هشد ار خروج!

سرویس سیاسی جوان آنلاین:  البته روحانی و صالحی، دست ایران را در برجام، دست بالا می‌دانند و روحانی ضمن هشدار، این را هم گفته است که «ما وقتی به چیزی متعهد شدیم، به آن متعهد باقی می‌مانیم.» به نظر هم می‌رسد که ایران، باید عملاً همه تعهدات برجامی خود را کنار بگذارد، اما نطقاً هیچ خروجی را به گردن نگیرد، با عباراتی مثل اینکه «ایران به حفظ و اهمیت استمرار قرارداد مهمی مثل برجام اصرار دارد، اما نمی‌تواند منافع ملی خود را در نظر نگیرد.» آنچه غرب باید درباره «خروج ایران از برجام» بداند، باید ببیند، نه اینکه بشنود! غرب باید با دوربین‌های مداربسته در مراکز هسته‌ای ببیند که ایران دیگر به برجام پایبند نیست، اما باید از تریبون‌های رسمی ایران بشنود که «ایران بر حفظ برجام متعهد است و همه را دعوت به برجام می‌کند.»
وضعیت برجامی در حال حاضر وضعیتی قوز بالای قوز است! دو سال پیش وقتی در روزنامه جوان در واکنش به اجرا نشدن تعهدات برجامی امریکا و اروپا از تیتر «برجام سایه» استفاده کردیم، روز بعد آن رئیس‌جمهور گفت که «برجام آفتاب تابان است»، او خود نمی‌دانست روزی می‌رسد که به امید کورسویی از برجام به سرزمین آفتاب تابان سفر می‌کند تا از امربران امریکا، برای ادامه برجام راهی بجوید! برجام حالا برای دولت نه دستاوردی دارد، نه می‌تواند از آن خارج شود، نه می‌تواند به آن متعهد باقی بماند، نه می‌تواند «گامی» بردارد، نه می‌تواند آن را مبدل به چیز دیگری کند و نه حتی می‌تواند آن را به همین حال نزار خود واگذارد.
شرایط برجام الان کاملاً دود اندود است، مثل شرایط هوای پایتخت. هم هشدار خروج از تهران و از برجام می‌دهند، هم از این دو خارج نمی‌شوند! و البته تشابهات دیگر. با این حال این‌بار ظاهراً برجام خود به جایی رسیده که دیگر کسی داخل آن نیست!
به جای خطرناک رسیدیم، گامی باقی نمانده است!


۱۵ دی باید گام پنجم کاهش تعهدات هسته‌ای ایران برداشته شود که برخی می‌گویند عملاً برداشتن این گام یعنی خروج ایران از برجام. علی‌اکبر صالحی در این شرایط دیروز در حاشیه مراسم راه‌اندازی بخش ثانویه رآکتور اراک با خبرنگاران گفتگو کرد. ایسنا از قول او نوشت: «ما در بحث فنی در برجام به گونه‌ای جلو رفتیم که ماهیت فعالیت‌های هسته‌ای‌مان صدمه نبیند. از هیچ حقوقی برای خود فروگذار نکردیم. نمی‌توانند بگویند که ایران برای همیشه از حقی دست کشیده است، اما محدودیت‌هایی را پذیرفتیم به شکلی که صدمه‌ای به فعالیت‌های‌مان نمی‌زد مثلاً برای مدتی محدود فلز اورانیوم نمی‌سازیم چرا که لطمه‌ای به صنعت هسته‌ای مان نمی‌زند، اما اعلام گام پنجم به عهده رئیس‌جمهور است و هنوز صحبتی جدی در این باره نشده است. ما آمادگی برای گام‌های لازم را داریم. اما دیگر خیلی گامی به لحاظ فنی باقی نمانده است با این حال می‌توانیم برخی فرایند‌ها را شتاب دهیم؛ لذا صحبت در این باره زودهنگام است. دو سه هفته پیش جلسه‌ای بود و سؤال و جواب‌هایی شد و ما توضیحات لازم را خدمت رئیس‌جمهور ارائه دادیم.»
صالحی در پاسخ به یک پرسش کنایه‌آمیز که قبل از شروع مذاکرات در سال ۹۲ شما گفتید «گشایش‌هایی» در حال انجام است آیا برای سال آینده پیش‌بینی ندارید؟ پاسخی مرکب از تعارفات و حرف‌های جدی داد: «ایران با قوت، قدرت، سربلندی و عزت از این معرکه بیرون می‌آید و این اعتقاد من است، اما در عالم واقع سیاست مسئله پیچیده است و بازی به جا‌های خطرناک دارد می‌رسد. ایران تا امروز در این بازی شطرنج دست برتر داشته است، هرچند که چالش‌هایی برای ما ایجاد کرده است، اما معتقدم تا امروز با تدبیر عمل کردیم و اگر با همین تدبیر پیش ببریم پیروز میدان خواهیم بود. با صبوری و تحمل پیش رود، از این میدان سربلند بیرون می‌آید و دیگران مجبور به تمکین از خواسته‌های ایران خواهند شد.
ایران تا امروز ارزان این راه را نیامده است. این فشار‌ها اگر روی هر کشور دیگری بود تا الان سقوط کرده بود، اما چون پشتوانه مردمی داریم، مقاومت کرده‌ایم و به لطف خدا در این چالش بزرگ سربلند بیرون می‌آییم و باید صبر کنیم ببینیم چه می‌شود.
فکر کنید اصلاً برجامی نیست!
صالحی سپس گزارشی از وضع توان غنی‌سازی ایران داد تا نشان دهد که ما از برجام ضرری نکردیم: «فکر کنید اصلاً برجامی نیست. ما می‌خواهیم ۲۰۰ هزار سو ظرفیت غنی‌سازی ایجاد کنیم که برای این میزان سالانه ۳۰۰ تن مواد اولیه می‌خواهد. مثل این است ۱۰۰۰ لیتر بنزین داشته باشی بعد ۱۰‌هزار خودرو بسازیم. قبل از برجام حداکثر تولید اورانیوم در کشور ۱۰ تن بوده است الان دو سال است رسیدیم به ۳۰ تن و در افق پنج تا شش‌ساله می‌رسانیم آن را به ۱۰۰ تن. در برجام به گونه‌ای مذاکره شد که در اکتشاف و استخراج تولید اورانیوم داخل را به ۳۰۰ تن برسانیم و بعد از ۱۵ سال ظرفیت غنی‌سازی مان را به ۲۰۰ هزار سو برسانیم. پس ما در برجام چیزی را از دست ندادیم. ما رویه‌ای را که از قبل داشتیم، دنبال کردیم. قبل از برجام ۲۰ هزار سو سانتریفیوژ داشتیم که ۱۰ هزار سو کار می‌کرد و ۱۰ هزارتا کار نمی‌کرد. اما الان سانتریفیوژ جدید می‌سازیم و نصب می‌کنیم. از این رو محدودیت‌های ما به گونه‌ای بود که با واقعیت‌های تجاری و صنعتی ما همخوانی داشته باشد و آهنگ پیشرفت آن را متناسب با واقعیت‌های ما کرد. الان معدن ساغند دگرگون شده است و دریایی از کار و فعالیت آنجا است. با اقدامات کاهشی همین محدودیت‌ها را نیز برداشتیم. ما الان بیش از ۸۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده داریم. روزانه ۶ تا ۷ کیلوگرم اورانیوم غنی می‌کنیم که قبل از برجام هم همین حدود بود. ماهانه ۲۰۰ کیلو اضافه می‌شود و یک سال دیگر بیش از ۲ تن اورانیوم غنی شده خواهیم داشت.»
مکانیسم ماشه یعنی نابودی برجام
صالحی از مکانیسم ماشه و بردگی اروپا مقابل امریکا هم چیز‌هایی گفت: «اروپا می‌خواهد از عهده مسائل امنیتی برجام برآید و این را بار‌ها گفته‌اند. هر چند تفاوت خواسته اروپا با توان اروپا بحث دیگری است. اروپا نشان داد متأسفانه ایالت کالیفرنیا در مقابل دولت امریکا استقلال سیاسی بیشتری دارد تا کل اتحادیه اروپا در مقابل امریکا! این نشان‌دهنده عاجز بودن اروپا در مقابل امریکاست. اینکه به دنبال مکانیسم ماشه بروند بر خلاف نیت اروپاست و اگر به این سمت بروند عملاَ به سمت نابودی برجام رفته‌اند و تناقضی است در اظهارات مقامات اروپایی درباره حفظ برجام. امروز افکار عمومی جهان متوجه شده که ایران بازیگری منصف و متعهد است و اروپا با این گفتمان جدید که امیدواریم اصلاح شود خودش را هم ردیف امریکایی‌ها قرار می‌دهد. اروپایی‌ها با این مواضع اجازه ندهند بیشتر از این پرستیژشان نزد افکار عمومی از بین برود. من فکر می‌کنم صحبت درباره استفاده از مکانیسم ماشه صحبت اشتباهی بوده است.»
نمی‌دانیم در سر اروپا چیست!
رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به سؤالی دیگر درباره بی تفاوتی اروپایی‌ها نسبت به گام‌هایی که تا به حال ایران برداشته است و اینکه درست است که بگوییم «گام‌های ایران بی پاسخ باقی مانده است و شکست خورده است؟» مقایسه قابل تأملی کرد: «تصمیم مسئولان کشور است که بگویند تعداد سانتریفیوژ‌ها را افزایش دهید یا سطح غنی‌سازی را بالا ببرید. در عین حال گام‌های ما خیلی اثر داشته است و این را در مطالبی که در اندیشکده‌های امریکایی و اروپایی گفته می‌شود می‌توان دید. اینکه آن‌ها از این اقدامات ما دردشان آمده است درست است، اما اینکه قدم جدی بر می‌دارند یا نه بحث دیگری است. ما نمی‌دانیم در ذهن آن‌ها چیست. ما این گام‌ها را برای ایجاد توازن در برجام برمی داریم. اینکه اروپا تا کی می‌خواهد بی تفاوت باشد- که البته معتقدم اقدامات ما تفاوت‌هایی را ایجاد کرده است - به آن‌ها بستگی دارد. یمنی‌ها نصف آرامکو را از بین بردند یا ایران پهپاد آن‌ها را ساقط کرد، اما مگر آن‌ها چه کار انجام دادند!»