معمای صلح و طرح روحانی

 
 
 
 


حسن روحاني رئيس جمهور علاوه بر سخنراني در مجمع عمومي سازمان ملل متحد طرح ايران را با سران کشورهاي اروپايي مورد بحث قرار دادند. طرح جامع امنيتي در رابطه با آزادي انتقال انرژي در خليج فارس مورد بحث قرار خواهد گرفت. سران کشورهاي اروپايي نيز چنين طرحي را مورد تاييد قرار داده‌اند. مهم آن است که کشورهاي منطقه در اين رابطه بتوانند با يکديگر همکاري کنند. طرح ايران مورد توافق کشورهاي اروپايي است. همچنين در مذاکرات دکتر روحاني با کشورهاي اروپايي حول اين محور نيز بحث شده است. به هر حال اگر منطقه بخواهد رنگ آرامش به خود بگيرد، بايد کشورهاي منطقه در اين خصوص با يکديگر هم‌نظر باشند و با همکاري يکديگر امنيت منطقه را تامين نمايند. ايران پيش از اين نيز اعلام آمادگي کرده است. به همين منظور ايران طرح مشخص و روشني داشته است. بدين وسيله آن را روي ميز کشورهاي اروپايي قرار داده، همچنين مذاکرات مفصلي پيرامون آن در نيويورک صورت گرفته است. در حال حاضر مکانيسم اجرايي اين کار اگر شکل گيرد مي‌تواند موقعيت خوبي داشته باشد تا منطقه از بحران کنوني خارج گردد. البته به شرط آنکه آمريکايي‌ها کارشکني نکنند و اين طرح به‌صورت کامل عملياتي شود. پيش از اين نيز ترامپ اعلام آمادگي کرده تا طرح دکتر روحاني را مورد بررسي قرار دهد، اما فعلا اين طرح در حد نظري مطرح است. بايد دانست که مکانيسم‌هاي عملياتي اين طرح اهميت دارد و تهران به‌صورت کلي آمادگي همکاري با کشورهاي منطقه را دارد. حوادث چند ماه اخير در منطقه خليج فارس نشان داد که منطقه خليج‌فارس به شدت نيازمند صلح، ثبات، امنيت و آرامش است. تا بدين ترتيب بحران به ساير نقاط در جهان سرايت نکند. چون بخش اعظم انرژي در دنيا از خليج فارس و تنگه هرمز عبور مي‌کند. اگر اين محيط ناامن باشد روي ساير کشورها نيز از نظر اقتصادي و چرخاندن کارخانه‌هاي صنعتي تحت تاثير قرار خواهد گرفت. ايران هم اعلام آمادگي دارد که سازوکارهاي عملياتي آن را مورد بحث قرار دهد. اين مساله در شرايط کنوني در درجه اول به کشورهاي منطقه و در درجه دوم به کشورهاي ذي‌نفوذ باز مي‌گردد تا بتوانند در اين طرح مشارکت داشته باشند. ايران بارها اعلام آمادگي کرده که به فروکش کردن کانون‌هاي بحران کمک نمايد. از جمله بحران‌ها، يمن است که مي‌تواند صلح و ثبات را با خطر مواجه کند، اعلام آمادگي کرده تا براي بازگشت به آرامش همکاري نمايد. کمااينکه خود نيروهاي مردمي يمن براي آنکه منطقه روي آرامش به خود ببيند اعلام آتش بس يکطرفه کرده‌اند. طرف‌هاي موثر در منطقه همچون عربستان و امارات بايد در حال حاضر واکنش مثبت از خودشان نشان دهند تا بتوانند هم بحران يمن حل و فصل شود و هم امنيت منطقه‌اي تامين گردد. در اين رابطه آمريکا و هم‌پيمانانش همچون عربستان و امارات بايد همکاري کنند که اين طرح شکل گيرد تا منطقه روي آرامش به خود بيند. عربستان به هر حال به دليل آنکه نتوانسته در پيگيري اهدافش موفق باشد لذا روزبه‌روز حلقه محاصره براي عربستان تنگ‌تر مي‌شود. در نتيجه عربستان اگر اقدام موثري انجام ندهد در بحران بيشتر فرو مي‌رود و با خطر مواجه مي‌گردد و بايد با به‌کارگيري عقلانيت، حکمت و خردورزي سياسي با ساير کشورهاي موثر در منطقه در راس آنها ايران تفاهم نمايد تا بدين وسيله صلح، ثبات و امنيت به منطقه بازگردد. اگر چنين همکاري‌هايي از سوي سعودي‌ها مورد استقبال قرار نگيرد آنها بيش از پيش در بحران خودساخته فرو خواهند رفت.