اختلاف سلمان - بن سلمان انحرافی است!

آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: اختلافات خاندان سلطنت در نگاهی کلی، امری بدیهی، محتمل و کاملاً طبیعی است این اختلافات با روی کار آمدن بن سلمان در عربستان روی دیگر خود را نشان داد و آن این که؛ برخی معتقد بودند و همچنان نیز هستند که انتخاب ولیعهد با وجود یک فرزند دیگر، خلاف قانون اساسی است و شاید برخی بیعت‌نکردن‌ها نیز به همان یک دلیل ساده باشد! با جست و جویی ساده در میان صدها خبری که با کلیدواژه«اختلاف» در حوزه قدرت سیاسی عربستان در رسانه‌ها منتشر شده می‌بینیم که این موضوع نه تازگی دارد و نه هیچگاه جدی انگاشته شده است! مثلاً خبرهایی مبنی بر اختلاف سلمان ـ بن سلمان بر سر حمله به یمن، خصومت با اخوان المسلمین مصر، نزدیک‌شدن به اسرائیل، قتل خاشقجی، سرمایه گذاری در چین، ایجاد تغییرات در بنیان‌های قدرت در عربستان، نارضایتی نخبگان، اصلاحات جوان پسندانه و مورد اعتراض وهابیون و...تا همین خبر اخیر که یک روزنامه لبنانی با نام الاخبار وبه نقل از منابع امنیتی امارات که مدعی شده سلمان ـ بن سلمان دچار اختلافاتی شده‌اند آن هم با موضوعاتی نظیر اخوان المسلمین(که موضوع تازه‌ای نیست)، نزدیک شدن به اسرائیل (که این نیز تکراری است) و موضوعی به نام ایران!
جعفرقناد باشی کارشناس مسائل دنیای عرب نگاه و نظر قابل تاملی دارد. این کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی می‌گوید: اصلاً گیریم که پدر و پسر اختلافاتی نیز داشته باشند، پرداختن و دامن زدن به این موضوع، یعنی بازی در همان زمینی که آمریکایی‌ها می‌خواهند!
وقتی از وی دلیل این تحلیل ارائه شده را می‌پرسیم چنین توضیحات خود را کامل می‌کند که موضوع اصلی به بن بست رسیدن قول و قرارهایی است که عربستانی‌ها به آمریکایی‌ها داده بودند با این تضمین که:«ایران را تحریم کنید جایگزینی نفت ایران با ما!» و حال که از توان شان خارج است به دنبال راهکارهایی می‌گردند که این خدشه را سر و سامان دهند.
قنادباشی اشاره‌ای نیز به غائله ی حفتر در سودان می‌کند و در قالب جمله‌ای پرسشی می‌گوید: «شما فکر می‌کنید چرا حفتر به جان دولت مرکزی سودان افتاده است؟» قدرت، اصلاحات یا...؟ و خود پاسخ می‌دهد: هیچکدام! حالا که نقشه آمریکایی‌ها برای به صفر رساندن صادرات نفت ایران، نقش برآب شده، حالا که نفت ونزوئلا از بازار حذف شده، تمام تلاش آمریکایی‌ها برای این است تا جای خالی نفت ایران و نیز جای خالی نفت ونزوئلا و ناتوانی عربستانی‌ها در تامین این خلا را با نفت سودان و دیگر مناطق نفت خیز جهان پر کند.


این کارشناس مسائل بین المللی ادامه می‌دهد: در این که اختلافاتی بین بن سلمان و سلمان وجود داشته باشد هیچ شکی نیست اما این که این اختلافات را منابع امنیتی امارات درز داده باشند جای تردید دارد! هرچند در حافظه ی تاریخی ما، رد و نشانی از رقابت‌های پیدا و پنهان خاندان سلطنتی امارات و عربستان نیز نقش بسته باشد.
وی ادامه می‌دهد در یک نگاه کلان، به هم پریدن‌های سلمان ـ بن سلمان می‌تواند نماد بیرونی رقابت‌های پیدا و پنهان انگلستان و آمریکا در سپهر سیاسی عربستان باشد که انگلیسی‌ها طرف سلمان را گرفته‌اند و آمریکایی‌ها طرف بن سلمان را اما نباید از فضای درونی عربستان نیز غفلت کرد.
افکار عمومی‌از حمله عربستان و هم پیمانانش به یمن همچنان اقناع نشده، وقتی گاو شیرده خواندن عربستانی‌ها توسط ترامپ در صدر اخبار بین المللی قرار می‌گیرد لابد مردم عربستان نیز متوجه می‌شوند و مطمئن باشید این دست توهین‌ها،‌اندک‌اندک به خشمی‌فروخورده در بین مردم و حتی بخشی از بدنه قدرت عربستان تبدیل خواهد شد. از نارضایتی ارتش و نیروی هوایی عربستان غافل نشوید. از همراهی نکردن‌های برخی ملل و دول عربی از جمله کویت مصر، عمان و... نیز به آسانی نگذرید. همه ی این‌ها یعنی تا بحث تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی‌به نتیجه نرسیده، عملاً هیچ اتفاق قابل ذکری در راس هرم قدرت در عربستان نخواهد افتاد.
از قنادباشی این سوال را می‌پرسیم که چقدر ممکن است سلمان ناگهان تصمیم بگیرد بن سلمان را برکنار کند یا قیامی‌درونی از متن و بطن خاندان سلطنت دست به شورش علیه بن سلمان بزند؟
قنادباشی می‌گوید در شرایط فعلی اصلاً به چنین موضوعاتی فکر نکنید! فعلاً تمام هم و غم دنیای غرب به ویژه آمریکایی‌ها آن است که بحث تحریم‌ها را به نتیجه برسانند فلذا سرویس‌های امنیتی اسرائیل به طور قطع مراقب هر فعل و انفعال هرچند کوچکی خواهند بود. البته در حال حاضر و حتی با تکیه بر تمامی‌اصلاحات و ولخرجی‌هایی که بن سلمان در دنیای اقتصاد و رسانه انجام داده، همچنان موضع سلمان از بن‌سلمان قوی‌تر است اما سلمان مرد تصمیم‌های سخت و شوک‌آور نیست که اگر بود بعد داستان خاشقجی نباید بن سلمانی روی کار باقی می‌ماند.
از طرف دیگر این سوال شما را به اگر و اماهایی باید با پاسخی مثبت همراه کرد! مثلا وقتی بدانیم بن سلمان دوبار مقامات امنیتی سعودی را تغییر داده، وقتی بدانیم خیلی‌ها همچنان در حبس به سر می‌برند و وقتی بدانیم رسانه‌های جهان با چه رقم‌های سرسام آوری در موضوع قتل خاشقجی بالاخره سکوت اختیار کردند لابد باید پذیرفت که اگر چیزی نبوده، یحتمل چیزک‌هایی بوده که تحت عنوان اختلافات سلمان ـ بن سلمان درز پیدا کرده است.
قنادباشی در پایان می‌گوید: همیشه باید منتظر اتفاقات عجیب و غریب در بدنه قدرت عربستان بود اما این روزها، عربستانی‌ها دست به اقدامی‌علیه خود نخواهند زد زیرا تصمیماتی اینچنینی بیرون مرزهای عربستان اتخاذ می‌شود و نه در کاخ سلطنتی سلمان یا بن سلمان!
این کارشناس مسائل بین المللی می‌گوید این فرض را نیز نامحتمل ندانید که می‌خواهند ایران را به یک سمتی سوق دهند! به سمت پدر یعنی سلمان و به سمت پسر یعنی بن سلمان! پس درز چنین اخباری که در ریشه صحت دارد اما شاخ‌و‌برگی که به آن داده‌اند ‌اندکی ناشیانه است می‌تواند برای برهم زدن تمرکز ایران باشد. آمریکایی‌ها به خوبی می‌دانند به صفر رسیدن صادرات نفت ایران یعنی چه!؟ آمریکایی‌ها می‌دانند باقطعی شدن قطع صادرات نفت ایران بدون گرویی‌هایی که هنوز پیدا نکرده‌اند، قیمت بنزین در آمریکا، مردم را شوک‌زده و دولت را به طور قطع فلج خواهد کرد پس به جای پرداختن به موضوعات دست چندمی‌مثل اختلافات سلمان ـ بن سلمان به تحولات منطقه‌ای و بین المللی با محوریت ایران چشم بدوزید!