« ابتکار» ابطال نتایج انتخابات استانبول و تبعات آن برای رئیس‌جمهوری ترکیه را بررسی می‌کند

اردوغان در برابر یک شهردار
محمدرضا ستاری
انتخابات شهرداری‌های ترکیه در حالی امسال برگزار شد که نتایج آن، پیام معناداری را برای حزب حاکم عدالت و توسعه به خصوص رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهوری این کشور به همراه داشت. اردوغان و حزبش در شهرهای مهم به خصوص آنکارا و استانبول نتیجه را به رقبای خود واگذار کردند؛ به طوری که در استانبول، اکرم امام اوغلو کاندید حزب اپوزیسیون توانست ضمن پیروزی به مقام شهرداری این شهر نیز نائل شود. مقام شهرداری از آنجا حائز اهمیت است که جایگاه آن، سکوی تعیین کننده‌ای برای پرتاب به سمت ریاست دولت در ترکیه محسوب می‌شود؛ جایی که اردوغان نیز از همان‏جا توانست با ورود به بالاترین سطح سیاسی ترکیه، در حدود 17 سال قدرت اول این کشور باشد.
عدم تحمل اردوغان برای شکست در انتخابات


در همین‏جا بود که حزب حاکم بار دیگر ضمن عدم پذیرش نتایج انتخابات و در حالی که حکم شهرداری استانبول برای اکرم امام اوغلو نیز صادر شده بود، به بهانه بروز جرایم سازمان‌یافته در انتخابات این شهر، نتایج آن را باطل و انتخابات بعدی را به اوایل تیرماه امسال موکول کرد. اردوغان پیش از این نیز سابقه عدم پذیرش نتایج انتخابات را در کارنامه خود دارد، جایی که در آخرین انتخابات پارلمانی ترکیه در سال 2015، نتایج به‏دست‏آمده و به خصوص کسب 80 کرسی برای حزب دموکراتیک خلق سبب شد تا برای نخستین‏بار از سال 2002 به این سو، حزب عدالت و توسعه اکثریت قاطع خود در پارلمان را از دست بدهد. پس از این ماجرا صلاح‏الدین دمیرتاش رهبر این حزب با اتهامات مختلف روبه‏رو و در نهایت راهی زندان شد.
هم اکنون نیز باطل شدن انتخابات شهرداری‌ها در استانبول با انتقادات گسترده‌ای از سوی رقبای سیاسی اردوغان روبه‏رو شده و آنها تاکید دارند که تصمیم کمیسیون نظارت بر انتخابات با انگیزه‌های واضح سیاسی و نیز بدون توجیه قانونی صورت گرفته است.
عواقب کوتاه‏مدت و بلند‏مدت برای اردوغان
در چنین شرایطی به گفته کارشناسان، اردوغان با چند چالش کوتاه و بلند‏مدت روبه‏رو می‌شود. نخست اینکه ابطال شدن نتیجه انتخابات در استانبول بار دیگر می‌تواند وحدت مخالفان حزب عدالت و توسعه را گسترش داده و از سوی مقابل اردوغان باید بار دیگر تلاش‌های قابل ملاحظه‌ای را برای جلب حمایت احزاب ملی‌گرای ترکیه در دستور کار قرار دهد. این امر با توجه به چالش‌های اخیر ترکیه در عرصه اقتصادی، ممکن است منجر به تشدید تحرکات نظامی این کشور در خارج از مرزها به خصوص در سوریه شود؛ جایی که اکنون با توجه به التهابات موجود، می‌تواند هزینه‌های قابل ملاحظه‌ای را از سوی سایر بازیگران حاضر در میدان سوریه به اردوغان تحمیل کند.
همچنین وضعیت بی‌ثبات اقتصادی در ترکیه که اکنون به‏صورت فزاینده‌ای تحت فشار آمریکا نیز قرار دارد، باعث شده تا برای نخستین‏بار در طول 17 سال گذشته، پایگاه اجتماعی اردوغان تضعیف شود؛ امری که علاوه بر انتخابات پارلمانی سال 2015، در انتخابات شهرداری‌ها نیز برای حزب حاکم به وضوح قابل مشاهده و لمس بود.
با این حال، عواقب بلندمدت عدم پذیرش شکست و بازی در میدان برابر در مقابل رقبا برای اردوغان می‌تواند شکاف عمیق سیاسی در حزبش را به همراه داشته باشد. در همین رابطه طی گزارشی که چند روز قبل خبرگزاری دویچه‌وله آلمان منتشر کرده بود، اقدام اخیر اردوغان مبنی بر ابطال نتایج انتخابات شهرداری استانبول با انتقادات وسیعی از سوی اعضای شاخص حزب عدالت و توسعه روبه‏رو شده است. این شکاف در حزب عدالت و توسعه به اندازه‌ای گسترش پیدا کرده که احمد داود اوغلو نخست‏وزیر سابق و وزیر خارجه اسبق ترکیه با اعتراض به این تصمیم اعلام کرده است: انتخابات عادلانه یک ستون دمکراسی و احساس همبستگی میان شهروندان است و به همین دلیل تصمیم کمیسیون انتخابات متناقض با قانون و روش‌های جاافتاده بوده که به این احساس آسیب وارد می‌کند.
از سوی دیگر، عبدالله گل رئیس‌جمهوری سابق ترکیه نیز با اعتراض به این اقدام اردوغان تصریح کرده است: افسوس، ما حداقل پیشرفت را هم نکرد‌ه‌ایم. این در حالی است برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که برخی از چهره‌های شاخص حزب عدالت و توسعه در فکر تاسیس یک حزب جدید به منظور رقابت با اردوغان هستند. امری به گفته بسیاری از ناظران موجب شده تا دموکراسی ترکیه در حالت احتضار قرار بگیرد و شرایط را به گونه‌ای رقم بزند که رجب طیب اردوغان پس از سال‌ها یکه‏تازی در عرصه سیاسی این کشور ناچار شود برای حفظ قدرت رو به افول خود علاوه بر برهم‏زدن قواعد بازی در انتخابات و تغییر معنادار قانون اساسی برای تمدید مدت حضورش در قدرت، اینک در برابر یک شهردار قرار بگیرد.
سایر اخبار این روزنامه
آیا باید از پروانه‌های «رنگین بانو» ترسید؟ خوش آمدن مهمانان ناخوانده به پایتخت علیرضا صدقی گفت‌وگوی ملی؛ از حرف تا عمل «ابتکار» امکان رصد صرافی‌های آزاد را بررسی می‌کند مالیات در کمین خریداران ارز «ابتکار» برخی از نمایش‌های در حال اجرا را مرور می‌کند شب‌های اردیبهشت با طعم نمایش ماجرای ورود آقای سرمربی کی روش در سکوت رفت، ویلموتس با مخفی کاری آمد! در نشست صیانت از اخلاق در فضای مجازی مطرح شد فضای مجازی با زور، اخلاقی نمی‌شود رئیس‌جمهوری با اشاره به اشتباه آمریکایی‌ها: شماره تلفن‌های زیادی از آنها داریم! «ابتکار» از ورود بهارستان به مقابله با اسیدپاشی و تشدید مجازات گزارش می‌دهد صالحی در حاشیه جلسه دولت خبر داد عرضه حدود ۶ تا ۱۰ هزار تن کاغذ به بازار طی یکی دو هفته آینده « ابتکار» ابطال نتایج انتخابات استانبول و تبعات آن برای رئیس‌جمهوری ترکیه را بررسی می‌کند موزه ملی حقوق تشکیل می‏شود رئیس دیوان محاسبات کل کشور: ابهامات افزایش حقوق‌ها در نشست سه‏جانبه بررسی شد آخرین گام قبل از جنگ اتمی آیا ترامپ روی دولتش کنترل دارد؟ رئیس‌کل بانک مرکزی در حاشیه جلسه هیئت دولت: می‌خواستند نرخ ارز را افزایش دهند؛ نتوانستند