روزنامه شهروند
1398/03/29
یک حکم «شاعرانه»: امر غیراختیاری حکم ندارد
شهروند| اخیرا در شبکه‌های اجتماعی و میان کاربران یکی از استفتائات حضرت آیت‌الله سیستانی درباره حکم شرعی عاشق‌شدن بازنشر میشود. این حکم برگرفته از پاسخ شرعی به سوالات جوانان در مورد احکام ارتباط و دوستی پسران و دختران و نیز حکم شرعی عاشق‌شدن است. این مرجع تقلید در پاسخ به حکم شرعی عاشق‌شدن عنوان کرده‌اند: «امر غیراختیاری حکم ندارد.» کاربران فضای مجازی از این پاسخ با تعبیر یک فتوای شاعرانه یاد می‌کنند. حکمی که این روزها به سوژه‌ای داغ میان کاربران فضای مجازی تبدیل شده است. «شهروند» به منظور فهم صحیح‌تر این حکم شرعی متن کامل سوالات و پاسخ‌های آیت‌الله سیستانی به مقلدان را در ادامه آورده است:آیا عاشق دخترشدن حرام است؟
امر غیراختیاری حکم ندارد، گرچه مقدمات آن اختیاری است. اگر حرام باشد، نباید آن را مرتکب شد، ولی هرگونه رفتار شهوت‌آمیز قبل از عقد شرعی حرام است.
آیا دوست‌شدن دختر و پسر نامحرم بدون لمس گناه است؟
ارتباط دو نامحرم بدون عقد ازدواج منجر به ارتکاب گناه میشود و جایز نیست.
اسلام برای دوستی با دختران چه محدودیتی برای پسران قرار داده است؟
چون خوف وقوع در حرام موجود است، جایز نیست.
دوستی با دختر (در صورتی که انسان از تنهایی دیگر تحمل نداشته باشد و امکان ازدواج برایش فراهم نباشد) بدون هیچ قصد و اطمینان از خود چه حکمی دارد؟
جایز نیست و باید سعی در فراهم ساختن وسایل ازدواج داشته باشد .
آیا هر گونه رابطه (دوستی) دختر و پسر با یکدیگر از نظر شرعی و اسلامی اشکال دارد؟ یعنی حتی اگر دو طرف، تمام کارهایی را که اسلام انسان را از انجام آنها منع کرده، رعایت کنند و انجام ندهند و رابطه (دوستی) آنها از روی هوس نباشد، دوستی آنها اشکال دارد؟ در چه صورت مشکلی وجود ندارد؟ و اگر در همه حال ایراد و مسأله دارد، دلیل آن چیست؟
اگر ترس آن باشد که انسان به گناه بیفتد، جایز نیست. چند نکته از سیره زندگی آیت‌الله سیستانی حکم اخیر حضرت آیت‌الله سیستانی، تنها موضوعی نیست که با استقبال کاربران فضای مجازی همراه شده است. اعلام جهاد در مورد گروه تروریستی داعش و همچنین پیام وحدت‌بخش این مرجع عالی‌قدر نیز از دیگر مواردی است که در میان کاربران فضای مجازی با استقبال کاربران همراه شد. از نقل‌وقول این مرجع عالی‌قدر در مورد دفاع نیروهای حشد شعبی از مردم اهل سنت عراق در فضای مجازی به‌عنوان پیام وحدت یاد شد: «به نیروهای حشد شعبی گفتم که شما خود را سپر بلای مردم و همین خانواده‌های اهل سنتی که امروز داعش آنها را مورد هجوم قرار می‌دهد و امنیت آنها را سلب کرده است، قرار دهید.» در کنار این پیام‌ها و فتواها، دیدار و گفت‌وگوهای این عالم بزرگوار با چهره‌هایی همچون حجت‌الاسلام مسیح مهاجری مدیر مسئول روزنامه جمهوری اسلامی و سیدمحمود دعایی مدیر مسئول روزنامه اطلاعات نیز در رسانه‌ها با واکنش‌های بسیاری همراه بوده است. نشریه عصر اندیشه در چند نکته در مورد سیره زندگی آیت‌الله سیستانی مطرح کرده است که در این گزارش کوتاه به چهار مورد آن اشاره می‌کنیم.
آیت‌الله در خانه‌ای ۷۰ متری در نجف زندگی می‌کند و مالکیت آن هم متعلق به او نیست.
روش او مرجعیت ساکت و صامت است و حتی با آمریکایی‌ها مبارزه منفی را در پیش گرفت، اما در قضیه داعش وارد شد و فتوای جهاد کفایی صادر کرد.
حوزه مطالعات او محدود به علوم اسلامی نیست. بسیار کتاب می‌خواند. قانون اساسی فرانسه، انگلستان و آمریکا و کتاب‌های کمونیسم و زندگی‌نامه رجال سیاسی مانند نخست‌وزیر انگلستان و وزیر خارجه آمریکا را هم خوانده‌اند. اخضر ابراهیمی، نماینده وقت سازمان ملل در مصاحبه‌ای از اشارات متعدد آیت‌الله به کتابی از محمد حسنین هیکل شگفت‌زده شده بود.
اخیرا به عراقی‌ها درباره صرف و خرج وجوهات شرعی اجازه دادند، یعنی هر کسی از عراقی‌ها که وجوهات شرعی دارند، نیازی نیست به دفتر ببرند یا به وکلای آقای سیستانی بدهند. کل سهم امام یا نیمی از سهم امام را اجازه دادند. روایت یک خبرنگار از یک دیدار خبرنگار «النهار» از دیدار با حضرت آیت‌الله سیستانی، روایتی خواندنی دارد که در «النهار » ۱۵ آوریل ۲۰۱۹ منتشر شده است. بخشی از متن این روایت را می‌خوانیم: در کوچه‌ای قدیمی و باریک در شهر نجف و با فاصله‌ای اندک از آستان مقدسی که کانون دینی شیعیان جهان است و حوزه علمیه‌اش قرن‌ها در برابر چالش‌ها و دشواری‌ها پایداری کرده، آیت‌الله العظمی سیدعلی سیستانی مرجع اعلای شیعه در عراق زندگی می‌کند. هیچ مانع و راه‌بندی، جلوی رفت‌وآمد شهروندان و زائران را برای عبور از کوچه‌ها و خیابان‌های اطراف خانه و اقامتگاه سیستانی نمی‌گیرد؛ خانه‌ای که از همان‌جا فتواهایی صادر شده که میلیون‌ها شیعه از آن تبعیت می‌کنند و در داخل و خارج عراق به توصیه‌ها و پیام‌هایش پایبندی دارند.
در خیابانِ تازه‌آسفالت‌شده‌ای که به خانه اجاره‌ای وی می‌رسد و بیش از پنجاه‌سال است در آن سکونت دارد، ده‌ها جوان بدون هیچ اسلحه آشکاری از وی محافظت می‌کنند و این برعکس رفتار بیشتر مقامات عراقی در سطوح مختلف است که از ترس جانشان، با همراهی کاروان‌های نظامی و خودروهای پیشرفته و ابزار الکترونیکی مدرن، از کاخ‌ها و باغ‌های خود بیرون می‌آیند و خیابان‌های بغداد و بصره و دیگر استان‌ها را با نفرین شهروندانی پشت سر می‌گذارند که اعتماد خود به بسیاری از سیاستمداران را از دست داده‌اند؛ درحالی‌که سیستانی و خانواده‌اش نه در خاک عراق و نه در هیچ جای دیگر، یک وجب زمین از خود ندارند.
در راه رسیدن به خانه سیستانی و در نزدیکی آن، دستفروش‌ها روبه‌روی شما قرار می‌گیرند، این درحالی است که وقتی سرمایه‌داران به آیت‌الله پیشنهاد کردند که همه آن محله را خراب کنند، تا خانه‌هایی جدید و اقامتگاهی خاص ایشان بسازند، آیت‌الله با آنها مخالفت کرد و از ایشان خواست که بودجه این کار را صرف فقرا و مستمندان کنند. همسایه‌هایش نیز با این‌که شهروندانی عادی و بی‌بضاعت هستند، اما مثل بیشتر طبقات جامعه به هر سخنی که او بگوید، پایبندی دارند و او را مایه دلگرمی و اوج آرزوهای خود برای آینده کشوری می‌بینند که جنگ و هرج‌ومرج و راه افتادن حمام‌های خون و زبانه کشیدن شعله‌های آتش مذهبی و قدرت عشایر و زمزمه‌های جدایی‌خواهانه و فراخوان به تشکیل اقلیم‌های خودمختار، آن را در خود فرو برده است.
در ورودی خانه، چند جوان با مهربانی، از میهمانان می‌خواهند که تلفن‌های همراهشان را با خود نبرند. با نبیه بری به اتاق آیت‌الله می‌رسیم؛ مردی که آرام ایستاده و با محبت و مهربانی فراوانی که در چشم‌های درخشان و سیمای خسته‌اش موج می‌زند، دست میهمانانش را می‌فشارد. عبایی که همه لباس او است، بر دوش انداخته، تا بدن لاغر او را بپوشاند. از چندی قبل و به توصیه پزشکان پذیرفته است که روی صندلی چوبی ساده‌ای بنشیند، اما تا پیش از آن، سال‌ها روی حصیر ساده‌ای که بر زمین انداخته بود، به کار و نوشتن و تدریس می‌پرداخت و همان‌جا میهمانانش را به حضور می‌پذیرفت.
سایر اخبار این روزنامه
فشار آوردند چون تحول می‌خواستم
اسپانسر سابق بارسلونا حامی مالی فوتبال ایران میشود؟
10 سال بودجه عمرانی کشور را گرفتیم وخوردیم!
چرا باید عذرخواهی کنم؟
نه اسبی دارم نه اسب‌سواری بلدم
صفحه شهرونگ
یورش دمنوش ایرانی به نوشابه‌های فرنگی
یک حکم «شاعرانه»: امر غیراختیاری حکم ندارد
داروی سالک جعلی و کشنده نیست
ماجرای مرگ یک طراح در استخر ویلای لواسان
دور تازه برخوردهای منطقه‌ای با محصولات فرهنگی
شب‌ها همه خواب نیستند خانم نماینده
چون به خلوت می‌روند...
پرسپولیس سردرگم، پرسپولیس بهت‌زده، پرسپولیس درمانده
