روزنامه ایران
1398/07/11
روحانی: برای هر فداکاری آمادهام
گروه سیاسی/ موج خبری که از ابتدای مهرماه با حضور حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در نیویورک آغاز شد، با روشن شدن ابعاد پنهان رایزنیهای برجامی مقامهای ایرانی و اروپایی در سازمان ملل همچنان ادامه دارد. رایزنیهایی که گرچه محورهای مورد بحث آن همچنان روی کاغذ است و تا تبدیل شدن به تفاهمی نتیجه بخش راهی پرپیچ و خم پیش رو دارد اما از چنان ابعادی برخوردار بود که اینک امیدها را برای ادامه گفتوگوها جهت رسیدن به نقطه هدف یعنی نجات برجام زنده نگه داشته است. روحانی روز گذشته در جلسه هیأت دولت، گزارههایی از یک طرح قابل پیگیری از سوی امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه را تأیید کرد که او برای بازگشت امریکا به توافق هستهای و برداشتن تحریمهای ضد ایرانی این کشور آماده کرده و درباره آن با مقامهای ایرانی و امریکایی به گفتوگو نشسته بود.گزارههایی که گرچه سهشنبه شب رسانه امریکایی پولیتیکو بخشهایی از آن را منتشر کرد اما روحانی روز گذشته به تشریح ابعاد آن پرداخت و کلیت راهکار فرانسوی را قابل قبول توصیف کرد. روحانی گفتوگوهای نیویورک را به گمان بسیاری به نقطه حل بحران برجام میان ایران و امریکا نزدیک دانست اما به این واقعیت اشاره کرد که رایزنیها با راه حل مسأله همچنان فاصله داشته است. چه به باور او مواضع اعلامی دونالد ترامپ که بر تشدید تحریمهای ایران اشاره داشت، با واقعیت پشت پرده تلاشهای او برای گفتوگو با رئیس جمهوری ایران فاصله زیادی داشت. از یک سو ترامپ میکوشید همپیمانان خود را به پذیرش راه حل دیپلماتیک برای پایان دادن به مناقشه هستهای مجاب کند؛ از سوی دیگر مکرون سعی میکرد با پیگیری تلاشها برای نزدیک کردن دیدگاه تهران و واشنگتن به یکدیگر، تأثیر توافق احتمالی را در مسیر نجات برجام هدایت کند. نتیجه چنین اقداماتی رسیدن به یک طرحی
4 بندی بود که میتوانست مسیر گفتوگو میان تهران و واشنگتن را هموار کند. طرحی که پولیتیکو بندهایی از آن را منتشر کرد و رئیس جمهوری ایران نیز روز گذشته با توضیح بیشتر بر طرح آن در نیویورک صحه گذاشت. بر پایه این طرح ایران باید متعهد میشد که هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نکند و به طور کامل از الزامات و تعهدات هستهایاش تبعیت کند و مذاکره در مورد یک چارچوب طولانی مدت را برای فعالیتهای هستهایاش بپذیرد. ایران همچنین باید در مذاکرات با هدف برقراری صلح در منطقه مشارکت به عمل میآورد. مهمترین بخش این طرح این بود که امریکا بایستی با لغو تمامی تحریمهایی که از سال 2017 دوباره اعمال شدهاند، موافقت میکرد و ایران از توانایی کامل برای صادرات نفت و استفاده آزادانه از درآمدهای آن برخوردار میشد.
هرچند در نهایت روحانی صلاح را در آن دید که با وجود فشارها و انتظارها از پذیرش شتابزده این طرح و ملاقات بدون برنامه با ترامپ اجتناب کند با این حال او در سخنان روز گذشتهاش بر باز بودن راه برای ادامه مذاکرات پیرامون این چارچوب مورد تفاهم تأکید کرد. روحانی این طرح را قابل قبول دانست اما گفت: «عبارتهای این طرح را اصلاً قبول نداشتم چرا که عبارتهایش نادرست بود و رئیس جمهور فرانسه گفت که بسیار خب، عبارتهایی که خودتان میگویید و وزرای خارجه با هم یک نتیجه برسند و آن عبارت به عنوان مبنای مذاکره ما باشد.» این در حالی بود که محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز در ادامه سخنان روحانی نحوه طرح مواضع طرف اروپایی را در طرح 4 مادهای مکرون مورد انتقاد قرار داد و گفت: «مواضع ما در طرح ۴ مادهای مکرون درست بیان نشده بود. بنابراین لازم است این مذاکرات ادامه یابد تا مسائل دقیق مطرح شود.»
ناگفته پیداست که آنچه به عنوان بی اعتمادی میان مقامهای ایران و امریکا وجود داشت، بر فشار اروپاییها برای به سرانجام رسیدن این طرح در نیویورک و انجام دیدار رؤسای جمهور ایران و امریکا بی تأثیر نبود. چه روحانی مطمئن نبود که پذیرش دیدار همتای امریکاییاش میتوانست راه را برای بنبستشکنی از مسیر اجرای برجام باز کند. این گفته او در جلسه روز گذشته هیأت دولت که «آنچه در نیویورک انجام گرفت ولو اینکه به ظاهر ممکن است برخی فکر کنند که در نقطه حل بود، اما با حل مسأله فاصله داشت و نمیشود یک امر بسیار مهم را در ظرف چند ساعت و مدت کوتاه بدون در نظر گرفتن همه جوانب و نتایج آن و سوء استفادهای که آنها میخواستند در آن مقطع انجام دهند، به انجام رساند»، نشان داد انجام یک مذاکره جدی میان دو طرف در نیویورک با دستاندازهایی جدی مواجه بود.
آنگونه که پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری گزارش داده، روحانی گفت: «در همان 24 ساعتی که اوج تحولات سیاسی و مذاکرات دیپلماتیک بود، رئیس جمهور امریکا در دو نوبت یکبار در سخنرانی در سازمان ملل و در سطح جهانی و یکبار دیگر صریحاً اعلام کرد که میخواهیم تحریمها را تشدید کنیم. به دوستان اروپایی گفتم که کدام بخش را قبول کنیم؟ سخن شما را قبول کنیم که میگویید امریکا آماده است یا حرف رئیس جمهوری امریکا را قبول کنیم که در 24 ساعت دو بار به صراحت اعلام کرده که به دنبال تشدید تحریمها است. خودشان پاسخ روشن نداشتند و گفتند در دنیای سیاست چیزی گفته است ولی آنها آمادهاند.»
وی افزود: «امریکا در پیغام خصوصی به اروپاییها میگفت من آمادهام اما بعد در مصاحبه اعلام میکرد که تحریم را تشدید میکنم. چطور میتوان باور کرد و ذکاوت و هوشیاری ایرانی از ما میخواست که گول پیام خصوصی را نخوریم و همانطور که خود او گفت، ایران در هیچ مذاکرهای شکست نخورده است و ما میخواستیم همین شود تا مذاکرهای شود که در آن موفقیت باشد.» رئیس جمهوری با تشکر از همتای فرانسوی بابت تلاشهایی که برای تفاهم انجام داد، گفت: «ما همکاری و همراهی کردیم و آن کسی که مانع نتیجه شد، کاخ سفید بود و ایران، پاریس، توکیو و بقیه کشورها مقصر نبودند.» وی در بخش دیگری از سخنان خود با تشکر از قوای سهگانه، رسانه ملی، نیروهای مسلح، ملت بزرگ ایران و رهبری معظم انقلاب افزود: «همه دست به دست هم دادیم؛ ممکن است هر کداممان در جایی اشکال و ایراد داشتیم ولی همه دست به دست هم دادیم و کار عظیم و بزرگی را امروز به ثمر رساندیم؛ یک عده سکوت و اذیت کردند و فشار آوردند، اما ملت ما ایستاد و مقاومت کرد و بحمدالله به موفقیت رسید؛ این موفقیت ملت ایران و قدمهای بعدی هم در راستای موفقیت ایران است.»
مذاکرات فشرده و شبانه روزی در نیویورک که برای رسیدن به یک فهم مشترک صورت گرفت، به پایان رسید اما به گفته رئیس جمهوری ایران چارچوب یک تفاهم در لابهلای این گفتوگوها متولد شد.
چه روحانی علاوه بر روایت ناگفتهها و ناشدنیهای نیویورک این را هم گفت که «برای هر گونه فداکاری که منجر به احقاق حقوق و رفاه مردم شود، آمادهام. هر زمانی که حاضر شوند به عزت ملت ایران توجه کنند، راه بسته نیست؛ باز هم راه باز است اما اگر میخواهیم زودتر پیروز شویم، از درون این خانه یعنی ایران همه باید صدای اتحاد و وحدت را بشنوند.»
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
نگذارید سپاه؛ پیر، محافظه کار و قانع به وضع موجود شود
حجرههای استارتاپی
روحانی: برای هر فداکاری آمادهام
امیــــد
حتی الامکان حکم به زندان ندهید
فرصت تاریخی برای خصوصی سازی
ابهامات شیوع ویروس مشکوک در یک روستا
ایران در انتظار بازگشت 17 هزار لوح هخامنشی
خداحافظ آقای دیپلمات
لزوم تصویب قانون کپیرایت در کشور
بدعت در مسیر قانونگذاری
پنجگانه اقتصاد نوآوری
سلام ایران