روزنامه ابتکار
1398/05/28
مستند «در جستجوی فریده» نماینده ایران درجایزه آکادمی فیلم آمریکا شد «فریده» در جستجوی اسکار
فاطمه امین‌الرعایا«مستند «در جستجوی فریده» به عنوان نماینده رسمی ایران برای اسکار 2020 انتخاب شد». این خبر روز گذشته شبکه‌های اجتماعی را درنوردید و با واکنش‌های زیادی روبه‌رو شد. انتخاب یک فیلم مستند برای نخستین بار به عنوان نماینده ایران، آن هم حدود یک ماه زودتر از همیشه، برای برخی ایجاد تردید کرد. اما آیا این مستند، نماینده مناسبی برای ایران در بزرگ‌ترین جایزه اسکار فیلم جهان خواهد بود؟
تقریبا در چند سال اخیر، این روزها، روزهایی بود که تازه بحث انتخاب فیلم منتخب ایران برای آکادمی اسکار در رسانه‌ها آغاز می‌شد و حدس و گمان‌ها فضا را داغ می‌کرد اما این بار با انتخابی ناگهانی، آن هم در نیمهشب همه را غافلگیر کرد.
در روند انتخاب نماینده ایران برای اسکار، ابتدا 70 فیلم اکران‌شده که شرایط شرکت در این جایزه را داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند. پس از بررسی‌های ابتدایی، 10 فیلم به مرحله دوم ارزیابی راه پیدا کردند.
ماراتن سختی برای راهیابی به اسکار
در ابتدا فهرستی اولیه متشکل از ۱۰ فیلم در جلسه انتخاب نماینده سینمای ایران به اسکار از میان ۷۰ فیلم اکران‌شده که شرایط لازم برای شرکت در مراسم اسکار را داشتند، انتخاب شدند. در مرحله بعد، سه فیلم قصر شیرین (رضا میرکریمی)، در جستجوی فریده (آزاده موسوی و کوروش عطایی) و متری شش و نیم (سعید روستایی) توانستند به عنوان سه کاندید نهایی شانسی برای راهیابی به اسکار پیدا کنند. اما در نهایت این آزاده موسوی و کوروش عطایی بودند که با «در جستجوی فریده» توانستند در این ماراتن پیروز شوند و نماینده ایران در مراسم اسکار سال 2020 باشند.
هیئت معرفی فیلم ایرانی به فرهنگستان علوم و هنرهای سینمایی اسکار ۲۰۲۰ از هنرمندان پیشنهادی خانه سینما نیز فرشته طائرپور (تهیه‌کننده)، فاطمه معتمدآریا (بازیگر)، ابوالحسن داودی (کارگردان)، تورج منصوری (فیلمبردار)، رسول صدرعاملی (کارگردان)، امیر اثباتی (طراح صحنه)، مرتضی رزاق کریمی (تهیه‌کننده) و مهرزاد دانش (منتقد) بودند که رائد فریدزاده، معاون بین‌الملل بنیاد سینمایی فارابی به عنوان عضو حقوقی این جمع را همراهی می‌کرد.
واکنش بازیگران فیلم‌های جامانده از اسکار
اما پس از اعلام این خبر در ساعات آغازین روز یکشنبه، واکنش‌ها آغاز شد. ابتدا این نوید محمدزاده (بازیگر فیلم متری شیش و نیم) بود که نسبت به این خبر واکنش نشان داد و در استوری‌های اینستاگرامش اعتراض خود را به انتخاب هیئت داوران نشان داد. البته او کمی بعد واکنشش را عجولانه دانست و نوشت: «دیشب بعد از شنیدن خبر معرفی فیلم منتخب ایران به آکادمی اسکار واکنشی نشان دادم که عجولانه و زشت بود. از سازندگان فیلم بسیار خوب « در جستجوی فریده» صمیمانه معذرت می‌خوام و براشون بیشترین موفقیت را آرزو می‌کنم. سعی می‌کنم در آینده انقدر احساساتی واکنش نشان ندم!»
همچنین جامد بهداد (بازیگر فیلم قصر شیرین، یکی دیگر از سه فیلمی که شانس برگزیده شدن داشت) در اینستاگرامش درباره این انتخاب نوشت: «ضمن تبریک و آرزوی موفقیت به عوامل سازنده فیلم مستند! «در جستجوی فریده» برای معرفی به‌عنوان نماینده سینمایی، به مراسم اسکار ۲۰۲۰، با توجه به شکل غیرمعمول تشکیل کمیته انتخاب، برخلاف روال دوره‌های قبلی و شایعات و ابهامات موجود، درباره نحوه انتخاب نماینده سینمایی ایران و نظر به سیاست شفاف‌سازی ریاست سازمان سینمایی، درخواست انتشار جزئیات و شرح مذاکرات دو جلسه اخیر هیئت انتخاب نماینده ایران در اسکار ۲۰۲۰ را داریم!»
نگاهی به در «درجستجوی فریده»
اما داستان «در جستجوی فریده» چیست؟ این فیلم درباره زنی به نام فریده است که چهل سال پیش در حرم امام رضا رها شده و بعد از انتقال به شیرخوارگاه توسط زوجی هلندی به فرزندی گرفته شده و به هلند برده میشود. فریده که در طول این سال‌ها به‌خاطر ترس از سفر به ایران و تمایل نداشتن خانواده‌اش به وطن بازنگشته، چند سالی است از راه دور جستجویی را برای پیدا کردن خانواده واقعی‌اش شروع کرده و حالا برای اولین بار به ایران سفر می‌کند تا زادگاهش را ببیند و با سه خانواده که مدعی‌اند خانواده واقعی او هستند، ملاقات کند…
این مستند که تاکنون در جشنواره‌های مختلف و معتبری همچون، جشن سینمای ایران، جشن مستقل سینمای مستند، جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت، جشنواره جهانی فجر و... به نمایش درآمده و توانسته جوایز متعددی را از آن خود کند.
مستند «در جستجوی فریده» در جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت جایزه بهترین فیلم هنر و تجربه، بهترین تدوین، بهترین موسیقی و جایزه ویژه دبیر را دریافت کرده است. همچنین جایزه بهترین فیلم مستند از بیستمین جشن سینمای ایران، دیپلم افتخار بهترین کارگردانی از جشن مستقل سینمای مستند، بهترین مستند آکادمی سینما سینما و... را تاکنون از آن خود کند.
اتفاقی مهم و تاریخی برای سینمای مستند ایران
به دنبال این انتخاب کوروش عطایی در مطلبی، که به امضای او و آزاده موسوی در پست ایستاگرامی‌اش منتشر کرد، نوشت: «قرار گرفتن این فیلم در کنار آثار شاخص و ارزشمند سال گذشته سینمای ایران برای معرفی به اسکار برای ما مایه افتخار و خوشحالی بسیار بود و اینکه کمیته محترم انتخاب، این فیلم را به عنوان نماینده سینمای ایران برای رقابت در این رویداد سینمایی برگزیدند نهتنها باعث شعف دوچندان ما شد بلکه فکر می‌کنیم این انتخاب، یک اتفاق مهم و تاریخی برای سینمای مستند ایران است. سینمایی که فیلمسازان آن سالهاست به دور از حاشیه‌ها و با کمترین امکانات و بیشترین محدودیت‌ها به تولید آثارشان مشغول هستند و با این وجود همواره در بسیاری از صحنه‌های جهانی موجب سربلندی سینمای ایران شده‌اند.
امیدواریم که این انتخاب گام بلندی برای هرچه بیشتر مطرح شدن سینمای مستند ایران در عرصه‌ی جهانی باشد و ما به عنوان سازندگان و تهیه کنندگان این فیلم تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا نماینده شایسته‌ای برای سینمای ایران باشیم».
همچنین هیئت مدیره انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند و موسسه سینمایی «هنر و تجربه» نیز در پیام‌هایی جداگانه به کارگردانان و تهیه‌کنندگان این مستند تبریک گفتند.
سخنگوی هیئت معرفی فیلم ایرانی به اسکار به حواشی پاسخ می‌دهد
در ادامه برای شفاف‌سازی حواشی ایجاد شده درباره انتخاب نماینده ایران در آکادمی اسکار برای سال 2020، با رائد فریدزاده، دبیر و سخنگوی هیئت معرفی فیلم ایرانی به اسکار، گفت‌وگو کردیم. او در پاسخ به این حواشی، درباره علت معرفی زودهنگام نماینده ایران در این جایزه جهانی به «ابتکار» گفت: سازوکار اسکار و کادری که با ما همکاری می‌کرد تغییر پیدا کرده است. سال‌های گذشته به ما یک مهلت تمدیدشده برای ارسال نماینده می‌دادند و ما در فرصتی که در اختیارمان بود فیلم‌ها را معرفی می‌کردیم. امسال با توجه به تغییر کادر این آکادمی، این فرصت به ما داده نشد و سیستم برخط و آنلاین است که مرحله به مرحله تایید میشود و می‌توانید پس از تایید مرحله‌های پیشین به مرحله بعد بروید و این پروسه‌ای زمان‌بر است. به همین دلیل امسال با توجه به محدودیت‌های ایجاد شده، ما مجبور بودیم که فعالیت‌مان را زودتر آغاز کنیم.
او همچنین درباره علت انتخاب یک مستند به عنوان نماینده ایران آن هم از میان فیلم‌هایی که شانس برنده شدن بالایی در جوایز معتبر دیگر جهانی سینمایی داشتند، گفت: فیلم‌ها در ابتدا بررسی و بازبینی شد. از 70 فیلم به سه فیلم و در نهایت به یک فیلم رسیدیم. معیار و سنجش مشخص است. هیئت داوران با توجه به سوابق و وزانت ملی و بین‌المللی فیلم‌ها، تمام جوانب را سنجیدند و به این انتخاب رسیدند. جنبه‌های ملی و بین‌المللی، موضوعی که بیان می‌کند، کارکردی که در مخاطبان دارد، موضوع بدیعی که داشت و... لحاظ شد و در نهایت به این نتیجه رسیدند. بحث‌های کارشناسانه و دقیقی صورت گرفت و در نهایت با رای‌گیری انجام‌شده، برآیند هیئت انتخاب به این گزینه انجامید.
فریدزاده همچنین درباره شانس موفقیت این مستند در اسکار افزود: با توجه به پیشینه قبلی سینمای ایران، همیشه هر گزینه‌ای که از سمت ایران معرفی میشود این شانس را دارد که در فستیوال حضور داشته باشد. همیشه جذابیتی درباره موضوعی که در فیلم بیان میشود وجود دارد، خصوصا که در قوانین و قواعد به‌روزشده اسکار، گروه مستند و انمیشن هم می‌توانند به این فستیوال معرفی شوند. بنابراین فکر می‌کنم هر گزینه‌ای که انتخاب می‌شد، به‌ویژه این گزینه امیدواریم شانس و اقبالی برای دیدن و مورد استقبال قرار گرفتن را داشته باشد.
او همچنین در پاسخ به پرسش‌ها و حواشی ایجادشده درباره انتخاب این فیلم و مطرح شدن موضوعی شبیه به کودتا یا فشاری از خارج به هیئت داوران برای انتخاب این فیلم این گزینه گفت: نه، مرحله به مرحله دوستان به لیست کوتاه‌شده‌ای رسیدند و در نهایت روی لیست نهایی تبادل نظر کردند و روند انتخابی کاملا حرفه‌ای و معطوف به موضوع بود. مباحث مطرح می‌شد و گفت‌وگو صورت می‌گرفت و در نهایت پس از رای‌گیری با شیوه مشخص و معین این مستند به عنوان نماینده انتخاب شد.
فریدزاده همچنین افزود که این انتخاب با اکثریت آرا صورت گرفت نه اکثریت قاطع آرا.
لازم به ذکر است که نمایش این مستند چندی پیش در سامانه اینترنتی هاشور آغاز شده است و مخاطبان و علاقه‌مندان می‌توانند برای تماشای این فیلم در هر لحظه به آدرس www.hashure.com مراجعه کنند.
در هر صورت انتخاب صورت گرفته و شاید بهتر باشد در راستای شفاف‌سازی مراحل انتخاب واضح‌تر رسانه‌ای شود. اما در نهایت آرزو می‌کنیم که این مستند سینمایی بتواند مسیر موفقیت خود را در آکادمی اسکار هم ادامه دهد.
سایر اخبار این روزنامه
مستند «در جستجوی فریده» نماینده ایران درجایزه آکادمی فیلم آمریکا شد
«فریده» در جستجوی اسکار
سیده فاطمه ذوالقدر
عیدی برای زدودن ناهنجاریها و تهدیدها
«ابتکار» جناح‌ها و احزاب سیاسی را بررسی می‌کند
تکنوکرات‌ها در مسیر تغییر!
«ابتکار» از تشدید التهابات میان هند و پاکستان گزارش می‌دهد
تداوم بحران در کشمیر
به مناسبت «روز جهانی انسان‌دوستی»، فعالیت زنان و ان‌جی‌اوها در حرکت‌های بشردوستانه بررسی شد
«ابتکار» میزان سود‌آوری بنگاه‌ها در دوران رکود را بررسی می‌کند
افت‌وخیز بنگاه‌ها در زمان تحریم
سخنگوی کمیسیون حقوقی خبر داد
احتمال ممنوعیت تحصیل فرزندان مسئولان در خارج کشور
حمله انتحاری به یک مراسم عروسی در افغانستان 250 کشته و زخمی برجا گذاشت
عروسی خون در کابل
ظریف در دیدار با مقامات ارشد کویت:
ما در منطقه ماندنی هستیم و بیگانگان رفتنی‌اند
وزیر دفاع:
امنیت عراق را امنیت خود می‌دانیم
کیش؛ واتیکان انرژی جهان
در نامه آملیلاریجانی به محمد یزدی مطرح شد
از خلاف گفتنهاتان برگردید
