در 9 ماهه امسال؛ درآمد نفتی ایران 49 درصد رشد کرد

با وجود تحریم‌های آمریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، آمارها نشان می‌دهد در 9 ماهه امسال 724 هزار میلیارد ریال از محل فروش نفت خام درآمد نصیب کشور شد که در مقایسه با مدت مشابه پارسال 48.9 درصد رشد دارد.
به گزارش ایرنا، تازه‌ترین آمارها از وضعیت بودجه دولت در سال 97 نشان می‌دهد که قوه مجریه از محل «واگذاری دارایی‌های سرمایه ای» در 9 ماهه امسال 896 هزار و 700 میلیارد ریال درآمد داشته که از رقم مصوب مورد نظر در بودجه برای دوره مذکور 83 هزار و 400 میلیارد ریال بیشتر است.
دلیل اصلی افزایش درآمد نفتی کشور با وجود اعمال تحریم‌های ظالمانه آمریکا، افزایش بهای نفت در بازارهای جهانی در مقایسه با سال گذشته است؛ هرچند در هفته‌های اخیر تقاضا برای خرید طلای سیاه تحت تاثیر عواملی چون تنش‌های تجاری آمریکا و چین، مازاد عرضه نفت در بازارهای جهانی و نگرانی از کاهش رشد اقتصادی جهان کاهش یافت که افت قیمت‌ها را به دنبال داشت و از کانال 80 دلار در هر بشکه به حدود 50 دلار افت کرد.
البته برای جلوگیری از عرضه نفت مازاد، 14 کشور عضو اوپک در یکصد و هفتاد و پنجمین نشست این سازمان در وین که در اوایل آذر امسال برگزار شد، تصمیم گرفتند تولید نفت خود را 800 هزار بشکه در روز کاهش دهند. متعهدان غیراوپکی نیز با کاهش 400 هزار بشکه‌ای موافقت کردند که از 11 دی ماه اجرایی شد.


در کنار آن تحریم نفت ونزوئلا توسط آمریکا به تقویت قیمت‌ها در بازارهای جهانی کمک کرد به طوری که اکنون براساس نرخ‌های اعلامی پایگاه خبری اویل پرایس، بهای سبد نفتی اوپک در محدوده 61 دلار و 58 سنت قرار دارد؛ این میزان برای هر بشکه نفت برنت 61 دلار و 98 سنت است.
در این میان در بازارهای جهانی هر بشکه نفت سنگین ایران در محدوده 54 دلار و هر بشکه نفت سبک کشورمان حدود 59 دلار معامله می‌شود که بسته به زمان و مکان تحویل محموله، متغییر است.
آنگونه که بانک مرکزی از درآمدهای نفتی دولت گزارش کرده، بخش اعظمی از درآمدهای ردیف «واگذاری دارایی‌های سرمایه ای» از محل «منابع حاصل از نفت و فرآورده‌های نفتی» است که برابر 894 هزار و 200 میلیارد ریال اعلام شده است؛ از این رقم 724 هزار میلیارد ریال به ارزش نفت خام اختصاص دارد و 47 هزار و 700 میلیارد ریال نیز مربوط به «منابع حاصل از صادرات فرآورده‌های نفتی و میعانات گازی» است.
مقایسه این دو ردیف با ارقام مربوط به 9 ماهه سال گذشته نشان می‌دهد که ارزش فروش نفت خام 48.9 درصد بیشتر شده اما در حوزه صادرات فرآورده‌های نفتی و میعانات گازی شاهد 59.2 درصد کاهش را شاهد هستیم زیرا در 9 ماهه سال 96 ایران توانسته بود 117 هزار میلیارد ریال از محل درآمد داشته باشد اما اکنون این رقم به 47 هزار و 700 میلیارد ریال تقلیل یافته است.
همچنین «منابع حاصل از فروش داخلی میعانات گازی» در پایان پاییز امسال به رقم 77 هزار و 600 میلیارد ریال رسیده است؛ این رقم در مدت مشابه پارسال 34 هزار و 200 میلیارد ریال بود.
نیمی از درآمدهای مالیاتی دولت محقق شد
در عین حال دولت در 9 ماهه امسال 771 هزار و 200میلیارد ریال از محل اخذ مالیات‌ها درآمد کسب کرد که گرچه هنوز با ارقام قانون بودجه 97 فاصله دارد اما در همین مدت نیمی از پیش بینی‌ها محقق شده است.
میزان درآمدهای دولت برای پرداخت‌های هزینه‌ای دستگاههای اجرایی در پایان آذرماه به رقم یک تریلیون و 9 هزار و 400 میلیارد ریال رسید که از این رقم سهم درآمدهای مالیاتی 77 هزار و 200 میلیارد ریال بوده و بقیه به سایر درآمدهای دولت اختصاص دارد.
تحقق این رقم مالیاتی اگرچه نیمی از درآمد یک تریلیون و 420 هزار و 200 میلیارد ریالی مالیاتی دولت در سال 97 را پوشش داده اما هنوز از مصوب 9 ماهه بودجه که یک تریلیون و 74 هزار و 300 میلیارد ریال بوده، عقب است و انتظار می‌رود در سه ماه پایانی سال و با واریز مالیات شرکت‌ها، ارقام بودجه دولت محقق شود تا دولت برای پوشش هزینه‌های خود که بخش اعظم آن مربوط به حقوق و دستمزد کارکنان دولت است، با کسری مواجه نباشد.
از مجموع مالیات پرداخت شده به دولت، سهم مالیات‌های مستقیم 366 هزار و 500 میلیارد ریال بوده و 404 هزار و 700 میلیارد ریال نیز به مالیات‌های غیرمستقیم اختصاص دارد.
نکته قابل تامل در بخش مالیات‌های مستقیم اینکه با وجود محقق نشدن پیش بینی‌ها در بخش مالیات بر اشخاص حقوقی و مالیات بر درآمدها، در ردیف مالیات بر ثروت، ارقام «مالیات بر نقل و انتقال سرقفلی» محقق شده است و در جزو «مالیات بر نقل و انتقال املاک» پنج هزار و 700 میلیارد ریال درآمد نصیب دولت شده که فراتر از ارقام پیش‌بینی شده در بودجه است؛ این دو رشد بیش از هرچیز ناشی از جهش قیمت مسکن و افزایش معاملات در بهار امسال بوده است.
در بخش مالیات‌های غیرمستقیم نیز آنچه بیش از هرچیز به محقق نشدن درآمدهای دولت در این بخش کمک کرده، اجرای بخشنامه‌های محدودیت ساز دولت در حوزه واردات کالا و خدمات و ممنوعیت ورود برخی از کالاها بویژه خودرو به کشور است که به دلیل اعمال تحریم‌ها ازسوی آمریکا و با هدف صیانت از منابع ارزی کشور وضع شد.
این رویکرد سبب شده تا در بخش مالیات بر واردات تنها 99 هزار و 400 میلیارد ریال از رقم 220 هزار و 900 میلیارد ریال پیش‌بینی شده در بودجه یعنی کمتر از نصف رقم مورد نظر محقق شود.
طبق این آمار درآمد دولت در 9 ماهه امسال از اخذ مالیات از واردات خودرو 11 هزار و 700 میلیارد ریال و از محل سایر کالاها 85 هزار میلیارد ریال بوده است.
همچنین بررسی آمارهای تازه بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نشان می‌دهد در آذرماه امسال نسبت به مدت مشابه پارسال میزان نقدینگی 22.1 درصد و شبه پول 19.5 درصد افزایش یافت.
بر پایه آمارهای اعلام شده، در آذرماه امسال ارزش اسکناس و مسکوک در دست اشخاص 455 هزار میلیارد ریال برآورد شد. این میزان آذرماه پارسال 348 هزار و 600 میلیارد ریال بود؛ بنابراین رشد 30.5 درصدی را رقم زده است.
آذرماه امسال ارزش پول موجود در کشور 2446 هزار و 200 میلیارد ریال شد که نسبت به آذرماه پارسال 41 درصد بیشتر شد.
حجم شبه پول نیز به 15199 هزار و 600 میلیارد ریال رسید که 19.5 درصد بیش از مدت مشابه سال 1396 است.
بدهی بخش غیردولتی به بانک‌ها و موسسه‌های اعتباری (بدون سود آتی) در آذرماه امسال به 10734 هزار و 200 میلیارد ریال رسید که نسبت به مدت مشابه پارسال 17.9 درصد افزایش نشان می‌دهد.
در این میان، بانک‌های غیردولتی و موسسه‌های اعتباری غیربانکی 64.6 درصد از مجموع این بدهی‌ها را به خود اختصاص می‌دهد و سهم بانک‌های تخصصی و تجاری به ترتیب حدود 19.3 درصد و 16 درصد است.
در آذرماه امسال مجموع سپرده‌های بخش غیردولتی 17190 هزار و 800 میلیارد ریال بود که سهم بانک‌های غیردولتی و موسسه‌های اعتباری غیربانکی 69.5 درصد از مجموع برآورد شد و بانک‌های تجاری با 20.1 و بانک‌های تخصصی با 10.4 درصد، در رده‌های بعدی قرار گرفتند.