روزنامه همدلی
1398/07/07
«همدلی» اقدامات بانک مرکزی برای استاندارد سازی نظام بانکی را ارزیابی کرد سدی پیش روی شیطنت بانکی
همدلی|فاطمه آقایی‌فرد: شیطنت‌های نظام بانکی طی چند سال گذشته برای کسی پوشیده نیست. شاید با هر باری که برای باز کردن حساب بانکی، پاس کردن چک یا جابه‌جایی مبلغی به یکی از شعبه‌های بانکی مراجعه کنید، بهتر با چنین شیطنت‌هایی درگیر شوید؛ مخصوصا اگر مبلغ کلانی در حساب داشته باشید و بخواهید سرمایه خود را به هر دلیلی از بانک خارج کنید در این صورت بعید است که کارمند بانک به شما پیشنهاد سودهای جذابتر را نداده باشد؛ سودهایی که حالا مدت‌هاست از سوی شورای پول و اعتبار برای سپرده‌های کوتاه‌مدت و موسسات مالی 10درصد و برای سپرده‌های بلندمدت 15درصد تعیین شده است، اما بارها مشاهده شده که برخی از بانک‌ها به مشتریان سرمایه‌دار خود پیشنهادهای بالاتر از این ارقام داده‌اند که در برخی از موارد به 40درصد رسیده است.ماجرای بنگاهداری بانک‌ها هم دیگر داستان پیچیده‌ای است که با ورود بانک‌ها به بازار مسکن از یک‌سو این بازار را به هم ریخته و از سوی دیگر نیز بسیاری از منابع بانکی را به جای اینکه در تولید و ارائه تسهیلات خرج کرده باشد، در این بخش‌ها بلوکه کرده است.
از داستان موسسات مالی و وسوسه مردم به سودهای جذابتر هم اگر بگذریم و از قصه تجمعات گاه و بی‌گاه سپرده‌گذارانی که نامشان طی چند روز به مالباختگان تبدیل شد هم اگر عبور کنیم، با ماجرای استاندارد نبودن نظام بانکی که نفس بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی را به خود وابسته کرده، مواجه می‌شویم.
این نشانه‌ها همگی گواه آن است که نظام بانکی ایران حالا دیگر نه تنها از استانداردهای دنیا در قبال بانکداری فاصله گرفته، بلکه وضعیت بسیاری از بخش‌های تولیدی را نیز از مرز بحران عبور داده است.
حالا دیگر با چنین اتفاقاتی پرونده اصلاح نظام بانکی مدت‌هاست زیرذره‌بین سکانداران بانک مرکزی رفته است. حداقل از دو سال گذشته تاکنون این پرونده روی میز مسئولان بانک مرکزی باز شده و درخشش کارنامه بانک‌ها دغدغه مسئولان شده است. هر چند این پرونده هر بار مسکوت مانده و انگار زور بانک مرکزی به شیطنت‌های نظام بانکی طی این سال‌ها نرسیده است، اما به نظر می‌رسد عبدالناصر همتی این‌روزها حسابی به ماجرای خوب یا بد بودن بانک‌ها حساس شده است. طی خبرهایی که این‌روزها از سوی رسانه‌ها درباره اصلاح نظام بانکی شنیده میشود، بانک مرکزی برای جلوگیری از چالش‌های ایجاد شده از سوی نظام بانکی در تلاش است، اما معلوم نیست این پرونده چقدر از راه را برای از بین بردن این اشکالات طی خواهد کرد؟ حالا بانک مرکزی طبقه‌بندی بانک‌ها را در حالی آغاز کرده که قرار نیست فهرست بانک‌های خوب و بد فعلا اطلاع‌رسانی شود، اما سپرده‌گذاران معتقدند که این اطلاع‌رسانی، راهنمای بزرگی برای آنها خواهد بود. سوالی که می‌توان مطرح کرد این است که طبقه‌بندی بانک‌ها بر اساس خوب یا بد چه پیامی برای اقتصاد دارد و تا چه اندازه دست بانک‌ها را از ایجاد شیطنت کوتاه خواهد کرد؟ اگرچه این اولین باری نیست که سکانداران بانک مرکزی به دنبال این رتبه‌بندی هستند و در روزهایی که ولی‌اله سیف ریاست بانک مرکزی را بر عهده داشت نیز این رتبه‌بندی در دستور کار قرار گرفته بود، اما حالا انگار این رتبه‌بندی جدی‌تر از همیشه در دستور کار است. اواخر شهریور سال 96 بود که ولی‌اله سیف، در حاشیه آغاز اجرای دو برنامه ملی اشتغال در کشور در جمع خبرنگاران گفت: «بانک مرکزی دو طرح برای رتبه‌بندی بانک‌ها دارد که یکی از آنها در درون بانک مرکزی انجام میشود و نتیجه آن اعلام نمی‌شود، اما طرح دیگری نیز نیز از سوی شرکت رتبه‌بندی ایران در حال انجام است که در آن بانک‌ها با تکیه بر صورت‌های مالی و نسبت دارایی‌ها و بدهی‌ها، مدیریت منابع و دیگر ویژگی‌ها و شاخص‌ها بررسی و رتبه‌بندی می‌شوند. آن‌روزها قرار بود اداره کل نظارت بر بانک‌ها و موسسات اعتباری بانک مرکزی شرایطی را فراهم کند تا بانک‌ها بر اساس استانداردهای تعریف شده از سوی بانک مرکزی حرکت کرده و در چارچوب‌های استاندارد در بازار بین بانکی، تعیین نرخ سود سپرده‌ها برای سپرده‌گذاران، ورود به مسائل بنگاهداری یا نظایر آن حرکت کنند. اما این رتبه‌بندی به سرانجام مشخصی نرسید و اگر هم رسید بانک مرکزی ترجیح داد تا در این‌باره صحبتی به میان نیاورد. اتفاقی که در نهایت باعث شد تا بعد از گذشت چند سال از آغاز این پرونده هنوز سهامداران و سپرده‌گذاران به درستی ندانند که کدام یک از بانک‌ها در فهرست بانک‌های خوب یا بد قرار دارند.
به نظر می‌رسد که وجود یک سیستم مناسب برای رتبه‌بندی بانک‌ها باعث افزایش سلامت و شفافیت در نظام بانکی و شناسایی ضعف‌ها میشود. در واقع رتبه‌بندی باعث میشود تا بانک‌های ضعیف و قوی از لحاظ سلامت و شفافیت شناسائی شوند و عموم مردم بتوانند ارزیابی مناسبی از وضعیت بانک‌ها و در نهایت انتخاب بانک خوب داشته باشند. همچنین حضور یک سیستم خوب رتبه بندی مبتنی بر شاخص‌های مناسب و فراگیر باعث میشود تا مدیران نقاط ضعف بانک خود را شناخته و برای رفع آن اقدام و در رقابت با سایر بانک‌ها برای ارتقای
رتبه خود تلاش کنند.
هر چه که هست، یکی از کمبودهای اساسی بانکداری حرفه‌ای در کشور، نبود رتبه‌بندی بانک‌ها است. با توجه به شرایط حاکم بر اقتصاد کشور و مسائل مختلفی که موسسات غیر مجاز مالی برای اقتصاد کشور پدید آوردند، اهمیت رتبه‌بندی بانک‌ها مطابق
با شاخص‌های متعارف سلامت بانکی، به شدت افزایش یافته است. از طرف دیگر، جذب سرمایه‌گذاران خارجی به داخل کشور نیازمند ایجاد بسترهای قانونی لازم برای تامین سلامت بانکی است. بر همین اساس، ضرورت رتبه‌بندی بانک‌ها توسط بانک مرکزی و یا شرکت‌های تخصصی رتبه‌بندی بسیار مهم است.
هر چه نظام بانکی کارآمدتر؛ وضعیت اقتصادی بهتر
هادی حق‌شناس - امروزه در وضعیتی هستیم که هر یک از شهروندان مجاز هستند تا از بانک‌ها دسته چک دریافت کنند و هر مبلغی را که مایل هستند در این دسته چک‌ها بنویسند. این کار بدون اعتبارسنجی مشتری در حال انجام است. در یک مقیاس بزرگتر بانک‌ها نیز این وضعیت را دارند و باید با طبقه‌بندی آنها توسط بانک مرکزی اعتبارسنجی شوند. هر چه به سمت زندگی صنعتی پیش می‌رویم بازارها پیچیده‌تر می‌شوند و در این میان بازار پول مهم‌ترین بازاری است که باید مورد توجه قرار بگیرد. چرا که بسیاری از بخش‌های اقتصادی از بنگاه‌های تولیدی گرفته تا بخش‌های خدماتی همگی ابزار کار‌ی‌شان بانک است و به این ترتیب هر چه نظام بانکی کارآمدتر باشد کارایی سایر بخش‌های اقتصادی نیز افزایش می‌یابد. همانطور که امروزه هر کارمند دولت هر رقمی را برای چک تضمین می‌کند، در بانک‌ها نیز وضعیت به این صورت است و بانک‌ها به راحتی می‌توانند در هر داد و ستد و پروژه‌ای مشارکت کنند. این در حالی است که پاسخگوی همه اقدامات بانک‌ها در واقع خود بانک مرکزی است.
این موضوع طی چند سال گذشته باعث ایجاد مشکلاتی در اقتصاد شد؛ زمانی که موسسات مالی غیر مجاز در بازار پول فعالیت می‌کردند و باعث ایجاد مشکلاتی نیز شدند. نکته قابل‌توجه این بود که با بروز مشکلات توسط این موسسات مالی غیرمجاز مردم مطالبات خود را از بانک مرکزی می‌خواستند و بانک مرکزی را پاسخگوی مشکلات ایجاد شده عنوان می‌کردند. بر همین اساس بانک مرکزی نیز باید برای پاسخگویی بهتر در این زمینه‌ها سراغ بانک‌ها رفته و آنها را بعد از اعتبارسنجی رتبه‌بندی کند. با طبقه‌بندی بانک‌ها مردم بهتر می‌توانند در انتخاب بانک‌ها تصمیم‌گیری کنند. در حال حاضر بانک مرکزی اقدامات موثری برای نزدیکتر کردن نظام بانکی به استانداردهای روز دنیا انجام می‌دهد که از این موارد می‌توان به ادغام بانک‌های نظامی و ساماندهی موسسات مالی غیرمجاز اشاره کرد.
سایر اخبار این روزنامه
رهبر معظم انقلاب اسلامی سیاست‌های کلی نظام قانون‌گذاری را ابلاغ کردند سه قوه موظفند اقدامات را زمانبندی و پیشرفت‌ها را گزارش نمایند
حسین کنعانی‌مقدم در گفت‌وگو با «همدلی»: اصول‌گرایان رهبری سازمانی ندارند
هر چه نظام بانکی کارآمدتر؛ وضعیت اقتصادی بهتر
قهرمان‌پروری و رستگاری سیاسی امیر کبیر بدون روتوش
روسیه و عمان از طرح روحانی اعلام حمایت کردند؛ بیم و امید‌ها برای آینده «صلح هرمز»
گفت‌وگوی«همدلی» با خانواده‌های شهدای آتش‌نشان حادثه پلاسکو به مناسبت 7 مهر روز آتش‌نشان
«همدلی» بررسی می‌کند چالش اصول‌گرایان برای رسیدن به بهارستان
«همدلی» اقدامات بانک مرکزی برای استاندارد سازی نظام بانکی را ارزیابی کرد سدی پیش روی شیطنت بانکی
گیلتی پلژری به نام تتلو چرا تتلیتی‌ها برای امیرشان هر کاری انجام می‌دهند؟
رهبر معظم انقلاب اسلامی سیاست‌های کلی نظام قانون‌گذاری را ابلاغ کردند سه قوه موظفند اقدامات را زمانبندی و پیشرفت‌ها را گزارش نمایند
مجلس و طرح شفافیت
