از مستندسازی در یمن غافل شدیم

بخشی از برنامه تلویزیونی جمعه‌شب «نقد سینما» به بیست‌وچهارمین سال نسل‌کشی سربرنیتسا (قتل‌عام هزاران مسلمان بوسنیایی توسط صرب‌ها) اختصاص داشت. در این برنامه، نادر طالب‌زاده، کارگردان مستند «خنجر و شقایق»، پیرامون جنگ بوسنی در آینه سینما گفت‌وگو کرد و از اولین فعالیت بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران در حوزه «مستند بحران» سخن گفت. طالب‌زاده پس از ذکر خاطراتی از چگونگی ساخت مستند «خنجر و شقایق» و اتفاقاتی که منجر به حذف صدای شهید مرتضی آوینی از این مستند شد، به اهمیت مستندسازی وقایع کنونی در کشور یمن اشاره کرد و گفت: خیلی مشکل است که بتوان داخل شد اما کاش چند مستندساز و فیلمساز می‌رفتند، چون از داخل یمن هیچ‌ چیزی نداریم. هیچ تلاشی هم نکرده‌ایم که یک‌جوری مستندساز به داخلش بفرستیم. درباره یمن باید فکر کنیم و استراتژی داشته باشیم. اگر هم نمی‌توانیم برویم، باید فیلمسازان یمنی را تجهیز کنیم که بتوانند کار کنند و تصاویری را بیرون بفرستند که تدوین و پخش شود، چون در عرصه جنگ نرم بسیار اهمیت دارد. ما درباره سوریه و عراق خوب کار کردیم و مستندسازهای خیلی خوبی در آنجا بودند. شاید مهیج‌ترین صحنه روزگار امروز، یمن باشد؛ ابعاد عجیبی دارد اما مغفول مانده است. بیش از ۱۴ میلیون نفر در خطر مرگ بر اثر گرسنگی هستند، در زمان جنگ بوسنی سلاح یا غذای برده می‌شد اما نسبت به یمن نمی‌دانیم آیا کمکی می‌شود یا نه؟ طالب‌زاده گفت: من فکر می‌کنم اگر «مرتضی» زنده بود و ماجرای یمن را می‌دید، چه می‌کرد؟ چه روایتی از این مردم می‌توان داشت؟ می‌گویند یمنی‌ها از حزب‌الله لبنان هم عجیب‌تر هستند، چون با کمترین امکانات بیشترین تأثیر را دارند. اخبار خوبی هم از یمن می‌رسد؛ پیشرفت و حال خوب‌شان که حال روحانی و مصممی است که آینده را می‌بینند، دیده می‌شود. وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در اولویت‌دهی به روایت مستند یا داستانی از وقایع تاریخی گفت: هر دو مهم است اما با دراماتیزه کردن، یک موضوع تبدیل به مقوله‌ای دیگر می‌شود که باید از آن یک تعهد، عشق و بیداری و شعور حاصل شود، مثل «بازمانده» سیف‌الله داد. اما به نظرم مستند در اولویت است.