روزنامه آفتاب یزد
1398/08/19
هشدار جدید تهران به غرب
سفیر ایران در انگلستان: شکست برجام طبعا این تفکر را که ایران بهدلیل عدم بهره مندی از حقوق خود در زمینه فن آوری صلح آمیز هستهای باید از NPT خارج شود را تقویت خواهد کرد، هر چند جمهوری اسلامی ایران در شرایط فعلی چنین گزینهای را بهنفع منافع کشور نمیداندآفتاب یزد- گروه سیاسی: انپیتی. یا همان پیمان منع گسترش سلاح هستهای.
پیمانی که در سال ۱۹۶۷ به صورت محدود بین چند کشور به امضا رسید. هدف اصلی این معاهده جلوگیری از گسترش سلاحهای هستهای و پیگیری مذاکرات خلع سلاح هستهای بود و البته یاری رسانی به کشورهای غیر هستهای در راه بهکارگیری فناوری صلحآمیز هستهای هم از دیگر اهداف آن به شمار میآمد. نظارت بر اجرای معاهده ان. پی. تی هم برعهده آژانس بینالمللی انرژی اتمی است. ایران یک سال بعد از این معاهده یعنی در سال ۱۹۶۸ که مطابق با 1347 شمس میشد این پیمان را امضا کرد و دو سال بعد آن را در مجلس شورای ملی به تصویب رساند. بر این اساس فعالیتهای هستهای ایران که از سال ۱۳۲۹ آغاز شده بود و در سال ۱۳۵۳ با تاسیس سازمان انرژی اتمی ایران و امضای قرارداد ساخت نیروگاه اتمی بوشهر شکل جدی پیدا کرد، تحت نظارت آژانش بینالمللی قرار گرفت. انپیتی و معاهده آن و فعالیتهای هستهای ایران تا سال 57 دنبال میشد، ساخت نیروگاههای اتمی در دستور کار قرار گرفته بود. تا اینکه وقوع انقلاب برای سالها موضوع فعالیتهای هستهای ایران را به تعویق انداخت و پروژه از نوسازی نیروگاه اتمی بوشهر و همکاری با روسیه به جای آلمان دراین زمینه همه چیز را تغییر داد. به این معنا که فعالیتهای هستهای ایران بعد از سالها از سر گرفته شد اما اینبار با بدعهدیهای روسیه در ساخت نیروگاه اتمی بگیرید تا ماجراهایی مثل امضای پروتکل الحاقی، موضوع قطعنامههایی که یکی پس از دیگری علیه ایران در سازمان ملل صادر میشد تا مذاکراتی که روند آن 12تا 15 سال به طول کشید.
در حالیکه احساس میشد با به سرانجام رسیدن برجام، ایران بعد از چنددهه شاهد پایان تمام چالشها در مسیر اقدامات صلح آمیز هستهایاش خواهد بود، با خروج ترامپ از توافق هستهای فصل جدیدی از مشکلات و موانع بر سر راه فعالیتهای هستهای ایران آغاز شد.
>داستانی که عوض شد
خروج آمریکا از توافق هستهای و پس از آن عدم پایبندی اروپا به تعهداتش منجر به ناکامی برجام شده و این موضوع، باعث شد تا ایران گام به گام، کاهش تعهدات برجامی خود را کلید بزند که در آخرین مورد گازرسانی به فردو را آغاز کرده است. اما این گامها نیز از قرار معلوم نتوانسته تا اروپا را به پاییبدی به تعهداتش درارتباط با ایران ترغیب کند. از همین رو پرسش اینجاست که با چنین اوضاعی ایران گامهای تهدیدآمیزش را در خروج تدریجی از برجام تا کجا ادامه میدهد؟ و ممکن است دست به چه اقدامات دیگری بزند؟
روز گذشته خبری به نقل از حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در انگلیس در خبرگزاریها منتشر شده که در آن او از احتمال خروج ایران از انپیتی نیز خبر میدهد؛ موضوعی که به این سادگی نمیتوان از آن گذشت. وی با اشاره بهوجود فشار داخلی برای خروج از معاهده منع گسترش سلاحهای اتمی (NPT)، گفت سال آینده که این معاهده تحت بازبینی قرار گیرد، در خطر «لغو کامل» قرار خواهد گرفت.
بعیدینژاد در این خصوص گفت: در برخی حلقهها و بین بعضی شخصیتها در ایران این نظریه وجود دارد که در حال حاضر از عضویت در NPT هیچ سودی نمیبریم. البته این سیاست دولت نیست.
بعیدی نژاد ضمن اشاره به فتوای رهبرمان در منع ساخت تسلیحات اتمی در کشور، افزود: «اما متاسفانه، به دنبال مسائلی که در مورد برجام پیش آمده، تعداد بیشتری از مردم به صحبتهایی که در مورد خروج از NPT میشود، توجه میکنند. ما ساخت تسلیحات اتمی را رد کردهایم، اما آمریکا ما را تحت فشار میگذارد و بر سر راه ما برای دسترسی به فناوری صلحآمیز هستهای مانعتراشی میکند...». او هشدار داد اگر گامهای پیش رو در راستای کاهش تعهد به برجام به اتمام برسد ممکن است طبق خواسته بسیاری در داخل کشور، به سراغ خروج از معاهده NPT برویم. با انتشار گسترده این خبر بعیدی نژاد در توضیحاتی دراین ارتباط در توئیتی سعی کرد تا این اظهارات را اندکی ملایمتر کند و درآن نوشت:«شکست برجام طبعا این تفکر را که ایران بهدلیل عدم بهره مندی از حقوق خود در زمینه فن آوری صلح آمیز هستهای باید از NPT خارج شود را تقویت خواهد کرد، هر چند جمهوری اسلامی ایران در شرایط فعلی چنین گزینهای را بهنفع منافع کشور نمیداند.»
اما دراین اظهارات نیز باردیگر موضوع خروج ایران از انپیتی درصورت شکست برجام مطرح شده و از سویی این جمله که فعلا ایران این موضوع را به نفع منافع کشور نمیداند از دیدبرخی اینگونه تعبیر شده که ممکن است درآینده و با شکست کامل برجام، دیگر از دید مسئولین، منافع کشور در پایبندی به انپیتی نباشد. البته امکان خروج کشورها از انپیتی وجود دارد همان طور که کره شمالی نیز این کار را انجام داد. اما مطمئنا این کار بدون تبعات نخواهد بود آن هم در شرایطی که انپیتی را بنیان فعالیتهای هستهای میدانند. اینکه ایران امروز دائم از این میگوید که فعالیتهای هستهای اش در چارچوب فعالیتهای صلح آمیز است به واسطه همین تعهد انپیتی است حتی برجام نیز برپایه این معاهده تنظیم شده است اما خروج از انپیتی بسیار بسیار فراتر از خروج ایران از برجام است و میتواند برای کشورهای دیگر معانی متفاوتی حتی مانند حرکت به سمت تسلیحات هستهای را داشته باشد. البته این نخستین باری نیست که ایران موضوع خروج از انپیتی را مطرح میکند. چندی پیش محمد جواد ظریف نیز در پی تحریمهای نفتی علیه ایران اعلام کرده بود که خروج از ان. پی. تی یکی از گزینههای جمهوری اسلامی ایران به عنوان مقابله به مثل است. موضوعی که البته هیچ گاه به حالت عمل درنیامد. ایران در دوره احمدینژاد نیز که در اوج تحریمهای ضد ایرانی قرار گرفته بود موضوع احتمال خروجش از انپیتی را مطرح کرده بود. آن موقع هم با هشدارهای جدی کشورهای مختلف درباره این تصمیم روبه رو شد و از این تصمیم کوتاه آمد. اکنون پرسش اینجاست که آیا با تداوم وضعیت کنونی و با شکست برجام ممکن است جمهوری اسلامی موضوع خروج از انپیتی را عملی کند؟ و اگر دست به چنین اقدامی بزند باید آینده را چگونه دید؟ آیا مطرح کردن خروج از انپیتی در صورت شکست برجام به صلاح است؟
>تهدید بسیار بزرگ و پرهزینه
قاسم محبعلی کارشناس مسائل بینالمللی دراینباره اظهار میدارد: ایران در حال حاضر گامهای کاهش تعهدات برجامی را برداشته است تا از این طریق بتواند مشکل امروز را از راه دیپلماسی حل کند، اما از سویی دیگر با بی اعتنایی اروپا نسبت به این گامها، کشورمان ناچار است تا گامهایش را توسعه بدهد و نهایتا اتفاقی که دراین زمینه بیافتد خروج از برجام است و اگر خروج از برجام هم جواب نداد، ممکن است تا مانند کره شمالی از انپیتی هم خارج شود و این موضوع معانی بسیار خاصی خواهد داشت.
وی ادامه میدهد: ایران به تدریج در کنار گامهای خروج از برجام موضوع خروج از انپیتی را مطرح میکند تا شاید با این تهدید بسیار بزرگتر بتواند اروپارا مجاب کند تا شرایط فعلی ایران را بپذیرد اما حقیقت آن است که با خروج ایران از انپیتی مطمئنا پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل برمیگردد.
وی درباره اینکه آیا خروج ایران از انپیتی امکانپذیر است؟ گفت: این موضوع قاعدتا امکانپذیر است اما باید هزینه آن را محاسبه کرد و بعد از احتمال انجام شدنش سخن گفت.
محبعلی اظهار داشت: آن طور که در رسانهها آمده آقای بعیدی نژاد گفته است تعداد بیشتری از مردم به صحبتهایی که در مورد خروج از NPT میشود، توجه میکنند در پاسخ به این اظهارات باید گفت در چنین شرایطی نظر مردم سنجیده شود. این کارشناس مسائل بینالملل درباره اینکه چرا در چنین شرایطی چنین اظهارنظری مطرح میشود، گفت: این موضوع بیشتر یک تهدید است تا درباره مضرات شکست برجام سخن گفته شود. در کل خروج از انپیتی یک ماجراجویی محسوب میشود و خارج شدن از آن با این شرایط نفعی برای ایران ندارد.
وی درباره اینکه بعیدی نژاد بیان کرده است که ممکن است این اتفاق تا سال دیگر رخ دهد اظهارداشت: شرایط طوری نیست که شاهد چنین موضوعی باشیم من بعید میدانم که مسئولین جمهوری اسلامی، ایران را به چنین ورطهای ببرند و باید این اظهار نظرها را صرفا سیاسی یا گفتارهای شخصی دانست.
>جدی نیست
فریدون مجلسی دیپلمات سابق بابیان اینکه همان کسانی که در داخل کشور مانع اجرای برجام شدهاند و یا از ابتدامخالف برجام بودند، امروز توانستهاند تا حدی دولت را به سمت خود متمایل کنند به آفتاب یزد گفت: مخالفان برجام نه تنها با برجام مخالف بودند، بلکه با موضوعات و تعهدات دیگری نیز مشکل داشتند از جمله اینکه خواهان خروج ایران از انپیتی نیز میشدند. در حال حاضر به نظر میرسد دولت هم در شرایط فعلی تاحدی تسلیم آنها شده است. البته موضوع خروج ایران از انپیتی در صورت شکست برجام جدی نیست. اما اگر جدی باشد باید به این فکر کرد که نتیجه آن چه خواهد بود؟ و اگر هم این اظهار نظر صرفا سیاسی و مبالغه باشد باید گفت که با این اظهارنظرها نیز نمیتوانیم اروپا را به سمت خود جلب کنیم بلکه آنها از ما دورتر میشوند و به نتیجهای نمیرسیم.
این دیپلمات سابق درباره اینکه آیا میتوان از این معاهده خارج شد گفت: ایران هر زمانی میتواند از آن خارج شود پیشتر هم میشد خروج از انپیتی را اعلام کنند. اما واقعا تا به حال به هزینه فایده آن فکر کردهایم؟
او درباره اینکه چرا در چنین برههای موضوع احتمال قوت گرفتن خروج ایران از انپیتی مطرح میشود، پاسخ میدهد: ایران گامهای متعددی را در خروج از برجام برداشته است و اروپا اعتنایی به این موضوع نکرد. ایران میداند که اگر گامهای بعدی کاهش تعهدات برجامیاش را هم بردارد بازهم با همین برخورد مواجه خواهد شد از همین روست که اکنون موضوعی بسیار فراتر از برجام به نام خروج ایران از انپیتی مطرح میشود. در چنین شرایطی که اروپا و سایر کشورها به رژیم صهیونیستی اهمیت میدهند بعیدی نژاد تلاش دارد تا بگوید نتیجه شکست برجام به کجا ختم میشود تا بلکه واکنشی متفاوت را از سوی اروپا در راستای حفظ برجام شاهد باشد.
این دیپلمات سابق میگوید: ایران تلاش دارد تا به نوعی اروپا و آمریکا را با این قبیل تهدیدها به برجام بازگرداند و اکنون تنها چاره را در اشارههای نیم بند به احتمال خروج از انپیتی میداند.
مجلسی افزود: که خروج از انپیتی به این معناست که از آن پس ایران در زمینه هستهای هر کار که دلش بخواهد انجام میدهد و مسائل هستهای و فعالیتهایش را در هرزمینهای که دوست دارد ادامه میدهد.
او درباره اینکه آیا تا یکسال دیگر ممکن است چنین اتفاقی بیافتد؟ اظهار میکند:مطمئنا انجام واقعی چنین تصمیماتی از جمله خروج از انپیتی مبحثی کاملا سری است و نمیتوان برای آن زمان تعیین کرد. اما مطمئنا کشورمان توان کارهایی فراتر از فعالیتهای هستهای پیشین دارد ولی نمیخواهد که انجام دهد. از همین روست که شاهد بودیم بعد از انتشار اظهارات بعیدینژاد، او تلاش کند تا با توضیحاتی این مواضع را نرمتر کند هرچند که بازهم به این موضوع اشاره کرده بود که شکست برجام میتواند به خروج ایران از انپیتی منتهی شود.
ظریف: راه مذاکره درباره حفظ برجام، باز است
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، گفت: راه مذاکره درباره حفظ برجام، باز است و ایران بر اساس نقض حقوق خود بر اساس برجام، گام چهارم کاهش تعهدات خود را برداشته است. محمدجواد ظریف در خصوص گام چهارم کاهش تعهدات برجامی جمهوری اسلامی ایران اظهارکرد: گام چهارم کاهش تعهدات هستهای را برداشتیم؛ پیشتر اعلام کرده بودیم اگر اقدامات طرفهای مقابل به نتیجه نرسد، گامهای بعدی کاهش تعهدات برجامی را برمیداریم. وی عنوان کرد: روز نخست کاهش تعهدات برجامی، توسط رئیس جمهوری اعلام شد ضمن برداشتن گامهای خود در چارچوب برجام و در پاسخ به موارد نقض تعهدات از سوی ایالت متحده و کاستیها و موارد نقض اروپاییها درباره برجام، مذاکرات را ادامه میدهیم. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تاکید کرد: از روز نخست، مذاکرات را شروع کردیم و به مذاکرات نه نگفتیم. به گزارش ایرنا، ظریف تصریح کرد: با طرفهایی که مایل هستند برجام حفظ بشود، گفت وگو میکنیم؛ فرانسویها گفت وگوهایشان را دراینباره ادامه میدهند و در را روی مذاکره و تفاهم باز میگذاریم.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
پس از انتشار تصاویر ماهواره ای از میزان خسارت ها به پایگاه نواتیم، دیروز نیز تصاویر ماهوارهای پایگاه رامون ارتش صهیونیستی منتشر شد که نشان می دهد علاوه بر آشیانه ها، مراکز تجهیزات نظامی نیز توسط موشک های بالستیک ایران هدف قرار گرفته است (خراسان) امیر واحدی: اینبار با بمبافکن su ۲۴ پاسخ ویرانگر میدهیم / سردار حاجیزاده: صد در صد میزنیم (جوان) اخبار ویژه (کيهان) ابعاد اختلافنظر اسرائیل و حماس در مورد آتشبس و تبادل اسرا (تجارت)
سایر اخبار این روزنامه
مالیات دهندههای جدید چه کسانی هستند؟
نمایش دلپذیر یوز ها مقابل اسپانیا
هشدار جدید تهران به غرب
عدم برنامه ریزی در حذف قبوض کاغذی برق، کار را به صدور کارت شناسایی مشترکان کشاند
کاهش چراغ خاموش نرخ سود سپردهها
ناطق نوری بازهم به جلسات جامعه روحانیت نرفت
قرار بود طرح LEZ برای رفع آلودگی هوای کلانشهرها اجرا شود اما تنها در حد حرف باقی ماند
مدیریت واحدهای صنعتی و اقتصادی بزرگ
آقای رئیس جمهور! وعده آب و اشتغال ندهید و در یزد تسویه سیاسی راه نیندازید
داستان این پنج برادر
لزوم حفظ برجام
مدیریت واحدهای صنعتی و اقتصادی بزرگ
زمانی برای مسخره بازی
زلزله
لزوم حفظ برجام
نمایش دلپذیر یوز ها مقابل اسپانیا