اگر امروز تـو می‌بودی

آرمان ملی - مطهره شفیعی: «در انتخابات مجلس شرکت نمی‌کنیم چون اصلاح‌طلبان ردصلاحیت می‌شوند»، «فضای سیاسی ایران به نفع یک جریان خاص است»، «اصلاح‌طلبان با نیروهای شناخته نشده در پی کسب کرسی‌های مجلس هستند» و هزاران جمله دیگر که این روزها از زبان مردم و فعالان سیاسی شنیده می‌شود و خطرناک است. بدون شک در این روزها نقش تعادل سازی سیاست درایران بیش از همیشه احساس می‌شود؛ به شخصیتی نیاز است که با رفتار و گفتار خود به جامعه القا کند سرنوشت کشور مهمتر از وزن‌کشی‌های سیاسی است و خودش دراین مسیر پیشقدم شود. شخصیتی مانند آیت‌ا... هاشمی که سال‌ها برای خالی نماندن میدان رقابت سیاسی که منجر به نشاط اجتماعی و به تبع آن امید مردم به تقویت کشور می‌شد از خودگذشتگی‌های زیادی کرد. از ابتدای انقلاب تا زمان رحلت آیت‌ا... هاشمی این مسیر را ادامه داد و بر وحدت که مولفه اصلی آن وفاق نیروهای سیاسی بود تاکید می‌کرد. آیت‌ا... سال 59  چنین گفته بود‌:‌ «گروه‌ها قبول کنند که در ایران انقلاب اسلامی رخ داده و اکثریت مردم و متن توده کشور خواهان انقلاب اسلامی هستند. البته در انقلاب اسلامی اظهارنظر و تبلیغ و تلاش برای افکار دیگران، باید میدانش باز باشد. اگر اصولی با مسائل برخورد کنیم، مشکلی نخواهیم داشت، ضمن اینکه اصل انقلاب را باید حفظ بکنیم، میدان فعالیت دیگران را هم نبندیم و بگذاریم دیگران هم کار کنند تا اگر روزی آنان به اکثریت رسیدند، نوبت آنها باشد که به همین شیوه عمل کنند.» همانطور که مشاهده شد آنچه آیت‌ا... هاشمی محور تصمیم‌گیری و اهداف خود قرار داده بود جز تعادل و اعتدال نبود. محسن هاشمی پسر ارشد آیت‌ا... هاشمی چنین به نقش آفرینی پدر در رفع اختلافات سیاسی اشاره می‌کند: «رویکرد آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی‌ رفع اختلافات ‌جناح‌های سیاسی‌ بود. اشتباه بزرگ برخی مدعیان سیاست در ایران عدم توانایی درک موضع آیت‌ا... هاشمی در مقاطع مختلف است. محسن هاشمی دراین باره هم می‌گوید:‌ «این ادعا مبتنی بر یک فرض نادرست است و اینکه جریانات سیاسی در کشور ما ثابت هستند و افرادی مانند آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی تغییر موضع می‌دهند؛ در حالی که جریانات سیاسی به‌خصوص دو جناح اصلی کشور که قبلا راست و چپ و امروز اصلاح‌طلب و اصولگرا نامیده می‌شوند، خود دچار بیشترین تغییر شده‌اند. تجربه نشان داد که میانه روی در توسعه سیاسی توسط هاشمی، موثرتر از حرکت تند در دولت‌های بعدی بود. اگر مواضع  دو جناح در سه دهه قبل با امروز مقایسه شود، این نتیجه حاصل خواهد شد که در موضوعات اساسی نظیر اقتصاد، آزادی‌های سیاسی، دیپلماسی، فرهنگ و ولایت فقیه مواضع شان به صورت بنیادی تغییر کرده است؛ یعنی اصولگرای امروز، مواضع چپ دهه60 را دارد و اصلاح‌طلب امروز، مواضعی مشابه راست 30سال قبل را به خود گرفته است.» بنابراین جامعه ایران درهر دوره نیازمند شخصیت فراحزبی مانند آیت‌ا... هاشمی است که ضمن رفع اختلافات، گروه‌های سیاسی رابه سمت اهداف و آرمان‌های تعیین شده راهنمایی کند.  مجید انصاری عضو مجمع روحانیون اظهار داشت: «مرحوم آیت‌ا... هاشمی رفسنجانی، مدار اعتدال سیاسی بود و همچون پدر تمام جریان‌های سیاسی کشور را تحت حمایت خود داشت.» در کنار این حمایت نباید فراموش کرد که ایثارگری و از خودگذشتگی آیت‌ا... هاشمی درجلب اعتماد مردم  و سیاسیون به او بود به‌عنوان نمونه زمانی که جو را مهیا نمی‌دید خود را درمعرض انتخابات قرار می‌داد  حتی اگر مانند سال 92 ردصلاحیت شود.
  ایثار کرد، زخم خورد اما آگاه کرد
آیت‌ا... هاشمی تجربه جلوس بر کرسی‌های انتخاباتی مانند ریاست جمهوری و ریاست مجلس را داشت اما هر بار با هدف و برنامه و نه برای کسب قدرت خود را در معرض رای مردم گذاشت و در مسیر بارها از خودگذشتگی کرد مانند انتخابات ریاست جمهوری سال 84. تصمیم حضور در آن انتخابات را تنها دو روز قبل از ثبت نام گرفت چرا که منتظر ماند تا برای انتخاب گزینه برتر اجماع شود و گفته بود اگر این اجماع حاصل نشد چاره‌ای جز کاندیدا شدن ندارد. کاندیدا شدن هاشمی در آن برهه با هدف آگاه کردن جامعه نسبت به شرایط کشور بود، شرایطی که افراد لایق ریاست جمهوری حاضر به پذیرش مسئولیت نبودند و او با از خودگذشتگی به عرصه‌ای وارد شد که می‌دانست هجمه‌ها علیه او شدت و سرعت بیشتری خواهدگرفت اما وظیفه خود دانست تا اجازه ندهد میدان بدون رقابت به جریانی سپرده شود که تحقق خواست مردم برایش در درجه نخست اهمیت نبود. آیت‌ا...  با تلخی آغاز دولت محمود احمدی نژاد را شاهد بود، چرا که پیش از آن مجبور شده بود از تخریب‌ها و سازماندهی‌های انتخاباتی شکایتش را نزد خدا ببرد. با این حال با تعامل با دولت شروع کرد اما کم کم با رویه‌هایی که دولت در پیش گرفت سکوت کرد چون می‌دانست تفرقه راهگشای چه خطراتی برای کشور و مردم است.
  ردصلاحیت هاشمی؛ لکه سیاه تاریخ ایران


ویژگی دیگر آیت‌ا... هاشمی استواری و ماندن در میدان به‌رغم هجمه آشکار آنانی بود که حفظ قدرت و منافع خود را در حذف و سکوت آیت‌ا... می‌دانستند که نمونه بارز آن انتخابات ریاست جمهوری سال 92 بود. در آن مقطع آیت‌ا... برای پرشور کردن انتخابات و عدم تکرار نتایج انتخابات 84 و 88 که ضرر زیادی به منافع کشور وارد کرد وارد میدان شد و در بیانیه‌ای چنین نگاشت: «براي اينجانب، اعتلاي ايران اسلامي و تقويت مكتب اهل بيت(ع) بسيار مهمتر از آن است كه براي انجام وظيفه و تكليف خويش به تعريف و تمجيد اختلاف‌برانگيز دشمنان دانا و تهديد، تحديد، بداخلاقي و تخريب دوستان نادان توجه نمايم آنگونه که یک سرباز در دفاع از آرمان‌هایش جانش را در طبق اخلاص می‌نهد، آبرو و اعتبارم را برای اسلام، انقلاب و مردم و اعتلای میهن به دست می‌گیرم» که این ازخودگذشتگی به مذاق جریانی خوش نیامد تا در نهایت منجر به ردصلاحیت آیت‌ا... شد؛ اقدامی که در تاریخ کشور به‌عنوان لکه سیاه مقابله با بی‌عدالتی و تبعیض ثبت شد. هاشمی که ستون نظام بود در مقابل چنین اقدامی ترجیح داد بجای اعتراض به حمایت از روحانی بپردازد و از او بخواهد تنها در مسیر خواست ملت گام بردارد. اکنون نیز هرگاه تصمیمی از سوی دولت سبب نارضایتی شود اولین جمله که بیان می‌شود این است: «روحانی وعده‌اش به هاشمی را فراموش کرد» آیت‌ا... هاشمی از سال 95 تنها حضور فیزیکی ندارد و اندیشه، آرمان و اهداف او در اذهان حک شده است .
  راهکارهای اقتصادی آیت‌ا... هاشمی
معیشت مردم از موضوعات مهمی بود که آیت‌ا... هاشمی بر بهبود آن تاکید داشت و در دولت سازندگی محور فعالیت را بر بهبود وضعیت کشور و مردم پس از دوران دفاع مقدس قرارداد و تاامروز برنامه‌های ا قتصادی آن دولت محل توجه برنامه‌ریزان است. آیت‌ا... هاشمی درباره عملکردش در دوران ریاست جمهوری چنین گفته بود: ‌«به روستاهای کشور، به‌خصوص مناطق محروم رسیدگی کردیم. آب، برق، مدرسه، پزشک، راه، تلفن و هرچه لازم بود به آنجا بردیم. این باعث شد که آنها به شغل و رفاه نسبی دست پیدا کنند. به همان دلیل شاخص‌های عدالت اجتماعی به شکل آماری روشن و مشخص است. در زمینه بهداشت، شاخص مرگ و میر بچه‌ها را پایین آوردیم. وقتی که من مسئول شدم رشد جمعیت 3درصد بود و به 5/1 درصد رساندیم و ...» آیت‌ا... هاشمی همواره نگران وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم بود به نحوی که سال 92 با ابراز تأسف از وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم گفت: «مردم ایران شایسته تحمل این‌گونه مشکلات ناشی از سوءمدیریت‌ها که هر روز هم بیشتر می‌شود، نیستند و امیدوارم در دوره جدید اجرایی به تدریج کشور بر مشکلات و معضلات فائق آید.» در سال‌های بعد آیت‌ا... هاشمی همنوا با حسن روحانی بر لزوم تفاوت هسته‌ای و رفع تحریم‌ها تاکیدکرد چنانکه در سال 94 گفت: «آقایانی پیدا می‌شوند که تعامل به دنیا را ذلت‌بار به شمار می‌آورند دست از شعارهای کم محتوا بردارید شعارهایی که جلوی پیشرفت را می‌گیرد هر جا لازم بود باید با جهان تعامل پیدا کنید.» آیت‌ا... همچنین اظهار داشت: «عده‌ای حرف‌های عجیب و غریب می‌زنند که ما می‌‌خواهیم خودمان به دانش دست پیدا کنیم و این در حالی است که تحریم‌ها پدر مردم را در آورده است اکثر مردمی که مزدبگیر هستند تحریم‌ها استخوان‌های آنها را خرد کرده است» آیت‌ا... هاشمی تا آخرین روزهای حیات برای رفع تحریم‌ها تلاش کرد اما موانعی بود که همیشه خواستاررفع آنها ازسوی مسئولان بود. آیت‌ا... هاشمی همواره به ارائه راهکار به دولت روحانی برای کاستن از فشارهای اقتصادی که منبع آنها تحریم نیست می‌پرداخت مانند بیانیه انتخابات ریاست جمهوری یازدهم که درآن تاکیدکرد:‌ «سال‌هايي كه به دليل وجود همدلي، اتحاد و اعتماد در جامعه و به كمك شما مردم فهيم و قدرشناس، به تدريج ركود اقتصادي، دلسردي‌هاي اجتماعي، ويراني‌هاي زيرساخت‌ها و توليد، كسر بودجه، بيكاري و مشكل كسب و كار، از كشور رخت بربست»