روزنامه همدلی
1398/07/28
دینامیک اعتراضات لبنان
دکتر صلاح‌الدین هرسنی- فضای سیاسی و اجتماعی روزهای اخیر لبنان، دستخوش ناآرامی شده است. البته این اولین باری نیست که لبنان عرصه ناآرامی شده است. با توجه به الگوهای دموکراسی انجمنی در فراگرد حیات سیاسی کشور، به نظر نمی‌رسد که این گونه اعتراضات و ناآرامی‌ها، آخرین آن باشد.گفته شده است که ریشه ناآرامی اخیر لبنان در ارتباط با واکنش ده‌ها هزار معترض به سیاست‌های ریاضتی دولت حریری است، چراکه دولت حریری با تصویب بودجه ریاضت اقتصادی در پارلمان این کشور و بیشتر به جهت بدهی خارجی 12میلیارد دلاری لبنان، مشکلات اقتصادی و معیشتی، کسری بودجه، کمبود ارز و نقدینگی، سقوط پول ملی و در نهایت کاهش بهای املاک، ناچار به اتخاذ سیاست ریاضتی در چرخش سازوکارهای اقتصادی شده است. در شرایط حاضر نیز دولت حریری تحت فشار این مشکلات و در تداوم سیاست ریاضتی مجبور شده است که با افزایش مالیات و اصلاح هزینه‌های خدمات عمومی نظیر وضع مالیات بالا بر مکالمات پیام‌رسان واتس‌اپ و برخی دیگر از اپلیکیشن‌های اینترنتی، بخشی از کسری بودجه خود را جبران کند.
حال و به این ترتیب، اگر چه وضع مالیات بالا برای کاربران اپلیکیشن‌های ارتباطی دستمایه این اعتراضات شده است، اما با توجه به سرشت سیاست و همچنین با توجه به عملکرد کارگزاران نظام سیاسی لبنان، به نظر نمی‌رسد که ریشه این اعتراضات فقط مربوط به وضع مالیات بالا در استفاده از اپلیکیشن‌های ارتباطی باشد. به واقع، وضع مالیات بالا برای کاربران در استفاده از فضا‌های مجازی، لایه سطحی ماجراست و اگر نیک پنداشته شود می‌توان ریشه‌های عمیق‌تری را برای بروز این ناآرامی‌ها و اعتراضات جست‌وجو کرد.
آنگونه که پیداست، جان‌مایه و موتور محرک این اعتراضات همانند همه عوامل اعتراضات کشور‌های خاورمیانه، فساد مالی و سیاسی در این کشور است که سیاستمداران لبنان به آن دچارند.
با همه مخاطراتی که بحران جاری لبنان می‌تواند برای بافت‌های موزائیکی این کشور فراهم کند و حتی می‌تواند اقتصاد ضعیف لبنان را بیش از پیش تضعیف کند، اما به نظر می‌رسد که حل زودرس این بحران جاری دور از دسترس نباشد.
علت حل زودرس این بحران نیز در ارتباط با نگاه مقامات تراز اول این کشور است، چراکه مقامات لبنان بر خلاف مقامات عراق در ناآرامی‌های اخیر، ریشه اعتراضات را نه نتیجه دسیسه دست‌های پنهان، بلکه مولود عملکرد دولت‌های متوالی در طی 30 سال گذشته می‌دانند. بنابر این تلاش‌شان بر آن است که به روش مسالمت‌آمیز به بحران جاری پایان دهند.
در این ارتباط بیشترین تلاش از سوی حریری برای حل مشکل در حال پیگیری است و از آنجاییکه این اعتراضات بیشتر از سوی مخالفان جدی دولت و بالاخص طرفداران مربوط به جریان 8 مارس رقم خورده است، حریری به رغم همه تزلزل در ادامه دولت خواهد کوشید که به خواسته‌های معترضان پاسخ مثبت دهد. محققا حل بحران جاری از سوی حریری متضمن دو فایده کلیدی برای دولت او خواهد بود.
اولین فایده متوجه جریان 14مارس است که حریری نماینده اصلی آن است. حال اگر دولت حریری به حل زودهنگام بحران نایل شود، از حجم اتهامات علیه او و جریان 14مارس کاسته خواهد شد، چراکه جریان 14مارس به غرب نزدیک است و شکی نیست که با توفیق حریری در حل بحران، اعتراض‌های کنونی در بیروت به زیان غربی‌ها تمام نخواهد شد.
فایده دوم متوجه بیمه شدن نظام و تداوم صدارت حریری در نظام سیاسی لبنان است. در واقع اگر حریری بر حل مسالمت‌آمیز مشکلات فایق آید، هم از انفجار اعتراض بزرگتر جلوگیری می‌کند و هم آنکه بهانه به دست معترضان بابت سقوط نظام نمی‌دهد، چراکه در اعتراضات اخیر همچون تحولات بهار عرب در 2011، شنیده شده است که مردم سقوط نظام را می‌خواهند.
حال باید دید که حریری و جریان منتسب به او، آیا می‌توانند با حل زودرس مشکل، سامان و ثبات را به لبنان باز گردانند یا آنکه اجازه می‌دهند این بحران در کنار بحران زباله، لبنان را دستخوش آنومی بزرگتری نماید؟
قطعا حریری برای سامان و ثبات گزینه حل زودرس بحران را انتخاب می‌کند.
سایر اخبار این روزنامه
احمد شیرزاد نماینده ادوار مجلس: همه‌پرسی بن بست شکن است
سخنگوی حزب اعتماد ملی در گفت‌وگو با همدلی: حاکمیت باید پیشگام برگزاری همه‌پرسی شود
سیدحسن نصرالله: هیچ کسی پشت این تظاهرات مردمی نیست بیروت در میان آتش خشم مردم
در آستانه دو سالگی پر سروصداترین تصمیم ارزی، دیدگاه‌های متفاوت درباره این سیاست تمامی ندارد
راز خواب‌های طولانی
احیای صلح یا نوعثمانی گری ترکیه؟
گزارش همدلی از مراسم اربعین در عراق و جاماندگان اربعین در داخل کشور راهپیمایی اربعین رسانه جهانی
کمال اطهاری در تبیین الگوی توسعه سیاسی و اقتصادی در ایران: دولتِ قانون فروش توسعه‌بخش نیست
ولی الله‌شجاع پوریان توسعه ورزش‌های همگانی نیاز فوری جامعه
سخنگوی کمیسون اصل۹۰: مبارزه با فساد نباید سیاسی شود
ولی الله‌شجاع پوریان توسعه ورزش‌های همگانی نیاز فوری جامعه
دینامیک اعتراضات لبنان
مقام معظم رهبری: ثبات قدم در مسیر حق به اصلاح کشور و دنیا می‌انجامد
دختر ایرانی صدرنشین مسابقات شطرنج قهرمانی جوانان جهان شد
