برای خنثی‌سازی اقدامات «تیم ب»

دکتر محمدمهدی مظاهری
استاد دانشگاه
هفته گذشته در شرایطی که با سفر وزیر امور خارجه آلمان و نخست‌وزیر ژاپن، ایران تحریم زده و تحت فشار آمریکا می‌رفت تا به مرکز دیپلماسی منطقه‌ای تبدیل شده و گشایشی در گره کور برجام درحال احتضار ایجاد کند، حوادثی مشکوک در دریای عمان رخ داد که بار دیگر فضای روابط خارجی ایران را متشنج کرد و بهانه‌ای به دست آمریکا و «تیم ب» داد تا همچون گذشته با بهانه‌های واهی و مدارک اثبات نشده بخواهند تقصیر این حمله جدید به نفتکشها را به گردن ایران بیندازند و پرونده آن را به شورای امنیت ببرند.
هرچند آمریکا با حمایت‌های عربستان و امارات اقدام به این کار کرد و جلسه‌ای فوری و البته پشت درهای بسته در شورای امنیت تشکیل داد، اما خوشبختانه تلاشهای دیپلماتیک ماههای اخیر ایران سبب شد تا به جز انگلیس، بقیه اعضای این شورا بر خلاف گذشته دشمنی، اتهام زنی و سخت گیری به ایران را نخستین راه حل موجود تشخیص ندهند و خواهان بررسی‌های بیشتر برای روشن شدن ابعاد موضوع شوند. در این جلسه شورای امنیت، بر خلاف روال سالهای قبل از توافق هسته ای، ایران حامیانی داشت و جلسه مطابق میل آمریکا و انگلیس به سمت محکومیت ایران پیش نرفت. روسیه که از همان ساعات نخست حادثه حمله به نفتکشها تاکید کرده بود نباید بیدرنگ انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه رفت، بعد از جلسه نیز بر همین موضع پافشاری کرد، آلمان نیز بعد از جلسه شورای امنیت و مشاهده ویدئوی آمریکا که ادعا می‌کرد «سپاه پاسداران ایران به طور مستقیم مسئول این حادثه است»، به صراحت اعلام کرد شواهد ارائه شده ازسوی آمریکا کافی نیست.ایران این بار حتی در بین کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز حامیانی داشت؛ نماینده دائم کویت در سازمان ملل متحد گفت: «به دشواری می‌توان با اطمینان گفت قایقی که در فیلم منتشر شده توسط آمریکایی‌ها نشان داده می‌شود متعلق به سپاه پاسداران ایران است».


نفس چنین اعلام مواضعی ازسوی قدرتهای جهانی و کشورهای منطقه و در نهایت بی‌نتیجه ماندن جلسه شورای امنیت نشان می‌دهد که باقی ماندن ایران در برجام، دیپلماسی صبر و انتظار و ادامه تعامل و رایزنی با قدرتهای جهانی، سیاست درستی ازسوی کشورمان بوده و طرفهای باقی مانده در برجام هر چند تا کنون انتظارات ایران در قالب برجام را برآورده نکرده اند، اما حداقل در مواقع بحرانی از محکوم شدن ایران در مجامع بین‌المللی جلوگیری کرده و مانع صدور قطع نامه‌های جدید ظالمانه علیه کشورمان می‌شوند.
البته از دیدگاه آمریکا این پایان ماجرا نیست، مقامات تندروی دولت آمریکا بعد از جلسه شورای امنیت اعلام کرده‌اند که تلاش می‌کنند با مدارکی که در دست دارند، به ائتلاف سازی جدید علیه ایران بپردازند و کشورهای مخالف و مردد را نیز به سخت گیری بیشتر و لزوم اقدام مشترک علیه کشورمان متقاعد کنند. چنین مساله‌ای نشان می‌دهد عرصه مناسبات و روابط خارجی ایران در ماههای آینده همچنان پر تلاطم خواهد بود و نیاز به تدبیر و برنامه‌ریزی برای جلوگیری از بالا گرفتن بیشتر تنشها و وقوع جنگ احتمالی دارد.
به نظر می‌رسد رئیس جمهور کشورمان با سفر به قرقیزستان و تاجیکستان، شرکت در نشستهای «شانگهای» و «کنفرانس تعامل و اعتمادسازی در آسیا (سیکا)» و دیدار با مقامات این دو کشور و نیز روسای جمهور چین و روسیه، دیپلماسی منطقه‌ای و تلاش برای یارگیری و ائتلاف سازی متقابل را کلید زده است. سازمان همکاری شانگهای، سازمانی میان‌دولتی است که برای همکاری‌های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی تشکیل شده و جمهوری اسلامی ایران در آن عضو ناظر است. رئیس جمهور کشورمان از یکسو با تعامل با دو عضو اثر گذار این سازمان و البته دارای حق وتو در شورای امنیت؛ یعنی چین و روسیه خواستار تداوم حمایت سیاسی و اقتصادی آنها از ایران در شرایط کنونی شد. ازسوی دیگر وی تلاش می‌کند با حل اختلافات سیاسی دیرینه با کشورهای همسایه همچون تاجیکستان، دوستی و حمایت این کشورها را نیز جلب کرده و از ثبات و امنیت مرزها و حتی حمایتهای آنها از کشورمان در دوران تحریم‌های ظالمانه مطمئن شود. چنین رویکردی نشان می‌دهد هر چند با تلاش بی‌وقفه «تیم ب» بادهای ناملایم علیه ایران با شدت درحال وزش است، اما جمهوری اسلامی ایران همچنان به اثر بخشی تعاملات چند جانبه منطقه‌ای و بین‌المللی باور دارد و می‌کوشد در این وضعیت پر آشوب و طوفانی سکان دیپلماسی را رها نکرده و از این مسیر کشور را به ساحل امن و منطقه خارج از بحران برساند.
سایر اخبار این روزنامه
آغاز ثبت‌نام پرداخت وام ساخت ارزان قیمت معاون امور اقتصادی و توسعه منطقه‌ای وزیر کشور: 51 استان روسیه‌آمادگی خود را برای همکاری اقتصادی با ایران اعلام کردند معاون اول رئیس جمهور: معیشت مردم، رونق تولید و اشتغال مهم‌ترین اولویت‌های اقتصادی دولت هستند حذف ارز 4200 تومانی در جلسه پنج‌شنبه سران قوا تعیین تکلیف می‌شود در دیدار سفیر جدید فرانسه در تهران؛ اروپا در فرصت کوتاهی که دارد نقش تاریخی خود را برای حفظ برجام ایفا کند اتحادیه اروپا ادعای آمریکا در باره دست داشتن ایران در حمله به دو نفتکش را رد کرد دبیر شورای عالی امنیت ملی: یکی از پیچیده‌ترین شبکه‌های سایبری سیا توسط ایران کشف شد موسسه پژوهش‌های بین‌المللی صلح استکهلم فاش کرد: دسترسی رژیم صهیونیستی به سلاح‌های کشتار جمعی و هسته‌ای بیشتر ترامپ در نظرسنجی فاکس‌نیوز پس از 5 دموکرات قرار گرفت برای خنثی‌سازی اقدامات «تیم ب» مرگ ناگهانی «مُرسی» در دادگاه اتحادیه اروپا ادعای آمریکا در باره دست داشتن ایران در حمله به دو نفتکش را رد کرد واکنش برخی از کشورها به تصمیم ایران برای عبور از برجام برای ذخیره اورانیوم غنی شده دیدار سفرای جدید ایران در یونان، اندونزی و الجزایر با دکتر روحانی یمن، سیاست مقابله به مثل