پارکینگ؛ بزرگترین بحران پایتخت

آفتاب یزد- گروه اجتماعی: هر روز صبح هزاران نفر سوار بر خودروهای شخصی از خانه خارج می‌شوند و با عبور از ترافیک کلافه کننده خیابان‌ها و بزرگراه‌های شهر، به دنبال محلی مطمئن برای پارک خودرو هستند. خیلی از رانندگان برای توقف چند دقیقه ای، زمانی طولانی به جست وجوی محل پارک می‌پردازند که در برخی مواقع نیز به نتیجه نمی‌رسند و، چاره‌ای جز حرکت نمی‌بینند. در چنین شرایطی متاسفانه بسیاری از کسبه و صاحبان خانه‌ها، نگهبانان مراکز اداری، تجاری و حتی دولتی در اقدامی غیرقانونی با قرار دادن موانع به شکل‌های مختلف محدوده محل کار یا زندگی را به پارکینگ اختصاصی مبدل کرده‌اند. اگر هم به این محدوده نزدیک شوی، با این جمله‌ها رو‌به‌رو خواهی شد: «اینجا پارک نکن»، «مگر نمی‌بینی جلوی مغازه است»، «اینجا اداره دولتی است»، «اینجا محل دائم تخلیه بار است» و...
>خیابان پارکینگ شخصی نیست
با این وجود اما چندی پیش معاون حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران در مورد تمایل برخی ارگان‌ها و سازمان‌ها برای بستن خیابان و استفاده اختصاصی به عنوان پارکینگ، گفت: «فضای خیابان‌ها نه برای کسبه و نه برای دستگاه‌های مختلف است و هیچ کس حق ندارد جلوی ساختمانش را محل پارک شخصی در نظر بگیرد.» با این وجود اما شهر تهران همچنان با مشکل پارکینگ رو به رو است و این موضوع امروز به معضلی برای شهر تهران تبدیل شده است. از سوی دیگر خودروسازان هر سال ماشین‌های بیشتر به بازار عرضه می‌کنند و هر روز یک مدل جدید بازار را قبضه می‌کند. ترافیک و آلودگی هوا هم ارمغان همین موضوع است.
این در حالی است که در چند سال اخیر، ساخت و سازها در شهر تهران به طرز اعجاب انگیزی رو به رشد است. به خصوص در غرب تهران مجتمع‌های تجاری و رستوران‌های زیادی ساخته شده است که بیشتر آنها پارکینگ ندارند. همین سبب شده تا اگر به بهانه دیدن فیلم یا رفتن به رستوران و… از خانه خارج شدید، باید ساعت‌ها عمر خود را برای پیدا‌کردن جای پارک هدر دهید، اما شکل دیگر این مشکل که جدیداً به شکل قارچ گونه‌ای در حال تکثیر است، پارک‌های دوبل خودروها در کوچه‌ها و خیابان‌هاست. این اتفاق علاوه بر ایجاد بی‌نظمی در چهره شهر، مشکلات دیگری را به همراه دارد. کارشناسان بر این باورندکه رعایت نکردن ضوابط شهری و جلوگیری نکردن از مهاجرت‌های مختلف به کلانشهرها از جمله عواملی هستند که باعث بروز چالش و معضل پارکینگ در شهرهای بزرگ به ویژه تهران می‌شوند. یکی از مهمترین عواملی که ساختار کلانشهری مثل شهر تهران را در حوزه پارکینگ به انحراف برده و به معضل مبدل کرده است، از رعایت‌نشدن ضوابط و قوانین شهری ناشی می‌شود. با این وجود اما شهرداری تا کنون اقدامی برای حل این معضل انجام نداده است. برای بررسی این موضوع با اعضای شورای شهر تماس گرفتیم اما خیلی از آن‌ها یا پاسخگو نبودند و یا اینکه به بهانه‌های واهی گفت‌‌و‌گو را به روز و ساعتی بعد موکول کردند. در این بین موفق به گفت‌‌و‌گو با حسن خلیل آبادی شدیم.


>پارکینگ کم کم به بحران پایتخت
تبدیل می‌شود
این عضو شورای شهر می‌گوید: «همانطور که می‌دانید یکی از معضلات کلانشهر تهران پارکینگ است. غیر از مراکز خرید این روز‌ها می‌بینیم که خیلی از منازل مسکونی هم پارکینگ ندارند و ساکنان این خانه‌ها مجبورند که در کوچه و خیابان پارک کنند، در پی آن هم شاهدیم که درگیریها و اتفاقات زیادی هم در این حوزه رخ می‌دهد. ما در هیچ نقطه و مرکزی در تهران، از جمله مراکز خرید، درب منازل و یا حتی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، وضع خوبی از نظر پارکینگ نداریم و همیشه با نبود یا کمبود پارکینگ مواجه هستیم. راه حلی که شهرداری تاکنون برای آن در نظر گرفته این است که اگر ملکی فاقد پارکینگ به میزان کاربری مورد استفاده خود باشد، به آن‌ها جواز داده نشود. در حال حاضر هم در طرح تفصیلی شهرداری آمده است که هر ملک با کاربری تجاری، مسکونی، آموزشی یا هر کاربری دیگر است، موظف است به میزان موردنیاز پارکینگ طراحی کند. قبلا متاسفانه این طور بود که جواز پارکینگ‌ها را جدا از ملک می‌خریدند و اضافه پارکینگ‌ها را جریمه می‌کردند اما در حال حاضر با بخشنامه و مصوبات شورا در چند سال اخیر همه ساختمان‌ها موظف هستند که پارکینگ را ایجاد کنند.» او در رابطه با خانه‌هایی که در حال حاضر پارکینگ ندارند، گفت:«مشکل این منازل را باید با پارکینگ‌های عمومی حل کرد و از آنجایی که ما در تهران با مشکل زمین رو به رو هستیم و در برخی مناطق قیمت زمین‌ها بسیار بالاست، بنابر این عملا پارکینگ عمومی برای این مناطق موضوعی دور از دسترس است. اما به طور کلی در محله‌هایی که دارای پارکینگ عمومی هستند، ساکنینی که پارکینگ ندارند باید از این پارکینگ‌ها استفاده کنند.»
خلیل آبادی در رابطه با جریمه‌هایی که اخذ می‌شود، می‌گوید:«هزینه مربوط به این جریمه‌ها هیچ ربطی به شهرداری ندارد و به طور کلی به خزانه دولت ریخته می‌شود چرا که این جریمه‌ها جزو جریمه‌های دولتی است و باید به حساب دولت ریخته شود.»
این عضو شورای شهر در رابطه با گران بودن نرخ پارکینگ‌های عمومی می‌گوید:«پارکینگ‌ها به طور کلی نرخ دارند و کسی حقی ندارد بیشتر از نرخ تعیین شده دریافت کند. اگر بیشتر از نرخ تعیین شده دریافت کنند مردم می‌توانند به تعزیرات شکایت کنند. درست است که اگر 5 دقیقه در پارکینگ باشید همان مقدار یک ساعت را محاسبه می‌کنند اما پارکینگ دار‌ها هم با مشکلاتی رو به‌رو هستند. آن‌ها می‌گویند ما نیروی کار نداریم و سیستمی نداریم که دقیقه‌ای این موضوع را حساب کند. بنابر این ورودی و یک ساعت توقف را با هم محاسبه می‌کنند. با این حال اگر کسی بخواهد پارکینگ در سطح شهر درست کند ما او را یاری می‌کنیم و تسهیلاتی هم برایش در نظر می‌گیریم تا بتواند از این طریق کسب در آمد کند و مقرون به صرفه باشد. به طور طبیعی ایجاد پارکینگ مقرون به صرفه نیست مگر با در نظر گرفتن تشویقاتی که شهرداری برای سازندگان پارکینگ در نظر می‌گیرد. مشکل اینجاست که در حال حاضر نه‌تنها زمین کم است بلکه سرمایه گذاری در این حوزه نیز کم است. اما از هر گونه ساختن پارکینگ به خصوص پارکینگ‌های طبقاتی وسیع استقبال می‌کنیم. چرا که پارکینگ این روزها یک مشکل اساسی است و شاهدیم که شهر تهران در فقدان پارکینگ دیگر قفل شده است و پارکینگ کم کم به بحران پایتخت تبدیل می‌شود.»
این طور که به نظر می‌رسد معضل پارکینگ بحرانی است که چاره‌ای برای آن نیست و هر روز شاهدیم که این معضل بزرگ تر و بحرانی تر می‌شود اما همچنان هیچ مسئولی در صدد رفع آن بر نمی‌آید و مواردی مثل نبود سرمایه گذار و زمین مناسب برای پارکینگ دلایلی هستند که مسئولان به واسطه آن از مسئولیت خود شانه خالی کنند.