شبکه ملی ارتباطات و اطلاعات نیاز بر زمین مانده امنیت و اقتصاد

سرویس سیاسی-در روزهای گذشته، اینستاگرام حساب‌های کاربری صفحه انگلیسی سایت رهبر معظم انقلاب، سرلشکر باقری فرمانده ستاد کل نیروهای مسلح، سرلشکر جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران، سردار سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه، سردار سلامی جانشین فرمانده کل سپاه، سردار پاکپور فرمانده نیروی زمینی سپاه، سردار فدوی معاون هماهنگ‌کننده سپاه، حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی، محمد باقر قالیباف و برخی دیگر از مقامات و شخصیت‌ها را مسدود کرد.
اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی از قبیل توئیتر و فیسبوک و همچنین شبکه یوتیوب نیز در سال‌های گذشته در مقاطع مختلف در اقدامی مشابه حساب و پست‌های مقامات و شخصیت‌های ایرانی را مسدود و حذف کرده بودند.
اقدام اخیر اینستاگرام تنها به فاصله کوتاهی پس از اقدام خصمانه و احمقانه آمریکا در واردکردن نام سپاه پاسداران در فهرست گروه‌های تروریستی رخ داد. این اقدام این شبکه اجتماعی بیش از پیش ثابت کرد که این قبیل شبکه ها- برخلاف ادعای دو طیف مأموریت‌دار و سهل اندیش- به هیچ عنوان مستقل نبوده و نه تنها ابزار نظام سلطه‌اند، که به فرمان آنان نیز عمل می‌کنند.
از سوی دیگر این اقدام، بیش از پیش پرده از عدم اعتقاد غرب به «آزادی بیان» برداشت و مصداقی بر نقض ادعای کسانی بود که غرب را طرفدار حقوق بشر جا می‌زنند.


در روزهای گذشته، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در اقدامی نمادین در حمایت از سپاه و به نشانه محکومیت اقدام خصمانه آمریکا، لباس پاسداری بر تن کرده و در صحن علنی حضور یافتند.
مقامات ارشد دولت نیز در اظهارات جداگانه، قاطعانه از سپاه پاسداران حمایت کرده و اقدام احمقانه آمریکا را محکوم کردند. این همدلی، قابل تقدیر و خوشحال‌کننده است، اما کافی نیست.
پس از مسدودشدن حساب‌های کاربری برخی مقامات نظامی و سیاسی توسط اینستاگرام، «محمد جواد آذری جهرمی» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در حساب توئیتری خود به این اقدام واکنش نشان داد و آن را محکوم کرد. بسنده کردن وزیر ارتباطات به انتشار یک پیام توئیتری، واکنش منفی فعالین فضای مجازی و افکار عمومی را در پی داشت.نمی‌شود شبکه اینستاگرام در تبعیت از آمریکا، صفحات منتسب به شخصیت‌های نظامی و سیاسی ما از جمله در سپاه پاسداران را مسدود کند و ما بی‌تفاوت از کنار ماجرا بگذریم.
اما آیا ماجرا به اینستاگرام و مسدود شدن حساب برخی شخصیت‌های نظامی و سیاسی خلاصه می‌شود؟ پاسخ منفی است.
آموزش ساخت بمب!
در دی ماه 96 عوامل ضدانقلاب و منافقین داخلی ماموریت یافتند تا اغتشاش و فتنه‌ای اقتصادی- سیاسی را رقم بزنند. در آن مقطع برخی کانال‌های تلگرامی، علنا شیوه ساخت بمب و ترور را آموزش دادند و دعوت به جنایت کردند.
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور- اردیبهشت 97- در همایش بزرگ مبلغان گفت:«در حوادث دی‌ماه 96 شاهد بودیم که چگونه تلگرام به عنوان ابزار رسانه‌ای، فرماندهی میدان برای اغتشاشگران را انجام می‌داد».
در آن مقطع آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در جایگاه مقام ارشد سیاسی از موضعی منفعلانه از مدیر پیام رسان تلگرام درخواست کرد تا کانال فعال در ترویج تروریسم را مسدود کند. آن کانال ظاهرا بسته شد. اما به فاصله چند ساعت با نامی دیگر بازگشت و به کار خود ادامه داد و هیچ برخورد دیگری نیز صورت نگرفت. گذشت ایام ثابت کرد مدیر حقیر کانال مذکور، در خدمت سرویس‌های جاسوسی برخی کشورهای غربی است.
التهاب اقتصادی
در سال 97، برخی کانال‌های تلگرامی در حوزه اطلاع‌رسانی قیمت دلار، اعلام قيمت هاي بالا و به هم ريختن تعادل بازار را در پیش گرفتند. در آن مقطع برخی دیگر از کانال‌های تلگرامی نیز هماهنگ با تحریم‌های آمریکا، در ایجاد التهاب اقتصادی و دامن زدن به تورم مصنوعی و دومینوی جمع‌آوری کالا از بازار، خیانت مشابهی را مرتکب شدند.
سیف، رئیس‌سابق بانک مرکزی- فروردین 97- با اشاره به نقش موثر پیام رسان‌های خارجی در رشد کاذب قیمت ارز گفت:«اتفاقات و التهاباتی که رخ داد فقط و فقط در فضاهای تلگرامی و شبکه‌های مجازی بود».
محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز-مهر 97- گفت:« ايران بيش از آن كه درگير جنگ اقتصادي باشد، درگير جنگ رواني است؛ جنگي كه به راحتي در فضاي آنلاين تعيين نرخ ارز و طلا در ايران مشهود است».
کنار رفتن نقاب
اکنون نقاب مستقل بودن و در خدمتِ آزادی بیان بودن از چهره تلگرام و اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی خارجی مشابه افتاده است؛ مدیران این قبیل شبکه‌ها اگر در خدمت وزارت خارجه و خزانه‌داری و سرویس جاسوسی و پنتاگون آمریکا نباشند- که بعضا هستند- لااقل، سر بزنگاه در مقابل دیکته دولت آمریکا منفعل و تسلیم می‌شوند.
یک سؤال؛ آیا حساسیت نسبت به فعالیت و عملکرد پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی خارجی فقط مختص ایران است؟! پاسخ منفی است.
در فروردین سال گذشته دولت فرانسه اعلام کرد قصد دارد از تابستان 97 نرم‌افزار پيام رسان موبايلي رمزگذاري شده اختصاصي خود را راه‌اندازي کند و علت اين امر نگراني هاي امنيتي از جاسوسي دولت هاي خارجي است.
رسانه هاي فرانسوي اعلام کردند که رئيس جمهور و وزراي دولت در کشور فرانسه ديگر از نرم‌افزارهاي پيام رسان خارجي مانند تلگرام و واتس آپ که در داخل فرانسه هيچ سروري ندارند، استفاده نخواهند کرد.
سخنگوي وزارت ديجيتال فرانسه در اين مورد گفته بود:«ما نگران رخنه هاي اطلاعاتي احتمالي همانند آنچه در مورد فيس بوک رخ داد، هستيم. امکان وقوع اين حوادث وجود دارد. لذا بايد کنترل اوضاع را در دست بگيريم».
در ژانویه 2018 مدیران دو شبکه اجتماعی  «فیس بوک» و «توئیتر» از سوی مقامات امنیتی و اطلاعاتی آمریکا مورد بازخواست قرار گرفتند که چرا افکار عمومی مردم آمریکا را علیه امنیت ملی و علیه سیاست رسمی این کشور تهییج کرده اند؟
چین و روسیه نیز برای حفظ موجودیت و منافع کشور خود، اقدامات مشابهی برای ایجاد محدودیت در فضای مجازی و پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی اجرا کردند.
کره جنوبی نیز در سال‌های گذشته برای محافظت از منافع ملی خود، پروژه  «شبکه ملی اینترنت پر سرعت کره» را با هدف  آسان‌سازی دسترسی به اطلاعات، کنترل و مدیریت فضای مجازی و تفکیک ترافیک داخل و خارج کشور اجرا  کرد.
انگلیس نیز پروژه «شبکه ملی اطلاعات» را مشابه آنچه در آمریکا وجود داشت ، اجرائی کرد.
استرالیا و کانادا نیز در سال‌های اخیر برنامه‌های بسیار گسترده و سختگیرانه ای را برای کنترل فضای مجازی آغاز کرده‌اند، تا آنجا که در این زمینه بیش از دیگر متحدان غربی با کشور چین به عنوان بزرگ ترین محدود ‌کننده اینترنت، مقایسه می‌شوند ولی با احساس مسئولیتی که در قبال منافع ملی خود دارند ترسی از این مقایسه ‌ها به دل راه نمی‌دهند. استرالیا در آخرین اقدام، حتی دسترسی به سرویس‌های گوگل را هم محدود کرده و این  اقدامات را مغایر با حقوق شهروندی نمی‌داند.
شبکه ملی ارتباطات و اطلاعات
چه آن روز که تلگرام در خدمت ترویج تروریسم سیاسی- امنیتی و اقتصادی بود و چه امروز که اینستاگرام آشکارا به سانسور و حذف فرماندهان سپاه و برخی چهره‌های خدوم فرهنگی و سیاسی اقدام کرده، منطقا به این واقعیت می‌رسیم که باید برخورد کنیم.
در این میان عده‌ای با دوقطبی‌سازی و سیاسی‌کاری و عده‌ای نیز با سهل اندیشی می‌گویند، نباید تلگرام و اینستاگرام را محدود یا فیلتر کنیم؛ چرا که ابزار ارتباطی و مبادلاتی مردم، و بخشی مهم از کسب و کار و ارتباطات عمومی است.
مدیران سیاسی- امنیتی آمریکا و غرب هم از این واقعیت در ایران بی‌خبر نیستند و برخی طراحی‌های خود را براساس همین دغدغه‌های ارتباطاتی- اقتصادی- سیاسی در ایران انجام می‌دهند.
چاره چیست و چه باید کرد؟ اینکه عده‌ای بگویند ما به شبکه‌های اجتماعی عمدتا آمریکایی، احتیاج داریم و زندگی ما به آن وابسته است، بنابراین باید (به هر قیمت) دایر باشد و عده‌ای دیگر بگویند باید مسدود و فیلتر بکنیم، دوگانه‌ای انحرافی و گمراه‌کننده است.
ما هم به شبکه‌های اجتماعی و ارتباطی نیاز داریم و هم به تامین امنیت و آزادی و قانونمندی و حقوق حاکمیتی آن. ورود به بحث از میانه آن غلط است. اصل بحث که به امنیت و استقلال و آزادی و سیادت- و یا خدای ناکرده ضعف و گرفتاری و شبیخون خوردگی- ما مربوط می‌شود، «شبکه ملی اطلاعات و ارتباطات» است؛ همان که سالهاست رهبر حکیم انقلاب مطالبه می‌کنند اما متاسفانه با اهتمام دولت و وزارت ارتباطات همراه نمی‌شود. ما باید از این وابستگی که قدرت انتخاب و چانه زنی و تامین امنیت را از ما می‌گیرد، خارج شویم.
رهبر معظم انقلاب- خرداد 96- یکی از عوامل موثر در مدیریت کشور را مسئله فضای مجازی دانستند و فرمودند:«در مسئله‌ فضای مجازی، آنچه از همه مهم‌تر است، مسئله شبکه ملی اطلاعات است. متاسفانه در این زمینه کوتاهی شده، کاری که باید انجام بگیرد، انجام نگرفته و اینطور نمی‌شود. به این ‌عنوان که نباید جلوی فضای مجازی را گرفت، در این زمینه‌ها کوتاهی کنیم، این مسئله‌ای را حل نمی‌کند و منطق درستی هم نیست. امروز فضای مجازی مخصوص ما که نیست، همه‌ دنیا امروز درگیرند با فضای مجازی؛ کشورهایی که به نفع ارزش‌های مورد نظر خودشان شبکه‌ ملی اطلاعات درست و آن را کنترل کرده‌اند، یکی دو تا نیستند... خیلی از بخش‌های فضای مجازی اعزام‌شده‌ از سوی آمریکاست و دستگاه‌های پشت سر و پشت صحنه‌ آن را کنترل می‌کنند. ما هم باید کنترل کنیم؛ این کنترل کردن معنایش این نیست که ما ملت را از فضای مجازی محروم کنیم؛ نه، معنایش این نیست... بعضی چیزها اطلاعات واقعی نیست، اطلاع‌نمایی است که مثل یک بهمنی فرود می‌آید؛ ما چرا باید اجازه بدهیم این اتفاق بیفتد؟ ما چرا باید اجازه بدهیم آن چیزهایی که برخلاف ارزش‌های ماست، برخلاف آن اصول مسلمه‌ ماست، برخلاف همان اجزا و عناصر اصلی هویت ملی ماست، به ‌وسیله کسانی‌ که بدخواه ما هستند، در داخل کشور توسعه پیدا کند؟. کاری کنید که از منافع و سودها و بهره‌های فضای مجازی همه بتوانند استفاده کنند، سرعت اینترنت را افزایش هم بدهید و کارهایی که باید انجام بگیرد، انجام بگیرد؛ اما نه در آن چیزهایی که به ضرر کشور شما، به ضرر جوان شما و به ضرر افکار عمومی شما نیست. بنابراین، مسئله‌ شبکه ملی اطلاعات هم خیلی مهم است».
هرچند ایده راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات به سال 84 و تحت نام اینترنت ملی باز می‌گردد، اما نخستین گام‌های قانونی برای ایجاد آن در برنامه پنجم توسعه برداشته شد. براساس این قانون، شبکه ملی اطلاعات قرار بود تا پایان برنامه پنجم توسعه به سرانجام برسد اما چنین نشد.
در سال 92 شورای عالی فضای مجازی، الزامات حاکم بر تحقق شبکه ملی اطلاعات را تصویب کرد تا دولت یازدهم وظیفه‌ای مشخص‌تر در ایجاد این شبکه داشته باشد.
رهبر معظم انقلاب همچنین در حکم خود برای اعضای دومین دوره شورای عالی فضای مجازی، تاکید ویژه‌ای بر شبکه ملی اطلاعات داشتند و به این شورا ماموریت دادند به «تسریع در راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات پس از تصویب طرح آن در شورای عالی و نظارت مستمر و موثر مرکز ملی بر مراحل راه‌اندازی و بهره‌برداری از آن» بپردازند.
محمود واعظی، رئیس‌دفتر رئیس‌جمهور- خرداد 96- گفت:«باتوجه به دغدغه‌های مطرح شده از سوی مقام معظم رهبری، تمام برنامه‌های اجرایی را برای سرعت بخشی به توسعه همه‌جانبه شبکه ملی اطلاعات با بهره‌گیری ازتمام ظرفیت‌ها دنبال می‌کنیم».
متاسفانه عملکرد دولت در این خصوص تاکنون رضایت‌بخش نبوده است.
سال گذشته قدم بزرگی برای راه افتادن شبکه‌های بومی برداشته شد و ظرف چند ماه با اقبال پانزده میلیون کاربر مواجه گردید. اما متاسفانه حمایت لازم (به اندازه پشتیبانی از تلگرام) صورت نگرفت. کسانی احساس خطر کردند و با فریب برخی مدیران و تعبیه هاتگرام و تلگرام طلایی، 21 میلیون کاربر را که از تلگرام کوچ کرده بودند و قصد بلند شدن از سر سفره خارجی را داشتند، دوباره از مسیری انحرافی، به تلگرام بازگرداندند!
بازدارندگی
اتفاقی که توسط تلگرام و اینستاگرام رخ داد، ممکن است در آینده درباره خود اینترنت و خدمات متنوع فضای مجازی و سایبری که غرب میزبانی می‌کند، رخ بدهد و بخواهند شوک‌های بی‌ثبات‌کننده به دیوان سالاری و مجاری تعاملات مالی و بانکی و اقتصادی داخلی ما بدهند.
آیا باز هم باید غافلگیر شویم و تازه آن روز، چاره اندیشی کنیم؟! شورای عالی فضای مجازی برای چنین پیش‌بینی‌ها و پیش دستی‌ها و تصمیم‌گیری‌هایی تعبیه شده و نه تندی رئیس‌شورا با اعضا یا تعطیلی چند ماهه جلسات!
مقامات دولت و نمایندگان مجلس باید باور کنند که دشمن در تلگرام و اینستاگرام و نظایر آن، اراده و استقلال و امنیت و اقتصاد و اقتدار فرهنگی ما را هدف گرفته، چون این شبکه‌ها را سلاح در اختیار خود می‌داند.
به همین منظور ما نیز باید با هدف حراست از منافع ملی و عزت مردم کشورمان و بازدارندگی در مقابل دشمن، سلاح خود را بسازیم و ضمن بهرمندی از فناوری روز جهان، خود را از دشمن بی‌نیاز کنیم. در همین راستا می‌بایست با اعتماد به استعدادهای عظیم جوانان ایرانی و توان داخلی، خود را از شبکه‌های ارتباطی تحت حاکمیت آمریکا رها کنیم.
یک مثال
درخصوص قدرت بازدارندگی در مقابل دشمن و نتایج آن به یک مثال اکتفا می‌کنیم. دشمنان مردم ایران از سال 87 یعنی پیش از آغاز تحریم‌های گسترده غرب علیه کشورمان، در اولین اقدام خصمانه تحریمی علیه ایران در سال‌های اخیر، فروش کاتالیست‌های مورد نیاز در تولید بنزین به ایران را تحریم کردند و پس از آن، موضوع فروش بنزین به ایران را در لیست تحریم‌ها قرار دادند تا از دریچه بنزین، به توان اقتصادی کشور ضربه بزنند و حتی موجبات نارضایتی‌های اجتماعی را در ایران فراهم کنند.
ایران در سال‌های اخیر با اعتماد به جوانان کشور توانست ظرفیت تولید بنزین را به میزان تقاضای مصرف این فرآورده نفتی در کشور برساند و بدین طریق در تأمین و تولید بنزین به خودکفایی رسیدیم. راه خودکفایی در تأمین بنزین، مسیری پیچیده و پرچالش بود که در این مسیری که بیش از 10 سال طی شد، چالش‌های متعدد مالی، تحریم تجهیزات، مدیریتی و... حتی منجر به رکود پروژه بزرگ پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس شد. اما در نهایت با سعی و تلاش، نتیجه تحسین برانگیزی داشت. افزایش ظرفیت تولید بنزین کشور به میزانی که نه‌تنها تقاضای داخلی مصرف بنزین را پوشش دهد بلکه بتواند ظرفیت‌های صادرات بنزین را برای ایران فراهم کند، موجب شده تا گزینه «تحریم بنزین» از روز میز دشمنان ایران حذف شود.
سایر اخبار این روزنامه