مکرون و جانسون موفق نشدند حسن روحانی را وادار به گفت‌وگوی بدون شرط با ترامپ کنند

شکست استراتژی شیرجه همزمان
آفتاب یزد- گروه سیاسی: یک تصویر در شبکه‌های اجتماعی که برای بسیاری جالب آمد. روحانی در سمت راست، مکرون درمیانه و بوریس جانسون در سمت چپ.
مکرون و جانسون مشغول صحبت با روحانی و رئیس جمهورایران هم مشغول به خندیدن. مکرون به روحانی می‌گوید «اگر از این‌جا بروی و ترامپ را نبینی، فرصت را از دست می‌‌دهی؛ چون شما که تا مدتی برنمی‌گردی و ترامپ هم به تهران نمی‌آید.»
بوریس جانسون هم به روحانی می‌‌گوید: «موافقم؛ شما باید لبه استخر بایستی و همزمان داخلش بروی.»


این تصاویر را خیلی‌ها با عنوان استراتژی شیرجه همزمان معرفی می‌کنند به این معنا که رهبران این دوکشور اروپایی تلاش داشتند تا به هر شکلی که شده گفت‌‌و‌گویی میان روحانی و ترامپ ترتیب بدهند به این معنا که هردو رئیس جمهور ایران و آمریکا بدون توجه به شروط و عقبه و مشکلات به یکباره هم را ببینند و دقایقی بایکدیگر سخن بگویند. اما این اتفاق نیفتاد.
روزنامه وال استریت ژورنال هم به نقل از منابع آگاه گزارش داد که رئیس‌جمهور فرانسه روز سه‌شنبه در نیویورک بسیار تلاش کرده تا دیداری میان دونالد ترامپ و حسن روحانی ترتیب دهد، اما این تلاش‌های او به نتیجه نرسید.آن طور که ایسنا می‌نویسد، این روزنامه نوشته که طرف ایرانی تاکید داشته است که آمریکا باید ابتدا متعهد به رفع تحریم‌ها شود.
این تلاش‌های امانوئل مکرون با پشتیبانی محکم و قوی بوریس جانسون نخست وزیر انگلیس انجام گرفت که در دیدار با مکرون به او گفته بوده با نظرش موافق است.
همه این‌ها در حالی است که دونالد ترامپ روز سه‌شنبه در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل گفت که کشورش آماده است تا تحریم‌ها و فشار علیه ایران را باز هم افزایش دهد. به نوشته این روزنامه آمریکایی، پیشنهاد رئیس جمهور فرانسه برای برگزاری این دیدار با واکنش مثبت دولت ترامپ مواجه شده است که سال گذشته به‌طور یک‌جانبه از توافق هسته‌ای 2015 با ایران خارج شد.مکرون همچنین در راستای این تلاش‌های خود به‌طور جداگانه با روسای جمهور ایران و آمریکا دیدار کرده بود.
بوریس جانسون نیز با سران دو کشور ملاقات داشت.هدف او این بوده است که یک دیدار چند جانبه برگزار کند که در آن روسای جمهور ایران و آمریکا، به همراه مکرون و احتمالا سایر رهبران اروپایی حضور داشته باشند. چنین دیداری مستلزم این است که ایران و آمریکا هرگونه پیش شرط برای ملاقات را حل‌وفصل کنند یا آن را کنار بگذارند.کاخ سفید و مقامات ایرانی تاکنون به درخواست‌ها برای واکنش به این خبر پاسخ نداده‌اند.
با تمامی این موارد رئیس جمهور فرانسه عصر روز سه‌شنبه در جمع خبرنگاران تاکید کرد که تلاش‌هایش هدر نرفته و اکنون شرایط برای از سرگیری گفت‌وگو و مذاکره میان ایران و آمریکا وجود دارد. وی گفت: اکنون برای ایران و آمریکا امکان استفاده از این فرصت وجود دارد تا با یکدیگر دیدار و به یک تفاهم دست یابند. فرانسه آماده است.
رئیس‌جمهور فرانسه از تهران و واشنگتن خواست "برای برقراری صلح از خود شجاعت نشان دهند". امانوئل مکرون، گفت: حمله به خاک عربستان سعودی شرایط را تغییر داده است. به خاطر پاسخ نامناسب یا یک اشتباه محاسباتی خطر بالا گرفتن شرایط افرایش یافته است‌. حال بیش از هر زمان دیگری، وقت آن رسیده که مذاکرات میان ایران، آمریکا، طرفین برجام و قدرت‌های منطقه‌ای از سر گرفته شود.مکرون با اظهار به اینکه وی نه ساده‌لوح است و نه اعتقادی به معجزه دارد، گفت که هم‌اکنون زمان برقراری صلح است.وی با تاکید بر تداوم تلاشش‌هایش برای به میز مذاکره کشاندن طرفین، از ایران و آمریکا خواست تا برای رسیدن به صلح، از خود شجاعت نشان دهند.
اما آنچه درعمل اتفاق افتاد چیزی غیر از تلاشی بود که مکرون انجام داد. هیچ دیداری شکل نگرفت و تیر مکرون به سنگ خورد. آیا می‌توان با انجام نشدن خواست مکرون، طرح رئیس جمهور فرانسه را برای کاهش تنش‌ها که ماه‌ها به دنبال آن بود، یک طرح به طورکلی شکست خورده ارزیابی کرد و فرصت نیویورک و سازمان ملل را فرصتی دانست که سوخت و دیگر نمونه‌اش به دست نخواهد آمد؟
>تلاش‌های معنادار مکرون
جعفرقناد باشی کارشناس مسائل بین‌الملل موضوع را از زاویه‌ای دیگر می‌بیند و دراینباره به آفتاب یزد می‌گوید: اروپا و مکرون تلاش‌های بسیاری می‌کردند تا از مجموعه تحریم‌هایی‌که علیه ایران اعمال شده است، بهره برداری کنند. صادارت نفت ایران به شدت کاهش پیدا کردو همه منتظر بودندتا نتیجه‌های بیشتری را از اعمال تحریم‌ها شاهد باشند. اروپا اکنون می‌داند که بالاخره این فشارها بایدکاهش بیابد و ماجرای ایران ختم شود، از همین رو برای اینکه این اتفاق بیفتد متوسل به یکسری جملات و فریب‌هایی در جلسات حاشیه سازمان ملل شد. اما جملاتی از این دست اظهارات مکرون که «فرصت در حال از دست رفتن است» پیشتر در جریان برجام نیز مطرح می‌شد. آن‌ها دائم می‌گفتند که فرصت‌ها از دست می‌رود ولی شما اگر مذاکره کنید تحریم‌ها برداشته می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: اما مکرون تازه به عرصه سیاست آمده است، در حالیکه ما این قبیل اظهارات را تاکنون بارها شنیده‌ایم. در موضوع برجام هم همیشه بحث این بود که ایران باید همکاری کند تا پرونده کشورمان به شورای امنیت سازمان ملل نرود، اگربه شش- هفت سال گذشته برگردیم متوجه می‌شویم که این جملات پیشتر نیز عینا تکرار شده است، آقای مکرون تازه به عرصه سیاست آمده است و تصور می‌کند که این فرصت‌ها در حال از دست رفتن است، درحالیکه چنین چیزی نیست. حقیقت این است که اروپایی‌ها در زمان برجام هم حداکثر فشارها و دشمنی را علیه ما اعمال کردند و درصدد میوه چینی بودند. آن‌ها فکرمی کردند که فشار بخشی از استراتژی است. امروز آقای مکرون هم فکر می‌کند که وقت میوه چینی است. تلاش‌هایش در در سازمان ملل هم به این معنا بود که او تصور می‌کرد می‌تواند بعد از اعمال فشارها میوه چینی کند. در حقیقت این اروپایی‌ها بودند که فرصت میوه چینی را از دست دادند، این آن‌ها هستند که احتیاج به بازارهای ایران دارند و ادامه این تنش علیه ما، افزایش همکاری ایران با شرق و چین و روسیه را خواهد داشت که مطمئنا چنین چیزی رضایت بخش اروپایی‌ها نیست.
این کارشناس مسائل بین‌الملل درپاسخ به اینکه اکنون طرح مکرون را برای کاهش تنش‌ها، باید به صورت کامل شکست خورده دانست، اظهار کرد: باید گفت کوشش‌های ایشان برای بهره برداری و میوه چینی از مجموعه فشارهای غرب شکست خورد. ایشان یکبار می‌خواست که در پاریس ایران را واداربه عقب نشینی کند و نتوانست، درسازمان ملل هم با کمک جانسون به دنبال همین موضوع بود که بازهم موفق نشد. او به دنبال این است تا از کاشتش برداشت کند اما این طرح کاشت و برداشت در سازمان ملل شکست خورد. وی مطمئنا بازهم تلاش خواهد کرد تا ازاین موقعیت استفاده کند. آنچه در سازمان ملل بین روحانی، جانسون و مکرون در حال اتفاق بود تلاش برای امتیاز گیری یک طرفه از ایران بود.
>عدم توان اروپا
مرتضی مکی دیگر کارشناس مسائل بین‌الملل هم دراینباره به آفتاب یزد می‌گوید: اروپا هم دربیانیه سه جانبه‌ای که علیه ایران منتشر کرد، هم در دیداری که میان مکرون و جانسون با آقای روحانی صورت گرفت، تلاش کرد که در زمین آمریکا بازی کند. آن‌ها بیش از آنکه ترامپ را در معرض فشار قرار بدهند که معافیت‌هایی برای تحریم‌ها قائل شود و شانس بیشتری را برای انجام مذاکره فراهم کنند تا بتوانند اختلافات را بکاهند، فشارهای بیشتری به ایران وارد کردند. به عبارتی چون طرح اولیه آقای مکرون در رفع معافیت‌های نفتی ایران در ازای مذاکره ایران با آمریکا عملا جواب نداد، او تلاش کرد تا به هر شکلی روی دیدار مقامات آمریکایی و ایران متمرکز شودو میانجیگری‌اش به نتیجه برسد. ازهمین روتلاش دیگری را کلید زد، تلاش دوم مکرون، فشار روی جمهوری اسلامی برای مذاکره بود. در حالی که جمهوری اسلامی صراحتا مواضع خودش را دراینباره اعلام کرده بود که در سازمان مذاکره‌ای صورت نمی‌گیرد و شرایطش برای مذاکره با آمریکا را نیز اعلام کرده بود. بنابراین عملا طرح دوم نیز تحقق پیدا نکرد و تلاش‌های مکرون با شکست مواجه شد. مکرون اکنون هم اختصاص 15 میلیارد دلار وتزریقش به اینستکس را که فکر می‌کرد گشایش‌هایی میان ایران و آمریکاست، شکست خورده می‌بیند و هم طرح شیرجه همزمان را.
وی اضافه می‌کند: تاکید مکرون و جانسون برای اینکه با ترامپ دیدار صورت بگیرد بیشتر بازی در زمین آمریکا و فشار سیاسی به ایران بود. آن‌ها از سویی تلاش داشتند تا با تحت فشار قرار دادن روحانی کاری کنند تا اکنون که دیدار با ترامپ در سازمان ملل تحقق پیدا نکرده است، شکست در کاهش تنش ایران و آمریکا و منطقه را به گردن ایران بیندازند و بگویند که ایران حاضر نشد تا مواضع خود را تعدیل کند تا فضا برای گفت‌‌و‌گو و مذاکره گسترده تر فراهم شود.
این کارشناس در پاسخ به این سوال که آیا در حال حاضر اروپا موفق شده است که ایران را عامل شکست کاهش تنش‌ها معرفی کند؟پاسخ داد: به هر حال این یک حرکت سیاسی تبلیغاتی از سوی مکرون بود. او که طرح اولش را شکست خورده می‌دید، در طرح دوم با فشار به روحانی برای دیدار با ترامپ سعی می‌کرد از این طریق دستاورد سیاسی داشته باشد تا نشان دهد تلاش چند ماهه او جهت پیدا کردن راهی برای کاهش تنش‌ها با موفقیت همراه بوده است، ولی عملا اینبارهم ناکام ماند.
مکی تاکید می‌کند: بازندگان اصلی افزایش تنش در منطقه، خود اروپاست. چرا که این موضوع نشان می‌دهد اروپا بدون خواست آمریکا قدرت سیاسی امنیتی آنچنانی ندارد که بخواهد نقشی ایفا کند.
این کارشناس پیش بینی می‌کند که ازاین به بعد شرایط خیلی سخت و غیر قابل پیش بینی خواهد شد و تنش، افزایش بی سابقه‌ای پیدا خواهد کرد. چرا که اروپایی‌ها نشان دادند از این قدرت که بتوانند بحران تنش ایران و آمریکا را مهار کنند برخوردار نیستند و ازاین پس شرایط بدتر
خواهد شد.
ترامپ: افراد زیادی برای‌میانجی‌گری بین ما و ایران تلاش می‌کنند!
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در یک کنفرانس خبری پیش از دیدار با رئیس جمهور عراق در نیویورک در پاسخ به سوالی درباره اظهارات رئیس جمهور فرانسه مبنی بر اینکه اکنون زمان مذاکره با ایران است، مدعی شد که ایرانی‌ها مایل به مذاکره با آمریکا هستند. به گزارش ایسنا، ترامپ تصریح کرد: آنها می‌خواهند مذاکره کنند. ما نیز آن را غیر محتمل ندانسته‌ایم. آنها اینجا هستند، ما اینجا هستیم اما هنوز با مذاکره موافقت نکرده‌ایم. ایرانی‌ها مایل به مذاکره هستند و این کاملا منطقی است، اگرچه هنوز موافقت نکرده‌ایم. وی درباره دیدارش با امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه اظهار داشت: او نیز در حال رایزنی است. تعدادی افراد دیگر نیز همین‌طور هستند، ازجمله عمران خان نخست‌وزیر پاکستان. همچنین صدراعظم مرکل در این مسئله بسیار دخیل است. افراد زیادی می‌خواهند ما را پای میز (مذاکره) ببرند. باید ببینیم چه می‌شود ولی تاکنون با دیدار موافقت نکرده‌ایم. ترامپ در پاسخ به این سوال که آیا از عمران خان خواسته است تا میان تهران و واشنگتن میانجی‌گری کند؟ گفت: او مایل به این کار است و ما روابط بسیار خوبی با یکدیگر داریم. شانس آن وجود دارد اما من صحبتی نداشته‌ام. او بود که از من (برای میانجی‌گری) درخواست کرد، چراکه تصور می‌کند ملاقات کردن (با ایران) ایده خوبی است. رئیس جمهور آمریکا در ادامه گفت که باتوجه به حضور مقامات دو کشور در نیویورک فرصت و زمان انجام چنین دیداری وجود دارد، هرچند که برنامه کاری او بسیار شلوغ است. به گزارش ایسنا، دونالد ترامپ به‌ویژه در روزهای اخیر گفته است مایل به مذاکره و دیدار با مقامات ایرانی است. این در حالی است که مقامات کشورمان مذاکره مجدد با آمریکایی‌ها را غیر ممکن دانسته‌اند مگر اینکه واشنگتن ابتدا به برجام بازگردد و تحریم‌ها را نیز بردارد.