عملیات بازار باز بانکی چیست؟

«عبدالناصر همتی» رئیس کل بانک مرکزی در صفحه اینستاگرام خود با اشاره به رونمایی از عملیات بازار باز، نوشت: «بانک مرکزی از این پس و به تدریج با خرید و فروش اوراق اسلامی منتشره از طرف خزانه دولت، این ابزار مهم سیاستگذاری پولی را به کار خواهد گرفت.»
رئیس کل بانک مرکزی در این یادداشت تشریح کرد: «براساس وعده‌ای که در ابتدای حضورم در بانک مرکزی داده بودم، ساز و کار جدید سیاست‌گذاری پولی رسما رونمایی شد. عملیات بازار باز بنا به تعریف متداول آن، خرید و فروش اوراق قرضه با بدهی دولت و به ویژه اوراق بدهی کوتاه‌مدت از قبیل اسناد خزانه با بانک‌ها و موسسات اعتباری است.»
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی در پنجاه و نهمین مجمع بانک مرکزی، در رونمایی از این عملیات گفته بود، عملیات بازار باز به ما این امکان را می‌دهد که در مورد اضافه‌برداشت‌های بانکها قوی عمل کنیم.
عملیات بازار باز با کنار گذاشتن سیاست تعیین دستوری نرخ سود بانکی، اجازه می‌دهد نرخ سود در کانال مشخصی نوسان داشته باشد و همچنین نظام بانکی کشور را سروسامان دهد.


فرآیند عملیات بازار باز به این صورت است که در مواقع افزایش یا کاهش تقاضای ذخایر بانک‌ها که احتمال انحراف نرخ سود بازار بین بانکی (قیمت ذخایر) از میزان هدف‌گذاری وجود دارد، بانک مرکزی از طریق خرید یا فروش اوراق بهادار و عرضه یا جمع‌آوری ذخایر، نرخ سود بازار را به نزدیک نرخ سیاستی هدف‌گذاری شده هدایت می‌کند.
عملیات بازار باز بانکی در واقع به بانک مرکزی کشور‌ها این اجازه را می‌دهد تا با خرید و فروش اوراق قرضه دولتی در بازار آزاد، برای گسترش یا انقباض میزان پول در سیستم بانکی اقدام کنند، به طوریکه خرید اوراق به سیستم بانکی پول تزریق می‌کند و رشد اقتصادی را افزایش می‌دهد، درحالی که فروش آن عکس این کار را انجام می‌دهد و در واقع با کاهش تزریق پول سبب کنترل نرخ تورم می‌شود.
عملیات بازار باز می‌تواند اهداف متفاوتی را دنبال کند. در بسیاری کشور‌ها مهم‌ترین وظیفه بانک مرکزی کنترل نرخ تورم است که این کنترل از طریق عملیات بازار باز صورت می‌گیرد و در کشور‌هایی که نرخ برابری ارز را کنترل می‌کنند، عملیات بازار باز با هدف کنترل نرخ ارز صورت می‌گیرد.
با توجه به تاثیرات مثبت عملیات بازار باز بانکی بر اقتصاد کشور‌ها و در شرایطی که اقتصاد ایران تحت تاثیر تحریم‌های آمریکا زیر فشار زیادی قرار دارد، اجرای این عملیات می‌تواند تا حدود وضعیت اقتصادی کشور را بهبود بخشد و این امر باید مورد توجه قرار گیرد که در صورتی این طرح جواب می‌دهد که با حساسیت و دقت فراوان انجام شود.
هرچند که این عملیات زمان‌بر است و در درازمدت پایه‌های اقتصاد ایران را تقویت می‌کند و نمی‌توان انتظار تحولات ناگهانی و کوتاه‌مدت از آن داشت، با این حال این مسیری است که دیر یا زود اقتصاد ایران باید آن را می‌پیمود.
سایر اخبار این روزنامه
افزایش 116 درصدی صادرات به کشور‌های عضو اوراسیا هشدار روسیه به انگلیس، فرانسه و آلمان درباره اقدام علیه برجام براساس یک نظرسنجی سیاهپوستان آمریکا ترامپ را نژادپرست می‌دانند ظریف: برای مذاکره با عربستان و سایر کشورهای حوزه خلیج فارس آماده ایم عملیات بازار باز بانکی چیست؟ گفتگوی خبرآنلاین با مدیرمسئول روزنامه جمهوری اسلامی درباره نقش آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در مدیریت متعادل کشور هاشمی رفسنجانی بودن، جُرم بود وعده رئیس جمهور برای جبران خسارت سیل در سیستان و بلوچستان بغداد: تصمیم خروج آمریکا شامل کردستان هم می‌شود مفتی داعش و برادرش در موصل بازداشت شدند مجله فوربس: «محمد بن زاید» بخشی از مشکل خاورمیانه است انفعال بانیان تروریسم در برابر جبهه مقاومت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: با نگرش‌های انقباضی، مشارکت انتخاباتی را مخدوش نکنیم ظریف در گفتگو شبکه «تایمز ناو»: گستاخی و نادانی، ترکیب خطرناک موجود در آمریکاست اجرای 800 طرح اشتغال‌زایی در مناطق محروم استان تهران وعده رئیس جمهور برای جبران خسارت سیل در سیستان و بلوچستان وعده رئیس جمهور برای جبران خسارت سیل در سیستان و بلوچستان وعده رئیس جمهور برای جبران خسارت سیل در سیستان و بلوچستان وعده رئیس جمهور برای جبران خسارت سیل در سیستان و بلوچستان وعده رئیس جمهور برای جبران خسارت سیل در سیستان و بلوچستان