روزنامه همدلی
1398/07/30
«همدلی» نوسانات اخیر بازار سرمایه را ارزیابی کرد نگاه سفته‌بازی به بورس
همدلی|فاطمه آقایی‌فرد: «شاخص بورس به مدار صعودی بازگشت»، این عنوان خبری بود که دیروز در رسانه‌ها پیچید و هیجان را بعد از مدت‌ها در میان همه آن‌هایی که پیگیر اخبار بازار سرمایه هستند، ایجاد کرد. رشد 786 واحدی شاخص کل بازار بورس در حالی بیشتر نگاه‌ها را به سمت تالار شیشه‌ای منحرف کرد که بازار سرمایه طی هفته‌های گذشته روزهای پرتلاطمی را پشت سر گذاشته و بیشتر شاهد روند نزولی و قرمز پوش شدن نماد بیشتر شرکت‌ها بود. حدود یک هفته پیش بود که تالار شیشه‌ای بورس تهران با سقوط حدود 11 هزار واحدی شاخص کل در یکی از روزهای پاییزی شاهد بیشترین میزان ریزش در کل تاریخ بازار سهام در ایران بود. با اینکه به گفته کارشناسان بورس، نوسان ذات بازار سرمایه است و از این دست افت و خیزها در بورس همیشه وجود دارد، اما این ریزش تاریخی بسیاری از دست‌اندرکاران اقتصادی و حتی سرمایه‌گذاران این بازار را نگران کرد. چرا که این ریزش درست در روزی اتفاق افتاده بود که شب قبل از آن رئیس‌جمهور با نگاه مثبتی به بورس صحبت کرده و حتی از بازار سرمایه نیز حمایت کرده بود. عجیب‌تر این بود که از سوی بازارهای جهانی نیز خبر منفی مخابره نشده و وضعیت سیاسی نیز به ضرر بازار سرمایه نبود. آن‌روزها این سوال ایجاد شد که دلایل ریزش بورس چیست و آیا این ریزش ادامه‌دار خواهد بود؟؛ سوالی که حالا بعد از حدود یک هفته از این ماجرا و روند صعودی بورس همچنان شنیده میشود و عده زیادی از سرمایه‌داران را نگران این کرده است که آیا ریزش سنگین بورس در راه است؟ سوالی که بسیاری از تحلیلگران این بازار نیز جواب مشخصی برای آن ندارند و چشم‌انداز دقیقی درباره آینده بورس وجود ندارد. نگاهی به وضعیت بورس از ابتدای سال جاری تاکنون نشان می‌دهد که طی چند ماه گذشته و خصوصا در ابتدای سال جاری، یک دوره رشد در بازار سرمایه مشاهده شده است. در ابتدای سال جاری بود که قیمت سهام برخی از شرکت‌ها، رشد بیش از انتظار را تجربه کرد و به منطقه حبابی رسید؛ آن‌روزها بسیاری از کارشناسان این بازار در پاسخ به اینکه علت رشد قیمت سهام شرکت‌ها چیست، اینطور پاسخ می‌دادند که این رشد ناشی از هیجاناتی است که به دلیل جاری شدن نقدینگی به بازار سرمایه و البته یک سری شایعات در شبکههای مجازی ایجاد شده. چرا که آن‌روزها به دلیل افزایش نرخ ارز و رشد تورم، سهام برخی از شرکت‌ها حتی بیش از ارزششان رشد کرد که این موضوع از نگاه کارشناسان این بازار خطرناک بود و در کل بازار به یک نقطه اشباعی رسانده بود. شاخص بورس طی ماه‌های اخیر چند بار رکوردشکنی کرد؛ یکبار به 300 هزار واحد وارد شد و بار دیگر نیز از مرز 290هزار گذشت. آن‌روزها کارشناسان، دلیل اصلی رکوردشکنی بورس را علاوه بر جو مثبتی که در مذاکرات سیاسی پیش‌بینی شده بود به دلیل افزایش امیدواری بازار به آینده عنوان می‌کردند. از سوی دیگر همچنین موافقت دولت با تامین نقدینگی برای شرکت‌های تولیدکننده، همچنین رکورد حاکم بر بازارهای رقیب مانند بازار طلا، سکه و ارز و معاملات مسکن باعث روی آوردن سرمایه‌های مردم به بازار سرمایه شده بود که همگی در این رکوردزنی نقش داشتند و بسیاری از آگاهان این بازار بر این باور بودند که بورس وارد مرحله حباب شده و باید منتظر یک دوره استراحت بود که طبق پیش‌بینی‌ها نیز این اتفاق در هفته‌های اخیر افتاد و بورس بدون دلیل وارد روند کاهشی شد. حالا در حالی برخی از منابع از وجود بیش از 20 میلیارد دلار ارز خانگی خبر می‌دهند که به نظر می‌رسد سرمایه‌های سرگردان به جای ورود به بورس و تقویت تولید به بی‌راهه رفته‌اند. سوالی که می‌توان مطرح کرد این است که آیا با توجه به نوساناتی که بازار سرمایه تجربه کرده، می‌توان سرمایه‌داران را تشویق کرد تا در این بازار سرمایه‌گذاری کنند؛ آیا زمان این کار رسیده که بتوان به بورس اطمینان کرد و برای دسترسی به بازدهی مناسب به جای سرمایه‌گذاری در خودرو، مسکن، ارز یا طلا وارد بازار سرمایه شد؟ آنطور که حمید رضا میر معینی، تحلیلگر بازار سرمایه در این‌باره به «همدلی»، می‌گوید: «بازار سرمایه برای تداوم حرکت رو به رشدی که در چند ماه گذشته مشاهده کرد، نیاز به معرفی یک سری محرک‌های جدید داشت. این محرک‌ها می‌توانست اخبار مثبت سیاسی، سیاست‌گذاری‌های مناسب اقتصادی یا رشد پارامترهای جهانی باشد که هیچ کدام از این اتفاقات نیفتاد، این در حالی بود که قیمت‌ها حاوی تمامی اطلاعات برای تداوم رو به رشد بودند، اما محرک جدیدی به این بازار معرفی نشد». میر معینی افزود: « وقتی محرک جدیدی به بازار سرمایه وارد نشد و خوش‌بینی نسبت به آینده ایجاد نشد، عرضه کننده که همیشه در این بازار وجود دارد از میزان تقاضا سبقت گرفت و قیمت سهام شرکت‌ها شروع به ریزش کرد. بنابراین این ریزش هیچ ربطی به بهای نفت در بازارهای جهانی یا سیاست‌گذاری‌های اقتصادی نداشت. یکی دیگر از دلایل ریزش بورس در هفته‌های گذشته مربوط به این بود که شاخص بورس بعد از هر بار رشد نیاز به استحراحت دارد که این اتفاق افتاد».یان تحلیلگر بازار سرمایه ادامه داد: «واقعیت این است که نگاه فعالان بازار سرمایه به بورس نگاه سرمایه‌گذاری نیست و سرمایه‌گذاران با نگاه نوسانی و سفته‌بازی وارد این بازار می‌شوند. سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند تا سهام را با قیمت بالا فروخته و با قیمت پایین خریداری کنند. اما اگر سرمایه‌دارها به یک شکل در این بازار رفتار کنند و رفتار توده‌ای داشته باشند در این صورت اتفاقات خوبی در این بازار می‌افتد. نبود رفتار توده‌ای و نگاه سفته‌بازی به این بازار باعث شده تا سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی اعتماد چندانی به این بازار نداشته باشند. نبود رفتارهای یکسان در این زمینه باعث شده تا شاهد افت و خیز پرشتابی در این بازار باشیم». میرمعینی درباره نوسانات بازار سرمایه طی چند ماه گذشته می‌گوید: «ذات بازار سرمایه نوسان است، اما این نوسانات باید به صورت منطقی باشد و پشت هر نوسانی یک تحلیل منطقی وجود داشته باشد. مثلا نوسان پنج درصدی طی یک هفته یک اتفاق طبیعی در بازر سرمایه است، اما وقتی طی یک هفته 25 درصد ارزش سهام برخی از شرکت‌ها دچار کاهش یا افزایش میشود، این نوسان طبیعی نیست و باعث از بین رفتن اعتماد سرمایه‌گذاران به این بازار میشود. با اینکه نوسان ذات بازار سرمایه است، اما ریزش و افزایش یک تعریف مشخصی را باید داشته باشد تا فضای اطمینان در این بازار وجود داشته باشد. وقتی هیجانات بدون علم و تحلیل باشد و نگاه سفته‌بازی و دلالی در این بازار وجود داشته باشد در این صورت سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه باعث رونق تولید نمی‌شود. در کل بازار سرمایه واقعی ریسک بالایی را دارد، اما اگر رفتارها در این بازار به درستی باشد و فرهنگ سرمایه‌گذاری وارد بورس شود در این صورت بازدهی بالایی در بورس ایجاد میشود».
به باور میرمعینی: «دولت از طرف سازمان متولی بازار سرمایه باید برنامه و سیاست مناسبی در این بازار داشته باشد. برای هر نوع واکنشی که فعالان اقتصادی از خود نشان می‌دهند یا هر نوع اتفاقی که می‌افتد، باید برنامه مشخصی ایجاد شود». تفاسیر ارائه شده درباره ریزش و رشد بازار سرمایه بیشتر در گفت‌وگو با این کارشناس بیشتر متوجه سرمایه‌گذاران بود. تحلیل‌های ارائه شده از سوی کارشناسان بورس نشان می‌دهد که نگاه سرمایه‌گذاری به بازار سرمایه باید نگاه درستی باشد. سوال اینجاست که آیا دولت در این میان نقشی ندارد و برای افزایش بازدهی بورس و جذب سرمایه‌های سرگردان در جامعه آیا اقدامی سازنده از سوی دولت ضروری است؟
میرمعینی در این‌باره به «همدلی»، می‌گوید: «برای عملکرد مناسب بورس در کشور و جریان سرمایه‌ها به سمت تولید نه تنها باید نگاه سرمایه‌داران به این بازار تغییر کند، بلکه باید صاحبان متولی نیز برنامه داشته باشند تا شیوه نگاه سرمایه‌داران به این بازار تغییر کند. در این باره ابزارهای خوبی مثل مرکز مشاوره برای ورود به بورس وجود دارد که باید قبل از سرمایه‌گذاری فرهنگ استفاده از این سازمان‌ها در میان سرمایه‌گذاران ایجاد شود. در غیر این صورت سرمایه‌گذران بدون بررسی وارد بازار سرمایه می‌شوند و مشکلاتی برای آن‌ها ایجاد میشود».
به گفته این کارشناس : «در استراتژی کلان بازار بازار سرمایه با توجه به اینکه نقش مهمی را در اقتصاد کشور دارد و اثر گذاری این بازار در اقتصاد مشهود است، باید در جذب نقدینگی به خوبی عمل کند و سرمایه‌های خرد و خانگی برای تامین منابع مالی بنگاه‌های اقتصادی به سمت این بازار روانه شود. برای این منظور سازمان بورس باید برنامه و استراتژی مهمی را در پیش گیرد و دولت نیز حامی بورس باشد تا برنامه‌های این سازمان برای جذب سرمایه‌ها به سوی تولید به مسیر درستی هدایت شود. بورس تا به حل تحت حمایت دولت نبوده و توسعه‌یافتگی در این بازار مشاهده نشده. این در حالی است که در کشورهای دیگر مانند مالزی و ترکیه بورس به صورت توسعه‌یافته وجود دارد و بازارهای مالی از این توسعه‌یافتگی به خوبی استفاده می‌کنند و تاثیر این توسعه‌یافتگی در فضای اقتصادی این کشورها مشهود است».
آنطور که میرمعینی می‌گوید: «بدون برنامه و بر اساس تامین منافع نمی‌توان در بورس فعالیت کرد و دولت باید سیاست‌گذاری‌های ساختاری برای ورود سرمایه‌ها به این بازار ایجاد کند. برای این منظور باید سیاست‌گذاری‌های مناسبی در حوزه سیاسی، مالیاتی، تعرفه‌ای، تجاری و بازرگانی ایجاد شود و این سیاست‌گذاری‌ها سرمایه‌ها را در جهت مناسبی هدایت کند. در جهتی که بتوان سرمایه‌ها را برای رونق تولید جذب کرد و فضای امنی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرد تا بنگاه‌های اقتصادی به خوبی از این شرایط استفاده کنند». میرمعینی در پایان گفت: «برای ورود هر سرمایه‌گذاری به بازار سرمایه ابتدا باید شخص سرمایه‌گذار به سه سوال پاسخ دهد؛ اول اینکه افق سرمایه‌گذاری چند وقته برای این فعالیت در نظر گرفته است؟، دوم اینکه نرخ بازدهی مورد انتظار فرد چقدر است و سوم اینکه با چه میزان سرمایه‌ای می‌خواهد وارد این کار شود؟ چرا که در این بازار افراد حرفه‌ای بسیاری فعال هستند و هر روز در جلسات حضور دارند و اخبار این موضوع را رصد می‌کنند، بنابراین برای حضور در این بازار باید از مراکز مشاوره کمک گرفت».
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهواره‌ای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: این‌بار با بمب‌افکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر می‌دهیم / سردار حاجی‌زاده: صد در صد می‌زنیم (جوان) جنگ رسانه‌ای در فضای موشکی (کيهان) پیام صریح ایران به جنگ‌طلبان صهیونیست (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
رضا زاده ، نماینده کازرون در مجلس : واگذاری زندانها به دولت، پایه گذار یک مدیریت دوگانه است
«همدلی» نوسانات اخیر بازار سرمایه را ارزیابی کرد نگاه سفته‌بازی به بورس
«همدلی» نوسانات اخیر بازار سرمایه را ارزیابی کرد نگاه سفته‌بازی به بورس
محمد مهدی جعفری در بازگویی خاطرات محاکمه پایه‌گذاران نهضت آزادی: دادگاهی برای اتمام حجت با شاه
سال‌روز محاکمه طالقانی، بازرگان و سحابی در سال 1342 ما آخرین گروهی هستیم که با زبان قانون با شما سخن می‌گوییم
گزارش «همدلی»از پیامدهای طرح واگذاری مدیریت زندان ها به دولت؛ نظارت پذیرکردن زندانها
گفت و گو با نعمت احمدی درباره هجمه به استقلال کانون وکلا: وکیل مستقل برای قضات بی‌سواد خطرناک است
پنج روز پر استرس برای مقامات بیروت 17گام لبنان برای اصلاحات
در مراسم خالقان آثار عاشورایی صورت گرفت تجلیل از «رندان تشنه لب» محمدرضا شجریان
بازداشت ۲۱ تن از کارگران واحد صنعتی آذرآب اراک
استیضاح ترامپ؛ هدف یا بهانه
رویای بالکانیزاسیون خاورمیانه
