توان مدیریتی ندارید، مسئولیت نپذیرید

رهبر انقلاب اسلامی صبح دیروز پیش از آغاز جلسه درس خارج فقه، با شرح روایتی درباره توصیه پیامبر اعظم(ص) خطاب به جناب ابوذر، ضمن انتقاد به ثبت‌نام بی‌محابای برخی افراد در انتخابات مجلس، تاکید کردند: هر مسئولیّتی، هر سِمَتی، هر توانایی‌ای، در کنارش یک مسئولیّتی دارد، یک تعهّدی وجود دارد. باید دید که آیا می توانید آن تعهّد را انجام بدهید یا نه؟ این خیلی درسِ بزرگی است.» مشروح این بخش از بیانات حضرت آیت‌ا... خامنه‌ای را که  پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR منتشر کرده است به شرح زیر است. بسم ا... الرّحمن الرّحیم. الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاة و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و لعنة ا... علی اعدائهم اجمعین. عَن اَبی ذَرٍّ (سَلامُ ا... عَلَیهِ) اَنَّ النَّبیَّ (صَلَّی ا... عَلَیهِ وَ آلِهِ) قالَ یا اَبا ذَرٍّ اِنّی اُحِبُّ لَکَ ما اُحِبُّ لِنَفسی اِنّی اَراکَ ضَعیفاً فَلا تُؤَمَّرَنَّ عَلی اِثنَینِ وَ لا تَوَلَّیَنَّ مالَ یَتیم.(۱) قالَ یا اَبا ذَرٍّ اِنّی اُحِبُّ لَکَ ما اُحِبُّ لِنَفسی خود جناب ابی‌ذر این توصیه‌ پیغمبر به خودش را ذکر می کند؛ برای ماها هم درس است، درس بسیار بزرگی است. حضرت به او فرمود من هر چه برای خودم دوست می دارم، برای تو هم دوست می دارم؛ یعنی آن چیزی که می خواهم به تو بگویم، از روی کمال محبّت است؛ چون انسان به خودش کمال محبّت را دارد. خب حالا آن حرفی که حضرت می خواهد به ابی‌ذر بزند چیست؟ اِنّی اَراکَ ضَعیفا من جنابعالی را در مدیریّت، ضعیف می بینم. خیلی آدم خوبی هستی، مجاهد فی‌سبیل‌ا...، رُک‌گو، و آسمان بر راست‌گوتر از او سایه نیفکنده، زمین راست‌گوتر از او را بر خودش حمل نکرده؛ این ها همه به جای خود محفوظ، امّا شما آدم ضعیفی هستی. فَلا تُؤَمَّرَنَّ عَلیٰ اِثنَین حالا که آدم ضعیفی هستی، مواظب باش بر دو نفر هم ریاست نکنی! یعنی پیدا است آن ضعفی هم که حضرت فرمودند، ضعف در مدیریّت است؛ یعنی تو آدمی هستی که مدیریّت نداری؛ اگر چنانچه بر دو نفر یا بیشتر ریاست پیدا کردی، نمی توانی کار آن ها را به سامان برسانی. این، درس برای ماها است. ما -حالا همه‌ ما نه؛ بعضی‌مان این جوری هستیم- به مجرّد این که یک مسندی، یک جایی، یا خالی می شود یا ممکن است خالی بشود، فوراً چشم می دوزیم که برویم آن جا! خب شما اوّل نگاه کن ببین می توانی یا نمی توانی. حالا بحث اسم‌نویسی برای انتخابات مجلس است، گفتند شروع شده، همین طور بدون محابا می روند! خب شما که می خواهی بروی آن جا، آن جا سؤال دارد؛ این توانایی که خدا به من و شما می دهد، کنارش مسئولیّت هست. این [مطلبی] که عرض می کنم، در مورد خود این حقیر از همه بیشتر است. شما هم همین جور؛ یعنی آن کسانی که مسئولیّتی دارند، همین جور. هر مسئولیّتی، هر سِمَتی، هر توانایی ، در کنارش یک مسئولیّتی دارد، یک تعهّدی وجود دارد. می توانید آن تعهّد را انجام بدهید یا نه؟ این خیلی درسِ بزرگی است. وَ لا تَوَلَّیَنَّ مالَ یَتیم هیچ مال یتیمی را هم شما به عهده نگیر. نه از باب این که احتمال این وجود دارد که خدای نکرده مثلاً ایشان دست‌درازی می کند به مال یتیم. خب مقام ابی‌ذر خیلی بالاتر از این حرف ها است، نزدیک مقام عصمت است مقام او؛ پس این احتمال در او نیست. علّت این که می گویند تولیّت مال یتیم را قبول نکن، این است که نمی توانی حقّ یتیم را به او بدهی؛ دیگران می‌آیند دست‌درازی می کنند، جنابعالی هم آدم ضعیفی هستی، تدبیر لازم را نداری و نمی توانی. برجستگی‌های نظام اسلامی و نظام ارزش های اسلامی این ها است؛ یعنی در درجه‌ اوّل، من و شما خودمان مسئولیم که ببینیم این کار را قبول بکنیم؟ نکنیم؟ می توانیم؟ نمی توانیم؟ این بسیار مسئله‌ مهمّی است. پی نوشت ۱-امالی طوسی، مجلس سیزدهم، ص ۳۸۴؛ «از ابوذر روایت است که رسول خدا (صلّی ا... علیه و آله) فرمود: ای ابوذر! من آن چه برای خود دوست می دارم برای تو نیز دوست می دارم؛ همانا تو را ناتوان می بینم، پس هیچ گاه به دو نفر امر نکن و به هیچ وجه عهده‌دار مال یتیم مباش.»