آینده برجام در سایه اکراه اروپا در عمل به تعهدات

 
 
 
 


برجام به اين دليل امضا شد تا ايران از بند تحريم‌هاي بين‌المللي رهايي يابد. اروپايي‌ها در شرايط کنوني با آمريکايي‌ها همراستا هستند. در حال حاضر جنگ نظامي در سطح منطقه در جريان است. اما صحنه اصلي جنگ در عرصه اقتصادي که همانا تحريم‌هاي ظالمانه باشد هم‌اکنون در جريان است. در شرايط جنگي نمي‌توان انتظارات دوستانه داشت. مراحل بعدي ممکن است شديدتر باشد مگر آنکه تغييري در روش‌ها صورت پذيرد. در خصوص عمل به تعهدات برجامي توسط طرف اروپايي، اينکه گفته مي‌شود نمي‌خواهد و يا به دليل فشارهاي ايالات متحده آمريکا نمي‌تواند بيش از اين گام‌هاي بيشتري بردارد، شايد هر دو مورد در رابطه با طرف اروپايي صحيح باشد اما به نظر مي‌رسد بيشتر نمي‌خواهد به تعهداتش در چارچوب برجام عمل نمايد. در آنجايي که گفته مي‌شود طرف اروپايي نمي‌تواند به دليل عمل به تعهدات و ملاحظاتي است که در برابر ايالات متحده دارد، بايد بدانيم که روابط با آمريکا براي اروپا بسيار حائز اهميت است. اين در حالي است روابط با ايران براي اروپا در حال حاضر حداقل از منظر اقتصادي آنچنان که بايد و شايد اهميت ندارد. در نتيجه اروپا، در حوزه ارتباطات اقتصادي آمريکا را بر ايران ترجيح مي‌دهد. ممکن است در پي گام‌هاي کاهش تعهدات برجامي، شوراي حکام گزارش‌ خود را به شوراي امنيت سازمان ملل ارائه نمايد. در حال حاضر مساله حقوقي در اين رابطه که يک طرف به تعهداتش عمل نموده اما طرف مقابل به هيچ يک از تعهداتش عمل نکرده است، مطرح نيست، بلکه مساله شکلي سياسي به خود گرفته است. کارگردان شکل‌گيري چنين روندي بدون شک نتانياهو بوده است. او در پي انتقام‌گيري خصمانه ضدايراني است. در حال حاضر وارد مرحله‌اي مي‌شويم که مساله به شوراي امنيت سازمان ملل متحد باز مي‌گردد. حال آنکه چين و روسيه که جزو 5 عضو دائم شوراي امنيت هستند، چگونه راي خواهند داد، يعني اينکه همانند سال‌هاي گذشته به زيان ايران راي خواهند داد و يا از حق وتو استفاده خواهند کرد، مساله‌اي است که بايد منتظر ماند و ديد. همچنين چنين روندي به راي و نظر شوراي حکام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي بستگي دارد. اين موضوع مساله‌اي سياسي است. به‌صورت درست و يا نادرست در دنياي کنوني سياست (ساختار حاکم بر نظام بين‌الملل) قدرت حاکم است. مگر در جنگ تحميلي 8 ساله عراق بر عليه کشورمان حق با ايران نبود اما در هر حال يک جايي منافع ملي اقتضا کرد تا شرايطي را که شايد برخلاف ميلمان باشد، بپذيريم. در حال حاضر کشور تحت تحريم‌هاي ظالمانه ايالات متحده آمريکا (نفتي، پتروشيمي و بانکي) دچار لطمات روزانه مي‌شود، اما براي فهم آينده پيش رو بايد صبر کرد و ديد که نتيجه چه خواهد شد.