روزنامه جمهوری اسلامی
1398/04/25
ظریف: برجام را همچنان یک توافق کلیدی می دانم
برجام درحالی این روزها چهارسالگی خود را سپری می‌کند که خروج غیرقانونی آمریکا و مسئولیت‌گریزی برخی از شرکای برجامی ادامه این توافق را با اما و اگرهای بسیاری روبرو ساخته است اما دکتر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان همچنان این توافق را کلیدی می‌داند و می‌گوید «اگر به چهار سال قبل بازگردیم حتما توافق هسته‌ای را مجددا امضا می‌کردم».زمان اجرای توافق برجام،مردم ایران از دست یافتن به چنین توافقی که می‌تواند تحریم‌ها را لغو و اجرای آنها را متوقف سازد و زمینه‌ساز تعامل بیشتر ایران با جامعه جهانی باشد، شادمان بودند. جامعه جهانی نیز هر چند بر غیرواقعی بودن ادعاها مبنی بر انحراف فعالیت‌های اتمی ایران به عرصه نظامی واقف بود و نشانه‌ای دال بر آن نیافته بود اما این اطمینان را یافت که فعالیت‌های هسته‌ای ایران صلح‌آمیز باقی خواهند ماند.
با دستیابی به برجام، همگان خوشحال از پایان دادن به عمر بیش از یک دهه‌ای یک بحران غیرضروری، تلاش‌های خود را برای قرار دادن مسیر مناسبات و تعامل در یک جاده دو طرفه و مبتنی بر منافع مشترک و تنش قرار دادند. فردای توافق، هیاتی بلندپایه از تجار و صنعت‌گران آلمانی به سرپرستی زیگمار گابریل، معاون وقت صدراعظم این کشور که مسئولیت وزارت اقتصاد را هم برعهده داشت، به ایران آمدند و رقابت هیات‌های خارجی برای سبقت از یکدیگر برای حضور در ایران شروع شد. در این چارچوب، هیات‌های متعددی از قاره‌های مختلف از جمله فرانسه، انگلیس، اسپانیا، چین، ایتالیا، سوئیس، اتریش، ژاپن، هند، صربستان، کره جنوبی، کرواسی، آفریقای جنوبی و… به تهران آمدند و روابط ایران با کشورهای مختلف جهان در زمینه‌های مختلف به ویژه مناسبات اقتصادی با جهش ویژه‌ای روبه‌رو شد.
کم کم برجام داشت روی ریل می‌افتاد تا اینکه قرعه زمامداری در کاخ سفید به نام دونالد ترامپ درآمد. با راهیابی ترامپ به کاخ سفید توافق هسته‌ای فصل جدیدی از حیات خود را تجربه کرد. رویکرد خصمانه دولت ایالات متحده نسبت به برجام از همان ابتدا تداوم اجرای این توافق بین‌المللی را با تهدید روبه‌رو ساخت.با وجود وعده انتخاباتی رئیس‌جمهور آمریکا مبنی بر اینکه به محض ورود به کاخ سفید، آمریکا از برجام خارج میشود، نتوانست به وعده‌اش را به همین راحتی عمل کند.
او طی سه نوبت تعلیق تحریم‌ها علیه ایران را تمدید کرد. هرچند در این مدت، بر شدت فشارها و تنش‌ها افزود. ترامپ ابتدا کوشید با عصبانی کردن ایران، تهران خود برای خروج از توافق هسته‌ای پیش‌قدم شود، اما در این کار موفق نشد. سپس تصمیم‌گیری درباره خروج از برجام را به کنگره واگذار کرد اما همان کنگره‌ای که تمام تلاش خود را برای عدم دستیابی و عدم اجرای برجام کرده بود، نسبت به واکنش جامعه جهانی به خروج آمریکا از برجام واهمه داشت و در این باره سکوت کرد. ترامپ پس از آنکه دید نه ایران از توافق هسته‌ای خارج میشود و نه کنگره دستور به خروج از برجام را می‌دهد، 18 اردیبهشت سال گذشته به صورت یکجانبه و غیرقانونی دستور خروج از برجام را صادر کرد. اما مشکل دیگری که برجام با آن روبرو شد بی‌عملی اروپا در برابر کارشکنی آمریکا بود.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بعد از خروج آمریکا از برجام تاکید کرد: ما به تعهدات خود پایبند خواهیم بود و از مقامات ایرانی می‌خواهیم اجازه ندهند برجام فرو بپاشد. فدریکا موگرینی خطاب به ترامپ اعلام کرد که برجام متعلق به تمامی جهانیان است و کسی نمی‌تواند آن را نابود کند. اروپا از ایران خواست تا در برجام بماند و در ازای آن، اروپا جبران مافات کند.
با این سخنان، مذاکرات برجامی ایران و اروپا آغاز شد. هیات‌های ایرانی و اروپایی از یکسو آمدند و رفتند و تحریم‌های یکجانبه آمریکا ازسوی دیگر اعمال شد. در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک، وزرای امور خارجه ایران و گروه 1+4 تشکیل جلسه دادند و موگرینی از ایجاد سازوکار ویژه مالی خبر داد. اروپایی‌ها که اینجای کار، شروعی طوفانی در حمایت از برجام داشتند، پس از نیویورک نقش‌آفرینی‌شان سرد و کند شده و این سردی و کندی خود را در تشکیل سازوکاری برای انجام مراودات تجاری نشان دادند.
اروپایی‌ها بالاخره بعد از چهارماه، سازوکار ویژه مالی خود برای تجارت با ایران موسوم به «اینستکس» را راه‌اندازی کردند. با این حال، با وجود گذشت بیش از پنج ماه از تاسیس این نهاد، تقریباً هیچ گشایشی برای ایران به وجود نیامده است هرچند که آنها اخیراً از راه‌اندازی رسمی این سازوکار خبر داده و گفته‌اند که اینستکس به‌زودی مبادلاتش را آغاز می‌کند. اروپایی‌ها هنوز نتوانسته‌اند شرکت‌ها و موسسات خودشان را برای تداوم حضور در ایران قانع کنند.
در سالگرد خروج آمریکا از برجام،ایران در برابر بدعهدی شرکای برجام در قبال نقض صریح و فاحش توافق هسته‌ای واکنش عملی نشان داد و بصورت رسمی بخشی از تعهدات برجامی خود را که در طول سه سال گذشته بصورت دقیق وکامل انجام داده،کاهش داد و گام دوم خود درکاهش تعهدات از16 تیر عملی کرد.
اکنون و در ایامی که همگان تردیدهای جدی را نسبت به تداوم اجرای برجام داشته و تحلیل‌هایشان از عدم راضی شدن ایران از اقدامات اروپا و افزایش تنش‌ها حکایت می‌کند، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در حاشیه ورودش به نیویورک برای شرکت در اجلاس سالانه مقامات عالیرتبه شورای اقتصادی - اجتماعی ملل متحد، سخنی را گفت که حاکی از نیت تهران در مورد برجام دارد. او در پاسخ به این سوال که اکنون در سالگرد تصویب برجام قرار داریم و اگر شما به چهار سال قبل برگردید باز هم برجام را امضا می‌کنید، گفت: «حتماً این کار را می‌کردیم.»
این سخن ظریف را باید نشانه‌ای از پایبندی ایران به دیپلماسی و بها دادن تهران به گفت‌وگو و مذاکره دانست. همچنین این اظهارات را باید پاسخی به کسانی قلمداد کرد که مدعی هستند که برجام هیچ دستاوردی نداشت و آنقدر ضعیف بود که آمریکا توانست از آن خارج شود درحالی که یکی از اهداف اصلی این توافق هسته‌ای، خارج کردن ایران از اجماع امنیتی و طرحی بود که صهیونیست‌ها به همراهی آمریکایی‌ها علیه تهران طراحی کرده بودند. برجام نه تنها این اجماع علیه ایران را شکاند بلکه موجب برداشته وزنه‌ها از پای ایران و آزادسازی ظرفیت‌هایی شد که قبل از برجام بالفعل نشده بودند.
طی چهار سال گذشته ایران با در پیش گرفتن حرفه‌ای و ماهرانه دیپلماسی و پایبندی دقیق و کامل به برجام به استناد 15 گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، بارها توانسته طرح‌های ضد ایرانی دولت آمریکا را در نهادهایی مانند شورای امنیت، دیوان عالی دادگستری، اتحادیه اروپا، کنفرانس ضد ایرانی وروشو، و اخیراً در نشست فوق‌العاده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را با شکست و ناکامی روبه‌رو سازد و دولتمردان آمریکایی دست از پا درازتر به واشنگتن برگردند. مسئولیت‌پذیری و بکارگیری درست دیپلماسی ازسوی تهران حتی موجب شده تا واشنگتن نیز در مورد ایران و برجام دو پاره شود و شکاف‌ها در هیات حاکمه ایالات متحده تشدید یابد.
* ظریف: اگر به چهار سال قبل برگردیم باز هم برجام را امضا می‌کنم
دکتر محمدجواد ظریف با اشاره به نقض بسیاری از توافقنامه‌های بین‌المللی ازسوی آمریکا از جمله برجام اظهارداشت: نقض برجام ازسوی آمریکا نشان‌دهنده غیر قانونی بودن رژیم آمریکاست نه ناکارآمد بودن برجام.
وزیر امور خارجه که برای شرکت در نشست سالانه مقامات عالیرتبه شورای اقتصادی اجتماعی ملل متحد به نیویورک سفر کرده است، در پاسخ به این سوال که اکنون در سالگرد تصویب برجام قرار داریم و اگر شما به چهار سال قبل برگردید باز هم برجام را امضا می‌کنید، گفت: حتماً این کار را می‌کنم. یکی از اهداف اصلی این توافق بین‌المللی، خارج کردن ایران از اجماع امنیتی و طرحی بود که صهیونیست‌ها در این ارتباط علیه ایران ایجاد کرده بودند. این توافقنامه بین‌المللی این طرح را شکاند و به همین دلیل صهیونیست‌ها مهمترین مخالفان برجام بوده و هستند و در همین راستا تندروهای آمریکا نیز این سیاست را دنبال می‌کنند.
ظریف ادامه داد: البته عهدشکنی‌های آمریکایی‌ها در مورد توافقنامه‌های بین‌المللی منحصر به برجام نیست. آنها تقریباً هر توافق بین‌المللی‌ای که وجود داشته حتی آنهایی که به تایید کنگره رسیده است را زیر پا گذاشته‌اند و این که آمریکایی‌ها برجام را نقض کرده‌اند، نشان‌دهنده غیر قانونی بودن رژیم آمریکاست نه ناکارآمد بودن برجام.
ظریف همچنین در ارتباط با اراده اروپایی‌ها برای حفظ برجام توضیح داد: اروپایی‌ها ادعا می‌کنند که تمایل دارند برجام را نگه دارند ولی هنوز شاهد این نبوده‌ایم که برای حفظ برجام حاضر به سرمایه‌گذاری باشند.
*وزرای خارجه اتحادیه اروپا:همچنان به برجام پایبندیم
نشست وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا دیروز درحالی در مقر «شورای اتحادیه اروپا»در بروکسل برگزار شده است که تمامی دیپلمات‌هایی که با خبرنگاران سخن گفتند، بدون اشاره به خروج یکجانبه آمریکا از برجام تاکید کردند که ایران می‌بایست به تعهداتش در برجام پایبند بماند.
یکی از مهمترین موضوعاتی که در این نشست مورد بحث قرار گرفته، توافق هسته‌ای ایران و اعضای دائم شورای امنیت و آلمان موسوم به «برجام» است که آمریکا در 18 اردیبهشت سال 1397 به طور یکجانبه از آن خارج شد. یکی از دیپلمات‌های اروپایی به خبرنگاران درباره سرنوشت برجام می‌گوید: «این موضوع بسیار مهم است و ما درباره شرایط کنونی بسیار نگران هستیم و ایران باید به توافق پایبند بماند.»
«پکا هاویستو» وزیر امور خارجه فنلاند نیز در همین راستا تاکید کرد: «قطعاً مهم است که ایران به تمام قوانین برجام پایبند بماند. و قطعاً ما از اخباری که در مورد غنی‌سازی و میزان آن منتشر شده و موارد دیگر، نگران هستیم.»
وی که کشورش ریاست دوره‌ای شورای اروپا را بر عهده دارد در ادامه افزود: «فنلاند از ساز و کار مالی اتحادیه اروپا برای تجارت با ایران حمایت می‌کند.» فنلاند هفته گذشته با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که به اینستکس می‌پیوندد.
«مارگوت والشتروم» وزیر خارجه سوئد، نیز در همین راستا تاکید می‌کند: «این توافق در نظر ما خیلی مهم است. ما همچنان نشان می‌دهیم که به برجام پایبند هستیم و همچنین تلاش می‌کنیم از سازو کار اینستکس حمایت کنیم و به سرمایه گذارانی که می‌خواهند در این ساز و کار حضور داشته باشند و با ایران تجارت کنند، کمک کنیم. ما به گفت‌و‌گوهای خود با آمریکا ادامه می‌دهیم. افزایش تنش با ایران به ما کمکی نمی‌کند و در جهت منافع ما نیست.»
نشست وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا درحالی برگزار میشود که سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس روز یکشنبه در بیانیه مشترکی بار دیگر بر تعهد خود به برجام، توقف تنش‌ها در خلیج فارس و از سرگیری گفت‌وگوها تاکید کردند. سران برلین، پاریس و لندن در این بیانیه گفتند: ما اخیراً چند ابتکار دیپلماتیک را برای کمک به تنش‌زدایی و گفت‌وگو انجام داده‌ایم که به نشانه‌های حسن نیت همه طرف‌ها نیاز فوری دارد.
در عین آنکه به حمایت از برجام ادامه می‌دهیم، تدوام آن منوط به پایبندی کامل ایران است و ما قویاً از ایران می‌خواهیم تا تصمیم‌های اخیر خود در این رابطه را لغو کند. ما همچنان به یافتن راه‌های گفت‌وگو که در توافق برای پرداختن به پایبندی ایران از جمله از طریق کمیسیون اقدام مشترک برجام پیش‌بینی شده است، ادامه می‌دهیم.
* موگرینی: تلاش می‌کنیم اقداماتی انجام دهیم تا ایران دوباره به تعهداتش پایبند باشد
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا هم در بروکسل بار دیگر بر تلاش برای حفظ توافق هسته‌ای تاکید کرد.
فدریکا موگرینی پیش از آغاز نشست بروکسل در جمع خبرنگاران گفت که این نشست ابتدا با موضوع ایران آغاز خواهد شد. خواهیم دید که چگونه می‌توانیم با کمک کشورهای عضو اتحادیه اروپا و سایر شرکای بین‌المللی‌مان توافق هسته‌ای ایران را حفظ کنیم و اقداماتی را انجام بدهیم که ایران مانند چند هفته قبل به پایبندی کامل [به تعهداتش در توافق هسته‌ای] بازگردد.
* لودریان: اروپا باید برای حفظ توافق هسته‌ای ایران متحد بماند
وزیر امور خارجه فرانسه پیش از آغاز نشست اتحادیه اروپا بر اهمیت متحد بودن اروپا برای حفظ توافق هسته‌ای تاکید کرد.
ژان ایو لودریان گفت: اروپا باید برای حفظ توافق هسته‌ای متحد بماند و تهران باید از تصمیمش مبنی بر عدم پایبندی به بخش‌هایی از توافق [هسته‌ای] صرف نظر کند.
* جرمی هانت: روزنه کوچکی برای حفظ برجام وجود دارد
وزیر امورخارجه انگلیس هم با تاکید بر اینکه برجام از بین نرفته است، گفت: هنوز روزنه بسیار کوچکی برای حفظ توافق هسته‌ای وجود دارد.
جرمی هانت پیش از آغاز نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل تاکید کرد که برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) هنوز از بین نرفته است.
وی ادامه داد: ما همچنان به‌طور کامل متعهد به حفظ خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای هستیم. اگر ایران به تسلیحات هسته‌ای دست یابد دیگر کشورهای منطقه نیز خواهان آن خواهند بود و چنین وضعیتی بسیار بسیار خطرناک است.
هانت همچنین گفت: به همین دلیل ما به دنبال راه‌هایی برای حفظ توافق هسته‌ای هستیم که بهترین راه برای حفظ خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌ای به شمار می‌آید.
* وزیر امور اروپایی آلمان: بدنبال کاهش تنش‌ها درمورد ایران هستیم
وزیر امور اروپایی دولت آلمان هم پیش از نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل تاکید کرد که مقامات اروپایی بدنبال یافتن راهی برای کاهش تنش‌ها درمورد ایران هستند.
«میشائیل روت» وضعیت کنونی برجام را غیرقابل قبول خواند و بر لزوم اقدامی عملی برای نجات این توافق بین‌المللی تاکید کرد.
این مقام آلمانی، ادامه روند دیپلماتیک برای حل بحران هسته‌ای ایران را ضروری دانست و افزود که اتحادیه اروپا در این زمینه مسئولیت ویژه‌ای دارد و این اقدام در راستای منافع کل منطقه است.
* وزیر خارجه هلند: هنوز برای حفظ برجام دیر نشده است
وزیر امورخارجه هلند نیز با تاکید بر اینکه لازم است ایران به تعهداتش در برجام پایبند باشد، وضعیت پیرامون این توافق را نگران‌کننده توصیف کرد.
استف بلاک پیش از آغاز نشست وزیران امورخارجه اتحادیه اروپا در بروکسل در جمع خبرنگاران گفت که موضوع توافق هسته‌ای با ایران، موضوعی بسیار مهم است.
وی در ادامه وضعیت پیرامون برجام را نگران‌کننده توصیف کرد و از دولت ایران خواست تا به تعهداتش در توافق پایبند بماند.
بلاک در پاسخ به این سوال که آیا از نظر او توافق هسته‌ای از بین رفته است، گفت: امیدوارم که این‌طور نباشد. هنوز دیر نشده است اما ایران باید به تعهداتش در برجام عمل کند.
* چین و روسیه مانند اروپا خواهان حفظ برجام هستند
وزیر خارجه انگلیس دیروز هم در توییتی اعلام کرد: نه تنها کشورهای عضو اتحادیه اروپا بلکه دیگر کشورها مانند روسیه و چین خواهان حفظ توافق هسته ای(برجام) هستند.
جرمی هانت نوشت: همانطور که انگلیس در موضوع نفتکش ایران در جبل الطارق خواهان افزایش تنش نبود، ما انتظار بازگشت به اجرای کامل توافق هسته‌ای هستیم.
وی افزود: ما گفت وگوهای مهمی با دیگر شرکای اروپایی خود در مورد ایران داشته ایم. انگلیس از توافق هسته‌ای حمایت می‌کند اما نمی‌توان از توافق هسته‌ای نسبی حمایت کرد.
* نماینده روسیه در آژانس انرژی اتمی: برخی فکر می‌کنند برجام پنجمین سال خود را نخواهد دید
نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد: برخی گمان می‌کنند برجام به پنجمین سال خود نخواهد رسید و از بین خواهد رفت.
میخائیل اولیانوف دیروزدر مطلبی در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: برجام روز یکشنبه چهارمین سالروز امضای خود را در شرایط نه چندان خوب گذراند و شرکت کنندگان در آن به توافق بین‌المللی همچنان پایبند هستند.
وی افزود: برخی معتقدند که برجام تا پنجمین سالروز امضای خود دوام نخواهد آورد و دلایلی برای چنین ارزیابی وجود دارد.
نماینده روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصریح کرد: اما هنوز زود است که تسلیم بدبینی درباره بقای موجودیت این توافق بین‌المللی شد چرا که شرکت کنندگان باقیمانده در معامله هسته‌ای به آن پایبندند.
* فلاحت‌پیشه: پاره‌کردن برجام تنها دست ما را خالی می‌کند
عضو کمیسین امنیت ملی و سیاست خارجی مجل هم گفت: باید به منتقدان برجام که برای پاره کردن آن تعجیل دارند، گوشزد کرد که در این صورت کشوری آسیب نمی‌بیند و تنها دست ما را از یک بنیان و استدلال حقوقی آن هم با دست خودمان خالی می‌کند. زیرا امروز حتی در میان جمهوریخواهان آمریکا که به رئیس‌جمهوری این کشور نزدیک‌اند، هستند کسانی که خروج احساسی ترامپ از برجام را نقد می‌کنند.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه با اشاره به ثمرتی مثبتی که برجام برای کشور به ارمغان آورد،گفت: از مسیر توافق هسته‌ای با قدرت‌های جهانی، حداقل تا زمان خروج ترامپ از برجام، از هزار و 248 تحریمی که علیه ایران وضع شد، 915 مورد آن برداشته شد. هرچند پس از خروج آمریکا از برجام، عملاً این تحریم‌ها به همراه تحریم‌های دیگر بازگشت اما این فرآیند ناشی از عدول آمریکا از یک توافق بین‌المللی است، نه خود برجام.دستاوردهای توافقی که با کشمکش‌های گسترده دیپلماتیک حاصل شد، تنها در حوزه تحریم‌ها خلاصه نمی‌شود و اتفاقاً در مجامع مختلف سیاسی و حقوقی بین‌المللی کارکرد خود را نشان می‌دهد.
وی افرود: برجام توان چانه‌زنی ایران را در نظام بین‌الملل ارتقا داده است که آخرین نمونه آن در نشست اخیر شورای حکام دیده شد. این که برجام هنوز هم کارایی خود را دارد و توان چانه‌زنی ایران را حفظ کرده است را می‌توان از مقایسه با دفعات پیشینی که پرونده هسته‌ای ایران به شورای حکام ارجاع شد دریافت. هرچند نباید کاری کنیم حضور پرونده ما در شورای حکام نهادینه شود، زیرا در این صورت پرونده ما به یک بحث روز تبدیل شده و می‌تواند پیامدهای درازمدتی برای ایران داشته باشد. در ادوار گذشته، بویژه در نشست سال 2006 شورای حکام که متعاقب آن پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت ارجاع و تحریم‌های بین‌المللی ذیل فصل هفتم علیه ما وضع شد، فقط کشورهای عضو گروه «نم» یا غیر متعهدها آن هم فقط با صدور بیانیه از ما حمایت می‌کردند. حمایت این کشورها تنها در این بیانیه خلاصه می‌شد و در عمل، حتی اعضای غیر متعهدها نیز علیه جمهوری اسلامی ایران رای دادند. اما این بار اغلب کشورها برجام را به عنوان یک بنیان حقوقی پذیرفته، آن را مبنا قرار داده و براساس آن آمریکا را نقد و حتی ادعاهای این کشور علیه ایران را رد کردند. به این ترتیب شکست اخیر آمریکا در شورای حکام را می‌توان در این واقعیت جست‌وجو کرد که آمریکایی‌ها با وجود اعمال قدرت‌های خود برای پیشبرد سیاست‌ها و رویکردها، آنجا که بحث برجام به میان می‌آید، دست‌شان در قبال جمهوری اسلامی ایران خالی است.
* نتانیاهو: برای جلوگیری از انعقاد برجام به تنهایی مبارزه کردم
در همین ارتباط، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در سخنانی مدعی شد که تنها مزیت برجام، نزدیک‌تر شدن اسرائیل به کشورهای عربی در منطقه بوده است.
نتانیاهو همچنین ادعا کرد: من برای جلوگیری از انعقاد برجام، به تنهایی مبارز می‌کردم. من در مقابل قدرت‌های جهانی و رئیس‌جمهور آمریکا ایستادن و حتی به کنگره آمریکا نیز رفتم. معتقد بودم که برجام راه ایران را برای دستیابی به سلاح هسته‌ای هموار می‌کند. امروز می‌توان دید که قضاوت من درست بوده است یا نه.
*برجام درحالی این روزها چهارسالگی خود را سپری می‌کند که خروج غیرقانونی آمریکا و مسئولیت‌گریزی برخی از شرکای برجامی ادامه این توافق را با اما و اگرهای بسیاری روبرو ساخته است اما دکتر محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان همچنان این توافق را کلیدی می‌داند و می‌گوید «اگر به چهار سال قبل بازگردیم حتما توافق هسته‌ای را مجددا امضا می‌کردم»
*زمان اجرای توافق برجام،مردم ایران از دست یافتن به چنین توافقی که می‌تواند تحریم‌ها را لغو و اجرای آنها را متوقف سازد و زمینه‌ساز تعامل بیشتر ایران با جامعه جهانی باشد، شادمان بودند
* جامعه جهانی نیز هر چند بر غیرواقعی بودن ادعاها مبنی بر انحراف فعالیت‌های اتمی ایران به عرصه نظامی واقف بود و نشانه‌ای دال بر آن نیافته بود اما این اطمینان را یافت که فعالیت‌های هسته‌ای ایران صلح‌آمیز باقی خواهند ماند
*با دستیابی به برجام، همگان خوشحال از پایان دادن به عمر بیش از یک دهه‌ای یک بحران غیرضروری، تلاش‌های خود را برای قرار دادن مسیر مناسبات و تعامل در یک جاده دو طرفه و مبتنی بر منافع مشترک و تنش قرار دادند
* ظریف: اگر به چهار سال قبل برگردیم باز هم برجام را امضا می‌کنم
*وزرای خارجه اتحادیه اروپا:همچنان به برجام پایبندیم
* نماینده روسیه در آژانس انرژی اتمی: برخی فکر می‌کنند برجام پنجمین سال خود را نخواهد دید
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
بلومبرگ:
سیاست‌های بانک مرکزی ایران برای تقویت ارزش ریال تاثیر مثبت داشت
ظریف: برجام را همچنان یک توافق کلیدی می دانم
عقده‌های ترامپ عامل فروپاشی آمریکاست
افشای امتیاز نفتی کردهای شمال سوریه به یک تاجر صهیونیست
افتتاح خط تولید آزمایشی پژو 301 بدون حضور فرانسوی ها
ازسوی رهبر انقلاب صورت گرفت؛
انتصاب سه عضو فقهای شورای نگهبان برای یک دوره جدید
مجلس تصویب کرد
اختصاص تسهیلات از صندوق توسعه ملی برای توسعه صنایع پایین دستی نفت خام
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح خبر داد:
قرارداد 1500 میلیارد تومانی صنایع دفاعی و خودروسازها برای تامین قطعات خودرو
یادداشت مدیرمسئول
بی‌تعارف درباره ائمه جمعه
قدردانی دفتر رئیس‌جمهور از استقبال پرشور مردم استان خراسان شمالی از کاروان دولت تدبیر و امید
ایستگاه‌های مترو بسیج و محمدیه تهران آماده افتتاح است
بخشنامه رئیس قوه قضائیه در اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی با هدف تسهیل رقابت و منع انحصار
