با عملیاتی شدن گام پنجم، همه محدودیت های هسته ای لغو شد برجام؛ نقطه، سرخط

همدلی| گام پنجم ایران را عده ای به معنای پایان برجام تفسیر کردند. اما معاون ظریف می گوید ما فقط برجام را به حالت تعادل در آوردیم ولی این به معنای اتمام برجام و یا خروج ایران نیست. در این گام ایران تمام محدودیت ها در حوزه های ظرفیت غنی سازی، درصد غنی سازی، میزان مواد غنی شده و تحقیق و توسعه را لغو کرد. حالا طرف های مختلف مذاکرات با ایران به تکاپو افتاده اند و به دنبال راهکاری برای حل مشکل می گردند. مطابق با بیانیه دولت در این مورد، ایران در گام پنجم کاهش تعهدات خود، آخرین مورد کلیدی از محدودیت‌های عملیاتی خود در برجام، یعنی محدودیت در تعداد سانتریفیوژها را کنار گذاشته و از این پس برنامه هسته‌ ای ایران صرفا بر اساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت. البته در این بیانیه تصریح شده است که همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی، مانند گذشته ادامه خواهد یافت و در صورت رفع تحریم‌ها و بهره مند شدن کشور از منافع برجام، ایران آماده بازگشت به تعهدات برجامی خود است. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه با اشاره به گام پنجم ایران در کاهش تعهدات برجامی اظهار داشت: به عنوان پنجمین و آخرین گام جبرانی ذیل پاراگراف ۳۶ برجام، از این پس تعداد سانتریفیوژها هیچ محدودیتی نخواهد داشت. او اشاره کرد که این گام در چارچوب برجام است و همه پنج گام در صورت اجرای موثر تعهدات متقابل، برگشت‌پذیر است. او همچنین بر ادامه همکاری کامل ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مطابق گذشته تاکید کرد.
سید عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه نیز با اشاره به گام پنجم ایران در راستای کاهش تعهدات برجام گفت: این موضوع به این معنا نیست که ما از برجام خارج شده‌ایم و یا برجام تمام شده است بلکه ما به یک تعادل معقول در برجام رسیده‌ایم. او همچنین اشاره کرده است که ما گام پنجم و نهایی خود را در راستای کاهش تعهدات برجامی برداشتیم و گام دیگری وجود ندارد. او اشاره کرد که ایران در حوزه غنی‌سازی، دیگر هیچ محدودیتی برای خود قائل نیست، ولی اینکه در صحنه عمل چه اتفاقی بیفتد و ما به چه میزان در داخل کشور غنی سازی کنیم، بستگی به برنامه سازمان انرژی اتمی و نیاز کشور دارد.
عراقچی با بیان اینکه با خروج آمریکا از برجام، تعادل موجود در این توافق بین المللی به هم ریخته بود و اکنون ما فکر می‌کنیم با انجام کاهش تعهدات برجامی به تعادل معقولی در برجام رسیدیم، ادامه داد: البته همکاری ما با آژانس ادامه پیدا می‌ کند و این آمادگی را داریم که هر موقع طرف‌های مقابل بتوانند خواسته‌های ما را تامین کنند و به تعهدات خود در برجام عمل کنند، ما به رویه قبلی باز گردیم. سید عباس عراقچی همچنین در مورد تهدید اروپایی‌ ها در مورد استفاده از مکانیسم ماشه نیز اظهار کرد: طبیعی است که این موضوعات شرایطی را ایجاد خواهد کرد که دست یافتن به پایان برجام، سریع تر تحقق یابد. او ادامه داد: همان طور که ایران در زمان خروج آمریکا از برجام به صورت مدبرانه برخورد کرد، این انتظار وجود دارد که طرف‌های مقابل نیز مدبرانه و با تدبیر برخورد کنند و از افزایش تنش خودداری کنند .
در همین زمینه، محمود صادقی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی برداشتن گام پنجم کاهش محدودیت های برجامی برای واداشتن اروپایی ها به تحرک و تامین منافع برجامی ایران را کافی ندانسته و اظهار کرده است که به دنبال ارائه طرحی به مجلس برای خروج ایران از ان پی تی است.


صادقی در صفحه توییتر خود اشاره کرده است: باتوجه به اینکه طرف‌های برجام به تعهدات خود بی‌اعتنا هستند، بعید است گام پنجم کاهش تعهدات ایران نیز تاثیری در الزام آنها به اجرای تعهداتشان داشته باشد. به همین جهت قصد دارم که طرح خروج دولت جمهوری اسلامی ایران از پیمان عدم اشاعه هسته‌ ای را به مجلس تقدیم کنم. با اعلام عملیاتی شدن گام پنجم هسته ای توسط دولت، موضع گیری های متفاوتی از سوی مقامات سیاسی کشورهای دیگر نسبت به آن انجام گرفت و در اولین واکنش، این وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا بودند که درصدد برگزاری نشستی اضطراری درباره ایران برآمدند.
در همین زمینه جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ضن ابراز تاسف از گام پنجم کاهش تعهدات برجامی ایران، اشاره کرد که ارزیابی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در زمینه بررسی تعهدات ایران نسبت به این توافق متکی خواهد بود. آژانس بین‌ المللی انرژی اتمی نیز در بیانیه ای اشاره داشت که ما از اطلاعیه ایران در این زمینه مطلعیم و آژانس، کشورهای عضو را در زمان مناسب در جریان آخرین تحولات در ایران قرار خواهد داد. در این بیانیه همچنین آمده است که بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان به فعالیت‌های خود در راستای نظارت و راستی‌آزمایی در ایران ادامه می دهند. وزارت امور خارجه روسیه نیز، روز دوشنبه در بیانیه‌ ای اعلام کرد که در این خصوص، هیچ گونه تهدید اشاعه تسلیحات اتمی در روند کنار گذاشتن محدودیت‌های غنی‌سازی اورانیوم از سوی ایران، دیده نمی شود. ترامپ، رئیس جمهور آمریکا اما پس از انتشار خبر اعلام آغاز گام پنجم هسته ای ایران، در پیامی توئیتری اظهار کرد که ایران هرگز یک سلاح اتمی نخواهد داشت. این در حالی بود که هایکو ماس، وزیر امورخارجه آلمان با ابراز نگرانی نسبت به تصمیم ایران برای کنار گذاشتن تمام محدودیت‌های عملیاتی برجام گفت که این اقدام می‌تواند به پایان توافق هسته‌ای بینجامد. او همچنین تصریح کرد که ما به‌ طور حتم دوباره با ایران گفت‌وگو می‌کنیم، هرچند آنچه اعلام شده است با این توافق سازگار نیست. با این وجود، میخائیل اولیانوف نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین، این تصمیم ایران را ناشی از عملکرد اشتباه آمریکا در خروج از برجام، ارزیابی کرد. او در این زمینه اظهار داشت که آمریکا تمام تلاش خود را کرد تا ایران را از برجام خارج کند. اما تهران اکنون با هیچ محدودیتی در زمینه روبرو نیست. آیا این، دقیقا همان چیزی است که واشنگتن خواهانش بود؟ به هر روی در حالی که ایران با برداشتن گام پنجم در کاهش تعهدات هسته ای، عملا در حال حاظر با هیج محدودیتی در این زمینه مواجه نیست، بسیاری از صاحبنظران عملیاتی شدن این مرحله را به معنای خروج کامل ایران از برجام و پایان یافتن توافق هسته ای اعلام کرده اند.
سایر اخبار این روزنامه