حاصل 27 سال شرح نهج البلاغه در 22 جلد

جواد نوائیان رودسری - «سلونی قبل ان تفقدونی»، عنوان کتابی است که خبر انتشار آن، هفته گذشته، در کانون توجه علاقه‌مندان به میراث مکتوب دینی و خبرنگاران بخش فرهنگی رسانه‌های مختلف، قرار گرفت. این کتاب، جلد نخست از مجموعه‌ای حدود 22 جلدی است که شرح یا تحریر آیت‌ا... جوادی آملی بر کتاب شریف نهج‌البلاغه را در بر می‌گیرد. علی ابوالقاسمی، مدیر فروش و توزیع انتشارات اسرا که کار چاپ و نشر آثار آیت‌ا... جوادی آملی را برعهده دارد، در گفت‌وگو با خراسان اظهار کرد: کار توزیع این کتاب، سه‌شنبه هفته گذشته آغاز شد و شمارگان آن بیش از پنج هزار نسخه است. طبق اظهار نظر وی، پیش بینی می‌شود با توجه به کثرت علاقه‌مندان به آثار آیت‌ا... جوادی آملی، این کتاب، در زمانی کوتاه، نیاز به تجدید چاپ پیدا کند.
انتشار 22 جلد در 3 سال
برای آن‌که بتوانیم اطلاعات دقیق‌تری درباره این کتاب به دست آوریم، با حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی پرهیزگار، مدیر گروه نهج‌البلاغه پژوهشکده قرآن و عترتِ پژوهشگاه علوم وحیانی معارج که یکی از دست‌اندرکاران تدوین و تنظیم این اثر ارزشمند بوده‌است، گفت‌وگو کردیم. وی درباره کتاب «سلونی قبل ان تفقدونی» به خراسان گفت: آن‌چه شاهد انتشارش هستید، جلد نخست مجموعه‌ای حدوداً 22 جلدی است که طبق برنامه، ان شاءا...، طی سه سال آینده، به تدریج منتشر خواهد شد. پرهیزگار افزود: این کتاب، در واقع، مجموعه سخنرانی‌های حضرت آیت‌ا... جوادی آملی است که از سال 1371 تا امروز، ایراد شده است. ایشان هنگامی که خطیب نماز جمعه بودند، به صورت هفتگی، فرازهایی از خطبه‌های امیرمؤمنان(ع) را در نهج‌البلاغه شرح می‌کردند و بعدها نیز، این مهم، در جلسات درس اخلاق روزهای پنج شنبه آیت‌ا... جوادی آملی که در محل نمازخانه مؤسسه اسرا برگزار می‌شد، ادامه یافت و تا امروز، شرح خطبه‌ها و نامه‌های امام علی(ع) به پایان رسیده است و هم اکنون، آیت‌ا... جوادی آملی، به شرح حکمت‌ها مشغول هستند. مدیر گروه نهج‌البلاغه پژوهشکده قرآن و عترت، با اشاره به این‌که چاپ و انتشار جلد نخست این مجموعه که خطبه اول تا 15 نهج‌البلاغه را در بر می‌گیرد، انجام شده است، از مراحل نهایی تدوین و آماده‌سازی جلد دوم این اثر خبر داد و اظهار کرد: امیدواریم طی یکی دو هفته آینده، متن آماده شده را برای انجام کارهای مربوط به چاپ و نشر، در اختیار ناشر قرار دهیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی پرهیزگار در پاسخ به این پرسش که شرح نهج‌البلاغه آیت‌ا... جوادی آملی، چه تفاوتی با نمونه‌های مشابه دارد و چه رجحانی را می‌توان برای آن در نظر گرفت، گفت: شرح کتاب شریف نهج‌البلاغه، هم توسط متقدمان و هم از سوی متأخران انجام شده است. در دوره معاصر، حضرت آیت‌ا... مکارم شیرازی و دیگر فضلا و علمای حوزه علمیه، به این امر مهم، اقدام و آثار خود را در چند مجلد، منتشر کرده‌اند؛ منتها کار آن بزرگواران، از لحاظ گستردگی موضوعات و میزان محتوای ارائه شده، به اندازه کتاب «سلونی قبل ان تفقدونی» نیست. بررسی آثار متقدمان نیز، نشان می‌دهد که آن ها ترجیح می‌دادند بر یک موضوع مشخص متمرکز باشند؛ فی‌المثل، شرح ابن‌ابی‌الحدید، بیشتر صبغه تاریخی دارد و شرح ابن‌هیثم نیز، بیشتر متکی بر جنبه‌های فلسفی و کلامی است. از سوی دیگر، برخی از شرح‌های منتشر شده از متأخران هم، فقط پیاده‌سازی درس‌گفتارهای این بزرگواران است و از جهت غنای مطلب و افزودن برخی مباحث و همچنین، تأیید متن نهایی از سوی شارحان، کار خاصی برای آن ها انجام نشده است. در حالی که در تدوین و تنظیم متن کتاب «سلونی قبل ان تفقدونی»، روش‌مندی و اهتمام به غنی‌سازی مطلب، زیر نظر و اشراف کامل حضرت آیت‌ا... جوادی آملی، مد نظر قرار داشته و دارد.


مراحل تدوین اثر
حجت‌الاسلام پرهیزگار درباره چگونگی تدوین کتاب «سلونی قبل ان تفقدونی»، از ابتدا تا زمان انتشار، توضیح داد: برای تدوین این کتاب، ابتدا متن تمام سخنرانی‌های آیت‌ا... جوادی آملی را در بازه‌ زمانی اشاره شده، پیاده و روان نویسی کردیم؛ سپس این متن‌ها، با محتوای موجود در آثار ایشان، غنی‌سازی شد؛ این غنی‌سازی از جهات مختلف مانند مباحث فلسفی، کلامی، فقهی و ... مورد توجه قرار گرفت. در ادامه، متن آماده شده، خدمت آیت‌ا... جوادی آملی تقدیم شد تا طبق نظر ایشان، اصلاحات، اعم از حذف یا اضافه مطالب، انجام شود و در نهایت، خود حضرت استاد نیز، مطالبی را در قالب اشارات و با قلم خودشان، به متن اصلی اضافه کردند. مدیر گروه نهج‌البلاغه پژوهشکده قرآن و عترت افزود: در مجموع، باید کتاب «سلونی قبل ان تفقدونی» را نسبت به آثار مشابه، اثری جامع‌تر دانست. ضمن این‌که، طبق نظر حضرت آیت‌ا... جوادی آملی، محوریت بحث کتاب «سلونی قبل ان تفقدونی»، بر مبحث اصول دین و بیان آن تمرکز دارد؛ یعنی در شرح و بررسی هر خطبه یا فراز از نهج‌البلاغه، به مقتضای بحث، ارائه‌ای پرمحتوا درباره اصول دین را هم می‌توان در این کتاب، یافت.