روزنامه همدلی
1398/05/28
گزارش همدلی از حاشیه‌های اختلافات محمد یزدی و صادق لاریجانی آیت‌الله علیه آیت‌الله
همدلی| محسن فیض‌اللهی- از مهلت 48 ساعته محمود احمدی نژاد به رئیس سابق قوه قضاییه تا حاشیه‌های اخیر سخنان آیت‌الله یزدی علیه آملی لاریجانی، چند سالی می‌گذرد. در این مدت قوه قضاییه مسائل بسیاری را از سر گذراند، از جمله افشای 63 حساب قوه قضائیه توسط محمود صادقی تا ضرب‌الاجل محمود احمدی نژاد، انتقادهای او از وضعیت قوه قضاییه و خانواده لاریجانی، اما هیچ‌کدام به اندازه ماجرای دستگیری اکبر طبری، صادق لاریجانی را وارد چالش جدی نکرد. جدای از تکذیب خبر مهاجرت صادق لاریجانی به نجف در قالب نامه‌نگاری به رهبر انقلاب، امروز میزان هجمهها علیه آیت‌الله صادق آملی لاریجانی شدت گرفته است که نمونه تازه آن، سخنان آیت‌الله یزدی است که گزارش امروز همدلی به آن پرداخته است.دستگیری اکبر طبری سرآغاز ماجرا
از روزی که رسانه‌های داخلی خبر بازداشت «اکبر طبری» را از قول نمایندگان مجلس شورای اسلامی منتشر کردند، هجمهها علیه آیت‌الله صادق آملی لاریجانی شدت گرفت. اکبر طبری پس از انتصاب صادق آملی لاریجانی به جای محمود هاشمی شاهرودی به عنوان رئیس قوه قضائیه، از سوی آملی لاریجانی به سمت «مدیر کل امور مالی و همچنین معاون اجرایی حوزه ریاست» انتخاب شد. اما بیشتر از یک ماه پیش این شخص به خاطر اتهاماتی که به او زده شد، بازداشت شد. گرچه برخی معتقدند این بازداشت با دستور مستقیم ابراهیم رئیسی، رئیس جدید قوه قضائیه، صورت گرفت. طبری یکی از نخستین کسانی است که پس از آغاز به کار رئیس قوه قضائیه از کار برکنار شد.
اما موضوع به این‌جا اکتفا نکرد، تا اینکه چند وقت پیش مناظره‌ای بین علیرضا زاکانی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی و مصطفی تاجزاده معاونت سیاسی وزارت کشور در دولت اصلاحات صورت گرفت که در این مناظره علیرضا زاکانی از «اکبر طبری» نام برد و با اشاره به اینکه «عزل او کافی نیست و باید محاکمه شود»، گفت او «بیچاره کننده دو رئیس قوه قضائیه» است.
با توجه به اینکه اکبر طبری بیشتر دوران فعالیتش را در قوه قضائیه گذرانده، اما سوابق و تحصیلات این شخص نشان از این دارد که تخصصی در امور حقوقی ندارد و تحصیلاتش در زمینه حقوق و قانون نیست، بلکه تحصیلاتش در زمینه مهندسی است. البته تخصص‌های غیر مرتبط این شخص تا جایی بیشتر شده که نام او را جزو اعضای هیات رئیسه فدراسیون کنگ‌فو و هنرهای رزمی نیز می‌توان یافت.
نکته جالب داستان این است که اکبر طبری در مدت این چند سالی که در قوه قضائیه حضور داشته، توانست کمتر در انظار ظاهر شود یا حاشیه‌هایی را ایجاد کند که باعث حساسیت دیگران شود، در حدی که به ندرت عکس یا خبری از او در حوزه عمومی منتشر شده است.
از نمایندگی تا ریاست مجمع
روزی که غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه بازداشت اکبر طبری را به اتهام «توصیه و اعمال نفوذ در برخی از پرونده‌های قضایی» مورد تائید قرار داد و اتهامات مندرج در پرونده طبری را «اعمال نفوذ در پرونده‌ها» و «روابط ناثواب» اعلام کرد؛ در واکنش به این اقدام، دفتر آیت‌الله آملی لاریجانی «اتهامات علیه معاون اجرایی پیشین قوه قضائیه را تکذیب» کرد. این دفتر همچنین از اتهامات نمایندگان مجلس به طبری به عنوان ابزاری در تقویت «پروژه تخریب» صادق لاریجانی نام برد.
با این حال پس از دستگیری اکبر طبری نوک تیز پیکان منتقدین به سمت صادق لاریجانی نشانه رفت. او که در نیمه دوم دهه 70 در سن 37 سالگی نماینده مردم مازندران در دوره سوم مجلس خبرگان شد، با اختلاف سه سال بعد یعنی در سن 40 سالگی و در سال 1380 با ابلاغ حکمی از سوی رهبر انقلاب به عنوان فقیه شورای نگهبان منصوب شد. تا پیش از صدور این حکم، بیشتر اوقات لاریجانی به تدریس در حوزه می‌گذشت. در این مدت او عضو هیئت علمی دانشگاه قم نیز بود و حتی می‌گویند هنوز هم کلاس‌های درس او دایر است.
8 سال بعد طی حکمی در سال ۱۳۸۸ برای یک دوره پنج ساله از سوی رهبر انقلاب به سمت ریاست قوه قضائیه منصوب شد. البته نباید فراموش کرد که لاریجانی شهرت خود را بیش از آنکه از عملکرد پیشین خودش داشته باشد، از شهرت فامیلی‌اش داشت. دو برادر بزرگترش نیز بر خلاف خودش از اوایل انقلاب مسئولیت‌های مختلف داشتند و پدرش از مراجع تقلید شیعیان بود.
با توجه به تحصیلات و آثاری که صادق لاریجانی تالیف کرده است، او هیچ سابقه‌ای در حوزه قضائی نداشت و بیشتر فعالیتش در حوزه‌های علمیه متمرکز بود. حتی آثاری که در سوابق او ثبت شده است در زمینه‌هایی غیر از حقوق و قضا است. او کتاب‌های بسیاری تالیف، تصحیح یا ترجمه کرده که از جمله آن می‌توان به «فلسفه اخلاق در قرن حاضر»، «انسان از آغاز تا انجام»، «ترجمه رساله علامه طباطبایی»، «تصحیح کتاب سرمایه ایمان»، «معرفت دینی (نقد نظریه قبض و بسط تئوریک شریعت عبدالکریم سروش)»، «قبض و بسط در قبض و بسطی دیگر»، «واجب مشروط» و... اشاره کرد.
با این حال در مرداد ماه ۱۳۹۳ رهبر انقلاب طی حکمی وی را برای پنج سال دیگر بر کرسی ریاست قوه قضائیه ابقا کرد. در فرازی از این حکم آمده است: مدیریت برجسته، هوشمندانه و انقلابی و مخلصانه جنابعالی، برآورده شدن خواسته‌ها و نکات اشاره شده را به فضل الهی تضمین خواهد کرد، انشاءالله.
این در حالی است که، درست پیش از پایان حکم 5 ساله‌اش با حکم رهبر انقلاب در تاریخ یکشنبه نهم دی ماه سال ۱۳۹۷ به سمت ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام و عضو فقهای شورای نگهبان منصوب شد.
سوابق سیبل شدن لاریجانی‌ها
در سال‌‌های آخر ریاست لاریجانی بر قوه قضائیه، او منتقدان بسیاری داشت، از جمله محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری پیشین و محمود صادقی، نماینده مجلس که بارها اتهامات مالی علیه آملی‌لاریجانی پیش کشیده بودند.
گرچه زمانی که آملی‌لاریجانی سکان قوه قضائیه را در دست گرفت تغییرات محسوسی در این قوه صورت نگرفت و با همان ترکیب‌قدیمی به کار خود ادامه داد. او دستگاه قضایی را در اوج اعتراضات عمومی 88 تحویل گرفت و مانند هاشمی شاهرودی رئیس پیش از او در قوه، به ترکیب مدیران ارشد قوه قضاییه دست نزد. البته تغییراتی درون قوه به صورت جزئی صورت گرفت، ولی همان چهره‌های همیشگی بر سرکار خود ماندند یا در بهترین حالت جای‌شان را با دیگری عوض کردند. از جمله چهره‌های اصلی دوره ریاست او، رئیس فعلی و جدید قوه قضائیه یعنی سید ابراهیم رئیسی، غلامحسین محسنی اژه‌ای، مصطفی پورمحمدی و محمدجعفر منتظری را می‌توان نام برد.
مهلت‌های احمدی‌نژادی
نیمی از دوره ریاست آقای لاریجانی در زمان ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد گذشت. البته باید به پخش یک فایل صوتی درباره «رانت خواری» فاضل لاریجانی، برادر روسای قوه قضائیه در مجلس نهم توسط محمود احمدی نژاد اشاره کرد که اختلاف‌ها را به یک کدورت پرحاشیه تبدیل کرد. صادق لاریجانی در واکنش به این اقدام احمدی‌نژاد گفت: «با فیلمی که از فاضل لاریجانی داشتند، می‌خواستند رئیس قوه قضاییه را مرعوب کنند.» اوضاع بر پاشنه درگیری کلامی چرخید تا اینکه در سال ۹۶، صدور احکام زندان برای اسفندیار رحیم مشایی و حمید بقایی دو تن از نزدیکان احمدی‌نژاد، رئیس دولت‌های نهم و دهم را بر آن داشت تا به جز بست‌نشینی در حرم حضرت عبدالعظیم در شهرری، در نامه‌هایی مسئولان ارشد قوه قضاییه کشور را «متهمان درجه یک فساد و دیکتاتور» اعلام کند و صادق لاریجانی را «فاقد صلاحیت قانونی» بداند. البته حملات احمدی‌نژاد به صادق لاریجانی با پایان دوره‌اش پایان نیافت و حتی پس از آن شدیدتر و علنی‌تر شد. هنوز آن مهلت 48 ساعته‌ای که احمدی‌نژاد، برای قوه قضائیه تعیین کرد یادمان نرفته است. احمدی‌نژاد با انتقاد از سخنان آن موقع آملی‌لاریجانی که او و نزدیکانش را به «فتنه‌گری، انحراف و حمایت از بابک زنجانی» متهم کرده بود، به او ۴۸ ساعت فرصت داده تا اسناد محکومیت مربوط به این ادعاها را منتشر کند.
احمدی‌نژاد در فیلمی که وبسایت دولت بهار آن را منتشر کرد، گفت: «من نمی‌گویم که در دادگاه صالح، زیرا از شما چنین انتظاری را ندارم، اما حتی اگر در دادگاه فرمایشی تحت امر خودتان ما به این عناوین مجرمانه محکوم شده‌ایم، ظرف ۴۸ ساعت اسنادش را منتشر کنید تا همگان بدانند.»
کار به حدی شدت گرفت که احمدی‌نژاد مجبور شد تا در نامه‌ای سرگشاده سخنان خود را به رهبر انقلاب بزند، و در این نامه از عملکرد قوه قضائیه به شدت انتقاد کرد. او در نامه سرگشاده خود نوشته بود که مقام‌های قضایی «در افکار عمومی به هر دلیل متهم هستند و مواضع و تکذیب‌های پی در پی آنان نه تنها کمکی به بهبود شرایط نکرده بلکه وضع را بدتر کرده است.»
جدال با سربرآوردن سکولارها
البته جدال صادق لاریجانی، تنها به محمود احمدی‌نژاد ختم نمی‌شود او سابقه درگیری کلامی با رئیس جمهور فعلی یعنی حسن روحانی را نیز دارد.
در یکی از واکنش‌هایش به انتقاد حسن روحانی از برخوردهای قضایی و امنیتی، با ذکر اینکه «اخیرا برادر بزرگواری گفته است که قوه قضاییه از سر بیکاری دائما اقدام به احضار افراد می‌کند.» گفته بود: «اگر بیکاری وجود دارد این شما هستید که چهار سال کشور را رها کردید و دور برجام سینه زدید، گویی کشور کار و مشکل دیگری ندارد.» این در حالی است که برخی بر این باورند که بخشی از نوع واکنش‌های او و مجادلاتش به شخصیت او بازمی‌گردد که در مقابل هر انتقادی از سوی هر جناح و شخصیتی به سرعت واکنش نشان می‌دهد.
درگیری‌های او با حسن روحانی بیشتر بر سر مسائل سیاسی بود. صادق لاریجانی از همان روزهای آغازبه کار ریاست جمهوری روحانی، انتقادات تندی را نسبت به او ایراد کرد. او در بخشی از انتقادهای خود به حسن روحانی به صورت غیر مستقیم گفت: «کسانی که اهل فتنه سال ۸۸ و در جریان اصلاحات قائل به سکولاریزه شدن کشور و سیاست بودند و راه امام را بر نمی‌تافتند دوباره سر برآورده‌اند و گویی افعی جانشان گرما خورده است و به جنبش افتاده‌اند.»
دامنه انتقادهای لاریجانی که از مخلفان جدی برجام و رفع حصر رهبران معترضان به نتایج انتخابات ریاست جمهوری سال 88 بود، به روحانی و حتی اصلاح‌طلبانی که از حسن روحانی حمایت کردند به حدی زیاد بود که بررسی همه آنها در این گزارش مقدور نیست. می‌توان به طور خلاصه به برخی از موضوعاتی را که لاریجانی نسبت به آنها موضع گیری‌های تندی نیز انجام داد، این گونه نام برد: موضوعاتی از جمله حجاب، گشت ارشاد، علوم انسانی، سند ۲۰۳۰، طرح آشتی ملی، مذاکره با آمریکا، آزادی بیان، نظارت استصوابی، مسئولیت رئیس جمهور در نظارت بر اجرای قانون اساسی.
یزدی علیه لاریجانی
اخیرا نیز آیت‌الله صادق لاریجانی سیبل انتقادهای تند و تیز آیت‌الله محمد یزدی، دبیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم قرار گرفته است. البته آن‌گونه که از صحبت‌های آیت‌الله یزدی بر می‌آید، می‌توان گفت واکنش‌های تندو تیز او از سر بی‌اطلاعی نسبت به صحت و سقم نامه حاشیه‌ساز رئیس پیشین قوه قضائیه به رهبر انقلاب صورت گرفته است.
نامه‌ای که در شبکه‌های اجتماعی نیز منتشر شد، بلافاصله پس از حواشی که به وجود آورد از طرف مجمع تشخیص مصلحت نظام تکذیب شد. روابط عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام گفته بود که نامه صادق آملی لاریجانی، رئیس این مجمع، به رهبر انقلاب درباره برخی متهمان و یا «هجرت به نجف اشرف» صحت ندارد و «کذب محض است.»
اما این در حالی است که آیت‌الله محمد یزدی، بدون توجه به صحت و سقم این نامه عملکرد صادق آملی لاریجانی را به باد انتقاد گرفت، به گونه‌ای که حواشی بسیاری را به دنبال داشت.
به گزارش عصر ایران محمد یزدی در دیداری که با مسئولان مرکز بسیج اساتید و نخبگان حوزه علمیه قم داشته، نامه صادق آملی لاریجانی، رئیس پیشین قوه قضائیه به رهبر جمهوری اسلامی را هم مورد انتقاد شدید قرار داده و گفته است: «فلانی می‌گوید اگه این کار را نکنید نجف می‌روم! خوب بروید، آیا با رفتن شما قم به‌هم می‌خورد؟ شما در قم بودنتان هم خیلی موثر نبود؛ چه رسد که نجف بروید. رئیس دفتری که ۱۰ سال، جای مهمی را اداره کرده دستگیر میشود، بعد اعتراض می‌کند که چرا گرفتید؟! به اسم مدرسه علمیه، کاخ ساختند! آیا ارث پدرت بود؛ از کجا آوردی ساختی؟» آیت‌الله یزدی در جریان این دیدار به بازداشت اکبر طبری، معاون سابق امور اجرایی قوه قضائیه در دوره ریاست صادق لاریجانی به اتهام فساد مالی نیز اشاره کرده است.
لاریجانی یزدی را بی پاسخ نگذاشت
این در حالی است که صادق لاریجانی انتقادها و به تعبیر خودش ادعاها و اتهامات مطرح شده اخیر را بی‌پاسخ نگذاشت و بالاخره در این راستا جوابیه‌ای خطاب به آیت‌الله یزدی منتشر کرد.
در این جوابیه آمده است که: «حضرت آیت‌الله محمد یزدی، چندی است که نمایشی در کشور بر اساس سناریوهای از پیش طراحی شده، علیه این‌جانب به‌راه افتاده است. بنا نداشتم با توجه به گرفتاری‌های مختلف مردم و کشور، نسبت به این حرکات، پاسخی دهم. ولکن اکنون احساس می‌کنم بازی‌های صدا و سیما و برخی نهاد‌های دیگر به نقطه‌ای رسیده است که سکوت در مقابل آن جایز نیست و البته در موقع مناسب به تفصیل در مورد ابعاد آن صحبت خواهم کرد. متاسفانه اخیراً جنابعالی مطالبی مطرح کرده‌اید که علاوه بر خلاف واقع بودن و موهن بودن، ریشه در همان امور دارد. قبلاً هم مکرر در جلسات شورای نگهبان یا مجالس دیگر، مطالبی از این دست بیان کرده‌اید که بنا به مصالحی در مقابل آن سکوت کرده‌ام. اما اکنون می‌بینم این سکوت‌ها نه فقط اسباب تنبه حضرتعالی نشده، بلکه پیش‌تر هم رفته‌اید و مطالب خلاف واقع و توهین‌های دیگری هم بر آن افزوده‌اید».
لاریجانی در این نامه که تسنیم آن را منتشر کرده است، تاکید کرد:«مطالبی از جلسه روز یکشنبه شما با مسئولان مرکز بسیج اساتید و نخبگان حوزه علمیه، پخش شده است که در وهله اول باور نمی‌کردم شما چنین سخنانی گفته باشید و لذا از طرق مختلف پیگیری کردم تا صحت انتساب مطالب برایم محرز گردد. همه بر اصل صدور این مطالب از جنابعالی تاکید کردند، منتها امر غریبتر آنکه گفتند مطالب موهن بسیار دیگری هم بوده که بعد از چند بار ویرایش، حاصلش همان شده که منتشر شده است. جناب آقای یزدی ، چرا به این وضعیت افتاده اید؟... در یک پاراگراف که از شما نقل کرده‌اند، خوبست که چند تا خلاف واقع گفته باشید و چند تا توهین؟!» لاریجانی همان متن فوق محمد یزدی را نقل کرد و در جوابش نوشت: «اولاً بنده هیچگاه نگفته‌ام که اگر فلانی را دستگیر کنید نجف می‌روم . این دروغی است که عده ای شایع کرده اند و دفتر بنده هم رسماً آن را تکذیب کرده است، حال شما چه انگیزه‌ای دارید که این دروغ را تکرار می کنید؟...» وی در ادامه تاکید کرد: ثانیاً به نحو توهین‌آمیزی گفته اید: «شما در قم بودنتان هم خیلی موثر نبود چه رسد که نجف بروید.» آملی لاریجانی سپس خطاب به یزدی نوشت: شما در عرصه تحقیق و پژوهش‌های علمی چه کرده‌اید؟ آیا جز با صدای بلند و داد و قال، به مسئولین و بزرگان توهین کردن و افترا زدن و تحقیر کردن، کار دیگری هم کرده‌اید؟ شما با آیت‌ا... شبیری حفظه الله چه کرده‌اید؟... آخر چرا به خودتان اجازه می دهید به همه توهین کنید.... آخر چرا به خودتان اجازه می دهید به همه توهین کنید. کافی است کسی نیم نگاهی به مکتوبات شما ذیل «کتاب القضاء» مرحوم سید صاحب عروه، بیندازد تا میزان اثر شما در حوزه معلوم شود و معلوم شود حد تحصیلات جنابعالی و استفراغ وسعتان درباب استنباط احکام.» آملی لاریجانی در بخش دیگری از این به یزدی تاکید کرد:«آقای یزدی شما و انصافتان :از خلاف گفتن هاتان برگردید.»
به هر حال، اختلافات دو آیت‌الله که هر دو رئیس قوه قضاییه بودند و هر دو اکنون عضو شورای نگهبان هستند، شاید به همین جا ختم شود یا شاید ادامه یابد، هر چه که هست، رسانه‌ای شدن اختلاف دو چهره اصلی نظام یقینا حساسیت‌های فراوانی در جامعه ایجاد خواهد کرد.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
گزارش همدلی از افزایش سقط جنین در کشور پایانی درآغاز
محسن غرویان استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با همدلی: آقایان هر چه زودتر این بحث‌ها را تمام کنند
علی رضا قلی در تحلیلی متفاوت از کودتای 28 مرداد: ایرانیان استعداد ورود به تمدن جدید را ندارند
هشــدار این تصاویر شامل صحنه‌هایی غیر انسانی است
گزارش همدلی از کاهش اعتبار ، اعتماد و نفوذ صدا و سیما در بین شهروندان رسانه ای که ملی نیست
گزارش همدلی از حاشیه‌های اختلافات محمد یزدی و صادق لاریجانی آیت‌الله علیه آیت‌الله
اصلاحات و عقب نشینی از آرمان
جریان سوم شهروندی؛ قدرت مدنی جهت گیری سیاست خارجی
به وقت خماری
