ترامپ به مذاکره با ایران نیاز دارد

به نظر می‌رسد مواضع دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده در ژاپن به نوعی عقب نشینی آشکار نسبت به مواضع گذشته‌اش در خصوص ایران بود. به گونه‌ای که اپوزیسیون جمهوری اسلامی ایران به شدت از مواضع ترامپ ناراحت و عصبانی شدند. عقب نشینی ترامپ با طرح این مساله که خودش به تنهایی به دنبال آن است که مساله هسته‌ای ایران را امضا کند، به پایان رسید. ترامپ با مواضع ادعایی و قلدرمآبی‌ها و ارسال ناوهواپیمابر در منطقه حالتی را به‌وجود آورد که گویی واشنگتن دنبال جنگ با تهران است با این قصد که ایران را تحت فشار قرار دهد. در مقابل رفتار آمریکا، در ایران تقسیم کار بسیار خوبی میان سازمان‌ها و نهادها و وزارتخانه‌های مختلف صورت گرفت. مقام معظم رهبری به‌گونه‌ای این هماهنگی‌ها را انجام دادند که ارتش و سپاه پاسداران در آماده‌باش کامل قرار گرفتند. آماده‌باش ارتش چنان بود که حتی مردم هم شاهد بودند و اجازه داده شد مردم فیلم گرفته و آن را در شبکه‌های اجتماعی دست به دست کنند. همچنین به دولت این ماموریت مشخص داده شد که روی اقتصاد و تحرکات دیپلماتیک متمرکز شود. همزمان با تبلیغات و جنگ روانی که ترامپ و متحدان منطقه‌ای بر علیه ایران به راه انداخته بودند، پس از اتفاقاتی که در منطقه به‌وقوع پیوست، از جمله تحرکات دفاعی یمنی‌ها در برابر تهاجمات سعودی‌ها، این مساله به خوبی نشان داده شد که امنیت برای همه کشورهای منطقه شیشه‌ای است و قرار نیست که امنیت چند کشور تامین شود اما در مقابل امنیت ایران تامین نشود. در این مرحله بود که فتیله جنگ تا حدودی پایین کشیده شد. از سوی دیگر عربستان و امارات باید بدانند که نباید دست به اقدامات خصمانه علیه ایران بزنند. در نتیجه تحولات موثر در منطقه سبب شد دونالد ترامپ گزینه‌های سخت بر علیه ایران را از روی میز بردارد و در انتها فقط به مذاکره بسنده کند. ترامپ صراحتا اعلام کرد که قصد جنگ با ایران را ندارد. چون اگر قرار بود واشنگتن به سمت جنگ با ایران برود باید حداقل150 هزار نفر نیرو به منطقه گسیل می‌داشت. اما تهران کاملا آماده بود و موشک‌هایش را در حالت عملیاتی به منظور دفاع همه‌جانبه از منافع کشور آماده کرده بود. وزارت خارجه و سفرای کشورمان ماموریت پیدا کردند تا مواضع روشن ایران را برای دنیا تشریح کنند. وزیر خارجه کشورمان طی تحرک فعال دیپلماتیک، به عمان، ژاپن، چین و عراق سفر کرد، اما در مجموع زمانی که ترامپ و مشاوران افراطی‌اش متوجه شدند ایران آمادگی کامل برای دفاع همه‌جانبه دارد، آشکارا عقب نشینی کرد. به نظر می‌رسد ترامپ به طور مشخص دنبال امضای توافقی احتمالی در خصوص مساله هسته‌ای با ایران بوده تا بدین وسیله افتخار توافق با ایران را به نام خودش ثبت کند. نیاز مذاکره با ایران از سوی دونالد ترامپ صدها برابر نیاز تهران به مذاکره با واشنگتن است. در یکی از آخرین اقدامات واشنگتن، سوئیسی‌ها و ژاپنی‌ها به ایران پیام دادند. همچنین سفر آتی نخست وزیر ژاپن به تهران، تلاشی در راستای میانجی‌گری و کاستن از تنش‌ بین تهران-واشنگتن است. در حال حاضر جنگی میان تهران-واشنگتن به وقوع نخواهد پیوست و شرایط کنونی زمان نسبتا مناسبی برای گفت‌وگو میان طرفین نیست.
* استاد دانشگاه