روزنامه مردم سالاری
1398/09/13
جشن مرگ ناتو در لندن
گروه بین الملل - علی ودایع: پیمان آتلانتیک شمالی که در کوران جنگ سرد بین بلوک شرق و غرب برای مقابله با اتحادیه جماهیرشوروی شکل گرفته بود ؛ حالا هفتاد ساله شده است. حالا مساله این است که آنها در جشن هفتاد سالگی، مرگ را مزه می‌کنند. «آندرس فوگ راسموسن» دبیرکل پیشین ناتو تاکید کرد شرایط کنونی با وضعیت ایده‌آل فاصله دارد. راسموسن در مصاحبه با «ریدیو دنیش» گفت: «هیچگاه پیش از این در تاریخ ناتو، ما چنین حجمی از اختلاف و تفرقه‌ای که اکنون شاهد هستیم، تجربه نکرده‌ایم.»در نشست دو روزه لندن رهبران همه ۲۹ متحد ناتو شرکت کرده اند. این اجلاس با مراسم رسمی پذیرایی در توسط ملکه الیزابت دوم آغاز میشود.
پیمان آتلانتیک شمالی در سال ۱۹۴۸ با عضویت دوازده کشور اروپایی به اضافه ترکیه تشکیل شد. در حالیکه هماهنگی زمان جنگ بین کشورهای غربی و اتحاد شوروی به تدریج به خصومت بین دو طرف تبدیل می‌شد، این کشورها به دفاع مشترک از یکدیگر متعهد شدند.
مرگ مغزی ناتو
مساله اساسی اینجاست که سیاست‌های «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا باعث ایجاد شکاف و اختلاف شده است. اروپایی‌ها معتقدند که آمریکا یک شریک قابل اعتماد برای آنها نیست و قاره سبز باید به سمت تشکیل «ارتش اروپایی» پیش برود. برهمین اساس و بنا به گزارش دویچه وله، ۵۵ درصد از کسانی در یک نظرسنجی به درخواست آژانس مطبوعات آلمان شرکت کردند، گفته‌اند که کشورهای اروپایی عضو ناتو باید قادر باشند بدون کمک ایالات متحده از خود دفاع کنند.نکته جالب اینجاست که در نظرسنجی سازمان YouGov که به درخواست آژانس مطبوعات آلمان برگزار شده است، تنها یک پنجم پرسش‌شوندگان (۲۱ درصد) گفته‌اند که اروپایی‌ها نباید از پشتیبانی نظامی ایالات متحده چشم‌پوشی کنند.
«امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه، که اخیرا گفته بود ناتو دچار «مرگ مغزی» شده و اروپا باید در زمینه دفاع از خود مستقل شود، فکر می‌کنند. رئیس‌جمهور فرانسه حتی پیشنهاد کرده بود که اروپا می‌تواند زرادخانه‌ای هسته‌ای داشته باشد. این موضع‌گیری نشان از تغییری جدی در اتحاد ماورای آتلانتیک اروپا و آمریکا دارد. آمریکا با زرادخانه هسته‌ای خود تا کنون حامی و محافظ اروپا به شمار می‌رفت. با این حال،«آنگلا مرکل» و وزیر خارجه آلمان هر دو هنوز تأکید دارند که اروپا بدون ایالات متحده نمی‌تواند از خود دفاع کند.
ماده ۵ منشور ناتو اعلام می‌دارد که از نظر اعضای این پیمان، تهاجم به یک کشور عضو به منزله حمله به تمامی کشورها و مستلزم دفاع مشترک همه آنهاست. رئیس جمهوری فرانسه در پاسخ به این سئوال که آیا معتقد است این ماده همچنان معتبر است گفت: «واقعا نمی‌دانم.»
ژرمن‌ها پس از انتقاد شدید مکرون از ناتو پیشنهاد کرده بودند گروه کاری برای اصلاح ساختار ناتو تشکیل شود تا پیشنهادهایی برای همکاری سیاسی بهتر متحدان این پیمان ارائه کند. حال قرار است پس از اجلاس لندن «پروسه تجدیدنظر» آغاز شود که البته دستور کار آن هنوز روشن نیست و بازه زمانی هم برای آن مشخص نشده است.
ادامه انتقادات ترامپ
بنا به گزارش بی بی سی، رئیس جمهوری آمریکا دیروز در جمع بعضی از شرکت‌کنندگان در نشست لندن گفت که «به او [امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه] نگاه می‌کنم و می‌بینم که بیش از هرکس دیگری به حفاظت ناتو نیاز دارد اما می‌بینم که می‌خواهد جدا شود؛ و از این وضعیت خیلی متعجب هستم.»
رئیس جمهوری آمریکا همچنین بعضی از کشورهای اروپایی عضو ناتو را به خاطر عمل نکردن به تصمیم جمعی این سازمان برای تخصیص دست کم ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود به بودجه نظامی مورد انتقاد شدید قرار داده است. به گفته او، در این شرایط مسئولیت اعضای برای دفاع مشترک به طور عادلانه تقسیم نشده و آمریکا فشار بیشتری را تحمل کرده است. بودجه دفاعی آمریکا بالای ۳ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور است.
ترامپ پیش از ترک آمریکا به مقصد لندن گفته بود که انتظار دارد در جریان این اجلاس، همه کشورهای عضو «با بر دوش گرفتن بار بیشتری از هزینه دفاع جمعی موافقت کنند.»
غوز بالای غوز ترکیه
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه پیشتر هشدار داده است که باید ناتو رویکرد دولت او نسبت به گروه‌های کرد را بپذیرد.
اردوغان گفته است که اگر پیمان ناتو به طور جمعی گروه‌های شبه‌نظامی کرد را «تروریست» اعلام نکند، با گسترش پوشش دفاعی ناتو به منطقه بالکان و لهستان موافقت نخواهد کرد. وی در پاسخ به سئوالی در مورد طرح گسترش پوشش دفاعی ناتو گفت: «اگر دوستان ما در ناتو سازمان‌هایی را که ما تروریستی می‌دانیم، تروریستی ندانند، ما هم در برابر هر تصمیمی که بخواهند اتخاذ کنند خواهیم ایستاد.»
در واکنش به این اظهارات، وزیر دفاع آمریکا گفته است که «همه کشورها آنچه را که ترکیه تهدید امنیتی علیه خود محسوب می‌کند، به همین شکل نمی‌بینند.»
تصمیم دولت ترکیه به خرید تسلیحات دفاعی از روسیه باعث ناخرسندی کشورهای ناتو و سردی روابط با این سازمان شده است. ناتو گفته است که استفاده از اسلحه روسی و حضور مستشاران روسی در ترکیه دارای تبعات امنیتی برای سازمان است.
چشم انداز آینده ناتو
قطعا خیلی زود است که بگویم کار ناتو یکسره شده است اما این پیمان نظامی در ضعیف ترین موقعیت هفتادسال عمر خود ایستاده است. ترامپ تمام معادلات سنتی غرب را برهم زده است. ظرف دو قرن گذشته، سیستم «وستفالی» که الهام‌بخش معماران مؤسس سیاست خارجی ایالات متحده بوده، شکسته شده است و توسط مجموعه جدیدی از شبکه‌های فراملی که اغلب تحت سلطه بازیگران غیر دولتی همچون فیس‌بوک، گوگل، دویجه بانک، بلک‌راکز است، جایگزین شده است.
حاکمیت وستفالی، اصلی در حقوق بین‌الملل است که بر پایه اصل عدم مداخله در امور داخلی کشور دیگر، هر دولت ملی بر قلمرو و امور داخلیش دارای حاکمیت است و این که هر دولت (فارغ از این که چقدر بزرگ یا کوچک باشد) در حقوق بین‌الملل برابر است. این دکترین با توجه به پیمان وستفالی، امضا شده در ۱۶۴۸، که به جنگ سی‌ساله پایان داد، که در آن دولت‌های اصلی قاره‌ای اروپا – امپراتوری مقدس روم، امپراتوری اسپانیا، پادشاهی فرانسه، امپراتوری سوئد و جمهوری هلند – توافق کردند به تمامیت ارضی یکدیگر احترام بگذارند نامگذاری شده است.
پس از این پیمان بود که تفاسیر و معانی رنگ و لعاب متفاوتی به خود گرفت و مرزها رنگ باخت. حالا نوع رفتار ترامپ باعث بازگشت دیوارهای آهنین به مرزهای کشورهای غربی شده است. نوع نگاه ترامپ مصیبتی است که بیش از هرکسی تاکنون به نفع روسیه تمام شده است.
در شرایط دردناک ناتو برای غرب، اروپایی‌ها می‌خواهند روی پای خودشان بایستند و بیش از این به آمریکا باج ندهند. نوع رفتار ترامپ این احساس را در آلمان و فرانسه ایجاد کرده است که اروپا باید به توان نظامی خود متکی باشد و نشانه‌های این موضوع را در سرمایه گذاری‌های آنها در صنایع نظامی به خوبی می‌توان مشاهده کرد.
سایر اخبار این روزنامه
نمایندگان باید در عمل شهید مدرس را الگو قرار دهند نه در شعار
آشوب آبان ۹۸ و آفت قشری‌گری
علیه من دسیسه کردند من هم استعفا دادم
دستور ویژه پلیس برای برخورد با دلالان ارز
پرونده ناتمام بوی مرموز پایتخت
جشن مرگ ناتو در لندن
خنثی شدن جریان ایجاد اخلال در دانشگاه‌ها از سوی وزارت اطلاعات
نمایندگان باید در عمل شهید مدرس را الگو قرار دهند نه در شعار
ایران هیچ مشکلی برای تجدید روابط با عربستان‌سعودی ندارد
تداوم خیال‌پردازی در بودجه ۹۹
عزم بهارستان برای استیضاح وزیر کشور
