روزنامه ایران

گزارش سیاسی؛ رفراندوم خوب - رفراندوم بد



مخالفان دولت ناگهان طرفدار همه‌پرسی شدند. همان چیزی که تا چند ماه پیش مطرح شدنش توسط حسن روحانی را «دمیدن در آتش تفرقه» و «نشانه بی‌تدبیری» خوانده بودند. آنها حالا می‌خواهند طرحی روی میز بهارستان بگذارند تا با آن تکلیف 4 موضوع با رجوع به اصل 59 قانون اساسی روشن شود. طرحی که آن را حسینعلی حاجی دلیگانی تهیه کرده و گفته مشغول جمع‌آوری امضا برای آن است. او و همفکرانش می‌خواهند این همه‌پرسی را در چهار محور پیشنهاد کنند؛ لوایح FATF، طرح یک لیتر بنزین برای هر ایرانی، پرداخت یارانه نقدی ماهانه 200 هزار تومان به جای دلار 4200 از بابت 14 میلیارد دلار کالای اساسی و نهایتاً تعیین سقف 7 میلیون تومان برای حقوق مدیران.
اقدامات پر سر و صدا برای هیچ


شاید اولین چیزی که بتوان درباره این پیشنهاد همه‌پرسی گفت، این باشد که کسی نباید به هیچ عنوان آن را جدی بگیرد. شاید حتی خود حاجی دلیگانی هم می‌داند کارش اصلاً جدی نیست. او یکی از طراحان طرح شکست خورده دو هفته پیش عدم کفایت رئیس جمهوری است. طرحی که حتی 20 امضا هم در مجلس برای آن به زور جمع شد و تنها عایدی که برای طراحان آن داشت شاید چند روزی سر و صدا و جلب توجهات در فضای سیاسی به سمت آنها بود. نام حاجی دلیگانی در این روزها در جنجال دیگری هم به چشم می‌خورد؛ ادعای ارتباط رئیس جمهوری با MI6. ادعایی که کریمی قدوسی آن را مطرح کرد اما در ادامه وقتی ادعای او با تکذیب سپاه مواجه شد کریمی قدوسی در نامه مشترکی که به امضای حاجی دلیگانی هم رسیده بود تأکید کرد که «هیچ نماینده‌ای مدعی ارتباط MI6 با رئیس جمهوری نبوده.» درباره اینکه چرا حاجی دلیگانی هم این نامه را امضا کرده برخی از نمایندگان مجلس می‌گفتند او نیز مانند کریمی قدوسی قبلاً در جمع‌هایی مدعی این ارتباط شده بود، لیکن فایل صوتی یا فیلم آن جلسات منتشر نشد. حاجی دلیگانی بیش از دو سال پیش، یعنی آذرماه سال 95 هم طرح «همه‌پرسی برای حقوق مدیران» را تدوین کرده بود اما در نهایت تعداد امضاکنندگان آن به عدد انگشتان دو دست هم نرسید. یا نمونه دیگر طرح شفاف‌سازی رأی نمایندگان بود. طرحی که او هشت ماه بعد از تهیه طرح مشابه توسط اصلاح‌طلبان آن را کلید زد و در مدت یک هفته برای آن بیش از 120 امضا جمع کرد. در حالی که بسیاری منتقد بودند که حجم این امضاها و سرعت جمع‌آوری آنها در مجلس درست نیست و بسیاری از امضاکنندگان با این طرح مخالفت خواهند کرد. حتی خود او هم در همان زمان در گفت‌وگو با «ایران» اعتراف کرد که برخی از امضاکنندگان به وی گفته‌اند برای حفظ وجهه خود این طرح را امضا و در نهایت به آن رأی منفی خواهند داد. در نهایت هم همین شد و شفاف‌سازی رأی نمایندگان تنها 59 رأی آورد تا تهیه کنندگان طرح اولیه که نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس بودند هم حاجی دلیگانی را به انداختن سر و صدای بیهوده بر سر این موضوع و به بیراهه بردن مسأله با جمع‌آوری بدون اقناع رأی از نمایندگان متهم کنند.  حالا با این سابقه در طرح‌های پر سر و صدا و البته بی سرانجام، باید طرح جدید همه‌پرسی او را هم چیزی در همان حد دید، نه بیشتر.
همه‌پرسی خوب است یا بد؟
اما موضوع دیگر این است که از نظر مخالفان دولت آیا همه‌پرسی بد است یا خوب؟ حاجی دلیگانی نماینده همان طیفی است که رئیس جمهوری را سال گذشته بابت دو بار یاد کردن از امکان رجوع به اصل 59 قانون اساسی مورد شدیدترین حملات قرار دادند. حملات آنها تا آنجا پیش رفت که برخی چهره‌های محوری این جریان چون سید احمد خاتمی سخنان رئیس جمهوری را «دشمن شادکن» توصیف کرد و حتی این اتهام را مطرح کرد که «این جریان می‌خواهد سفره اسلام، ولایت‌فقیه را با رفراندوم جمع کند.» بهمن سال گذشته هم یک هفته پس از راهپیمایی سالگرد پیروزی انقلاب که در آن حسن روحانی درباره امکان رجوع به رأی مردم در تصمیم‌گیری‌های مهم سخن گفته بود، اکثر تریبون‌های نماز جمعه علیه او موضع گرفتند و حتی طرح این موضوع را در راستای اهداف دشمن دانستند. بی شک اهمیت یاد کردن از امکان برگزاری همه‌پرسی توسط رئیس جمهوری با طرح این موضوع توسط یک نماینده مجلس در دو درجه متفاوت  هستند. اما مسأله باز هم اینجاست که اگر این طرح همه‌پرسی توسط یک یا چند نماینده اصلاح‌طلب یا اعتدالی مطرح شده بود، واکنش مخالفان دولت به آن چگونه بود و چه تفسیری از آن ارائه می‌دادند؟ شاهد ادعا اینکه دو گروه مختلف از اصلاح‌طلبان طی یک هفته اخیر در دو نامه به مجمع تشخیص مصلحت نظام پیشنهاد داده بودند که با توجه به وضعیت لوایح  پالرمو و CFT  در این نهاد، موضوع FATF به همه‌پرسی گذاشته شود و این همین پیشنهاد برای سرازیر شدن موجی از انتقادات به سمت اصلاح‌طلبان کافی بود. پیشنهادی که حالا در محور اصلی طرح حاجی دلیگانی هم هست و اصولگرایان در برابرش سکوت کرده‌اند.
رفراندوم برای پیشنهادات رد شده  در مجلس؟
موضوع مهمتر اما محورهای بیان شده برای این همه‌پرسی است. از مساله FATF گذشته که تا حالا چند باری پیشنهاد همه‌پرسی درباره آن مطرح شده و همیشه این پیشنهاد با حملات سخت اصولگرایان مخالف دولت و اتهام همسویی آنها با دشمنان به طراحان چنین پیشنهادی مواجه شده، سه محور دیگر طرح هم جای بحث فراوان دارند. محور دوم این طرح موضوع اختصاص یک لیتر بنزین برای هر ایرانی عنوان شده. پیشنهادی که قبلاً توسط چند نماینده همسو با حاجی دلیگانی در مجلس مطرح شده بود اما در همان مجلس تنها 53 رأی موافق در مقابل 150 رأی مخالف گرفت. به عبارتی حتی همان اصولگرایان مجلس هم این طرح را درخور اجرا ندیده بودند و بدین ترتیب این طرح رد شد. دو محور دیگر پیشنهاد شده برای این همه‌پرسی یعنی «پرداخت یارانه نقدی ماهانه 200 هزارتومان به جای دلار 4200 از بابت 14 میلیارد دلار کالای اساسی» و «تعیین سقف 7 میلیون تومان برای حقوق مدیران»، از جمله مواردی است که جمعی از نمایندگان در پیشنهادات بودجه 98 گنجانده بودند. سؤال اینجاست؛ طرحی که حتی در مجلس هم نتوانسته رأی بیاورد و یا محورهایی که در پیشنهادات الحاقی عادی نمایندگان به لایحه دولت هستند واقعاً شأن برگزاری همه‌پرسی دارند؟ آیا اصل 59 قانون اساسی اینقدر لوث و بی اعتبار شده است که نمایندگان پیشنهادات عادی رد شده خود در مجلس را در چارچوب برگزاری رفراندوم ارائه دهند؟ آیا واقعاً در کشور موضوع و اولویت مهم‌تری نسبت به این دست دغدغه‌های عادی نمایندگان که باید در قالب پیشنهادات الحاقی بودجه مطرح شود، برای برگزاری رفراندوم و همه‌پرسی وجود ندارد؟ آیا این شکل نگاه به اصل 59 قانون اساسی نوعی سوء استفاده سطحی از ظرفیت‌های این قانون نیست؟  به هر تقدیر هر چند نباید طرح حاجی دلیگانی برای همه‌پرسی را جدی گرفت اما ارائه چنین طرحی با چنین مختصات و پیشینه‌ای خود نشانه‌ای جدی از وجود اختلال در منطق سیاست‌ورزی بخشی از مخالفان تندروی دولت است.
لینک منبع خبر
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
ادغام پنج بانک نوگرایان در پارلمان بخش خصوصی گزارش سیاسی؛ رفراندوم خوب - رفراندوم بد کارنامه فرهنگ و هنر ایران درخشان است خانه عمران در سه‌شنبه‌های شعر دیپلمات تراز انقلاب بازگشت کوپن افزایش حقوق کارمندان سلبریتی نمی‌تواند الگوی کامل برای مردم باشد بررسی پالرمو باز هم به تعویق افتاد مبارزه با قاچاق انسان تشدید می‌شود یک اقدام پیشگیرانه واقعیت‌های سیاست‌های جمعیتی نوگرایان در پارلمان بخش خصوصی سلام ایران