روحانی در اجلاس سه جانبه سران کشورهای ایران، روسیه و ترکیه در آنکارا مطرح کرد تاکید بر تمامیت ارضی و حاکمیت ملی سوریه

پنجمین اجلاس سه جانبه روسای جمهور ایران، روسیه و ترکیه در ادامه رایزنی‌های سه کشور ضامن روند آستانه برای حل بحران سوریه، دیشب با حضور دکتر حسن روحانی، ولادیمیر پوتین و رجب طیب اردوغان در کاخ "چان کایا" ترکیه برگزار شد .
دکتر روحانی در پنجمین دور اجلاس سه جانبه سران ایران، روسیه و ترکیه، که در ادامه رایزنی‌های سه کشور ضامن روند آستانه برای حل بحران سوریه در آنکارا برگزار شد؛ دیدگاه های جمهوری اسلامی ایران در راستای حل و فصل بحران سوریه، بازکشت آوارگان سوری به وطن خود، عدم مداخلات خارجی در این کشور، مبارزه با تروریسم، تسهیل کمک‌های انسان دوستانه به مردم سوریه، کمک به روند بازسازی و تشکیل کمیته قانون اساسی این کشور را تشریح کرد.
متن سخنان حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم


جناب آقای اردوغان،
جناب آقای پوتین،
حضار محترم
در ابتدا مایلم از برادرم جناب آقای رجب طیب اردوغان رییس‌جمهور محترم ترکیه به خاطر برگزاری پنجمین نشست سران کشورهای ضامن روند آستانه تشکر کنم و از مهمان‌نوازی دولت و ملت شریف ترکیه قدردانی ‌نمایم.
در آغاز سخن،لازم می‌دانم بار دیگر بر اصول مشترک در موضوع سوریه تاکید کنم:
حفظ یکپارچکی و تمامیت ارضی سوریه، احترام به حاکمیت ملی و استقلال؛ و عدم دخالت خارجی در امور داخلی این کشور که همواره مورد تاکید ما بوده است، باید به طور جدی رعایت شده و تمامی زمینه‌های لازم برای بازگشت ثبات، امنیت و آرامش به این کشور فراهم شود.
مهم‌ترین دستور کار ما ارزیابی تلاش‌های سه کشور جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه برای خاتمه دادن به بحران سوریه از طریق مسالمت‌آمیز، مبارزه با تروریسم، کمک به تشکیل کمیته قانون اساسی، بازگشت آوارگان، تبادل بازداشت شدگان و ربوده شدگان، بهبود کمک رسانی انسان‌دوستانه، بازسازی و همچنین ارزیابی تلاش‌های بین‌المللی در این زمینه می‌باشد.
اکنون با گذشت دو سال و نیم از آغاز این روند، علاوه بر موفقیت‌ها و دستاوردهای جدید آن، شاهد بالندگی و تقویت جایگاه و تاثیرگذاری این روند در کمک به سوریه و جامعه بین‌المللی برای پشت سر گذاشتن مشکلات و تنش‌ها در این کشور هستیم.
همکاران گرامی
جمهوری اسلامی ایران همچون گذشته معتقد است بحران سوریه تنها راه‌حل سیاسی دارد و این مهم صرفاً از طریق تعامل سازنده و مشارکت کلیه آحاد مردم سوریه به انجام می‌رسد. دولت و مردم سوریه - با همه تنوعی که دارند - خود قادرند این راه سرنوشت‌ساز و البته خطیر را بپیمایند. جمهوری اسلامی ایران از ابتدا بر ناکارآمدی راه‌حل نظامی برای پایان بخشیدن به این بحران تاکید کرده است و این حقیقت هنوز پابرجا است.
اکنون پس از گذشت قریب 9 سال از بحران سوریه و بر مبنای تجربیات حاصله از آن، همچنان بر این باوریم که دیدگاه تغییر نظام که برخی به دنبال آن بودند، ناکام و شکست خورده است. بحران سوریه و سایر بحران‌های مشابه در منطقه، باید با راه‌کارهای صلح‌آمیز و توسط مردم خود آن کشور حل و فصل شود. تلاش ما در طول سال‌های گذشته و به ویژه پس از متمرکز شدن فعالیت‌ها در چارچوب روند آستانه، همواره بر مبنای تسهیل روند گفتگو و تشویق دولت و معارضه برای پیوستن به این مهم بوده است.
مبارزه با تروریسم به ویژه داعش و القاعده و گروه‌های وابسته بایستی تا محو کامل آنها در سوریه ادامه یابد. البته در این مبارزه هیچ‌گاه نباید سلامت و امنیت غیرنظامیان به خطر افتد. در عین حال نباید به تروریست‌ها اجازه داده شود تا ناجوانمردانه از مردم به عنوان سپر انسانی استفاده کنند. باید برای نجات سالم و عزتمندانه آن گروهی از مردم بی‌گناه و غیرنظامی که در چنگال تروریست‌ها واقع شده‌اند، راه حل مناسبی یافت.
سال گذشته در چنین روزهایی، نمایندگان شرکای ما در روند آستانه، توافق ادلب را در شهر سوچی امضاء کردند و ما نیز به امید بیرون راندن تروریست‌ها و بازگشت حاکمیت دولت سوریه به بخش‌هایی که در کنترل تروریست‌ها قرار دارد، از این توافق حمایت کردیم. بی‌تردید یکی از اهداف اساسی تلا‌ش‌ کشورهای ضامن روند آستانه دراین توافق و حمایت از اجرای آن، پرهیز از وقوع بحران فراگیر انسانی در منطقه ادلب بوده است. اما اجرای این توافق آن‌گونه که طراحی شده بود، به پیش نرفت. متاسفانه چند صباحی از امضای آن نگذشته بود که مناطق تحت کنترل تروریست‌ها نه تنها کاهش نیافت، بلکه به صورت غیرقابل باوری افزایش هم یافت. این وضعیت، موید این واقعیت است که هرگز نباید به تروریست‌ها فرصتی برای سوء‌استفاده از شرایط میدانی را داد.
روسای محترم جمهور؛
ما برای پنجمین بار گرد هم آمده‌ایم تا با ارزیابی راه‌ طی شده، تصمیمات مهمی برای آینده اتخاذ کنیم که می‌تواند ملت سوریه را در ترسیم آینده خود به دور از هرگونه فشار و دخالت خارجی یاری کند.
اصول مشترک مورد تاکید ما ادامه مبارزه با تروریسم تا ریشه کنی این بلای خانمان‌سوز، گفتگو و مصالحه، کاهش تنش، اصلاح قانون اساسی، بازگشت آوارگان، تبادل بازداشت شدگان و بازسازی سوریه است. سوریه‌ای آزاد و مستقل، سوریه‌ای که نه مورد تهدید دیگران باشد و نه پایگاهی علیه دیگران؛ سوریه‌ای به دور از اشغال و تهدید خارجی و مبرا از تروریسم؛ سوریه‌ای متحد، منسجم با حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی و سوریه‌ای که تک تک فرزندان آن از حقوق ذاتی، طبیعی و شهروندی خود برخوردار باشند. و در این مسیر، فقط و فقط سوری‌ها برای آینده خود تصمیم می‌گیرند و دیگران نباید اجازه یابند تا در امور داخلی آنها دخالت کنند.
جناب آقای پوتین
جناب آقای اردوغان
بر نکته مهمی تاکید می کنم:
افزایش همکاری سه کشور ضامن، می‌تواند ضامنی اساسی در حل و فصل بحران سوریه و سایر بحران‌های منطقه باشد. بیگانگان امروز یا فردا این منطقه را ترک می‌کنند ولی ما همسایگان اینجا بوده‌ایم، هستیم و خواهیم بود.
فعال کردن مجدد توافقنامه سال 1998 آدانا میان سوریه و ترکیه می‌تواند الگوی مناسبی برای برطرف شدن نگرانی‌های دو طرف و آغازی بر پایان یک دوره تلخ باشد.
فرایند آستانه برخلاف سایر روندهای مرتبط با بحران سوریه به دنبال ایجاد اختلاف بین طرف‌های سوری نبوده است. رویکرد اصولی آن همواره بر حل و فصل اختلافات از طریق تعامل سازنده و تلاش برای یافتن راه‌حل مسالمت‌آمیز برای بحران سوریه تمرکز داشته است. در عین حال روند آستانه در تقابل با روندها و ابتکارات دیگر طراحی نشده است.
خانم‌ها، آقایان،
حضور نامشروع نیروهای نظامی آمریکا در خاک سوریه تمامیت ارضی و حاکمیت ملی این کشور به عنوان یک کشور مستقل عضو سازمان ملل متحد را به مخاطره انداخته است.
رییس‌جمهور آمریکا سال گذشته از تصمیم خود برای بازگرداندن نیروهای نظامی کشورش از سوریه گفت، ولی سرنوشت این سخن، مثل سایر سخن‌های او بود. اظهاراتی که نه در تجربه گذشته به حقیقت پیوسته، و نه اراده‌ای برای تحقق آن در آینده متصور است.
تاکید می‌کنم ضروری است هرچه سریع‌تر نیروهای آمریکایی از این منطقه خارج شوند و حاکمیت دولت سوریه در شرق و شمال فرات، همچون بقیه سرزمین سوریه گسترش یابد.
روسای محترم جمهور،
بازگشت آوارگان سوری از کشورهای همسایه و غیرهمسایه و آوارگان داخلی به منازل‌شان، می‌تواند برای میزبان و میهمان منشاء خیر و برکت باشد.
موکول کردن آغاز روند بازسازی و مشروط کردن آن به ملاحظات سیاسی مداخله جویانه‌ای که در دوران جنگ محقق نشده، تنها به طولانی‌تر شدن بحران و وارد آمدن صدمات و لطمات بیشتر به ملت سوریه می‌انجامد.
بر این اساس ضرورت دارد با تسهیل بازگشت هرچه سریع‌تر آوارگان سوری به خانه و کاشانه خود و کمک به ملت و دولت سوریه برای بازسازی کشور، زمینه را برای رفع دشمنی‌های گذشته و ساختن آینده، بر مبنای خواست ملت سوریه فراهم کنیم.
بازبینی و اصلاح قانون اساسی کنونی سوریه بر مبنای خواست مردم این کشور می‌تواند گامی مهم در جهت پایان دادن به بحران جاری باشد. تلاش سه کشور و نماینده دبیرکل سازمان ملل موجب پیشرفت‌های قابل توجهی در فرایند شکل‌گیری کمیته قانون اساسی شده است. لازم است از همکاری و تعامل سازنده دولت سوریه در این زمینه تقدیر شود.
رژیم صهیونیستی طی ماه‌های گذشته بر تعداد حملات تجاوزگرانه خود به سرزمین سوریه افزوده، مقامات این رژیم مسئولیت این تجاوزات را بر عهده گرفته و این تجاوزات را به عراق و لبنان نیز تسری داده‌اند. این حملات مصداق بارز اقدامات خصمانه تحریک‌آمیز و غیرقانونی می‌باشد که می‌تواند باعث ایجاد تنش و درگیری گسترده در منطقه شود. بدیهی است دولت‌ها و ملت‌های منطقه براساس منشور ملل متحد حق دفاع از خویش در قبال این قبیل تجاوزات را دارند؛ در حالی که متاسفانه سازمان‌های بین‌المللی در قبال این تجاوزات واکنش مناسبی نشان نمی‌دهند.
در پایان لازم می‌دانم بر نکات ذیل تاکید کنم:
1- استقلال، حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و عدم دخالت در امور داخلی آن کشور باید در هر شرایطی مورد احترام قرار گیرد.
2- حل و فصل سیاسی بحران سوریه از طریق انجام گفتگوهای سوری – سوری و تشکیل کمیته قانون اساسی با حضور نمایندگان همه اقشار مردم سوریه و بدون هرگونه دخالت خارجی انجام پذیرد.
3- مناطق خارج از حاکمیت ملی از جمله ادلب، شرق فرات، و جولان هر چه سریع‌تر بایستی از وجود گروه‌های تروریستی و نیروهای اشغالگر آمریکایی و اسراییلی آزاد و به دامن ملت و دولت سوریه بازگردند.
4- جامعه بین‌المللی باید به مردم سوریه در بازگشت آوارگان به منازل‌ خود و بازسازی کشورشان کمک کند.
5- ضروری است جامعه بین‌المللی با اقدامات خودسرانه رژیم صهیونیستی در تجاوز به سوریه و سایر کشورهای منطقه که صلح و امنیت جهانی را به مخاطره انداخته مقابله کند.
دیدار روسای جمهوری ایران و روسیه
دکتر روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران و ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه پیش از نشست سه جانبه روسای جمهوری ایران، ترکیه و روسیه در آنکارا با یکدیگر دیدار کردند.
دیدار دوجانبه روسای جمهوری دو کشور در پشت درهای بسته صورت گرفت و به خبرنگاران تنها اجازه عکسبرداری داده شد.
به گفته کارشناسان سیاسی مسایل سیاسی و اقتصادی فیمابین روسیه و ایران و مسایل منطقه ای در راس مسایل مطروحه بین روسای جمهوری دو کشور بود.
روابط ایران و روسیه در حال حاضر دوران طلایی خود را سپری می کند و دو کشور در بسیاری مسایل دوجانبه، منطقه ای و بین المللی از اتفاق نظر برخوردار هستند و تماس های مستمری بین مسئولین دو کشور در سطوح مختلف برگزار می شود.
دکتر روحانی در دیدار رئیس جمهور ترکیه:
روابط و همکاری‌های تهران-آنکارا دوستانه، مستحکم و روبه گسترش است
دکتر روحانی همچنین ، با «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه دیدار و درباره مسائل و موضوعات مختلف دوجانبه، منطقه‌ای و بین المللی با هم گفتگو و تبادل نظر کردند.
روسای جمهوری ایران و ترکیه پس از این دیدار، در نشست هیات های عالی رتبه دو کشور حضور یافتند و روند مناسبات و همکاری های فی مابین و چگونگی اجرا و عملیاتی شدن توافقات تهران-آنکارا را مورد بررسی قرار دادند.
سران دوکشور روابط و همکاری‌ها در زمینه های گوناگون را دوستانه، مستحکم و روبه گسترش دانستند و بر ضرورت تلاش مسئولان در راستای توسعه، تقویت و تحکیم بیش از پیش و همه جانبه مناسبات تهران-آنکارا و تسریع در روند اجرای توافقات فی‌مابین درراستای تامین منافع دو ملت تاکید کردند.
دکتر روحانی در این نشست با تقدیر از میزبانی شایسته و مهمان نوازی دولت و ملت ترکیه در برگزاری پنجمین اجلاس سه جانبه ایران، ترکیه و روسیه با محوریت موضوع سوریه، اظهار امیدواری کرد این سفر موجب خیر و برکت برای دوملت، منطقه و بویژه در راستای منافع مردم سوریه باشد.
روحانی افزود: خوشبختانه روابط ایران و ترکیه همواره صمیمانه و برادرانه بوده و دو دولت و مردم دو کشور در شرایط مختلف در کنار هم ایستاده‌اند.
رئیس جمهور با تقدیر از مواضع روشن دولت ترکیه در برابر تحریم های ظالمانه آمریکا علیه ایران، خاطرنشان کرد: ایران و ترکیه علی رغم مشکلات به روابط اقتصادی همه جانبه خود ادامه خواهند داد.
وی با اشاره به همکاری های دو کشور و اینکه گسترش همکاری های تجاری فی مابین با استفاده از پول ملی در مناسبات اقتصادی تهران-آنکارا تجرک و جهش ایجاد می‌کند، گفت: ایران از حضور سرمایه گذاران و بخش خصوصی ترکیه در اجرای پروژه های مشترک استقبال می کند.
رئیس جمهور ادامه داد: برگزاری بیست و هفتمین کمیسیون مشترک همکاری های ایران و ترکیه در روزهای آینده، فرصت بسیار مهمی برای توسعه بیش از پیش همکاری های فی مابین در حوزه های مختلف خواهد بود.
روحانی با بیان اینکه ایران و ترکیه در زمینه مبارزه با تروریسم دیدگاه مشترکی دارند، اظهار داشت: خوشبختانه پیشرفت های خوبی برای گسترش همکاری ها در بخش دفاعی میان دو کشور حاصل شده و زمینه های مناسبی برای توسعه همکاری ها و انتقال تجربیات وجود دارد؛ از اینرو همکاری های ایران و ترکیه در تامین امنیت مرزهای مشترک و منطقه ادامه داشته و گسترش خواهد یافت.
رئیس جمهور تاکید کرد: الگوی همکاری سه جانبه ایران و ترکیه با روسیه در تامین امنیت منطقه می تواند با همکاری های سه جانبه و چند جانبه اقتصادی با همسایگان، به توسعه و ثبات منطقه و ملت های دو کشور کمک کند.
وی با بیان این که حفظ امنیت آبراه های منطقه خلیج فارس، دریای عمان و تنگه هرمز همواره برای ایران به عنوان بزرگترین کشور ساحلی مورد توجه بوده است، گفت: جمهوری اسلامی ایران خود را موظف به تامین امنیت آبراه های منطقه ای می داند.
رئیس جمهور تاکید کرد: امنیت آبراه های منطقه صرفاً باید توسط کشورهای ساحلی تامین شود و حضور نیروهای آمریکایی و دعوت آنها از سایر کشورها برای حضور در منطقه تنها موجب افزایش مشکلات و تنش های موجود خواهد بود.
رئیس‌جمهور حملات به یمن را نتیجه محاسبات اشتباه و آدرس های غلط آمریکا دانست و گفت: همه باید تلاش کنیم تا با مشارکت سازمان ملل متحد، ثبات و آرامش به یمن بازگردد.
دکتر روحانی با اشاره به اینکه همکاری ۳ کشور ضامن روند آستانه باعث شده امنیت بیشتری در سوریه حاکم باشد و مردم این کشور در بخش‌های زیادی از سرزمین خود شرایط بهتری داشته باشند، افزود: باید به دولت سوریه برای مبارزه با باقیمانده تروریست‌ها به ویژه منطقه ادلب و شرق فرات کمک کرد و همکاری ها تا ریشه‌کن شدن تروریست در منطقه ادامه یابد؛ از این رو امیدوارم نتیجه تلاش‌های سه کشور منجر به امنیت پایدار در سوریه و تحقق حاکمیت مردم آن کشور باشد.
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه نیز در این دیدار با اشاره به روابط دوستانه و برادرانه و روبه توسعه ایران و ترکیه، گفت: مصمم هستیم گامهای بزرگی که در روابط دو کشور برداشته شده را ادامه داده و توسعه دهیم.
رئیس جمهور ترکیه افزود: همکاری های تجاری بین دو کشور با استفاده از پول‌های ملی رشد قابل ملاحظه‌ای داشته و این روند ادامه خواهد یافت.
اردوغان خاطرنشان کرد: تحریم های آمریکا علیه ایران غیر سازنده است و از نظر دولت ترکیه حفظ برجام به عنوان نماد مهم موفقیت گفتگو و دیپلماسی از اهمیتت اساسی برخوردار است.
رئیس جمهور ترکیه ادامه داد: دو کشور و دو ملت ایران و ترکیه در روزهای سخت در کنار هم ایستاده و خواهند ایستاد.
وی با بیان اینکه همکاری‌های سه جانبه ترکیه با ایران و روسیه در قالب روند آستانه نتایج بسیار خوبی برای ثبات و امنیت سوریه و منطقه داشته و توافقات سه کشور از تراژدی انسانی در مناطق مختلف جلوگیری کرده است، گفت: امیدواریم در نتیجه نشست امروز و تکمیل توافقات نشست قبلی در سوچی، ثبات و امنیت هر چه سریعتر در منطقه و بویژه ادلب حاکم شود.
اردوغان با بیان اینکه همکاری های مشترک ایران و ترکیه برای تشکیل شهرک های صنعتی مشترک در مناطق مرزی به خوبی پیش می رود که نقش زیادی در توسعه و رفاه مردم منطقه خواهد داشت، افزود: همانطور که در مبارزه با داعش و تروریسم در کنار دولت و ملت عراق بوده ایم، باید در مرحله بازسازی نیز به عنوان دو همسایه قدرتمند به ملت و دولت عراق کمک کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
زنگنه: نخستین بار برداشت ایران از پارس جنوبی از قطر پیشی می‌گیرد روحانی در اجلاس سه جانبه سران کشورهای ایران، روسیه و ترکیه در آنکارا مطرح کرد تاکید بر تمامیت ارضی و حاکمیت ملی سوریه سندرز: آقای ترامپ، به خواست دیکتاتوری وحشی عربستان مجوز جنگ نمی‌دهیم پایان جنگ علیه یمن چگونه رقم می‌خورد؟ انتقاد چین از اتهام‌زنی‌‌های بی‌سند آمریکا به ایران درباره یمن شرط انصارالله برای پایان حملات یمن به عربستان رئیس کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان آمریکا: اکنون زمان بازگشت به دیپلماسی با ایران است رئیس سازمان انرژی اتمی ایران: تحریم‌های غیرقانونی آمریکا دستاوردهای دیپلماسی را به خطر انداخته است سخنگوی وزارت امور خارجه: دیدار رئیس‌جمهور با ترامپ در دستور کار نیست یادداشت مدیرمسئول روحانیت و ضرورت حرکت اصلاحی (1) توقیف یک فروند شناور توسط نیروی دریایی سپاه شورای نگهبان به موادی از طرح ساماندهی صنعت خودرو ایراد گرفت صدور حکم غیرقطعی حبس و اعدام برای 2 عضو گروهک تروریستی سعودیها هرگز انتظار چنین لحظه‌ای را نداشتند