حمایت از اجرای کامل برجام



ابراز تأسف از تصمیم دولت امریکا برای خروج از برجام و اشاره به اقدامات مخربانه علیه این توافق به عنوان محور این اقدام در کنار تأکید بر ضرورت حفظ برجام از سوی همه طرف‌ها چکیده واکنش‌های جهانی به تحولی است که روز گذشته در نشست شورای حکام آژانس بی المللی انرژی اتمی در ارتباط با این توافق بین‌المللی رقم خورد. نشست ویژه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که روز گذشته به درخواست امریکا برگزار شد، جدیدترین دست از رویدادهایی بود که پیرامون اقدامات یکجانبه امریکا درباره برجام صورت گرفت. نشستی که هیأت امریکایی در آغاز آن با صدور بیانیه‌ای اقدامات تلافی‌جویانه و قانونی ایران برای مواجهه با کم‌کاری شرکای برجامی‌اش را باج‌خواهی توصیف کرد و تهران را برای افزایش تحریم‌ها با تهدیدات تازه‌ای روبه‌رو ساخت. همزمان با این بیانیه مدعی‌جویانه بود که دونالد ترامپ هم در پیامی که در شبکه توئیتر خود منتشر کرد ضمن انتقاد دوباره از برجام، بار دیگر تهران را به افزایش فشار تهدید کرد و گفت: «به خاطر داشته باشید، آن توافق ظرف چند سال منقضی می‌شد. تحریم‌ها بزودی و به شکلی اساسی افزایش خواهد یافت.» اما تنها ساعاتی بعد از این نشست آشکار شد که نشست شورای حکام فرصت خوبی برای تکرار خواسته‌های مدعی‌جویانه واشنگتن علیه ایران نبوده است. چه سه کشور فرانسه، انگلیس و آلمان در پایان این نشست در بیانیه‌ای ضمن انتقاد از خروج یکجانبه امریکا خواستار یافتن راهکارهای قابل اعتنا از مجرای کمیسیون مشترک برجام شدند. خواسته‌ای که عملاً واکنشی معنادار به تلاش امریکا برای گشودن پرونده برجام در شورای حکام و بهره‌گیری از ظرفیت این شورا برای تحت فشار قرار دادن ایران بود.    برگزاری نشست شورای حکام  پس از آن صورت می‌گیرد که دولت امریکا با خروج از توافق هسته‌ای و بازگرداندن تحریم‌ها، برای به بن‌بست رساندن برجام تدارک ویژه‌ای دید. این در حالی بود که اروپا نتوانست در مواجهه با کمپین فشار حداکثری امریکا علیه ایران اقدامات مؤثری از خود نشان دهد و به این ترتیب با تمام شدن صبر تهران، اجرای اقدامات متقابل در چارچوب برجام در دستور کار مقام‌های ایرانی قرار گرفت. چنانکه جمهوری اسلامی در گام اول ذخایر اورانیوم خود را به بیشتر ۳۰۰ کیلو سقف تعیین شده در برجام رسانده و سپس در گام دوم غلظت غنی‌سازی اورانیوم را از سقف مجاز در برجام یعنی ۳,۶۷  درصد فراتر برد. این در حالی بود که کشورمان با تعیین مهلت 60 روزه دیگری اعلام کرد در صورتی که مشکل فروش نفت و دریافت پول آن همچنان حل نشده باقی بماند، در گام سوم، غنی سازی ۲۰ درصدی را از سرخواهد گرفت. آژانس هم روز گذشته تأیید کرد، خلوص غنی‌سازی اورانیوم ایران در حال حاضر به حد ۴.۵ درصد و میزان ذخایر اورانیوم ایران به ۲۱۳.۵ کیلوگرم رسیده است. تنها چند روز بعد از برداشتن دومین گام ایران بود که امریکا به عنوان یک عضو شورای حکام خواستار آن شد که آژانس در مورد پایبندی یا تخلف ایران از تعهداتش در برجام گزارش دهد.
 اروپا: مشکلات برجام از طریق کمیسیون برجام قابل پیگیری است


با این حال نشست روز گذشته شورای حکام فرصتی را برای تأکید نمایندگان کشورهای عضو برجام فراهم کرد تا بدون توجه به خواسته امریکا برای ایجاد اجماع حداکثری علیه ایران، بر اهمیت حفظ این توافق تأکید کنند. انگلیس، آلمان و فرانسه در بیانیه مشترکی که منتشر کردند ضمن ابراز تأسف عمیق از خروج امریکا از برجام از تمام کشورها خواستند اقدامی را صورت ندهند که مانع اجرای تعهدات برجام شود. اتحادیه اروپا ضمن اشاره به گام‌های اخیر ایران در چارچوب برجام و لزوم اجرای کامل همه تعهدات تأکید کرده است که مسائل مربوط به پایبندی طرف‌ها به این توافق در چارچوب برجام، از جمله برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام قابل پیگیری است.
نماینده روسیه: شورای حکام اقدامات امریکا را محکوم کند
در همین حال میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم با قرائت بیانیه‌ای از اعضای شورای حکام خواست تا اقدامات مخرب امریکا درخصوص ایران را محکوم کنند. نماینده روسیه ضمن یادآوری به طرف‌های برجام که این توافق قرار بوده به عادی‌سازی روابط اقتصادی و تجاری با ایران منجر شود، گفت: «هدف توافق هسته‌ای نه فقط حل مسائل هسته‌ای، بلکه عادی‌سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران هم بود. آشکار است که برجام نمی‌تواند فقط بر یکی از این دو ستون استوار باشد.» نماینده روسیه از اقدام امریکا در اعمال تحریم‌های نفتی علیه ایران انتقاد کرد و گفت: «چه کسی به امریکا حق داده علیه ایران تحریم نفتی اعمال کرده و سایر کشورها را به دلیل همکاری با ایران تحت تحریم قرار دهد؟ آیا این حق قدرتمندترین کشورها است؟ در این صورت داریم به سمت نظم جهانی تمامیت‌خواه حرکت می‌کنیم.»
اولیانوف همچنین تصریح کرد در صورتی که اقدامات امریکا به فروپاشی راستی‌آزمایی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منجر شود، مسئولیت از بین رفتن آن صرفاً متوجه امریکا خواهد بود. وی گفت: «مسئولیت از بین رفتن نظام راستی‌آزمایی در ایران صرفاً به عهده امریکا خواهد بود. تبعات منفی این اقدام بر کل پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اثر خواهد گذاشت.»

بـــرش
نماینده ایران: اروپا از اقدامات امریکا ابراز نگرانی کند نه از ایران

سفیر و نماینده دائم ایران در آژانس در نشست فوق‌العاده شورای حکام به اعضای اروپایی برجام و اتحادیه اروپا توصیه کرد به جای ابراز نگرانی از اقدامات ایران، از اقدامات امریکا ابراز نگرانی کنند. کاظم غریب‌آبادی با انتقاد از اینکه این جلسه با درخواست ایالات متحده امریکا برگزار می‌شود، شورای حکام را برای بررسی تحولات پیرامون برجام فاقد صلاحیت دانست و گفت: «تحولات اخیر هیچ ارتباطی با موضوعات مرتبط پادمانی و چارچوب مأموریتی شورای حکام ندارد. موضوعات مرتبط با اجرای برجام، در سازوکارهای تعیین شده آن مورد مشورت قرار خواهند گرفت.»
او همچنین تصریح کرد: «تصمیم ایران در تطابق کامل با برجام است و بدین منظور اتخاذ شده تا از برجام در برابر رفتارهای مخرب امریکا و قصور اتحادیه اروپا، سه عضو اروپایی آن در برداشتن هرگونه گام مؤثر برای اجرای تعهدات‌شان ذیل برجام و اقداماتی که بعد از خروج غیرقانونی امریکا و شروع جنگ اقتصادی علیه مردم ایران انجام شد، محافظت کند.» غریب‌آبادی افزود: «به اعضای اروپایی برجام و اتحادیه اروپا توصیه می‌کنیم به جای ابراز نگرانی از اقدامات ایران برای اعاده تعادل به برجام، از اقدامات امریکا ابراز نگرانی کنند. غریب‌آبادی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران مصمم است حمایت خود از برجام را با حسن‌نیت و در جوی سازنده تا زمانی که همه طرف‌ها به طور کامل تعهداتشان را رعایت می‌کنند، ادامه دهد. جمهوری اسلامی ایران آماده است اجرای کامل برجام را متناسب با اجرای تعهدات توسط همه طرفین حاضر در برجام و آنهایی که در کمیسیون مشترک از هشتم مه ‌2018 (مربوط به خروج یکجانبه امریکا از توافق) اتخاذ شد را از سر بگیرد.»
آژانس بر اساس نقشی که در چارچوب برجام عهده‌دار شده است، وظیفه نظارت بر روند اجرای تعهدات برجامی ایران را به دوش می‌کشد و اگر در خلال این کار دریابد ایران برخی مفاد برجام را رعایت نمی‌کند، باید کشورهای عضو توافق هسته‌ای را از این رویداد مطلع کرده تا آنها به عنوان اعضای این توافق پیرامون تحولات جاری تصمیم‌گیری کنند.
 به این ترتیب این سازمان  دیگر نقشی در پروسه تصمیم‌گیری پیرامون برجام ندارد و تنها حوزه نظارت و اقداماتش در قبال ایران به نظارت بر روند اجرای مقررات پادمان هسته‌ای و پروتکل الحاقی از سوی جمهوری اسلامی محدود می‌ماند. بنابراین فارغ از ناکامی امریکا برای نزدیک کردن دیدگاه سیاسی کشورهای عضو شورای حکام به رویکرد خود علیه اقدامات برجامی ایران، اساساً شورای حکام اهرم قانونی مورد نظر برای سوگیری ضدایرانی امریکا به شمار نمی‌آید.