به احترام نگهبانان طبیعت

اتفاقی که دو روز پیش برای یکی از محیط‌بانان استان خراسان‌جنوبی افتاد، بار دیگر بر ضرورت تصویب لایحه حمایت از محیط‌بانان دست گذاشت. محیط‌بان قاینی را یک شکارچی غیرمجاز زخمی کرد و حالا سر و دست و صورتش مصدوم‌شده و پزشکان در حال درمانش‌ هستند. از زمانی که لایحه «حمایت از محیط‌بانان» سر زبان‌ها افتاد و همه ازجمله مدیران سازمان محیط‌زیست و فعالان این حوزه از محاسن و فواید این لایحه گفتند و این نوید را دادند که با تلاش دولتی‌ها و مجلسی‌ها و تصمیم‌گیران، تصویب این لایحه می‌تواند برای محیط‌بانان چنین کند و چنان، زمان زیادی می‌گذرد. قرار بود اتفاقات خوبی برای محیط‌بانان رقم بخورد، اما با رد شدن لایحه از سوی شورای نگهبان، تمام تلاش‌ها به سرمنزل اول برگشت و محیط‌بانان امیدوار به تغییر شرایط را دوباره ناامید کرد. همه اینها در شرایطی بود که برای تایید نهایی حتی اسم لایحه را به «لایحه حمایت قضایی و بیمه‌ای یگان‌های دستگاه‌های اجرایی» تغییر دادند، حتی مجلس هم مهر تایید بر آن زد و آن را روی میز شورای نگهبان قرار داد، اما درنهایت اتفاق رخ‌داده، به هواداری از محیط‌بانان ختم نشد. غافل از اینکه این لایحه تنها بیمه‌شدن محیط‌بانان را ملزم و از داوطلبان مردمی و محافظان افتخاری حمایت می‌کرد و جز این برای نگهبانان طبیعت مزیتی نداشت. با این حال شورای نگهبان دو ایراد از این لایحه گرفت که یکی از آنها مغایرتش با ماده 75 قانون اساسی بود. هرچند این موضوع پیش‌زمینه‌هایی هم داشت؛ نخست اینکه اسم لایحه عوض شد و اسم آن با عنوان «لایحه حمایت قضایی و بیمه‌ای یگان‌های دستگاه‌های اجرایی» راهی مجلس شد که البته خوشبختانه نمایندگان ملت مهر تاییدی بر این لایحه زدند و برای تایید نهایی به شورای نگهبان ارسال شد و محیط‌بانان با شنیدن این خبر خوشحال شدند و هم دو شوک هم‌زمان داشتند؛ نخست اینکه این لایحه به‌جز پوشش بیمه‌ای محیط‌بانان و حمایت از همیاران و محافظان افتخاری و داوطلبان مردمی دستاورد و مزیت دیگری نداشت و دوم اینکه شورای نگهبان هم با دو ایرادی که از این لایحه گرفت از تایید آن خودداری کرد و آنها دلیل رد این لایحه را مغایرتش با ماده 75 قانون اساسی می‌دانستند، یعنی اینکه اجرای این طرح منجر به افزایش هزینه‌های دولت می‌شود. شورای نگهبان اعلام کرد این لایحه تنها شامل محیط‌بانان نمی‌شود، بلکه جنگل‌بانان و سایر نیروهای یگان حفاظت از منابع طبیعی را وارد دایره این نوع حمایت می‌کند، این در حالی است که منابع مالی آن در نظر گرفته نشده. براساس اصل 75 قانون اساسی، مصوبه‌ای که بار مالی دارد باید نحوه تامین منابع آن از سوی دولت پیش‌بینی شود؛ اتفاقی که در این لایحه رخ نداده بود. فراز و فرودهایی که این لایحه از سال 95 تا به‌امروز طی کرد به‌مثابه داستان هزار و یک‌شب است؛ داستانی که بیشتر از سه‌سال پیش شروع شد و پایانی هم ندارد. همه عمق مشقت محیط‌بانان را می‌دانند؛ از حمله حیوانات گرفته تا حمله شکارچیان و درنهایت هم بی‌مهری مسئولان. قرار بود لایحه باری از دوش محیط‌بانان، این مظلومان طبیعت بردارد و گره‌ای از مشکلات‌شان باز کند. چشم آنها اما هنوز پرامید است و نگاه‌شان به اعضای شورای نگهبان تا شاید چراغی برایشان روشن شود.