گزارشی از وضعیت فعلی کارخانه‌های «کاغذ پارس» هفت تپه و «کارون» شوشتر چرا کارخانه‌های کاغذ سازی خوزستان رونق نمی‌گیرند؟

اشاره
صنعت کاغذ در تمام دنیا جزء صنایع استراتژیک وبسیار مهم شمرده می‌شود و پس از صنعت نفت و فولاد از نظر صنایع استراتژیک دارای رتبه سوم در جهان است، چرا که در توسعه و پیشرفت فرهنگ هر جامعه‌ای ملاک مقایسه با سایر جوامع بشمار می‌رود و جزء سرمایه‌گذاری‌های بنیادین در هر کشور است.
در کشورهایی که دارای مواد اولیه اصلی سلولزی هستند همواره در آن کشورها ایجاد و تاسیس کارخانه‌های تولید کاغذ، از اولویت‌ها و ضرورت‌ها به حساب می‌آید.
وجود کارخانه کاغذسازی هفت تپه و کارون شوشتر در استان خوزستان با توجه به این که خوزستان یک استان نیشکری است و نامش برگرفته از شکرستان (خوز=شکر) است.


کارخانه کاغذ سازی هفت‌تپه و کارون با توجه به وضعیت مناسب سرعت رشد نیشکر در آب و هوای خوزستان به عنوان قطب کاغذسازی خوزستان در «سازمان یونیدو» (بخش صنعتی سازمان ملل متحد) این منطقه شناخته شده است.
دغدغه رهبر انقلاب که در بازدید از بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران عنوان شد منوط به تحول و راه‌اندازی کارخانه‌های کاغذسازی و توانمندسازی آنهاست که با فعالیت کارخانه‌های کاغذسازی در کشور شاهد رونق تولید و اشتغال‌زایی جوانان جویای کار نیز خواهیم بود. کارخانه کاغذ پارس در هفت تپه، کاغذ «کارون» در شوشتر و کاغذ «مازندران» سه کارخانه مهم کشور هستند که «پارس» در خوزستان فعال و «کارون» درحالت تعطیلی کامل بسر می‌برد. در این گزارش به بررسی شرایط و علل وضعیت موجود کارخانجات کاغذ در خوزستان پرداخته‌ایم.
* تاریخچه صنعت کاغذ در خوزستان
در سال 1348 اولین کارخانه تولید کاغذ و خمیر کاغذ در خوزستان بنام «کاغذسازی پارس» در مجاورت شرکت نیشکر هفت تپه احداث شد یعنی بعد از گذشت حدود20 سال از کشت اولین قلمه‌های نیشکر در هفت تپه کارخانه‌ای برای بهره مندی از تفاله‌های نیشکری در مجاورت شرکت هفت تپه تاسیس شد.
این کارخانه درسال 20 هزار تن خمیر کاغذ و 35 هزار تن کاغذ چاپ و تحریر(نه بصورت بسته‌بندی) تولید می‌کرد، طرح‌های توسعه آن در نیمه نخست سال 1355 برای دو کارخانه چاپ و تحریر با ظرفیت 70 هزار تن و کارخانه خمیر کاغذ به ظرفیت 40 هزار تن تاسیس شد که مورد بهره‌برداری هم قرار گرفت.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و شروع جنگ تحمیلی که شرکت کارون که چرخ تولیدش بعنوان پشتوانه اقتصادی جنگ می‌چرخید و گاهی بر اثر حملات وحشیانه جنگنده‌های رژیم بعث عراق چرخش از حرکت باز می‌ایستاد و به همت مدیران و کارکنان جهادی در کمتر زمانی مجدداً به حرکت در می‌آمد.
مسئولین کشوری به فکر تاسیس شرکت کاغذ کارون برگرفته از طرح کاغذ پارس در کنار نیشکر هفت تپه با همین تاسیسات و طراحی چاپ و تحریر، در مجاورت کارخانه کشت و صنعت کارون افتادند. که در اردیبهشت سال 1363 در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت‌های صنعتی تهران به ثبت رسید و سهام‌داران اولیه آن بانک صنعت و معدن، بانک کشاورزی و کشت و صنعت نیشکر کارون بودند، اما پس از آن برحسب تصمیم مجمع عمومی سازمان سهام، بانک کشاورزی و کشت و صنعت کارون سهام خود را به بانک صنعت و معدن واگذار کردند که در نتیجه بانک صنعت و معدن سهامدار عمده و مالک اصلی کاغذ کارون شوشتر شد.
از همان زمان اقدامات مقدماتی آغاز شد که به علت جنگ تحمیلی و مشکلاتی که پیش آمد؛ روند اجرایی ساخت کارخانه سرعت لازم را نداشت.
این ماجرا ادامه داشت تا اینکه پس از آن فعالیت‌ها برای انجام مهندسی پایه آغاز و شرکت‌ها و کنسرسیوم‌های برنده جهت ساخت و تجهیز شرکت کاغذسازی کارون مشخص شدند.
ظرفیت کارخانه کاغذ کارون شوشتر 800 هزار تن خمیر کاغذ و 45 هزار تن کاغذ چاپ و تحریر می‌باشد.
اما از سال 1363 تا به امروز میتوان گفت شرکت کاغذسازی کارون حدود60 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و درحال رکود کامل است. بدین علت، که این کارخانه در سال 1383 براساس تصمیم‌گیری دولت قرار شد به بخش خصوصی واگذار شود، که از سال 1383 تا سال 1388 در اختیار بخش خصوصی (برادران شفیع‌زاده) قرار گرفت اما بخش خصوصی توان انجام این کار را نداشت و طرح راکد ماند و اقداماتی در راستای فعالیت آن صورت نگرفت.
مزیت و برتری کاغذ کارون در تامین 800 هزار تن خمیر کاغذ و 45 هزار تن کاغذ چاپ و تحریر در وزن‌های مختلف تولید می‌باشد که کاغذ کامپیوتر نیز در کارخانه کاغذسازی کارون جزء طراحی‌هاست که باید تولید گردد و این خود امتیاز بزرگی ست که کاغذ کارون نسبت به کاغذپارس دارد.
وضعیت روند پیشرفت کاغذسازی کارون پس از واگذاری از بخش دولتی به بخش خصوصی (برادران شفیع‌زاده) درسال 1383 که مالکیت آن تا سال 1388 حدود شش سال در اختیار بخش خصوصی بود مالکین کاغذسازی کارون در راستای ایفای نقش مالی و راه‌اندازی و تجهیز کارخانه به تعهدات خود عمل نکردند و شرایط با توجه به کهنه شدن و از رده خارج شدن تقریبا به حالت اولیه برگشت و با توجه به عمل نشدن تعهدات مالی و اجرایی، کار به مراجع قضایی ازسوی شرکت «آتیه دماوند» به وکالت ازسوی بانک صنعت و معدن کشیده شد تا اینکه در سال 1389 اجرائیه صادر و طی دو مرحله مزایده انجام شد تا مجدداً این کارخانه به شرکت آتیه دماوند(بخش دولتی بانک صنعت و معدن) باز گردانده شود، این پرونده و اجرائیه در سازمان ثبت شوشتر و تهران موجود است. این کارخانه مجدداً به دولت واگذار شد، که از سال 1388 تا 1392 هیچ اقدام مثبتی ازسوی دولت انجام نشد.
در اوایل آبان 1392 مجدداً دولت تصمیم گرفت کاغذسازی کارون شوشتر را به بخش خصوصی واگذار کند.
بانک صنعت و معدن با ثبت یک شرکت بنام شرکت سرمایه‌گذاری آتیه‌سازی دماوند به این شرکت اختیار و مجوز فروش 72 شرکت زیر مجموعه بانک صنعت و معدن را داد که شرکت کاغذسازی هفت تپه و شرکت کاغذسازی کارون نیز جز این 72 شرکت بوده و در مزایده فروش و واگذاری به بخش خصوصی قرار گرفتند.
بخش خصوصی با شرکت در مزایده فروش این دو شرکت کاغذسازی در خوزستان برنده اعلام شد و در اواخر پاییز 1392 شرکت پارس و کارون به آقای مقدم برنده مزایده فروش واگذار گردید.
بخش خصوصی در کاغذ پارس هفت تپه با حمایت مسئولین استانی و شهرستان شوش دانیال خوب عمل کرد و توانست با تجهیز و نوآوری در صنعت پیر و فرسوده شرکت پارس با سه خط تولید، همچنان روند تولید کاغذ را در هفت تپه ادامه دهد و امروز با ایجاد اشتغال برای بیش از 1700 نفر، تولید کاغذ خود را برای 12 کشور در اروپا (ایتالیا، آلمان، فنلاند) و آسیا (حوزه خلیج فارس) صادر کند و ارزآوری اقتصادی برای کشور داشته باشد.
هرچند بخش خصوصی در هفت تپه به دنبال راه‌اندازی صنایع جدیدتری می‌باشد تا علاوه بر تولید کاغذ از باگاس با احداث یک کارخانه کوچک بنام شرکت طبیعت سبز ظروف یک بار مصرف بهداشتی از خمیرکاغذ تولید کند که درحال حاضر مراحل زیربنایی ساخت کارخانه به اتمام رسیده است و تجهیزات صنعت کارخانه‌ای در مرحله نصب می‌باشد که نیازمند جدی حمایت مسئولان کشوری و استانی از این طرح تولیدی ست که می‌تواند برای 400 نفر اشتغالزایی کند. بخش خصوصی در اجرای تعهدات خود نسبت به راه‌اندازی شرکت کاغذسازی کارون شوشتر با عزمی راسخ وارد میدان شد. واز سال 1392 تا اواخر سال 1394 بمدت دوسال اقدام به تجهیز کارخانه کاغذ کارون نمود و توانست برای 700 نفر اشتغالزایی کند. به‌گونه‌ای که نصب ماشین کاغذ با 72 سیلندر جهت تبدیل خمیر به کاغذ و نصب کامل اسکلت بندی ساختمان آماده‌سازی خمیر‌، در1000مترمربع و آماده‌سازی یک خط تولید با ظرفیتی معادل سه خط تولید کاغذپارس با استفاده از استانداردهای کامل بین‌المللی جهت توسعه و بهره‌وری و ایجاد اشتغال برای بیش از 500 نفر دیگر مجموع 1200 پرسنل در این شرکت، اما متاسفانه به‌خاطر بدهی‌های گذشته شرکت کاغذسازی کارون در سال‌های قبل از 1392 و واگذاری به بخش خصوصی (مقدم) طی شکایات به حق پیمانکاران طلبکار از شرکت کاغذسازی کارون شوشتر حسب دستور مقام قضایی شرکت پلمپ گردید.
و همچنان بعد از گذشت سه سال از این مسائل که به راحتی میتوان با حمایت مسئولان آن را حل نمایند و با راه‌اندازی خط تولید کاغذ چهار رونق تولید را که بسیار مهم و راهگشا جهت بهترشدن اوضاع اقتصادی کشور و معیشتی مردم هستند محقق نمود.
*چرا کارخانه کاغذ «کارون» تعطیل است؟
از آنجا که در شرایط کنونی قیمت کاغذ افزایش یافته و حتی برخی از حباب و غیر واقعی بودن قیمت و کمبود کاغذ در بازار سخن می‌گویند. فعال شدن کارخانه کاغذ کارون شوشتر بهترین راه برای کاهش قیمت‌ کاغذ، این ماده با ارزش پس از صنعت نفت و فولاد می‌باشد.
کارخانه کاغذ کارون در کیلومتر 17 شوشتر در مجاورت شرکت کشت و صنعت کارون قرار دارد.
شرکت کشت و صنعت کارون شوشتر بزرگترین تولیدکننده شکر زرد و شکر سفید در خاورمیانه با ظرفیت تولید اسمی 000/200 تن شکر در یک دوره عملیات بهره‌برداری می‌باشد که طی 9 ماه از سال زمان می‌برد. از بهترین صنایع تولید کاغذ در ایران، شرکت کاغذ کارون شوشتر در شمال استان خوزستان می‌باشد. که ظرفیت تولید خمیر کاغذ را دارا می‌باشد. چنانچه چرخ کاغذسازی کارون بچرخد از باگاس و ضایعات صنایع کشاورزی، تولید خمیرکاغذ شود و سرمایه‌ها به سوی بازیافت هدایت خواهد شد و در سال رونق تولید شاهد شکوفایی و انقلاب جهادی در تولیدات کاغذ ملی خواهیم بود.
پس از درو نیشکر توسط نی‌بران دستی و یا ماشین‌آلات صنعتی وحمل آن توسط ماشین‌های حمل به کارخانه و خرد شدن در تیغه‌های تیز آسیاب و جداسازی شهد شیرین نیشکر، باگاس از مسیر شربت نیشکر جدا و پس از خروج از کارخانه در محوطه‌ای سر باز (انبارباگاس) دپو می‌شود. تفاله (کاه) نیشکر با نام «باگاس» که از غنی‌ترین ترکیبات غیرچوبی است و دارای سلولز است که از انبار باگاس بر روی نقاله وارد چرخه صنعت کاغذسازی می‌شود و طی گذر از مراحلی متعدد نظیر تصفیه‌خانه - مغزگیری - ریکاوری و... وارد ماشین‌های تولید خمیر کاغذ می‌شود. می‌توان گفت؛ «باگاس» یا تفاله نیشکر از مواد اصلی خمیر کاغذ جهت تولید کاغذسازی به شمار می‌رود.
تولید انبوه «باگاس» در شرکت کشت و صنعت کارون شوشتر در چند قدمی شرکت کاغذ کارون، با توجه به اینکه مواد اصلی تولید کاغذ است، میتواند کمک شایانی به راه‌اندازی و حرکت چرخه تولید کاغذ در شمال استان خوزستان باشد. و از به هدر رفتن این مواد اولیه (باگاس) جلوگیری کرد و شرایط اشتغال را برای بیش از1000جوان جویای کار فراهم ساخت تا هم چرخ تولید در سال رونق تولید بچرخد و هم سفره مردم پررنگ گردد. اما افراد فرصت‌طلبی مخالف تولید خمیر کاغذ در کشور هستند تا بتوانند با سود کلان خمیر کاغذ را از کشورهای خارجی وارد کنند.
متاسفانه چرخ حرکتی تولید کاغذ در شرکت کاغذسازی کارون همچنان راکد می‌باشد و جوانان بیکار و جویای کار- شبانه‌روز چشم امیدشان به این شرکت است که بار دیگر چراغش روشن و چرخش حرکت کند تا با تولید خمیر کاغذ و انواع طرح‌های کاغذ سفره زندگی‌شان رنگین و در سال رونق تولید کمبود کاغذ در کشور برطرف گردد.
با توجه به معضلات و مشکلات اقتصادی این روزها در کشور و نبض رو به رشد دلار و کاهش ارزش ریال هرچه کارخانه کاغذسازی کارون در وضعیت فعلی ساکن باقی بماند با افزایش هزینه مواجه می‌شد، یعنی اگر تا پیش از این با هزینه کمتری قابل راه‌اندازی بود درحال حاضر به دلیل از رده خارج شدن برخی دستگاه‌ها با هزینه‌های مضاعف همراه است، با توجه به تورم سالیانه و سرمایه‌گذاری ارزی و ریالی باید هرچه زودتر مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت صنعت تدبیری برای راه‌اندازی این کارخانه بیندیشند.
استان خوزستان هفت طرح نیشکری دارد که اگر با همت دولتمردان و مسئولان ارشد استانی در کنار این کارخانجات تولید شکر یک واحد صنعتی کوچک تولید کاغذ احداث شود هم میتوان از هدر رفتن محصول باقی مانده نیشکر (باگاس) به بهترین نوع ممکن بهره برد. هم می‌توان در هفت نقطه استان خوزستان اشتغالزایی کرد.
و از همه مهم‌تر می‌توان با تولید کاغذ کمک بزرگی به اقتصاد کشور نمود که این روزها مشکلات اقتصادی و کمبود کاغذ در صنعت چاپ جزء دغدغه‌های مسئولین می‌باشد.
انتظار می‌رود، مدیران انقلابی و جهادی در کشور برای تحقق این امور مهم با جدیت وارد میدان عمل شوند.
گزارش از رضا حسین زاده ترکالکی

*تولید انبوه «باگاس» در شرکت کشت و صنعت کارون شوشتر در چند قدمی شرکت کاغذ کارون، با توجه به اینکه مواد اصلی تولید کاغذ است، می‌تواند کمک شایانی به راه‌اندازی و حرکت چرخه تولید کاغذ در شمال استان خوزستان باشد
*افراد فرصت‌طلبی مخالف تولید خمیر کاغذ در کشور هستند تا بتوانند با سود کلان خمیر کاغذ را از کشورهای خارجی وارد کنند
*با توجه به تورم سالیانه و سرمایه‌گذاری ارزی و ریالی باید هرچه زودتر مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت صنعت تدبیری برای راه‌اندازی کارخانه کاغذسازی کارون بیندیشند
*استان خوزستان هفت طرح نیشکری دارد که اگر با همت دولتمردان و مسئولان ارشد استانی در کنار این کارخانجات تولید شکر یک واحد صنعتی کوچک تولید کاغد احداث شود هم می‌توان از هدر رفتن محصول باقی‌مانده نیشکر (باگاس) به بهترین نوع ممکن بهره برد. هم می‌توان در هفت نقطه استان خوزستان اشتغالزایی کرد
سایر اخبار این روزنامه
بهره‌برداری از 40 طرح صنعت گاز در سال جاری با حضور وزیر راه و شهرسازی: شناور مسافری 158 نفری ساخت ایران در قشم رونمایی شد گزارشی از وضعیت فعلی کارخانه‌های «کاغذ پارس» هفت تپه و «کارون» شوشتر چرا کارخانه‌های کاغذ سازی خوزستان رونق نمی‌گیرند؟ وزیر خارجه اردن: هیچ صلحی بدون پایان اشغالگری اسرائیل وجود ندارد رئیس جمهور در دیدار با وزیر، معاونان و مدیران ارشد وزارت امور خارجه: ظریف، رسول امین نظام بوده و هست سفر به قطعه‌ای از بهشت(1) اسامی نفرات برتر آزمون سراسری 98 اعلام شد بازارگرمی‌های مسئولان در هوای گرم تابستان و افزایش مکرر قیمت مرغ با حضور وزیر دفاع انجام شد؛ رونمایی از بمب‌های هواپایه هدایت‌شونده نقطه‌زن یاسین، بالابان و سری قائم معاون امور مجلس رئیس جمهور: دولت با تشکیل وزارت میراث فرهنگی و گردشگری مخالف است معاون بهداشت و درمان بنیاد شهید و امور ایثارگران در گفتگو با روزنامه جمهوری اسلامی: هیچ خدمتی ازخانواده شهدا و ایثارگران در حوزه درمان کم نشده است تعداد مدارس برکت امسال به 1250 مدرسه می‌رسد معاون امور مجلس رئیس جمهور: دولت با تشکیل وزارت میراث فرهنگی و گردشگری مخالف است وزیر اطلاعات: وزارت اطلاعات برای خودی‌ها امنیت‌آور و دشمنان رعب‌آور است ظریف ارتحال آیت‌الله محسنی را به دولت و ملت افغانستان تسلیت گفت رژیم کودتائی ژنرال سیسی پادوی اجرائی معامله قرن