، 142 هزار میلیارد تومان است.» این در حالیست که سال گذشته این پیشبینی برای بودجه امسال 101 هزار میلیارد تومان بوده است. این اعداد نشان میدهد در بودجه 98 وابستگی اقتصاد به درآمدهای نفتی سال آینده 41 هزار میلیارد تومان بیشتر است. بسیاری از کارشناسان در این باره ابهام دارند. چرا که اگر تحریم نفتی برای ایران جدی شده و کارشناسان این سوال را مطرح میکنند چه تضمینی برای تحقق درآمدهای نفتی وجود دارد؟
اگر چه سید حمید حسینی ، تحلیلگر اقتصادی در این باره خوش بین است و در گفت وگو با «همدلی» گفت:« ایران مشکل قابل توجهی برای فروش نفت نخواهد داشت. این تحلیلگر بر این باور است تا پایان امسال پیشبینی در این باره سخت است اما بدبینی وجود ندارد.»
بحران یارانه در بودجه !
سال گذشته پرداخت نقدی یارانهها بیش از هر زمان دیگری بر دوش اقتصاد ایران سنگینی کرد. حالا در روزهای سرد زمستان بار دیگر خبرهای یارانه داغ شده است؛ «بر اساس تبصره 14 لایحه بودجه سال 98، یارانه نقدی سه دهک بالای درآمدی حذف میشود»، این جمله آخرین وضعیت داستان پرحاشیه 45 هزار و 500 تومان است که حالا بعد از 8 سالی که از اجرای این سیاست میگذرد، در میان اخبار رسانهها دیده میشود. حالا در حالی 95 درصد از مردم از یارانه دولتی استفاده میکنند که بر اساس گزارش بانک مرکزی، کسری بودجه دولت در مقایسه با عملکرد هفت ماهه سال 1396 بیش از 75 درصد افزایش یافته است. این گزارشها در حالی به گوش میرسد که بسیاری از سکانداران اقتصادی رقم قابل توجهی از کسری بودجه را به موضوع پرداخت یارانه نسبت میدهند.که چرا گزارش سازمان برنامه و بودجه حکایت از آن دارد که نزدیک به 900 هزار میلیارد تومان، یعنی بیش از 2 برابر بودجه عمومی سالانه دولت به صورت یارانه پنهان، یارانه بودجهای و یارانه فرابودجهای هزینه میشود. آنطور که بررسی گزارشها نشان میدهد دولت هر ماه حدود 3 هزار و 800 میلیارد تومان یارانه به حساب سرپرستان خانوار واریز میکند که هر ساله مشکلات زیادی را برای کشور به همراه دارد. آنطور که گزارشهای منتشر شده نشان میدهد در سال جاری حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان برای پرداختهای نقدی در بودجه سالانه مصوب شد که به همراه 7هزار میلیارد تومانی که برای افزایش حداقل مستمری خانوارهای هدف در نظر گرفته شده است، در مجموع به ۳۷ هزار میلیارد تومان میرسد. از این رو دولت باید سه دهک بالای درآمدی را طبق قانون بودجه حذف و به حدود ۵۶ میلیون نفر یارانه پرداخت میکرد، اما گزارش اخیر منتشره از سوی مجلس در مورد عملکرد هدفمندی از این حکایت داشت که حدود ۱۷ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان برای پنج ماه اول امسال یارانه هزینه شده است که نشان از پرداخت به حدود ۷۸ میلیون نفر دارد. یارانه در حالی بر شانههای اقتصاد سنگینی میکند هر سال حکایت حذف دهکهای پردرآمد از لیست یارانهبگیران به گوش میرسد، اما داستان تنها در حد حرف میماند و سال بعد دوباره همان قصههای تکراری به گوش میرسد. این موضوع هر بار سوژهای برای انتقاد کارشناسان میشود. به باور بسیاری از کارشناسان اقتصادی سیستم یارانه دهی در کشور ما به درستی انجام نمیشود، چرا که دولت از دانش روز برای شناسایی منابع درآمدی افراد استفاده نمیکند. کامران ندری در این باره به «همدلی»، میگوید: «شیوه پرداخت یارانه در وضعیت فعلی شیوه مناسبی نیست و تنها باعث اتلاف منابع میشود. زیرا در حال حاضر به دلیل اینکه میزان درآمد مردم برای دولت روشن نیست، برخی از افرادی یارانه میگیرند که اصلا نیازی به این مبلغ ندارند و در عین حال برخی از افرادی که مستحق هستند از دریافت یارانه معاف شدهاند.»
ندری با اشاره به اینکه کشورهایی که درآمدهای نفتی خود را وارد اقتصاد میکنند، درگیر بیماری هلندی هستند که این بیماری میتواند صدمات زیادی را داشته باشد. کمترین صدمه وارد کردن درآمدهای نفتی به اقتصاد این است که رانت و فساد به صورت سیستماتیک رواج مییابد، این کارشناس حوزه اقتصاد صحبتهای خود را اینطور کامل میکند: «این مشکل ربطی به اقتصاد ندارد و یک مشکل اجرایی است که باید از سوی دولت به آن پرداخته شود. اینکه چرا افراد از لحاظ وضعیت مالی شناسایی نمیشوند، سوالی است که باید جواب آن را از مدیریت اجرایی دریافت کنیم. زیرا با وجود دانش و تکنولوژی لازم برای شناسایی وضعیت درآمدی مردم، دولت از این دانش استفاده نمیکند و حتی به دنبال آشنایی با این دانش نیز نرفته است.»
به گفته ندری: « در حالی که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و صنعتی بر اساس دانش و تکنولوژی روز، دولت از وضعیت درآمدی همه مردم آگاه است و از آنها مالیات میگیرد. این در حالی است که در کشور ما زمینه برای شناسایی درآمد افراد فراهم نشده و مدیریت اجرایی نیز اقدامی در این زمینه نکرده است.»
ندری افزود: « باید از مکانیسمهای دنیا برای شناسایی منابع درآمدی مردم استفاده کرد تا تنها به افراد نیازمند یارانه پرداخت شود. دولت یازدهم با اینکه به پرداخت یارانه انتقاد داشت اما حال بعد از چند سال به لحاظ اجرایی بستر لازم را برای به دست آوردن اطلاعات مردم فراهم نکرده و اطلاعات مالی افراد را در دست ندارد. به همین دلیل شاهد افزایش فرارهای مالیاتی هستیم.» با چنین اتفاقاتی بنظر میرسد که دولت باید از تکنولوژی روز برای شناسایی دهکهای پردرآمد استفاده کند تا منابع دولت به جای اتلاف و هدررفت، به بخش های مهمتری از جمله حمایت از بنگاههای تولیدی و بخشهایی که با کسری بودجه مواجه هستند، اختصاص یابد.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهوارهای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: اینبار با بمبافکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر میدهیم / سردار حاجیزاده: صد در صد میزنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگطلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
پیام تسلیت رئیس جمهور در پی درگذشت آیت الله هاشمی شاهرودی
به بهانه واژگونی اتوبوس در دانشگاه آزاد تا کی باید آسان بمیریم
رسانه ملی در حالی از مشکلات مالی گلایه دارد که بخش اعظم بودجهاش را صرف پرداخت حقوق کارمندانش میکند
ادامه اوجگیری جدال کلامی بین مقامات ترکیه و رژیم صهیونیستی ارههای اسرائیلی، تیشههای ترکیه
رئیس جمهور در جلسه تقدیم لایحه بودجه از هر دری سخن گفت و خروج آمریکا از برجام را به گردن حوادث پارسال انداخت؛
آگاهان اقتصادی میگویند سال آینده روزهای دشواری پیش روی اقتصاد ایران است اعداد شگفتانگیز
ما از هیچ حادثهای درس نمیگیریم
رئیس جمهوری در پیام تسلیت واژگونی اتوبوس در واحد علوم و تحقیقات: مسئولان تمام راهکارهای لازم برای عدم تکرار این گونه حوادث را اجرا کنند
صالحی: 20 هزار فرصت شغلی در حوزه فرهنگ و هنر ایجاد میشود
پیام رهبر انقلاب به مناسبت درگذشت آیتاللههاشمیشاهرودی
پیام تسلیت رئیس جمهور در پی درگذشت آیت الله هاشمی شاهرودی
به مناسبت درگذشت آیتالله هاشمی شاهرودی؛ هیات دولت پنجم دی ماه را عزای عمومی اعلام کرد