روزنامه آرمان ملی
1398/08/16
امکان باز گشت از گام چهارم وجود دارد
آرمان ملي- محمدحسين لطف‌الهي: برجام؛ توافقي که قرار بود ضامن صلح و دوستي در آينده جهان باشد، اين روزها آخرين نفس‌هاي خود را تجربه مي‌کند. خروج يکجانبه ايالات متحده از توافق هسته‌اي، ناتواني اروپايي‌ها در عمل به تعهدات و نااميدي ايران از تأمين منافعش از طريق اين توافق ضربات سختي توافق هسته‌اي 2015 وارد آورده و عملا اين تنها ماهيت حقوقي برجام است که براي طرفين ارزشمند است؛ نشانه‌اي جدي از تضعيف روح چندجانبه‌گرايي در جهان. چهاردهم آبان و پس از ناکام ماندن اروپا در اقناع ايران براي توقف روند کاهش تعهدات رئيس‌جمهور اعلام کرد به سازمان انرژي اتمي دستور داده تا از 15 آبان «گام چهارم کاهش تعهدات برجامي» را بردارد. حسن روحاني گفت که از چهارشنبه تزريق گاز به سانتريفوژها در تأسيسات هسته‌اي فردو آغاز خواهد شد. رئيس‌جمهور همچنين خطاب به 1+4 تصريح کرد که فعاليت‌هاي جديد ايران در قالب گام چهارم کاهش تعهدات، با نظارت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي خواهد بود. رئيس‌جمهوري ايران در عين حال گام چهارم را نيز «مانند سه گام ديگر قابل بازگشت» دانسته و خطاب به کشورهاي اروپايي باقي‌مانده در برجام گفت: «اگر آنها به تعهدات خود در اول ژانويه 2017 بازگردند ما هم به اين تاريخ برمي‌گرديم». روحاني ضمن اشاره به اينکه «معتقدم ما راه درستي انتخاب کرديم» يادآور شد: «دنيا بايد بداند که ملت ايران هم مقاوم است و هم اهل مذاکره». سخنگوي سازمان انژري اتمي با بيان اينکه تا ساعات آينده فرايند گازدهي به سانتريفيوژهاي فعال در سايت فردو با حضور بازرسان آژانس پايان مي‌يابد، اظهار کرد: عملا از ساعت 12 فرايند توليد در فردو آغاز مي‌شود. علي اکبر صالحي، معاون رئيس‌جمهوري و رئيس سازمان انرژي اتمي ايران نيز روز دوشنبه اعلام کرده بود که جمهوري اسلامي يک زنجيره 30 تايي سانتريفيوژهاي پيشرفته نسل ششم موسوم به IR6 را در نطنز راه‌اندازي کرده است. صالحي خاطرنشان کرد که «بعدا» جزئيات بيشتري در اين باره بيان خواهد کرد؛ زيرا به گفته او «مسائل بيش از اين حرف‌هاست». به گفته صالحي، جمهوري اسلامي طي دو ماه گذشته 15 سانتريفوژ نسل جديد ساخته است. رئيس سازمان انرژي اتمي ايران توضيح بيشتري درباره اين سانتريفيوژها نداد و تزريق يا عدم تزريق گاز به آنها را مشخص نکرد. محمدجواد ظريف، وزير امور خارجه کشورمان در رابطه با آغاز گام چهارم کاهش تعهدات هسته‌اي توسط ايران نوشت: پاسخ ما به تروريسم اقتصادي و باج‌گيري، برعکس آن چيزي بود که به دونالد ترامپ باورانده شده بود. چهارمين گام ما در تعليق يکي از مفاد برجام، در پاراگراف 36 برجام، به عنوان پاسخي به نقض عهد ايالات متحده و تروئيکاي اروپا پيش‌بيني شده است. راه حلي آسان براي ايالات متحده و تروئيکاي اروپا: به تعهدات خود پايبند باشيد، ما اين مسير را بر خواهيم گشت.نگراني جدي بروکسل از اقدامات ايران
اروپايي‌ها گلايه‌هايي جدي نسبت به روند کاهش تعهدات ايران داشتند و سخنگوي فدريکو موگريني، هماهنگ‌کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا، روز گذشته در واکنش به اقدام اخير در راه‌اندازي سانتريفيوژهاي جديد، از جمهوري اسلامي خواست که در تصميم خود «تجديد نظر» کرده و به تعهداتش در قبال برجام وفادار بماند. کميسيون اروپا نيز 14 آبان ضمن ابراز نگراني از تصميم ايران اعلام کرد که اين اقدام تهديدي براي توافق اتمي سال 2015 ميلادي موسوم به برجام خواهد بود. يکي از سخنگويان کميسيون اروپا در بروکسل با اشاره به متن توافق هسته‌اي، گفت که اعلام گام چهارم کاهش تعهدات هسته‌اي توسط رئيس‌جمهوري ايران باعث نگراني اتحاديه اروپا شده است. به نوشته رويترز، اين مقام اتحاديه اروپا افزود: «ما موکدا از ايران مي‌خواهيم که از تمام فعاليت‌هاي اخير خود که با تعهداتش در مقابل برجام مغايرت دارند عقب‌نشيني کند.» به گفته اين مقام اروپايي، اقدام اخير ايران حفظ توافق هسته‌اي موسوم به برجام را بيش از پيش دشوار خواهد کرد.
اروپا و طرح ادعاي نقض برجام
علاوه بر اتحاديه اروپا، فرانسه نيز در واکنشي جداگانه به گام چهارم ايران در کاهش تعهدات هسته‌اي، نسبت به فروپاشي برجام هشدار داد و خواستار تجديد نظر جمهوري اسلامي در تصميم اخيرش شد. فرانسه تصميم اخير ايران را نقض توافق هسته‌اي ارزيابي کرده و اعلام کرده است که منتظر گزارش آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در اين خصوص خواهد ماند. آگنس فون درمول، سخنگوي وزارت خارجه فرانسه، تصميم جمهوري اسلامي براي افزايش ظرفيت غني‌سازي اورانيوم خود را «ناقض توافق هسته‌اي وين» دانست و گفت که پاريس به همراه ديگر شرکاي اروپايي‌اش در انتظار گزارش بعدي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در خصوص تصميم‌ها و فعاليت‌هاي ايران مي‌ماند. سخنگوي وزارت خارجه فرانسه همچنين افزود که اين کشور کماکان خود را پايبند به توافق هسته‌اي مي‌داند و از ايران نيز مي‌خواهد تا «به طور کامل با آژانس بين‌المللي انرژي اتمي همکاري کرده و تمامي تعهدات خود را چه در چارچوب برجام و چه ديگر تعهدات هسته‌اي‌اش را اجرا کند». همزمان هايکو ماس، وزير خارجه آلمان نيز ضمن انتقاد از راه‌اندازي سانتريفيوژهاي جديد توسط جمهوري اسلامي، تسريع و افزايش غني‌سازي از سوي ايران را گامي «غيرقابل قبول» خواند و گفت، جمهوري اسلامي با اين کار آينده توافق هسته‌اي را به خطر مي‌اندازد. به گفته او، ساخت سانتريفيوژهاي پيشرفته توسط ايران با متن توافق هسته‌اي مغايرت دارد. واکنش وزير خارجه انگلستان اما از واکنش همتايان فرانسوي و آلماني‌اش تندتر بود و دومينيک راب، اين اقدام ايران را «تهديدي عليه امنيت ملي بريتانيا» خواند. او گفت: اقدام جديد ايران آشکارا نقض توافق هسته‌اي و تهديدي براي امنيت ملي ماست. راب افزود: ما طرفدار يافتن راه‌حلي از طريق مذاکرات بين‌المللي سازنده هستيم ولي ايران بايد به تعهدات خود پايبند باشد و بلادرنگ به اجراي کامل تعهداتش باز گردد. اين اظهارات وزير خارجه انگلستان با پاسخي جدي از سوي سفير ايران در لندن روبه‌رو شد. حميد بعيدي نژاد در اين باره به «اسکاي نيوز» گفت: «صميم ايران به کاهش اجراي برخي تعهدات خود در برجام، با هدف دادن فرصت کافي به ديگر اعضا براي اجراي تعهداتشان گرفته شده؛ چراکه شکست برجام عواقب خطرناکي براي امنيت جهاني در پي خواهد داشت». سفير ايران در انگليس در خصوص اينکه کاهش تعهدات، روش مناسبي براي متقاعد کردن طرف مقابل است، سه سناريو را در اين زمينه مطرح کرد و گفت: يا بايد سکوت کنيم و به اجراي تعهداتمان فارغ از اينکه طرف مقابل به تعهداتش عمل نمي‌کند پايبند باشيم که اين سناريو چندان پايدار نيست. سناريوي دوم اين است که ايران از توافق، خارج و آن را لغو کند و سناريوي سوم هم اين است که ايران در واکنش به فقدان اجراي کامل تعهدات طرف مقابل، تعهداتش را کاهش دهد. وي تصريح کرد: ما تلاش مي‌کنيم که برجام به طور کامل از بين نرود و اميدواريم طرف مقابل به اجراي تعهدات خود باز گردد.
روسيه «تخريب برجام» را صحيح نمي‌داند
روسيه نيز از برداشتن گام چهارم ايران در راستاي کاهش تعهدات برجامي ابراز نگراني کرد. دميتري پسکوف، سخنگوي نهاد رياست جمهوري روسيه در مسکو، امروز سه‌شنبه برداشتن چنين گامي را نشانه‌اي مثبت ندانست و گفت: «به همين دليل نيز ما با نگراني تحولات کنوني را دنبال مي‌کنيم.» به نوشته خبرگزاري تاس، پسکوف تأکيد کرد که روسيه نيز همچون شرکاي خود از حفظ توافق هسته‌اي حمايت مي‌کند. به گفته سخنگوي کرملين، مسکو نگراني ايران از تحريم‌ها را «درک مي‌کند»، اما در عين حال اقدامات اخير اين کشور مبني بر کاهش تعهدات هسته‌اي را نيز «نگران‌کننده» مي‌داند. سخنگوي نهاد رياست جمهوري روسيه نقض برجام به هر شکلي را «مخرب» دانست و گفت: «ما از نگراني‌هاي ايران با توجه به پيشينه تحريم‌هاي بي‌سابقه و غيرقانوني برخي کشورها مطلعيم، اما همزمان با نگراني تحولات جاري را دنبال مي‌کنيم، زيرا فروپاشي توافق هسته‌اي هيچ نتيجه خوبي در پي نخواهد داشت.»
ادامه در صفحه 6
سایر اخبار این روزنامه
سياست تضعيف اروپاي ترامپ فرصت ماست
سكوت مشكوك!
«نــه» بــه «ســــرا»
واكنش‌ها به ترويج «چند همسری»
آذری جهرمی در لایو اینستاگرامی اعلام کرد
تخریب دولت و اصلاح‌طلبان با اسم «زم»
دلواپسان درصدد محاكمه برجامي‌ها!
امکان باز گشت از گام چهارم وجود دارد
گام چهارم در چارچوب برجام
تریبون‌های سیاسی و مسأله تشویش اذهان عمومی
تاثیر بین‌المللی گام چهارم ایران
«سرا» کافی نیست، «سراها» باید ساخت
عبور جامعه از چند همسری
