روزنامه مردم سالاری

گزارش وضعیت موجود نظام‌ بهره‌برداری، تعاونی تولید و شرکت‌های سهامی و زراعی در زنجیره تولید محصولات کشاورزی کشور

معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: تعداد شرکت‌های تعاونی تولید روستایی که تا سال ۱۳۵۷ حداکثر به ۳۷ واحد با ۱۰ هزار و ۵۰۲ نفر عضو و ۲۵۰ هکتار اراضی تحت پوشش بالغ می‌شده اکنون پس از گذشت ۴ دهه، تعداد این شرکت‌ها به ۱۴۱۴ شرکت تعاونی، ۶۳ اتحادیه استانی و شهرستانی و یک اتحادیه مرکزی شرکت‌های تعاونی تولید روستایی کشور با بیش از ۴ میلیون هکتار اراضی مورد عمل افزایش یافته است. دکتر حسین شیرزاد، رئیس سازمان تعاون روستایی ایران در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی این سازمان ضمن تشریح تاریخچه‌ای از نظام‌ بهره‌برداری تعاونی تولید و شرکت‌های سهامی و زراعی کشور طی ۵۰ سال گذشته اظهار داشت: اجرای قوانین اصلاحات ارضی در سال‌های ۱۳۴۰-۱۳۵۳ در مبانی زمین‌داری و نظام مالکیت و بهره‌برداری از اراضی مزروعی تغییراتی پدید آورد. نظام خرده دهقانی و پراکندگی واحدهای زراعی، مظهری از این تغییرات بود تا آنجا که فکر ساماندهی نظام‌های بهره‌برداری در مقابله با خرد شدن اراضی قوت گرفته و منجر به شکل گیری انواع مختلفی از نظام‌های بهره‌برداری از قبیل شرکت‌های سهامی زراعی، تعاونی‌های تولید و کشت و صنعت‌ها گردید. مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران با اشاره به اینکه قبل از انقلاب اسلامی و پس از تصویب قانون تعاونی نمودن تولید و یکپارچه‌سازی اراضی و به ویژه واسپاری اجرای قانون از سازمان مرکزی تعاون روستایی به حوزه معاونت شرکت‌های سهامی زراعی و وزارت تعاون و امور روستاها، شکل‌گیری انواع شرکت‌های تعاونی تولید و سهامی زراعی فراهم گردیده، خاطرنشان کرد: تعداد شرکت‌های تعاونی تولید روستایی که تا سال ۱۳۵۷ حداکثر به ۳۷ واحد با ۱۰ هزار و ۵۰۲ نفر عضو و ۲۵۰ هکتار اراضی تحت پوشش بالغ می‌شده اکنون پس از گذشت ۴ دهه، تعداد این شرکت‌ها به ۱۴۱۴ شرکت تعاونی، ۶۳ اتحادیه استانی و شهرستانی و یک اتحادیه مرکزی شرکت‌های تعاونی تولید روستایی کشور با بیش از ۴ میلیون هکتار اراضی مورد عمل افزایش یافته است. این مقام مسئول همچنین در ارتباط با میزان محصولات تولیدی زراعی و باغی کشور در شبکه تعاونی‌های تولید بیان داشت: در حال حاضر حدود ۵۲% زیتون، ۴۴% گردو، ۱۵% بادام و ۱۲% پسته کشور در شرکت‌های تعاونی یادشده تولید و علاوه بر این ۱۹ درصد گندم، ۲۲ درصد جو، ۳۵ درصد کلزا، ۱۹ درصد ذرت دانه‌ای و بیش از ۲۱ درصد ذرت علوفه‌ای نیز حاصل عملکرد این شبکه بوده ضمن اینکه طبق آخرین آمار موجود حدود ۲۹ درصد گوجه‌فرنگی، ۲۱ درصد سیب زمینی و ۲۱ درصد پنبه‌ کشور نیز توسط اعضای تحت پوشش شبکه شرکت‌های تعاونی سراسر کشور تولید می‌شوند. دکتر شیرزاد در بخش دیگری از توضیحات خود به جایگاه فرآوری محصولات کشاورزی در شبکه تعاونی‌های تولید روستایی اشاره و یادآور شد: هم اکنون در ۱۳ استان کشور جمعا تعداد ۵۵ واحد فرآوری و صنایع تبدیلی و تکمیلی از قبیل ترمینال‌های ضبط پسته، فرآوری بذر گندم، فرآورده‌های لبنی، ذرت خشک کنی، خوراک دام و طیور، شالیکوبی و نظایر آن مشغول فعالیت بوده به طوری که به عنوان مثال در برخی استان‌ها مانند کرمان، خراسان رضوی، مرکزی و یزد از ۵۰ تا ۹۰ درصد پسته حاصله، استان‌های فارس و کرمان حدود ۶۰ درصد بادام، در استان زنجان حدود ۵۴ درصد محصول نهایی زیتون و در همدان، کردستان و خراسان شمالی نیز تا حدود ۶۱ درصد محصول گردو توسط تعاونی‌های تولید، فرآوری نهایی و عرضه می‌شوند. وی در زمینه فعالیت شرکت‌های سهامی زراعی به عنوان نوع دیگری از نظام‌های بهره‌برداری جمعی کشاورزی نیز افزود: در حال حاضر تعداد ۳۰ شرکت سهامی زراعی در ۱۱ استان کشور با مدیریت متمرکز فنی و اجرایی، امکانات سرمایه‌ای و نیروی انسانی متخصص مشغول فعالیت بوده که مجموعا بالغ بر ۸۰هزار هکتار از اراضی و حدود ۹ هزار بهره‌بردار را تحت پوشش خود قرار داده‌اند. در عین حال در این شرکت‌ها، واحدهای فرآوری متنوعی از صنایع لبنی گرفته تا کشتارگاه دام سبک، بسته‌بندی گوشت قرمز و انواع واحدهای صنایع تکمیلی ایجاد و مشغول فعالیت هستند.
تداوم روند توسعه تعاونی‌های تولید
 در طرح ۴۶ هزار هکتاری دشت سیستان
دکتر حسین شیرزاد ضمن اشاره به اقدامات گسترده سازمان متبوع طی یک و نیم سال گذشته در زمینه استقرار نظام‌های بهره‌برداری جمعی در سطح ۴۶ هزار هکتار اراضی نوآباد استان سیستان و بلوچستان اظهار داشت: براساس برنامه تنظیمی تا پایان شهریور ماه سال ۱۳۹۹ تعداد ۱۶ شرکت تعاونی تولید در قالب ۱۶ ناحیه عمرانی مستقل دشت سیستان به منظور مشارکت حداکثری بهره‌برداران و کشاورزان منطقه در بهره‌مندی از تأسیسات و زیرساخت‌های نوین آبیاری توسط دفتر نظام‌های بهره‌برداری سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران ایجاد و مشغول فعالیت خواهند شد که از این تعداد تاکنون تأسیس ۷ شرکت تعاونی در مناطق یاد شده محقق شده است. این مقام مسئول در ارتباط با مراحل اجرایی و برنامه‌های انجام شده واحد نظام‌های بهره‌برداری در طرح ۴۶ هزار هکتاری آبیاری دشت سیستان یادآور شد: به طور کلی فرآیند استقرار نظام‌های بهره‌برداری از پنج مرحله شامل؛ ارزیابی پیش نیاز‌ها و ظرفیت‌های موجود، امکان سنجی و زمینه‌سازی اجتماعی، پیاده‌سازی و تشکیل الگوهای مختلف و نیز پایداری و توسعه نظام‌ها تشکیل شده که در این خصوص شکل‌گیری ۲۸۵ کمیته مشورتی گروه‌های هم آب و تعیین آبیار به منظور اعمال مدیریت یکپارچه در مصرف منابع آبی در تشکل‌های مذکور، تشکیل هیات موسس برای ۱۲ شرکت تعاونی جدید، آغاز فعالیت‌های اجرایی در بلوک‌های یک و دو از ناحیه عمرانی زهک و نواحی چهارگانه شهرستان ‌هامون به منظور پیاده‌سازی الگوی نظام بهره‌برداری جدید، ایجاد تیم مشترک ارزیابی با حضور نمایندگان سازمان‌های جهاد کشاورزی و تعاون روستایی جهت مساعدت در پیشبرد عملیات اجرایی طرح، از جمله اقدامات واحد نظام‌های بهره‌برداری این سازمان در چارچوب برنامه مصوب اجرایی طرح مذکور بوده است. 


درک ضرورت ساختار و نهادسازی نوین بازرگانی محصولات کشاورزی؛ الزام اجتناب‌ناپذیر شبکه تعاونی‌های  روستایی
 و کشاورزی کشور
موفقیت سازمان مرکزی تعاون روستایی کشور در ۸۷۵ برابر شدن سرمایه قانونی سازمان، خروج سازمان از فهرست شرکت‌های مشمول واگذاری به بخش خصوصی و قرار گرفتن در زمره ده شرکت برتر کشور به لحاظ بنیه مالی و سرمایه‌ای، فرصت مناسبی برای تدوین تنظیمات جدید و حضور اتحادیه‌های ملی جهت ایفای نقش قدرتمند در مناسبات جدید تجاری و بازرگانی اقتصاد کشاورزی کشور فراهم کرده است. به‌گونه‌ای که در حال حاضر ارزش سهام شبکه تعاون روستایی کشور در سازمان به انداره‌ای رشد نموده که ضامن و پشتوانه معاملات آتی گشته و قدرت چانه‌زنی شبکه برای دریافت تسهیلات بانکی افزایش یافته است. دکتر حسین شیرزاد، رئیس سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران در جلسه مجمع عمومی عادی اتحادیه مرکزی تعاونی‌های روستایی و کشاورزی ایران، ضمن تشریح اهم اقدامات انجام شده درسه نوع خرید حمایتی، توافقی و مباشرت‌های تضمینی توسط سازمان مرکزی و حاکمیت شرکتی شبکه اتحادیه تعاون روستایی ایران در مقطع اخیر اظهار داشت: با عنایت به تغییرات و دگرگونی ژرف مقیاس در مناسبات بین‌المللی اقتصاد کشاورزی، باید با روحیه علمی، نوآورانه و ابتکاری با جدیت بیشتر در عرصه بازارها حضور داشته باشید در غیر این صورت در بازارهای منطقه‌ای این عرصه رقبای پر قدرت ملی و بین‌المللی جایگاه شما را خواهند گرفت و سهم شبکه را در بازارها کاهش خواهند داد. رخداد مازاد تولید در پهنه‌های زراعی و باغی کشور، پارادایم نوینی از نحوه حضور شبکه تعاون روستایی را می‌طلبد. دکتر شیرزاد با اشاره به مهار سونامی گوجه فرنگی در سال جاری؛ خرید ۳۶۰ هزار تن گوجه فرنگی حمایتی و بیش از ۹۰ هزار تن گوجه فرنگی به صورت خرید توافقی را یک رکورد تاریخی برشمرد و از همه اعضای مجمع اتحادیه خواست تا فرآیند مدیریت ۴۵۰ هزار تن گوجه فرنگی با همکاری شبکه در جلسات استانی، تحلیل این تجربه موفق و نقش محوری سازمان و شبکه تعاون روستایی را به عنوان یک تجربه علمی مدنظر قرار دهند. رئیس سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران اضافه کرد: تجربه باراندازهای مدرن کشاورزی، ایجاد زنجیره‌های سرد، برنامه کاهش ضایعات، برنامه‌پذیر کردن شبکه، ایجاد ساختارهای نظارتی حسابرسی و کنترلی جدید عزم جدی سازمان مرکزی را نشان می‌دهد.
لینک منبع خبر
سایر اخبار این روزنامه
چشم به درون داشته باشيم درمان صنعت خودرو نیاز به شفاف‌سازی دارد گزارش وضعیت موجود نظام‌ بهره‌برداری، تعاونی تولید و شرکت‌های سهامی و زراعی در زنجیره تولید محصولات کشاورزی کشور شروط بخشش اضافه خدمت سنواتی سربازان وضعیت عجیب بازار خودرو پس از افزایش قیمت بنزین تغییر فاز ریاض و دوحه رئیس‌جمهور امروز برای تقدیم لایحه بودجه ۹۹ به مجلس می‌رود از اعتصاب غذا تا اعلام آزادی آخرین دانشجوی بازداشت شده ۱۳۸۹۶ نفر کاندیدای ورود به خانه ملت انتقاد لاوروف از تحریم‌های ضد ایرانی رهایی دانشمند ایرانی از زندان آمریکا