روزنامه قانون
1397/11/06
پروازهـاي نجومي
در يكي، دو سال گذشته و پس از آزادسازي نرخ بليت هواپيما در كشور در برهه‌هاي مختلف شاهد افزايش شديد قيمت‌ها در مسيرهاي خاص هوايي بوده‌ايم و بازار حمل‌ونقل هوایی کشور نرخ‌های عجیب و غریب فراونی به خود دیده، در جدیدترین نمونه بلیت پرواز تهران-كيش-تهران براي ايام دهه فجر است كه قيمت اين بليت تا نزديك به دوميليون تومان نيز رسيده است. البته از اوايل امسال نابساماني و التهابات گسترده در بازار ارز نيز تاثير خود را بر نرخ بليت‌هاي هواپيما داشته اما در اين خصوص كارشناسان معتقدند که تنها ۵۰ درصد نرخ بلیت به تلاطم‌های ارزی بازمی‌‌گردد و ۵۰ درصد مابقی ریالی است و نرخ پروازها را با قيمت‌هاي موجود غيرواقعي مي‌دانند. جالب اينجاست كه انگيزه‌اي كه براي مسئولان سازمان هواپيمايي كشوري از آزادسازي نرخ بليت هواپيما وجود داشته، افزايش كيفيت پروازها و همچنين سهولت استفاده از سفرهاي هوايي براي مردم بوده است؛ دليلي كه كشورهاي پيشرفته دنيا را به آزادسازي نرخ بليت پرواز سوق داده است اما در كشور ما در واقع آزادسازي به معناي درست آن انجام نشده و به نوعي نرخ بليت‌هاي هواپيما رهاسازي شده است!آزادسازي؛ موفق يا شكست خورده؟!
به گفته مسئولان اجرای قانون آزادسازی نرخ پروازباعث مي‌شود بدهي ايرلاين‌ها كاهش پيدا كند و همچنين مردم بتوانند در ايام مختلف سال با نرخ‌هاي متفاوتي سفر هوايي داشته باشند و هر ايرلاين می‌تواند نرخ خدمات را خودش تعیین کند و این مساله موجب ایجاد رقابت میان آن‌ها خواهد شد؛ چراكه با توجه به ميزان امكانات و كيفيت پروازي كه انجام مي‌دهد، نرخ‌هاي پرواز را تعيين مي‌كند. همچنين اجرای قانون آزادسازی نرخ بلیت هواپیما علاوه بر كاهش بدهي ايرلاين‌ها بايد باعث افزايش سرمايه‌گذاري در اين صنعت مي‌شود اما آيا آنچه كه تا به امروز شاهد آن بوده‌ايم، چيزي جز افزايش قيمت‌ها در صنعت حمل و نقل هوايي و كاهش ميزان سفرهاي هوايي بوده است؟ در اين خصوص يكي از كارشناسان حوزه حمل و نقل هوايي در ستايش آزادسازي نرخ بليت هواپيما گفته است: «رقابتی که با آزادسازی نرخ بلیت پروازها میان شرکت‌های هواپیمایی به وجود آمده، موجب کاهش نرخ بلیت شده و مردم نباید آزادسازی قیمت بلیت‌ها را مبنی بر گران شدن آن‌ها قلمداد کنند. سازمان هواپیمایی کشوری با پیش‌بینی خرید ناوگان جدید اقدام به آزادسازی نرخ بلیت‌ها کرد تا با رقابتی که میان شرکت‌های هواپیمایی به وجود می‌آید، قیمت بلیت‌ها دستوری نباشد و نرخ‌ها براساس ارائه خدمات و میزان عرضه و تقاضای مردم تعیین شود. آزادسازی نرخ، موجب گرانی قیمت بلیت‌ها در بازار نشده بلکه گاهي شاهد کاهش نرخ بلیت پروازها نیز بوده‌ایم و این مساله برخلاف تصور مردم است که فکر می‌کردند با آزادسازی، قیمت بلیت‌ها گران میشود. ایرلاین‌ها به دلیل آنکه بتوانند خود را در بازار نگه دارند و با سایر شرکت‌های هواپیمایی رقابت کنند، باید نرخ خدمات و بلیت پروازهای خود را کاهش دهند که این مساله به سود مردم است و منجر به کاهش نرخ پروازها مي شود؛ بنابراین ما موافق آزادسازی نرخ بلیت‌ها هستیم واز این مساله استقبال می‌کنیم و آینده پر رونقی را برای این صنعت پیش‌بینی می‌کنیم زیرا افزایش ناوگان هواپیمایی منجر میشود تا مردم به سمت خدمات بهتر روی بیاورند. این مساله موجب میشود تا افراد با شرکت‌های مختلف دارای خدمات متفاوت رو‌به‌رو شوند و با توجه به سطح توان مالی خود از خدمات متفاوت ارائه شده از سوی این شرکت‌ها بهره ببرند». گفته‌هاي اين كارشناس در خصوص آزادسازي درست بوده اما واقعيت اين است كه آزادسازي نرخ بليت پرواز در كشور ما در زمان مناسبي صورت نگرفت و به دليل بازگشت دوباره تحريم‌ها و همچنين نوسانات بازار ارز با شرايطي مخالف آنچه كه هدف آزادسازي نرخ بليت بوده مواجه شده‌ايم. در همان زمان نيز البته اين موضوع با مخالفت‌هايي از سوي عده‌اي مواجه شد. در آن زمان مخالفان زیرساخت‌های هوایی کشور را برای استقبال از چنين تغييري مناسب و آماده نمي‌دانستند. اين عده از كارشناسان معتقد بودند كه آزادسازی نرخ بلیت در شرایطی که میان طرف عرضه و تقاضا در این صنعت توازن برقرار نیست، نمی‌تواند شرایط برد برد را برای هر دو طرف شرکت‌های هواپیمایی و مشتریان به وجود آورد زيرا محدودیت عرضه و تعداد کم هواپیماها و پروازها در مقایسه با تعداد تقاضا و مسافران باعث افزايش قيمت بليت پروازها خواهد شد. موردي كه در چند وقت گذشته بسيار با آن مواجه شده‌ايم و شاهد قيمت‌هاي نجومي در مسيرهاي مختلف پروازي بوده‌ايم.
پرواز نجومي به مشهد، قشم و كيش!
اين روزها و با نزديك شدن به ايام تعطيلات دهه فجر باز هم شاهد افزايش بي رويه قيمت پروازها در برخي مسيرها هستيم؛ به گونه‌اي كه نرخ بلیت پروازهای داخلی به شدت در حال افزایش است. این وضعیت برای مسیرهای پر تقاضا از جمله کیش، مشهد، قشم و ... حادتر است. در حال حاضر قیمت بلیت رفت و برگشت تهران-کیش بیش از يك ميليون و 800هزار تومان و بلیت پرواز تهران-مشهد-تهران به بیش از يك ميليون و 400 هزار تومان رسیده است. به‌عنوان نمونه در حال حاضر نرخ بلیت پرواز رفت و برگشت تهران-کیش برای روز 18 بهمن و 22 بهمن یک میلیون و 842 هزار تومان است. نرخ بلیت پرواز تهران-مشهد-تهران نیز به یک میلیون و 428 هزار تومان و قیمت بلیت رفت و برگشت تهران-شیراز به یک میلیون و 150هزار تومان رسيده است. پرواز تهران-قشم-تهران به یک میلیون و 910 هزار تومان و نرخ بلیت پرواز رفت و برگشت تهران-بندرعباس به يك ميليون و 800هزار تومان افزايش يافته است. اين در حالي است كه طبق گزارش خبرگزاري تسنيم، چند روز قبل سازمان هواپیمایی کشوری با هشداربه متخلفان ارائه بلیت چارتری خارج از چارچوب از ابلاغ بخشنامه الزام شرکت‌های هواپیمایی به فروش بلیت هواپیما به صورت سیستمی از اول بهمن خبر داده بود. در اين خصوص رضا جعفرزاده، مدیر روابط عمومی این سازمان گفته بود: «شرکت‌های هواپیمایی، مجاز به فروش بلیت چارتری بدون لحاظ بسته سفر نیستند و ارائه بلیت هواپیما باید مشمول ابطال و تغییر باشد. در راستای اجرای سیاست‌های ابلاغی مبنی بر فروش بلیت پروازهای چارتری به صورت سیستمی و با توجه به پایش بازار و بررسی‌های صورت گرفته پیش از این گاهي شاهد فروش بلیت پروازهای برنامه‌ای به صورت چارتری بوده‌ایم که این امر مغایر با بخشنامه‌های ابلاغی سازمان هواپیمایی کشوری است. بر این اساس سازمان هواپیمایی کشوری در ابلاغی همه ایرلاین‌های داخلی را ملزم کرد از بهمن ماه جاری در همه مسیرها فروش خود را به صورت سیستمی عرضه کرده و مقررات تغییر و ابطال را اعمال و در هنگام فروش بلیت به مسافران اطلاع‌رسانی لازم را انجام دهند. براساس این بخشنامه انجام پروازهای چارتری در قالب بسته‌های سفر و ترکیب هتل و پرواز منحصرا در مسیرهای گردشگری با رعایت مقررات، مستلزم اخذ مجوز پرواز چارتری از سازمان خواهد بود. در صورت گزارش و مشاهده عدول از مقررات ابلاغ شده، این سازمان جهت جلوگیری از ایجاد بی‌نظمی در فضای کسب و کار حمل و نقل هوایی و صیانت از حقوق مسافران در خصوص ارائه مجوزهای جدید یا تعدیل مجوز پروازهای قبلی شرکت‌ها تجدیدنظر خواهد کرد و با متخلفان برخورد قانونی مي‌كند». گفته‌هاي مدير روابط عمومي سازمان هواپيمايي كشوري در حالي است كه بليت‌هايي كه قيمت آن‌ها ذكر شده همه چارتري هستند و شركت‌هاي هواپيمايي داخلي بسيار علاقه‌مند به فروش اين نوع از بليت به مسافران خود هستند.
اين قصه سر دراز دارد!
البته ماجراي افزايش قيمت پروازها تنها مختص به امروز نيست. بلكه در چند وقت گذشته چندين بار شاهد افزايش قيمت‌هاي نجومي بوده ايم. براي نمونه در مرداد سال جاري نيز با قيمت‌هاي نجومي در پروازهاي تهران- شيراز مواجه بوديم. شرايط به‌گونه‌اي است كه در حال حاضر و با قيمت‌هايي كه پروازهاي داخلي دارند، حمل و نقل هوايي ديگر براي بسياري از اقشار جامعه مقرون به صرفه نيست. اقدامات دولت در ماه‌هاي گذشته و درخواست از مردم براي كاهش سفرهاي خارجي با افزایش عجیب عوارض خروج از کشور و حذف ارز مسافرتی تنها يك روي سكه بوده و با شرايطي كه در حال حاضر به وضعيت صنعت حمل و نقل هوايي داخلي حاكم شده است، بسياري از مردم بايد سفرهاي داخلي با هواپيما را نيز به حافظه درازمدت خود بسپارند و با آن خداحافظي كنند.
نرخ‌هاي عجيب و غريب و غير واقعي پروازهاي داخلي پس از حذف ارز دولتی ایرلاین‌ها اين روزها وضعيت اسفباري را براي گردشگران داخلي نيز ايجاد كرده است و اين طور كه از شواهد بر مي‌آيد، هيچ گونه اراده‌اي در جهت نجات وضعيت گردشگري داخلي و به دنبال آن مشاغلي كه در اين حوزه فعال است، وجود ندارد. اين موارد نه‌تنها ضربه‌اي بزرگ براي اين صنعت خواهد بود بلكه در درازمدت باعث زمين خوردن آن نيز خواهد شد. در اين خصوص برخي از كارشناسان اين حوزه معتقدند قیمت بلیت‌ها به راحتی قابل کنترل است و سازمان هواپیمایی كشوري، ابزار قانونی این کار را در اختیار دارد اما برخورد لازم با متخلفان صورت نمی‌گیرد. چراكه برخي روابط مانع اجراي درست ضوابط و پاره‌اي ملاحظه‌كاري‌ها مي‌شود و همين امر باعث مي‌شود كه هر كسي به خود اجازه فروش بليت با هر قيمتي را بدهد.
سایر اخبار این روزنامه
جنبشي بر اي آزادي
هشدار به مخاطب خاص!
انزواي ژانر وحشت بر پرده نقره اي
سفیدنمایی ازدواج‌های کدر
پروازهـاي نجومي
عفو گستر ده در ۴۰ سالگی انقلاب اسلامی
كلاسه پرونده تجاوز!
فرافکنی‌های برون‌مرزی نیکلاس مادورو
واکاوی رابطه تلقین‌گرایی و مصرف گرایی
پوری‌حسینی ممنوع الخروج است
موج جدید باران و برف در راه است
