چرا درآمدی که تلویزیون از طریق «برنده باش» کسب کرد به مردم بازگردانده نشد؟ واکنشی کلیشه‌ای به نام «رد مسئله»!

مدیران صداوسیما پس از گذشت ۶ ماه از توقف مسابقه «برنده باش» هنوز درباره مبلغ درآمدی که از طریق مردم کسب کردند و مورد انتقاد مراجع و حتی رهبر معظم انقلاب نیز قرار گرفت توضیحاتی ارائه نداده و با واکنش کلیشه‌ای رد مسئله، در این خصوص شفاف‌سازی نمی‌کنند.
مسابقه «برنده باش» از همان شروع پخش با جنجال‌ها و حاشیه‌های زیادی همراه بود. تهیه‌کنندگان این مسابقه، که یک کپی از روی مدل اصلی بین‌المللی این مسابقه بود، با همکاری مدیر شبکه سه سعی داشتند با انتخاب یک چهره معروف که تا کنون در تلویزیون دیده نشده بود و طرفداران خود را داشت، نظر مخاطبان را جلب کنند.
پنهان شده پشت شعار
به گزارش ایرنا، در ابتدا قرار بر این بود که این برنامه با رویکرد کتابخوانی روی آنتن بیاید اما پس از گذشت چندین قسمت مخاطبان و منتقدان متوجه شدند که با یک مسابقه اطلاعات عمومی که سعی دارد پشت برنامه کتابخوانی پنهان شود رو‌به‌رو هستند. تهیه‌کنندگان این برنامه در پاسخ به این سوال که چرا با شعار کتابخوانی این مسابقه را شروع کردید، گفتند قرار است مخاطب در ابتدا آماده شود و در فصل‌های دیگر بحث کتابخوانی جدی پیگیری شود. این در صورتی است که باید رویکرد یک برنامه تلویزیونی مشخص بوده و عوامل تولید طبق آن رویکرد از صفر تا صد یک پروژه را پیش ببرند نه اینکه پشت یک شعار پنهان شوند. مدیر شبکه سه تا کنون درباره این موضوع پاسخی به خبرنگاران نداده است.


دستمزد گلزار شفاف‌سازی نشد
با این حال که محمدرضا گلزار تا آن روز به هیچ وجه در کلاس‌ها و دوره‌های تخصصی اجرا شرکت نکرده بود، در این زمینه تخصص هم نداشت و بارها هم پیشنهاد همکاری در تلویزیون را رد کرده بود، اما در یک اقدام غافلگیرانه تصمیم گرفت به عنوان مجری این مسابقه تلویزیونی مقابل دوربین شبکه سه سیما حاضر شود. اجرای این بازیگر مورد نقد خیلی از کارشناسان رسانه قرار گرفت. آنها اعتقاد داشتند تلویزیون نباید صرفا به خاطر چهره بودن یک فرد و بدون در نظر گرفتن مهارت‌های آن شخص به او اجازه اجرا دهد. همزمان با انتخاب گلزار، چهره‌ها و ستاره‌های دیگری نیز به عنوان مجری مقابل دوربین سیما رفتند. عده‌ای دستمزد بالایی را که به گلزار و دیگر چهره‌ها داده می‌شد، دلیل حضور این ستاره‌ها در تلویزیون دانستند. گلزار اما در پشت صحنه این مسابقه تلویزیونی در این خصوص گفت که بدون دستمزد برای هیچ پروژه‌ای کار نخواهد کرد و مطمئنا دستمزد معقولی دریافت کرده است.
یکی از مجریان صداوسیما نیز درباره حضور این بازیگر مقابل دوربین شبکه سه سیما گفته بود که اسپانسرها دستمزدها و هزینه ساخت در رسانه را بحران‌زده کرده‌اند. به طور مثال در شبکه سه به یک استار سینمایی برای هر برنامه‌ که یک ‌ساعت زمان می‌برد، ۴۵ میلیون تومان دستمزد می‌دهند و همان وقت از حضور او چند برابرش را به جیب می‌زنند.
او همچنان عنوان کرد که هیچ مدیری حتی اگر بخواهد نمی‌تواند در مقابل این روال نابود‌کننده مقاومت کند. چون این خواست سازمان صداوسیما است که هزینه اداره خودش را از دست پولدارها گدایی کند. مدیران برای اثبات کفایت و توانمندی خود در جذب اسپانسر رقابت می‌کنند و در این مسابقه مبتذل، شبکه سه و نسیم پیشتازند.
تنها واکنش مدیران صداوسیما به ادعای این مجری سکوت بود. البته جای تعجب نیز نداشت چون بارها دیده شده که مدیران سیما با واکنش کلیشه‌ای «رد مسئله» سعی کردند به سوال‌ها و ابهامات موجود پاسخ ندهند تا مردم و مخاطبان قضیه را فراموش کنند و مطالبه‌گر نباشند. در این راسته مدیر جوان و کم‌تجربه شبکه سوم سیما نیز تصمیم گرفت همان واکنش «رد مسئله» را پیش بگیرد.
جالب است که مسئولان سیما در همان زمان که «برنده باش» روی آنتن می‏رفت ‏همواره از بی‌پولی سازمان صداو‏سیما و بودجه کم این رسانه سخن می‌‌گفتند ولی همچنان به چهره‌ها دستمزدهای میلیونی می‌دادند.
قمار در یک برنامه تلویزیونی؟
میزان بالای جایزه تا نحوه راه‌یابی شرکت‌کنندگان به این برنامه خیلی زود مورد انتقاد مخاطبان و منتقدان قرار گرفت. دراین میان آنچه بیشتر ازهمه بحث‌برانگیز شد، شیوه‌های دریافت امتیاز از طریق خرید سوالات و پرداخت جوایز در این مسابقه تلویزیونی پر‏طرفدار بود.
روند راه‌یابی شرکت‌کننده در «برنده باش» به گونه‌ای پیش می‌رفت که در ابتدا متقاضی باید روی گوشی همراه خود برنامه‌ای برای پاسخ به سوالات و امتیاز‌گیری نصب می‌کرد. سپس باید در مراحل متعدد بسته‌های مختلف سوالات را خریداری می‌کرد و با پاسخ دادن به آنها امتیاز میلیونی به‌ دست می‌آورد. کسب این امتیاز برای شرکت‌کننده هزینه مالی داشت.
ابهامات درباره نحوه در‌آمد‌زایی سیما از این طریق و پرداخت هدیه‌ها باعث شد برخی مراجع و روحانیون در این‌باره انتقاد کرده و عنوان کنند که دریافت‌ها و پرداخت‌ها در این مسابقه تلویزیونی غیرشرعی است.
همزمان با این انتقادها به نوشته پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، ایشان در پاسخ به مخاطبی که پرسیده بود که اگر برای برگزاری یک دوره مسابقه، از شرکت‌کنندگان پول (حق شرکت یا ثبت‌نام) دریافت شود و قرار باشد که از محل همان دریافت‌ها جوایزی به شرکت‌کنندگان برتر داده شود، با توجه به اینکه هدف شرکت‌کنندگان به دست آوردن آن جایزه است، آیا این رویه شرعاً ایراد دارد یا خیر؟ یعنی مصداق شرط‌‏بندی پیدا خواهد کرد؟ فرموده‌اند اگر به صورتی نباشد که از بازنده چیزی بگیرند که به برنده بدهند، مانعی ندارد والا صورت شرعی ندارد و همان شرط‌‏بندی است.
رهبر معظم انقلاب، ۴ اردیبهشت در آغاز هفته کار و کارگر در دیدار هزاران نفر از کارگران صنایع مختلف، کار جهادی و بی‌وقفه را از شرایط مهم رونق تولید و تحقق راهبرد عزت‌آفرین اقتصادی مقاومتی دانستند، همچنین در بخشی از سخنان خودشان به موضوع روش‌هایی شبیه به بخت‌آزمایی هم اشاره کردند.
مقام معظم رهبری تاکید کردند که توانایی‌های ملت ایران و جوانان پرتلاش و خوش‏استعداد میهن بسیار فراتر از وضع فعلی است. باید فرهنگ کار و تولید و تلاش را ترویج دهیم و روحیه انتظار برای ثروت بادآورده را از بین ببریم و روش‌هایی شبیه بخت‏آزمایی را ترویج نکنیم که دستگاه‌های مختلف از جمله صدا‏و‏سیما باید متوجه این معنا باشند.
آیت‌‌الله مکارم شیرازی نیز به صراحت شیوه برگزاری این برنامه و اپلیکیشن آن را مصداق بارز قمار اعلام و درآمد حاصل از آن را نامشروع عنوان کرده است. ریاست صداوسیما پس از تاکید رهبر معظم انقلاب دستور بررسی نحوه اسپانسرگیری در برنامه تلویزیونی را داد. یک روز پس از این قضیه خبرنگارانی که مدت‌ها دنبال شفافیت ماجرای اسپانسر‌گیری و در‌آمد‌زایی در برنامه سیما بودند ولی تلاش‌هایشان بی‌ثمر می‌ماند، خبر توقف برنامه «برنده باش» در روزهای پنجشنبه و جمعه ۵و ۶ اردیبهشت را منتشر کردند.
در حالی برنامه برنده باش متوقف شد که توانسته بود یکی از پربیننده‌ترین برنامه‌های شبکه سه سیما شود و مدیران صداوسیما و مدیریت شبکه سه سیما، علی فروغی، هیچ توضیحاتی در این رابطه ندادند.
باز هم مسئولان سیما صلاح دیدند که واکنش رد مسئله را پیش بگیرند، توقف و دگر هیچ. در صورتی که مسئولان موظف بودند دراین خصوص به مردم و مخاطبان به صورت شفاف پاسخ دهند و بگویند چرا قصد داشتند با روی آنتن بردن چنین برنامه‏ای از طریق مردم و مخاطبان کسب در‌آمد کنند؟ «برنده باش» چقدر از این طریق درآمدزایی کرد و چطور این پول‌هایی که از مردم و مخاطبان گرفتند خرج شد. محمدرضا گلزار نیز ترجیح داد در مقابل سیل سوال‌هایی که طرفدارانش در این زمینه می‌پرسیدند سکوت کند.
پول‌هایی که از طریق «برنده باش» کسب شده است کجا است؟
حالا بیش از ۶ ماه از توقف این برنامه گذشته است اما هنوز سیما در این زمینه اطلاع‌رسانی نکرده است. گویا مسئولان سیما یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های کار در رسانه، یعنی احترام به مخاطب را شوخی گرفته و یا اصلا به این موضوع اعتقادی نداشته یا علاقه دارند که رابطه خود با مخاطبان را یکسویه جلو ببرند.
آنها به راحتی می‌توانند با بی‌تدبیری برنامه‌ای را روی آنتن ببرند که مشکلات شرعی مالی دارد، باز هم می‏توانند به راحتی مقابل سوال خبرنگاران سکوت کنند.
اگر «برنده باش» مشکلی در کسب درآمد نداشت و پول‌هایی که از مردم برای راه‌یابی به برنامه گرفته می‌شد شرعی بود چرا این مسابقه تلویزیونی پس از انتقاد مراجع و رهبر متوقف شد؟ اگر این درآمد مشکل شرعی داشت پس چرا هنوز صداوسیما درباره اینکه این پول‌ها کجا است و چطور خرج شده است صحبتی نمی‌کند؟ آیا نباید جایزه‌هایی که به برنده‌ها داده شده است و یا دستمزد‌هایی که از پول مردم پرداخت شده است و غیر‌شرعی خوانده شده است به مردمی که این پول‌ها را از طریق اپلیکیشن پرداخت کردند بازگردانده شود؟
رسانه‌ای که خود را رسانه ملی می‌خواند باید به صورت شفاف در این زمینه اطلاع‌رسانی کند و این حداقل کاری است که مدیران سیما و شبکه سه می‌توانستند تاکنون دراین زمینه انجام دهند اما این مسئولان حتی از برگزاری یک نشست خبری در راستای شفاف‌سازی در این مورد خودداری کردند.
«برنده باش» یک مسابقه تلویزیونی با اجرای محمدرضا گلزار و تهیه‌کنندگی هاشم رضایت و حمید رحیمی نادی بود. شرکت‌کنندگان در این مسابقه باید بر اساس اطلاعات عمومی به سوالات متنوعی درباره مسائل مختلف پاسخ می‌دادند. افزایش نرخ مطالعه و بالا بردن آگاهی و اطلاعات عمومی در بین مخاطبان یکی از اهداف اصلی ساخت این مسابقه عنوان شده بود. در هر قسمت از این مسابقه چهار نفر که از قبل سوال‌های اپلیکیشن برنامه را به درستی پاسخ داده بودند، روی صندلی برنامه می‌نشستند و با پاسخ دادن به سوالات به صورت پلکانی برای بردن جایزه یک میلیارد ریالی با مجری وارد رقابت می‌شدند.
در تاریخ ۵ اردیبهشت ۱۳۹۸، در پی انتقاد آیت‌الله خامنه‌ای و آیت‌الله مکارم شیرازی از این دست برنامه‌ها، این مسابقه پرمخاطب از کنداکتور شبکه سه حذف و پخش آن متوقف شد.
سایر اخبار این روزنامه
در هفته سلامتِ روان «خودکشی» در ایران مورد بررسی قرار گرفت صعود خودکشی بر قله مشکلات روانی علیرضا صدقی طغیان علیه «سنت ستبر اخلاقی» وجه انسانی توسعه چرا درآمدی که تلویزیون از طریق «برنده باش» کسب کرد به مردم بازگردانده نشد؟ واکنشی کلیشه‌ای به نام «رد مسئله»! «‌ابتکار» توقف مذاکرات کارشناسی میان آمریکا و کره‌شمالی در استکهلم سوئد را بررسی می‌کند جیب مردم بیگانه با قدرت ریال قیمت دلار چقدر برای کاهش جا دارد؟ «ابتکار» از عوامل بروز بحران بازتولید در جریان‌های سیاسی گزارش می‌دهد تحزب در احتضار «ابتکار» دلایل پیش‌فروش خودرو علی‌رغم معوقات تحویل خودروسازان را بررسی کرد جبران زیان با پیش‌فروش؟! محمدجواد ظریف: اروپا نمی‌تواند از برجام خارج شود] عضو هیئت رئیسه مجلس خبر داد تشکیل کمیته حقیقت‌یاب برای بررسی حادثه لردگان در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح شد ابر‏اولویت سیاست خارجی ایران از زبان ظریف سرلشکر سلامی : دشمن در حال ترک میدان است وجه انسانی توسعه