ورشکستگی سرخابی‌ها با حذف ستاره- مربع

شهروند| ممنوعیت مسابقات پیامکی در صداوسیما قطعا روی ورزش ایران هم تاثیرگذار خواهد بود. با یک بررسی سطحی متوجه می‌شویم در سال‌های اخیر منبع اصلی درآمد باشگاه‌های پرطرفدار استقلال و پرسپولیس سامانه‌های هواداری بوده که با ارسال پیامک از سوی هواداران و عضویت در سامانه، پولی را به حساب باشگاه واریز می‌کردند. تلویزیون و برنامه‌های ورزشی به‌ویژه فوتبال برتر هم محلی برای تبلیغ این سامانه‌ها بودند تا هواداران بیشتری به خود جذب کنند. در این میان جوایزی هم برای اعضای این سامانه‌ها در نظر گرفته می‌شد و مانور اصلی صداوسیما نیز روی همین جوایز بود که اغلب به شکل خودرو یا پول نقد اهدا می‌شد که از این پس امکان چنین کاری وجود ندارد. علاوه بر استقلال و پرسپولیس، برخی دیگر از باشگاه‌ها و حتی فدراسیون‌ها هم از این سامانه‌های پیامکی بهره می‌بردند و تبلیغات آن از طریق تلویزیون پخش می‌شد که آنها هم با ممنوعیت مواجه می‌شوند.
خداحافظی با ستاره - مربع در تلویزیون
در سال‌های اخیر حتما بارها مشاهده کرد‌ه‌اید که یک مجری از سوی اسپانسر برای تبلیغ سامانه‌های هواداری در برنامه فوتبال برتر حاضر می‌شد و از هواداران استقلال، پرسپولیس یا تیم ‌ملی درخواست می‌کرد برای حمایت از تیم مورد علاقه خود پیامکی را با وارد کردن یک شماره و فشردن دکمه‌های ستاره و مربع ارسال کنند تا از آن طریق وارد سامانه هواداری شوند. با وارد شدن به این سامانه‌ها، هواداران روزانه اخباری را از تیم خود دریافت می‌کنند و به ازای آن مبلغی از حسابشان کسر می‌شود. نکته‌ای که در این میان برای هواداران ایجاد انگیزه می‌کرد، جوایزی مثل خودرو یا پول نقد بود که به‌صورت هفتگی، ماهانه یا سالیانه با انجام قرعه‌کشی در برنامه‌های زنده به تعدادی از این هواداران اهدا می‌شد. با توجه به انتقادات مقام معظم رهبری و مراجع تقلید از برنامه‌های صداوسیما برای درآمدزایی، از این پس برگزاری چنین مسابقه‌هایی ممنوع شده و خبری از سامانه‌های پیامکی در تلویزیون نخواهد بود.
منتقدان چه می‌گویند؟


در چند‌سال اخیر که این سامانه‌های هواداری به منبع اصلی درآمدزایی استقلال و پرسپولیس تبدیل شده‌اند، منتقدانی هم دارند. برخی از هواداران که برای یک‌بار خواستند بخت خود را آزمایش کنند و در این مسابقات پیامکی شرکت کردند، بعد از مدتی متوجه شدند عضو سامانه شده‌اند و روزانه از حسابشان مبلغی کسر می‌شود. البته میزان کسر این مبالغ درجه‌بندی داشت و هر هواداری می‌توانست انتخاب کند که از 100 تومان تا‌ هزار تومان روزانه از حسابش برای کمک به باشگاه و البته شرکت در مسابقه پیامکی کسر شود.
درآمد 1.5 ساله؛ حدود 100 میلیارد!
تبلیغات گسترده در صداوسیما باعث شده بود تا در سال‌های اخیر باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس بعد از محرومیت از بودجه دولتی، بتوانند امورات خود را بگذرانند. با این‌که هیچ وقت به درستی درباره درآمدهای این دو باشگاه از سامانه‌های هواداری شفاف‌سازی نشد، اما شنیده‌ها حاکی از این است که در یکی، دو‌ سال اخیر میزان درآمد سرخابی‌ها از سامانه‌های هواداری به صورت میانگین در‌ سال به 40 تا 50‌میلیارد تومان برای هر کدام از این دو باشگاه رسیده است. حتی درآمد پرسپولیس از قرارداد 1.5 ساله اخیر با شرکت مبنا توسعه حدود 100‌میلیارد تومان تخمین زده شده است! البته علاوه بر باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس شرکتی که به‌عنوان مجری سیستم اسپانسرینگ با این دو باشگاه قرارداد امضا کرده نیز درآمد خوبی از سامانه‌های پیامکی دارد؛ اگرچه مسئولان این شرکت‌ها چندباری مدعی شده‌اند استقلال و پرسپولیس درآمد خود را تا یکی، دو ‌سال آینده هم پیش‌خور کرده‌اند!
داوری: باید سیستم جدید درآمدزایی تعریف کنیم
افشین داوری، مدیرکل توسعه ورزش حرفه‌ای و امور باشگاه‌ها که مسئول مستقیم موضوع درآمدزایی استقلال و پرسپولیس در وزارت ورزش به‌شمار می‌رود، یکی از بهترین افرادی بود که می‌توانست به سوال ما درباره آینده این دو باشگاه بعد از ممنوعیت سامانه‌های پیامکی در تلویزیون پاسخ بدهد. او در این‌باره به «شهروند» می‌گوید: «این اتفاق چند روزی است رخ داده و هنوز فرصت نکرده‌ایم درباره آن صحبت کنیم یا جلسه‌ای داشته باشیم. البته در اواخر فصل فوتبالی به‌سر می‌بریم و فقط سه، چهار بازی دیگر تا پایان فصل مانده است. باشگاه‌های استقلال و پرسپولیس هم اکثر درآمد خود را از این سامانه‌ها دریافت کردند؛ اگرچه بحث‌های زیادی در این زمینه وجود دارد. باید در اولین فرصت بنشینیم و با حضور اعضای هیأت‌مدیره این دو باشگاه برای تغییر ساختار سامانه‌های هواداری به جمع‌بندی جدیدی برسیم.»
او درباره کاهش درآمدهای استقلال و پرسپولیس بعد از ممنوعیت مسابقات پیامکی در صداوسیما می‌افزاید: «این‌طور نیست که این سامانه‌ها کلا تعطیل شود و درآمدهای این دو باشگاه به‌طور کلی از بین برود. هواداران در این چند‌سال این سامانه‌ها را شناخته‌اند و برای کمک به باشگاه‌های مورد علاقه خود می‌توانند باز هم به این کار ادامه دهند. باشگاه‌ها هم می‌توانند از طریق فضای مجازی اطلاع‌رسانی دقیق کنند و با هواداران خود در ارتباط باشند.»
داوری در پایان می‌گوید: «برای فصل آینده باید چارچوب‌های جدیدی تعریف کنیم. باید بررسی‌هایی صورت بگیرد که کدام سیستم با قانون و شرع مغایرت ندارد. اگر قرار باشد به سبک قبلی درآمدزایی صورت نگیرد، باید جایگزینی برای آن داشته باشیم تا استقلال و پرسپولیس ضرر نکنند.»
جایگزینی در کار است؟
نه تنها استقلال و پرسپولیس، بلکه فدراسیون فوتبال، باشگاه تراکتورسازی، فدراسیون والیبال و... نیز در این چند‌سال از سامانه‌های پیامکی درآمدزایی داشته‌اند و برای امورات مختلف از این درآمد استفاده کرده‌اند. حالا با حذف مسابقات پیامکی احتمالا بخش زیادی از کاربرانی که در این سامانه‌های هواداری عضو بودند، ریزش خواهند کرد. پرسپولیس و استقلال بیشترین درآمد را از این سامانه‌ها داشته‌اند و احتمالا بیشترین ضرر را متحمل می‌شوند، اما باید به دنبال راهکارهای جدید باشند. در روزهایی که نهادهای دولتی هم از نظر مالی در مضیقه هستند، به نظر می‌رسد حذف تبلیغات این سامانه‌های پیامکی هم نمی‌تواند خبر خوشی برای ورزش ایران باشد. البته ممکن است با ورود وزارت ورزش و مذاکره با صداوسیما این سامانه‌ها حتی در تلویزیون با شکل جدیدی به کار خود ادامه دهند. به‌هرحال درآمد 100 میلیارد تومان در 1.5‌سال چیزی نیست که بتوان به راحتی درباره آن صحبت کرد و طرحی برای جایگزینی آن ارایه داد. اگر سریعا فکری به حال این مسأله نشود، شاید سرخابی‌ها به یک بحران عمیق مالی فرو بروند!