نرخ جدید عوارض آزادراه‌های کشور

نرخ جدید عوارض آزادراه‌های کشور اعلام شد و از شهریور ماه، عبور از آزادراه‌های مشمول نرخ‌های جدید خواهد بود. عوارض آزادراه‌ها به چه میزان افزایش یافته و وسایل نقلیه برای عبور از کدام آزادراه‌ها باید عوارض بیشتری بپردازند؟ نرخ عوارض کدام آزاد‌راه‌های کشور، غیرمتعارف به‌نظر می‌رسد؟به گزارش مردم سالاری آنلاین، پس از ۱۵ ماه که نرخ عوارض آزادراه‌های کشور بدون تغییر باقی مانده بود، امروز نرخ‌نامه جدید اعلام شد و از شهریور امسال (ماه جاری) تردد از آزادراه‌های کشور، طبق نرخ‌های جدید صورت خواهد گرفت.
طبق نرخ‌نامه جدید، میانگین افزایش عوارض آزادراه‌های کشور در سال ۹۸، ۲۱ درصد بوده است. در کل آزادراه‌های کشور، بالاترین عوارض در سال ۹۸، مربوط به عبور نفتکش‌ها از آزادراه قم-گرمسار است که مبلغ آن ۱۵۱ هزار تومان است که رقم بالایی محسوب می‌شود. خودروهای سواری بر حسب مسافت طی‌شده باید بیشترین عوارض را هنگام عبور از آزادراه خرم‌آباد- پل زال بپردازند که مبلغ آن ۱۸ هزار تومان است. طول این آزادراه ۱۰۴ کیلومتر است و عوارض آن در سال ۹۷، ۱۵ هزار تومان بوده است. خودروهای سواری برای عبور از آزادراه قم- گرمسار نیز باید ۱۶ هزار تومان در سال جاری بپردازند. عوارض آزادراه زنجان-تبریز که در کل ۳۰۰ کیلومتر مسافت دارد، در مجموع برای خودروهای سواری ۲۵ هزار تومان است که آن هم رقم بالایی محسوب می‌شود؛ گرچه در مجموع مسافت این محور تقریباً سه برابر آزادراه خرم‌آباد- پل زال است.در بین آزادراه‌های کشور کمترین عوارض نیز مربوط به آزادراه قم-کاشان است که مبلغ آن برای خودروهای سواری ۳۵۰۰ تومان است.اگر بخواهیم مسافت طی‌شده را ملاک بگیریم، عوارض آزادراه قزوین- رشت نیز بالا است: عوارض این آزادراه ۱۰ هزار تومان است و مسافت راه‌اندازی‌شده آن تنها ۱۲۷ کیلومتر است.همچنین عوارض قطعه ۴ آزادراه تهران- شمال نیز که تنها ۲۱ کیلومتر است و تنها قطعه راه‌اندازی‌شده این آزادراه است، برای خودروهای سواری ۸ هزار تومان اعلام شده است.
 نرخ عوارض آزادراه‌ها 
چگونه اعلام می‌شود؟


نرخ عوارض آزادراه‌ها را وزارت راه و شهرسازی تعیین می‌کند و این نرخ‌ها پس از تصویب توسط وزیر راه و شهرسازی به شرکت‌های آزادراهی ابلاغ می‌شوند.در احداث تمام این آزادراه‌ها، بخش خصوصی نقش داشته است و در واقع این آزادراه‌ها همگی مشارکتی (با مشارکت بخش خصوصی و وزارت راه شهرسازی) محسوب می‌شوند. وزارت راه و شهرسازی ۱۵ ماه بود که نرخ عوارض آزادراه‌ها را تغییر نداده بود.با توجه به این‌که تحت تأثیر تورم شدید ایجادشده در یک سال گذشته، قدرت خرید مردم کاهش یافته است، عوارض آزادراه‌هایی که به آن اشاره کردیم بالا به نظر می‌رسد. 
هزینه‌های زندگی افزایش زیادی داشته و عوارض جدید نیز هزینه‌های مالکان خودروهای شخصی و همچنین هزینه حمل و نقل با استفاده از سایر وسایل نقلیه را افزایش می‌دهد. با توجه به تورم موجود، چرا وزارت راه و شهرسازی عوارض تردد از آزادراه‌ها را افزایش داده است؟ مهدی حیدری، مدیرکل دفتر جذب سرمایه و تجهیز منابع وزارت راه و شهرسازی، دیروز (دوشنبه ۱۱ شهریور) در این مورد گفته است: «بر اساس محاسبات انجام‌شده میزان هزینه نگهداری از آزادراه‌ها در سال ۹۸ با فرض حداقل هزینه ضروری نگهداری برابر با ۴۰۰ میلیارد تومان است. 
درحالی‌که درآمد كل آزادراه‌ها از محل عوارض فعلی كه صرف نگهداری از آن‌ها می‌شود برابر با ۱۲۰ میلیارد تومان یعنی كمتر از یک‌سوم حداقل میزان مورد نیاز است. 
به‌عبارت‌دیگر، برای تأمین حداقل بودجه هزینه نگهداری راه‌ها، عوارض فعلی تردد خودروها باید به میزان ۳۰۰ درصد رشد کند، درحالی‌که میانگین رشد عوارض در سال ۹۸ فقط ۲۱ درصد تعیین‌شده است».در واقع، مسأله باز هم این است که دولت منابع کافی برای جبران هزینه نگهداری از راه‌ها را ندارد و از آن طرف، درآمد مردم نیز کفاف آن را نمی‌دهد که مبالغ بالایی در قالب عوارض جاده‌ها پرداخت کنند.وزارت راه و شهرسازی، تخفیف‌هایی نیز برای خودروهایی که از آزادراه‌ها تردد مستمر دارند، درنظر گرفته است. طبق  دستورالعمل این وزارتخانه، خودروهایی با تردد بیش از ۴۰ بار در ماه از گیت‌های عوارضی، مشمول تخفیف ۳۰ درصدی در نرخ عوارض می‌شوند.
 همچنین خودروهای با پلاک عمومی، مشمول تخفیف ۲۰ درصدی در نرخ عوارض هستند و خودروهای امدادی از پرداخت عوارض معاف شده‌اند.در کل، اگر دولت تدبیری بیاندیشد که آزادراه‌های در دست احداث با سرعت بیشتری تکمیل شوند، و هزینه نگهداری آزادراه‌هایی که هم‌اکنون مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز به موقع پرداخت شود تا کارایی حداکثری خود را از دست ندهند، از طریق کاهش مصرف سوخت و همچنین کاهش استهلاک خودروها، همه این هزینه در بلندمدت بازگشت خواهد داشت.