رئیس‌جمهور به نیویورک می‌رود؟

آرمان ملي: وزير امور خارجه ايران اواخر تيرماه 1398 طي سفري که به نيويورک داشت با يکي از سناتورهاي آمريکايي ديدار و گفت‌وگو کرد. در اين ديدار سناتور «رند پال» از محمدجواد ظريف دعوت کرد تا ضمن حضور در کاخ سفيد با رئيس‌جمهور آمريکا ديدار کند و اگر اين اتفاق نيفتد مشمول تحريم‌ها خواهد شد. پس از بازگشت ظريف به ايران وزارت خزانه‌داري آمريکا نام او را در فهرست تحريم‌ها قرار داد. اما اين پايان رفتارهاي غيرقانوني ايالات متحده عليه ايران نبود و وزارت امور خارجه اين کشور در تازه‌ترين اقدام با عدم صدور ويزا براي رئيس‌جمهور و هيأت همراه در راه رفتن رئيس‌جمهور به نشست عمومي سازمان ملل متحد سنگ‌اندازي کرده است. هر ساله حجت‌الاسلام حسن روحاني رئيس‌جمهور، در بازه زماني 25 شهريور تا 5 مهر در مجمع عمومي سازمان ملل متحد در نيويورک حضور مي‌يابد و وقت سخنراني دارد. در 6 سال اخير، رئيس‌جمهور به‌همراه يک هيأت همراه سياسي عازم نيويورک شده که در اين سفرها همواره ظريف وزير امور خارجه نيز حضور داشته است. امسال تا به حال نه تنها ويزاي ظريف، بلکه ويزاي رئيس‌جمهور و هيات همراه او هم صادر نشده و امکان لغو سفر روحاني به نيويورک وجود دارد. محمدجواد ظريف در حاشيه هيأت دولت گفت: سفرم به نيويورک قطعي نشده است. وي در پاسخ به اين سوال که آيا شما همراه رئيس‌جمهور به نيويورک خواهيد رفت، گفت: ببينيم چه مي‌شود، فعلا قطعي نشده است و فعلاً ويزا نداريم. با توجه به برگزاري نشست عمومي سازمان ملل متحد در شهر نيويورک، قرار بود محمدجواد ظريف صبح روز جمعه و رئيس‌جمهور صبح روز دوشنبه هفته آينده راهي آمريکا شوند و به تبيين مواضع ايران بپردازند. با اين وجود به نظر مي‌رسد سنگ‌اندازي‌هاي ايالات متحده پاياني ندارد و مقامات کاخ سفيد با عدم صدور ويزا براي رئيس‌جمهور و هيأت همراه تلاش دارد از سفر هيأت ايراني به آمريکا و حضور در مجمع عمومي سازمان ملل متحد جلوگيري کند. حضور نيافتن ايران در مجمع عمومي نشان مي‌دهد آمريکا برخلاف تعهداتش نسبت به سازمان ملل و سازمان‌هاي بين‌المللي که در چارچوب قرارداد مقر است، ارزشي براي ديپلماسي قائل نيست. اگرچه جمهوري اسلامي ايران صحنه را خالي نمي‌کند و به ديپلماسي فعال خود ادامه مي‌دهد اما دولت آمريکا بايد پاسخگوي اين رفتار خود باشد. اطلاعات رسيده به خبرنگار «آرمان ملي» نشان مي‌دهد که در صورت عدم صدور ويزا از سوي آمريکا براي هيأت ايراني، بعد از جلسه‌اي که در شوراي عالي امنيت ملي با حضور رئيس‌جمهور و وزير امور خارجه تشکيل خواهد شد، جمهوري اسلامي موضع رسمي خود را طي بيانيه‌اي اعلام خواهد کرد. محمدجواد ظريف در اين باره گفت: اگر ايالات متحده آمريکا مي‌خواهد در ميز مذاکره جايگاهي داشته باشد، بايد به تعهدات خودش برگردد و نشان بدهد کشوري قابل اعتماد است و اگر نتوان اعتماد هم به وي نکرد بتوان با اين کشور توافق کرد. اکنون ايالات متحده نشان داده است که براي توافق و حتي امضايش ارزشي قائل نيست. امروز تصميم مي‌گيرد گروهي را به کاخ سفيد دعوت کند، فردا جلسه را برهم مي‌زند و يا همان‌ها را تحريم مي‌کند. از سوي ديگر بر خلاف اظهار تمايل چند باره ترامپ و ساير مقامات آمريکايي براي ديدار با رئيس‌جمهور ايران با پيش‌شرط و بدون پيش شرط، شامگاه سه‌‌شنبه رئيس‌جمهور آمريکا گفت که تمايلي براي ديدار با رئيس‌جمهور ايران ندارد؛ اظهار نظري که به احتمال زياد بي‌ربط با عدم صدور ويزا براي هيأت ايراني نباشد.
دولت ترامپ و نقض قرارداد با سازمان ملل
بر اساس بخش 11 و 12 قرارداد «مقر بين سازمان ملل و آمريکا»، آمريکا صرفنظر از رابطه‌اش با کشور‌ها به هيچ عنوان نمي‌تواند براي رفت و آمد نمايندگان کشور‌هاي عضو به منطقه مقرر سازمان ملل مانعي ايجاد کند. ‏بر اساس بخش 13 «قرارداد مقر بين آمريکا و سازمان ملل» در صورتي که براي حضور نمايندگان در مقر نياز به صدور ويزا باشد اين ويزا بايد فوري و بدون هزينه صادر شود. اين ويزا از قوانين کلي آمريکا در ورود اتباع خارجي مستثني است. ‏يکي از معروف‌ترين مثال‌هاي نقض قرارداد مقر توسط دولت آمريکا آنجا بود که در سال 1988 دولت آمريکا به ياسر عرفات براي شرکت در جلسه مجمع عمومي اجازه ورود نداد در حالي که فلسطين از سال 1974 عضو ناظر دائمي مجمع عمومي بوده است.